6 Aralık 1946 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 2

> re ve RM İİ Poetika: /0 — Şiir ve müsbet ilim © Şir ve müsbet bilgiler... tutturabilmekte; ve birini öbüründen gocunmayacak, birini öbürüne muhtaç, birini öbürüyle alâkalı hale getirmekte .. Mesele bunların bulamacını 1 Şiir, cemiyette, müsbet bilgilerin .ruhu, heyecanı, his iklimi haline gelecektir © Madde münasebetlerini zahiri ve ameli pilânda faydalaştırmak ve kanunlaştırmaktan ibaret olan müsbet ilimler, her yeni keşfiyle insan ruhunda açtığı gediği şiirle kapayamadıkça, insan; gitgide bir iradi). haline gelmeğe mahkümdur. © 19 uncu asrın ikinci yarısından itibaren başlayan büyük ruh ve fikir buhranı, başını alıp doludizgin boşanan müsbet. ilim buluşlarının şiir ve fikirle payandalaştırılama- yışından doğdu. © Büyük mütefekkir (Şarlo) nun beyaz perdede (Yeni cak halleriyle müşahede ve tesbit etmiş bulunmaktadırlar. © Otomobillerin 750, ya 500 kilometre hızla aktığı, bir düğmeye basar az hesap makinelerinin mu- hasebe hülâsaları celi camdan kumaş yapıldığı ve ölü gözünden körlere göz uydurulduğu bir cemiyette bütün bunların yeni hassasiyetini getirecek yeni bir şiir lâzımdır. © Sırasiyle buharın, motorun, elektriğin ve atom bom- basının şairlerini aramaya mecburuz. © (Bodler), müsbet ilim keşifleri önünde bütün daya nak ve tahakküm hakkını kaybetmiş ve malihulyaya düş- müş bedbin münevverin sesiydi. (Rembo) bu sesi, buhran ve marazilikte daha ileriye götürdü. (Valeri) ise ayni sesi, şiire sonsuz bir tecrid mizacı aşılamak yoluyla muvazeney kavuşturmak istedi. Fakat kimse, müsbet ilimlerin atlıkarın- casında sarhoş ye gen insanın m yeni ümit şar- ati besteleyem e © 20'inci asırda müsbet ilimler ikliminin yepyeni bir iman ve hassasiyet cevheri beklediğini ve onun “önünde eskinin ü sezen bazı istidatlar, tesellisini, orada ve burada, ya makineye kölelik etmek, onun seslerini taklit etmek, makinede fâni olmak, yahut büsbütün karanlık, .muvazenesizlik ve temelsizliğe sapmak şeklinde aradılar ve hiçbir çıkar yol bulamadılar. © iemleketimizdeki, şekilsiz, hacimsiz, muhtevasız, meselesiz delisaçması şiirin bile, tesbitine a dünya “Buhraniyle arasında hususi bir pay var ümüzün bu abuksabuk şiiri bir intihardır; fakat dm küpisali eski hava ve eski kalıplar içinde tutunmak isteyenler de asla dirilmez ve ayakta duramaz ölüler... & Heyhat ki, henüz idam mahkümlarının ipini bile getiren ve pantalonunun kıçındaki söküğü dikmeğe yerli bir iğnesi olmayan bir: cemiyette, şiir, bilerek veya bilmeyerek kendi kendisine bu çileyi yaşamaya başlar da ami la am. öbür sahalarda hiçbir hamle ona eş olmazsa, o cemiyet hesabına ümit pek zaiftir. Ğ Sair, Benim gözümün önünde, içi piril pırıl renk ve ışık dolu bir menşur tutacak; bende bu menşuru içinde, Amerikadaki apartmanının 150 inci katında sevgilisini örerken birdenbire tiksinen ve her malik “olduğu-şeyden o anda mahrum kalan marazi genç adamla, gözlerinde (mo- nokl) ü. tayyaresini dikine daldırarn fedat subaya kadar her şeyi göreceğim e Şür ve şiirle beraber saf fikir, müsbet bilgilerin el attığı her sahada, tabaka tabaka keşfedildikçe büsbütün katmerleşen, giriftleşen büyük ve ebedi ule muhafızlık etmeği beceremedikçe, insanda ve cemiyette muvazenesizlik her-ân birağ daha derinleşecektir. © Devri daim) makinesini arayan delilere karşılık bizim beklediğimiz sair, müsbet ilimlerin önünde koşarak, sanatta (Devri daim)i bulmuş bir kâşiftir. İdeolocya örgüsü — BÜYÜK DOĞU Ey, nebiler sofrasının baş köşesi ! gi ikiketinde insanın bitip, Allahın başlamadığı misilsiz ma Ey, Yaratın en güzel eseri! a İnandudığın ve seni bana inandıran Allah, sana ko- eli dille seslenerek demiş ki: — Sen olmasaydın, sen olmasa ydın, Etlâki krş Sana, işte bu sözün delâleti içinde inanıyorum » LAR İ Ben seni çip yalnız haba'ci ve ana yola çağirıcı Resül'ü olarak değil; boşluğu. ve yıldızları, a ve mekânı, mesafe ve istikametleri, canlı ve cansız, madde maddesiz her seri bütün kâinatın bu en güzel eser Senle halka lanması ve üzü suyu hörmetine yaratılmış olması için yarattığına im * Li Ben bir şairim! Sanata yalnız Allahı aramak, onun mahrem ülkesi, meçhuller âleminin karanlıkları içinde rüyalardan daha zengin fener alayları yn kemeni t sezer gibi oldüm. Bu kement beni çekti ve senin önünde durduttuz © - — Kapı burasıdır; başka her kapı kapalı... Vaktâki bu böyle oldu, sen benim her şeyim oldun. Yukarıda, Necip Fazıl Kısakürek'in (Çöle inen Nur - çöle ve bütün zaman ve me- “kâna) isimli eserinin önsöz kısmından bir kaç parça görüyorsunuz. Hadiselerin Hadisesi Tafsilât gelecek (o sayımızda G4