—3? Birincikânun 1938 SALI KENIZSTATÜKUSU , (MADOLU) DRaöyo | (Borsa-Piyasa | | LÖROP NUVEL/'İN MÜHİM BİR MAKALESI AKDENZDE Bütün işl ri idare eden Almanyadır Bu gazetenin ıddı- asına göre, İtalya, ancak parlak bir | muavindir Almanya esasen kendi politikası olan Romanın Fransız aleyhtarı poli tikasına müzaharet etmek arzusun- da olduğu hakkında şüpheye mahal bırakmıyor. Filhakika, Kont Ciano-| nun nütküyle açılmış olan başı boş tahrikâta müz. 'et eden yalnız na- zi matbuatı değildir. Herkeaçe ma- lüm olduğu üzere Alman dış bakan- lığının ifade vasıtası olan ve maka- leleri B. Fon Ribbentropun tasvibi- ne mazhar oldukları aşikâr bulunan iki «mutedi» muharririn tavırları daha dikkate şayandır. Fransız - AL man beyannamesinn ertesinde inti-| şar etmiş olan bu makalelerin her ikisi de ayni neticeye varmaktadır ki, o da şudur: — Fransız - Alman hududunda statükonun muhafaza edileceği hu- sundaki taahhüdler, Akdenizde ve Afrikada da statükonun muhafa- za edileceğine delâlet etmez. Bu mühim gazetelerden birinci- sini süratle tahlil edelim : Bu makale, Rudolf Kircherin ka- leminden çıkmıştır. Bu —muharrir, 10 ilk kânun tarhli baş makalesinde bugünkü devirde bir «statüko» nun mecburen edinamizmin tesirleri» ne maruz bulunduğunu ve - Akdeniz hususunda bu halin varit olduğunu ispat etmiye lışıyor. Muharrire göre, İngiliz - î:ılynn anlaşmasında Akdenizin statükosuna ve İtalyanın İspanyada Balearadalarında ve Faata arazi ve nufuz maksatları gütmek- ten vaz geçeceğine dair hükümlerin kat'i bir kıymeti yoktur. B. Kircher diyor ki: «Her politikanın esas prensipleri yani hayatiyet ve devam edemez va- ziyetlerin islâhı Zarureti İngiliz - İtal- yan anlaşmasile ne yavaşlatılmış ne de ortadan kaldırılmıştır. Akdeniz havzasının bir cok mıntakalarında!| sı: vaziyet değişmiştir. Ve islâhaf yap- mak lâzımdır. Meselâ Filistin ve A- rap tazyikine hürmet edilmesi lâzım gelen bütün mıntakalar bu meyan- dadır. Belki Mısırlılar da elde et - mek istedikleri şeylerin bepsine he- nüz erişmiş değillerdir. Nihayet 'Tunus havzasındaki Fra yan anlaşmasının son olduğu iddia edilemez. Bı 1935 de bir zaruret halinde ımıılnı mıştır. Ve Fransa, İtalyaya karşı veç hesini değiştirmek suretile bu mua- hede hükümlerinin siyasi ve manevi |yor. - İtab- | kıymetini selp etmiştir. Fransa hü- kümeti 1935 anlaşmasının bir hal Alman donanması «Avrupanın ahenkleşmesi tam bir tekevvün halindedir. Ve Fransa an- lamıştır ki, kat'? olduğu yeniden te- yit edilmiş olan Fransiz - Alman hududunda bu memleketin Avrupa hususundaki emel ve iddiaları da ni- hayet bulmaktadır. Bu, Fransız ha- yatiyetinin daralması manasını ifa- de etmez, Daladiye ve Bone Fran- sanın daima etrafa yaymak iktida - rında olduğu kudret iradesinin &ade- ce istikamet değiştirdiğini bizzat söy lemişlerdir. Bu irade şarki Avrupa- dan cenuba doğru, Akdeniz aşırı Af- rtikaya doğru kaymaktadır.» ieburg. Fransanın