15 Kasım 1946 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 11
a .biat zarfı, içine EN Istanbulun kara sevda- Diye, en ucuz, keyfi ve in-. siyaki me defa bu lâfla ortaya atarız. Halbuki bana sorarsanız, ii kadar basit ve girift, alelâde ve harikulâde,hiç ve her” şey, hesabını vermediğimiz ve vermeğe mec» bur olduğumuz nesne yok bu dünyada... Ben İstanbulun kara sevdalısıyım . . Ve sevmek fiilinin, alelâdelik içinde harikulâdeliğe eş olarak, onu ancak en girift tecellisi içinde canlandırabileceğine inanı- yorum. şahhas hedefi o kelleştirilebilir. “isiklar bir ân içinde teksif eden ve asla tüke sizin hayatımıza hükmeden devamlı kadındır. Bu kadının sonsuz maddesi ve ruhu, hayatı ve macerası, edası ve meşrebi, bizzat kadında bile rastlanamıyacak bir erginlik ifadesiyle, benim A Eğ bir şehir hüviye- tinde çıkıyor : İstan İstanbulu bulunmaz kadın olarak hayâl ettiğim Zaman şunları görüyorum ; Harikalar harikası bir madde fevkalâ- eli zaman eri yenen, asla ih- tiyarlamayan et kabul etmeyen; bin bir gece m nin ruhuna Kal din şamlı ve acıklı duran asil varlık İstanbulu, elimizde mevcut bomboş bir tabiat pilânı üzerinde ve bir se halin- © tasavvur edince hemen $s€ze Maz- rüfiyle rekabet aliydeki bu > ilde ta- şahsiyeti 0 İstanbulun tabiat zeminine, zaman ve n a esad şehrini. nt ialiimal en çetin ZAP iSTANBUL mek ki, tabiat halindeki İstanbul, De şehir halindeki İstanbulu, zaman ve mekân şartlarına göre, en keskin şahsiyete dâvet ediyor. 3ü inceliği mutlak bir kanun halinde şüurlaştırmak lüzumuna inanıyorum. İstanbulu, soylu tarihinin içinde bu zaviyeden ölçüye vuracak olursak, onun iki bahtiyarlık, birde bedbahtlık çığırından iba- ret üç büyük devre ifade ettiğini; ayrıca yeni bir devrenin eşiğinde çile çekniekte olduğunu görürüz, 1 — (Bizans) devresi. 2 — Osmanlılıiğın haşmet devresi, 3 — Tanzimat ve meşrutiyet devresi, 4 — Cümhuriyet devresi. Baştaki iki devreyi, İstanbulun iki bahtiyarlık çığın diye isimlendirdik. Bu iki devreye kuş attığımız zaman hemen nekânını şahsiyet ve hakimiyetle doldurmayı bilmiştir. Dünyanındört bucağından sökün eden hirs ve istilâ kasırgalarına karşı, Yedikule- den . Halice, Haliçten çektiği harikulâde bir hisar Lek için- de ve göbek sahada oturan (Bizans), kendi zaman a EL ARNİR şahsiyet ve ii âhidesi o a sis e kubbesiriden, Yarı beline kadar toprağa batmış bir “Bizans vinin taş cumbasından, bir kemerden, bir sütundan, bir (mozaik) parçasından öğrene- biliriz. e Istanbulun ikinci ve mükemmel şahsiyet devresi de, Topkapı serayına bitişik Meci- ENR ZİL, DRL Bir : Sevmek, ne kolay lâf, a böyle! Tilân şeyi SERİMİ, alak şeyi sevmiyorum! Mİ akikatı, surları ören bir (Bizans) | ili diye köşkü yapılıncıya kadar Oi- manlılık çığındır. Süley yenin kubbesinden İNLER ZLE DİĞRAZ Vr çeperi dene Fapl Kesakühek , linde yaman bin tereddi başlar. Bu tered- dinin göz ilânında en müşahh lili, tuğla tuğla bütün bir tarih ve haş- eyi görememiş ve gös- ermeni. Asil Topkapı serayına bitişik ecidiye küşkü, inhitat line İstanbul ve şehir kadrosnnda en parlak te; ü Avrupahlaşma dolânieki, niye)nin. hanimefendisini esir etmiştir. Ve ondan sonra mahut Dolmabahçe, Beylerbe- yi sarayları,şu, bu, daima ve her köşede (Barok) ve (Rokoko), 19 uncu asır (Frufru) kârı çatı tecrübeleri... Ve derken Cümhu- riyet ve derken basma kalıp kâğıt helvası binaları... Ah İstanbul, ah Istanbul! İnsan'hiç bir fikir imal etmese de yalmız senin o ca- nım yüzüne baksa, şu ismine bir asırdır in- kilâp dediğimiz nesnelerin içyüzünü ve ha- kikatini bir eşya dersi halinde ne güzel öğrenir. ” NAKARAT 7 Küçükken derdi ki dadım : Çoğu gitti, azı kaldı. Büyüdüm, ihtiyarladım, Çoğu gitti, azı kaldı. Vur kazmayı dağa Ferhat! Çoğu gitti, azı kaldı. Kişne kır at, kişne kır at! Çoğu gitti, azı kaldı. Doğar bir gün benim günüm, Çoğu gitti, azı kaldı. : Kırk gün, kırk gece düğünüm. Çoğu gitti, azı kaldı. Ektik, ektik, yetişecek, Çoğu gitti, azı kaldı. “ Bütün yollar bitişecek, Çoğu gitti, azı kaldı. Bir gün anlaşılır Şiir, Çoğu gitti, azı kaldı. u gitti, azı kaldı. Necip Fazıl Kısakürek 11 * bari lady SE ee EE ana e e kd mag
