12 Kasım 1943 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 7
BiR TÜRK TIYATROSU iÇiN. Fransız tiyatrosi denildiği zaman akla evvelâ: ( acin , (Corneille), o (Moliğre), (Musset), (Dumas), (Pailleron), '(Rostand), (Hervicu), daha sonra da, nis- beten oyenilerden: a (Bataille;,” (Bernstein), (Giraudoux) geli İngiliz tiyatrosu lemer) demektir, (Shaw) ve (Noel Coward) bu muazzam âbi- > sonradan eklenmiş birer zarif MN “tar, (Becgue), an tiyatrosunu (Goethe) ve (Shiller) —— ederler. Bu dâhilerin izinde (Haupt- ları ve (Von Hoffmanstall) leri görü. İtalyan tiyatrosundan bahsetmek (Carlo e > (Pirandello) dan bahsetmek dem li gk (Lope de Vega) ve KN de la Barca) yaratmışlardır. a Türk tiyatrosunu, bizim tiyatromu. ZN Ye Uzun düşünceler, derin mi sonra akla Abdülhak Hâmid g gem e Sini ye hü: hsiyetine besl Tup Türk düşüncesini, Türk ruhunu ifade et- memiştir. Abdülhak Hâmid'den Sonra akla Vefik Paşa gelir. Fakat Vefik Paşanın şaheserle- ancak tercüme şaheserleridir * . Ve şu acı neticeve varılıyor ki Türk İyatrosu nr Çünkü tiyatro demek ne binadır, ne zi ne aktör.'Tiyatro demek eser demek ir Türk e yaratmak istiyorsak her şeyden evvel, her şeyden fazla, sahne ve aktörleri ihmal etmeden, bir yândan bi- rincisini tekâmüle götürüp diğerlerini ye- tiştirirken, Türk tiyatrosunu yoktan vaf mak, mey- dana çıkarmak, ve bunlara kendi duygula- rını, kendi ruhlarmı, yani,Türk YİNE Türk ruhunu ifade edebilmeleri için fırsat lar bahşetmek, imkânlar vermek lâzımdır, Bunun için de evvel > evvel tercüme ©. serlerinden, hele (Adabte) o tâbir edilen & ön e ep iye Me nes- neden Vi z şarttı Gini eriazak, belik niye e den geçirildiği zaman oynatılm icap ettiği, oynatılarak hangi is re met edildiği bir türlü anlaşılamıyan bir ta» rimize, ruhum lerle karşılaşırız Bunlardan bir çoğunun & Lİ İİİ İİ ll Kl a ll Kl e Kl a l a Nİ Na MOKTALAMALAR MWAS'İYET Son gün olmasın dostum, çelengim, top arabam; Beni alıp götürsün, tam dört inanmış adam... SANAT Anladım işi... Sanat Allahı aramakmı . Buymuş oyun, gerisi yalnız akmış. KAYDIRAK Marifetli hokkabaz, başını kaldır da bak! Oynuyor gökte biri, yıldızlarla kaydırak... z OMÜ RDĞ Yk , Otuzüç yıl saatim işlemiş, ben durmuşum Gök yüzünden habersiz, uçurtma uçurmuşum. DİPSİZ KUYU Ağzıma soğuk kurtlar dolacak, gözüme kum, Dipsiz kuyu, sürdükçe zaman, sürecek uykum. DÜŞMANIMA j Ey Mansur'u öldüren kara softanın oğlu! Yine ben açacağım, sen keseceksin YİNE DÜŞMANIMA Gündüz KERVAN yolu, i GEy düşmanım, sen benim ifadem ve hızımsın; muhtaç, bana da sen lâzımsın., Yedi renkli Peygamber kuşağının altında, Kervanım yola çıktı... GADNN debiyat veya tiyatro baknnmdan hiç bir kıy- metleri yokti Bu gibi Dese yerine telif “eserleri oyna. tılamaz mı? Tiyatroya ağ edilen telif e- serleri kusurlu, hattâ fena olabilir. Varsm usurlu olsun, vars bizim olsun!.. Bugün Za; eser yazan üellif kusurlarını sahnede kendisi görür ve yarm bize iyi bir eser verir. Bir şah doğmaz. Bir müellif ilk eserile sanatın lerde ulaşamaz, O. nün katedeceği uzun ve çetin bir yol vardır. (Moliğre), (Misanthrope) unu; (Racine), (Phedre) ini; (Shakespear), (Hamlet) ini ilk hamlede yazamamışlardır. Bunlar bile bir hazırlık, bir tekâmül devresi geçirmiş. erdir. Bu tekây, ri hazırlık ye ancak ve güzellikleri veya vr se ancak ve ancak sahnede meydana Bizde buna ilmi var mıdır? > Süale doğrudan doğruya değil de şen bir sela arak cevap verceği n on sene zarfında ek ir e maalesef pek mahdut, hattâ bir e - limizin parmâklarile sayabileceğimiz kadar az olmakla beraber büyük istidatlar müjde. liyen, kuvvetli eserler vadeden tecrübelere sahit olduk. Mk amd renci. de etmemek için isim zikretmiyoru Bu ümit verici tödkirler ) Eye) akim kal dı? Tecrübeleri yapanlar ne oldular Zannetniem ki bunların hepsi hifer sa Ş 7 Öncüsü kır atında... Necip Fazıl KISAKÜREK man alevi e dry sönmüş olsunlar! Neden bu kısırlık Bir ir iğ olmamız; zamanı çoktan geldi. Genç m mk kır. mak değil, teşvik etmem iz lâzım. Onlarm katedecekleri yol uzun ve çetindir dedik. Bu yolun üzerindeki tercüme v4 mahut (a- dapte) piyeslerin eler nineler sed. lerini yıkalım! Yol aç Bu yolu takip etmek e kolları. MIZI öremei kolaylık gösterelim! Onlar da bu yolda ilerlesinler ki diyin Türk tiyatrosu yankkikaklii ar / Rİ ş ği a 3 Nİ â 5 ak