Okyanus aratorluğunun değerlen - işini ihmal etmiş olduğu- nun şimdi farkına vardığını ve bü- tün kuvvetlerini seferber ederek s«ecnebi sahalarda beyhude yere a- radığını kendine aid sahalarda ka - zanmak istediğini» müşahede edi » B. Fon Ribbentropun ve Pariste- ki Alman elçliğinin ifade vasıtası o- lan muharrir diyor ki: «Fransa, bu istikamet dağiştirme- sile, cermanizmin Avrupada tabit inkişafını tahdid misyonuna - artık malik olmadığını tanıtmaktadır. Ve ilâve ediyor: «Fransız ve Alman milletleri u- durum olmamıştır. Şimdi daha iyisi bulunmuştur: sa ve Almanya| rt sırta vermişlerdir.» Ve B. Sieburg bu teşbihi izah edi- yor: «Bugünlerde mesul bir Fransız! şahsiyeti; bütün şarki Avrupada te- nin — donanmamizin — yardımına mazhar olmaması için bize yalnız Avrupada rol verilmek isteniyaor. Bi- ze deniliyor ki: «İmparatorluğunu- zu Avrupada arayın. O Avrupa ki, şarka doğru önünde hududsuz mesa- feler açılır!» Bu tavsiyeler hakkında ne düşünmek lâzımdır? Bu safdil tavsiyeleri mi beklemeliydik? — Bu esasen bir müddettenberi pek ta- olarak Almanyanın rolü olmuş değil midir? Almanyanın enerji faz- lası her zaman Fransayı endişelen - dirmiştir. Bu gün, bu enerji bir isti. kamet ve şefler bulduğu bir sırada, tahdid edilmek isteniliyor. Başka sa. halar aramıyalım diye bize Avrupa veriliyor.> Almanyaya yalnız Avrupa mı verilecek? Bu düsünce Fransız - Alman yakınlaşmasının daimt dos- tunu köpürtüyor: «Akdeniz bizim denizimiz değil- Jdir, nasıl ki şimalt Afrikada bizim sahilimiz değildir. Fakat, imkânlarla dolup taşan o Afrikada eskiden kıy- metli sömürgelere sahip olmuş bu- lunmasaydık bile, her seyden evvel spiritüel bir rabıta olan İtalya ile ra- bıtamız Afrika işleri hususundaki in ahyükimiz ” bilamiya; kâfi geliedi: Fransızları bu noktada teskin etmek göçtür “Alaknyürmn. mukaderalına, göze bakmışlardır.|hâkim bir hale geldiğini ve yolunu gibi bu mesud bir; kendi kendine aramakta olduğunu ce anlamışlardır. Fakat sömürge imparatorlüklarına karaı 'alkkölan": yın birdenbire yağtğr barale, kize dünyasının kapisını: kapamak için yeni bir teşebbüs gibi görünmekte- dir. Fakat, biz bir Akdeniz milleti değiliz. Bunun içindir ki, bu mese- ressüm eden yönelişin, ister Alman- | lerde bize düşen hisseyi tayin etmek yanın, ister Polonyanın ister Sov-| yetlerin durumile ortaya çıkmış oL; bundan böyle garbın- emr erinde bir tesir yapmıyacağını-söy rdu. Diğer bir tabirle, Fransa - ğgrafi hududile tetabuk etmekte - İtalyanın bileceği iştir. Fransa, Al manya cihetinde hududunun nere- de bulunduğunu şarahatle bilir Fa kat cenupta, deniz aşırı, Afrikada imkânlarının ve itadesinin hududları dış politikası hududları nihayet henüz hareket halindedir. Şarki Av- rupanın işleri sağlam ellerdedir. Ve dir. Uzun zamandanberi tarihi for- Parisin onun için sıkıntı çekmesine munu bulmuş olan bir millet için bu| hakiki bir kurtuluştur.» Bütün bunlar Franez milleti için gekli değilse bile iyi bir müzakere|pek hoş seyler değildir. Fakat ne de | esası teşkil edebileceğini ilân etmek-|olsa B. Sieburg ve B. Fon Ribbent- le ihtimal sadece müsait bir hareket|rop sömürge imparatarluğunda bu- noktası elde etmek — istemektedir.İnun acısını çıkarmasına müsaade et- Bu diplomatik kalkan İtalyanların|miyorlar mıydı? Vaziyet hiç te böy- artık meşhur olan baykırışlarile yı-|le değildir. Çünkü Frankfurter Zei- im yokter. Bu münasebetle gö- rülüyor ki, Avrupaya aid meseleleri halletmek, dehnizlere ve Okyanusla- ra ait meseleleri halletmekten daha kolaydır. Fransanın gerçek hayati menfı atlerien dönmek hususundaki kara- rıni takdir ederiz, ve biz kendisine bu karar mucibince tahliye ettiği ku- Bu akşamki program 1639 M. 183 Kos./120 Kw Ka SAHİFE 4< ÜZÜM BORSASI |PARA BORSAS IZMİR ANKARA T. A.O. 19.74 M. 15195 Kos./20| ÇüYal — Malın cinsi — Kr.S.Kr.8. 24/12/938 : Kw.| 324 $& üzüm tarım 15 18 25| Sterlin 5.8 T.A. P. 31.70 M. 6465 Kos. 20| 159 Ş. Riza 45 5| Dolar 125.BI Kw.| 101 P. Paci 16 50 F_ Frangı h İ 82 Paterson 16 Luçı 6.6 TÜRKİYE RADYO DİFÜZYON | — * Esnaf Ban. 18 50 18 Sü|İsviçre F. 28.4 - Florin 68.3' POSTALARI Ş R k TÜRKİYE RADYOSU DAt Bo 50.44 ANKARA RADYOSU SEMAL M 2n2ı Drahmi 10 Öğle noşriyatı: 635056 Leva 1,5: 12.80 Müzik (Büyük bir virtüo- ÜZÜM FİATLERİ Çekoslovak Kr. 4.3 zun plâkları) No, Fiat Peçeta 5.8) 18.00 Saat, Ajana haberleri ve 7 13 765 Zloti 231 Meteor Ankara, 8 14 25 Pençü Ka 13.10 Müzik (Valslar - Pl) 9 15 25 Di 20'96 18.25.1â4 Türk müziği (Şarkılar- ıo 16 B0 L Z Pi). 18 75 Dinar 2.8 Akşam neşriyatı: * AHİRF BO Yen 3427 18.80 Müzik (Çigan ve saire) RSASI İsveç Kr. 302 18.55 Konuşma (Hukak ilmi yay- İZMİR Ruble 2381 ma kurumu). —— L |Csval — Mhlk ' eani — Kr B Ki |TT n — 198.10 Saat, Ajans, meteoroloji Ve | 1645 Ç. Buğday 525 55| Fuar kartpostallar ziraat borsası haberleri. 144 Ç. Susam K K kı d k gü 1926 Türk müziği. (Muhayyer| 409 B parun ö YA l )'“'""f"'""' tek Böe tabı Tdir e Tüceta) TK'E . 8 49 Sü|trilmiş olan fuar kart postalları 'on P. Çekirdek 5 başı münasebetiyle her tarafa te 20.00 Temsil - Boş beşik ve Ak kuş- milli piyes- Yazan: (Ekrem Reşit) İstanbül konservatuvar müdürü (Yusuf Ziya Demircinin) eserinden alınmıştır.) Temsil esnasında halk türküleri ve yurt havaları çalmacaktır. 21.30 Konuşma (Türkiye postası) 2145 Saat, Esham, Tahvilât ve Kambiyo - nukut borsası fiatları. 21.55 Türk müziği — (Muhtelif İ şarkılar.) ederken. — serzel rin (Hacı Arif bey) 8 — Suzinak şakı -Sevdim seveli- | (Zeki Arif) 4 — Kürdili şarkı -Akşam güne-| şi (Osman Nihad) 5 — Kürdili şarkı -Sırma saçların (Hacı Arif) 6 — Türkü -hicazkâr- bir bahçı- van, Okuyan - Müzeyyen Senar, Çalanlar - Vecihe Cevdet Kozan Kemal Niyazi Seyhun. 22.20 Müzik (Küçük orkestra) 1 — Die Gelsha (S. Jones) 2 — Bei Einer Flasehe Mosel (E. May) 8— Dream of Yesterday (F. Humphries) 4 — Rüssiseher marş (E. Oflsen). 5 — Romans (A. Rubinstein) 6 — Die Veber (J. Lanner) 7 — Pizza de Popolo (Frederik- sen) 23.25 Müzik (aryalar) 23.45.24 Son haberler ve yarın- ki program. 19fbbilü (B dma rfdmar fdarffga sız - Alman hududunda bu ahenk- leşme vukua gelmiştir. Fakat başka yerde değil.» Makalenin sonu budur. Anlama- mak mümkün değildir. Şarki Avru- padan sonra İspanyada, Afrikada ve hemen her yerde daha bir. çok «kuvvet sahalarıs ni tahliye etmek (Şij lâzımdır. B. Ribbentrop Pariste Fransa ile Almanya arasında başka toprak ih- tilâfı kalmamıştır. demişti. Fakat da- ha Fransız hükümet merkezinden ay rilmadan önce Paristeki matbuat adarlarına küçük bir tefsir ilâve et- Danielle Darricux'un en son vü. Şahane ve emsalsiz filminde tak- dim eder. İsmi gibi kendisi de büyük bir filml' — ZO —©—0 —Z edilmeğe başlanı ayyare Sineması Bugünden itibaren Çıngıraklı kurt Darrie Bohemyada - bir köylü, bir. g cude getirdiği en büyük Fransızl ahırında garip bir g işitir. * Şahesori |tağından fırlar, doğru ahıra koş |bir de ne görsün,?! Ahırda koca» İkurt ineklere saldırıp duruyor.. K ü Jle kürt arasında - çetin bir gü başlar, Bir iki yerinden hafifçe y lanan köylü yaralarına aldırış etm kurtla boğuşmakta devam eder, KATIA Ayrıca: Zengin ilâveler, Telefon 3646 1 — Suzinak şarkı - Zevk ne ise Hai yağik gazmnı 250420 6509 DNGN E Kİ 2 — Sazinak “Reni bizar | Cumartesi, Pazar 12.2,30-4,30.|| 4P £'Cen K a dan kocaman bir çıngırak alır, 8. lam, meşin bir tasma ile - çıngır. kurdun boynuna takar.. Hayvanı t var ormana salıverir. Ertesi gün macerayı — köylül- anlatırken Bohemyalı bu hareketi sebebini şöyle izah etmiştir: e— Öldürmek kurda hafif bir za olacaktı. Halbuki ben bu surç kurdu feci bir wtırab içerisinde & me mahküm ediyorum.. Kurd orm da gezerken çıngırak sesi bütün h vanları ikaz edecek artık melün k xafil avlayıp da yiyecek hayvan” lamıyacak... Açlıktan kıvrana kıv na geberip gidecekla 6,50 9 İzmir halkı hazırlanınız Pek Yakında Yeni Sinemada TÜRKÇE Aynaroz Kadısı İlâve olarak İzmirde ilk defa Büyük Şehir 1937 - 1938 senesi zaferini Bugün Kültürpark sineması Gösterdiği 2 filmle kazanacaktır 1 — Aşk Kanadları ANNA BELLA - JEAN MURAT PIERRE R. WIL tarafından temsil edilmiş temiz ve mücssir aşk hikâyesi SŞT 2 — Paris eğleniyor Fransanın en şen artistleri LUCIEN BAROUX . DITAPARLO tarafından temsil edilen eğlenceli - neşeli lomıdı Ayrıca Foks jurnal Seanslar her gün: Paris eğleniyor 3,10 ve 7,15 te Aşk kanadları Sve9da Fiatler: 20 - 30 kuruştur. Elhamra Sinemasında bugün Senenin en güzel ve eğlenceli filmi Tekee 3 Ahbab Çavuşlar Trkçe Haydutlar arasında Kahkaha tufanı komedi Şaheseri SEANSLAR : 3-5-7 ve akşam 9 da başlar Cumartesi 1 de Talebe 15 kuruş Pazar günü saat 11 de aile matinesi Salon 20, koltuk 80 kuruştur. kılmıştır. Bu fena bir teşbih değildir.|tungun Paris muhabiri makalesinin Bazı sözlerin soluğu bu kalkanı y ci kısmında şarki Avrupasına te düşürmüştür, denilebilir.> arkasını dönerek ondan da bir par- B. Kireher Berlinden Akdeniz|ça koparmak istediği Fransız impa- statükosuna hücüm ediyor: Alman-|ratorluğile yakından alâkadar olmak ya, bu işte, İtalyanın muavini mev-|tadır. Fakat Fransa, imparatorluk düşün-| — Hakiki tehdid mi, şantaj mı? Pek | kiine düşmüyor mu? Muharrir diyor ki: cesinin İtalya ile tam bir anlaşma ol-|muhtemeldir ki her ikisi de.. l Frankfurter Zetungun muhabiri| — «Pariste, burada teyit edildiği gi-| madıkça- tahakkuk edemiyeceğini sıfatile Pariste yaşıyan B. Friedrich|bi, sömürge meselesi müzakere e-|anlamalıdır. Çünkü bugün Akdeniz 1500 'll;lllk Türkü iy enin en büyüfı salonü Te. 4065 YENİSİNEMA y |Te, 4065 Sieburg, ertesi günü (11 ilk kânun) |dilmiş olmasa bile, İtalyanın yaptı-|de münakalelerin emniyetini tayin çıkan bir baş makalesinde çok daha|ğı bir dönüşle de olsa, bu mesele|eden İtalyanın yaşamak arzusudur.» ileri gidiyor. Ona göre Akdenizde|mevcuddur. Alman - İtalyan tesa-| — Sarih değil mi? B. Friedrich Sie- Z vaziyeti idare eden aşikâr surete Al-|nüdü tahribi imkânsız biz varlıktır.|burg böyle olmadığından korkuyor. Bugün matinelerden itibaren üç - film birden manyadır. İtalya ancok parlak bir| Ve iki memleketin dış politikalarının| Fransaya-sakin yaşamak hususun - Büyük fedakârlığa <atlanarak İzmirde ilk def4 olarak 2 yeni film birden — takdim eder. muavindir. sarsılmaz bir temelini teşkil eder.>- |daki arzusuna hürmet - edileceğini 1 — Tarzanın intikamı h: Türkçe sözlü harika şaheseri 2 —Radyo Kralişesi Amerikanın meşhur küçük yıldızı Şirley Temple tarafından yaratılan senenin en güzel filmi Bu makalesinde muharrir, Ve B. Sieburg İtalvanın emelle- | vadettikten sonra, Fransanın huzu-| Fon Ribbentropla Fransız devlet a-|rine müzaheret etmekle yarakİrunu ne bahasına elde edebileceğini 3 —Türkçe izahlı Foks Journalda Ebedi şefimizincenaze töreni SEANSLAR: Cumartesi ve Pazar günleri l0—2—5b—8 de. Diğer gün ler 2—6—8 de başlar. var sehalarını insaniyet namına iyilmeleri vazifesini veriyordu: Tabif idare etmeyi vadederiz. Sömürge me| Avrupada ihtilâf yoktur! Fakat Ak- selesi Paris ziyareti esnasında açık-|deniz sahillerinde henüz vardır. Çün mamış olduğuna göre, biz de bu me-/kü arada hududlarımız İtalyanın hu- seleyi burada açmak - istemiyoruz. |dudlarıdır... damları arasındaki müzakare esna-|bu emellerin bilhassa Almanya ta-|tasrih ediyor: sında söylenmiş olan bütün sözler|rafından izhar edildiğini bize ifşa e-) — <Bugün dünyada geçen hâdise- hususunda mükemmelen malümat-|diyor. Almanya yalnız, Avrupa he-|ler hükümetlerin şu veya bu- talep- h olduğunu bize hissettiriyor. gemonyası verilmek istendiği için|lerin neticesi değildir. Fakat bir or- «Allah Fransız mıdır?> e&--/ mü-|birdenbire kızıyor. ganik prosesüne dahildir. Arrupı ellifi diyor ki: taĞkee İrılyımn deniz aşırı ı!crlmıeıı-nın ahenkleşmesi başlamıştır. Fran- !!' n eli S e 4 * yi