27 Aralık 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Herkesin bildiği 1939 Saatli Maarif Duvar takvimleri çıkb Taklldlerlnl almamak içln, karton ve blok üzerindeki (saat) resimlerine ve (Saatli Maarif Takyiml) yazısına dikkat etmelidir. Merkezl: İstanbul Maarif kitabhanesidlr. u m h u r i yet 5253 Telgraf ve mektub adresl: cumhııriyet. İstanbul Posta kırtusu: İstanbuL No. 246 ve matbaa fcısmı 24299 24290 BÜGÜN OKUYUNUZ Sayısını çıkardı. Yılbaşı S8İI 27 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahrlr heyetl: 24298. tdare 1938 C, H P fevkalâde Kurultayı toplandı L Cumhur Reisi İsmet Inönü, 375 aza ve 216 delegenin sürekli alkışları arasında ittifakla, değişmez Başkanlığa seçildi inönünün nutku \ Millî Şef, Partinin büyük gayesini anlattı «Hepimizin en kıymetli alâkamız milletin en ehemmiyetsiz şikâyetine kadar vukuf sahibi olmak ve dileklerine tedbir bulmağa çalışmaktır» Ankara 26 (a.a.) Millî Şefimiz Reisicumhur İsmet înönü, Cumhuriyet Halk Partisi büyük kurultayının bugün öğleden sonra akdettiği toplantıda, Parti tüzüğünün genel başkanlığa aid muaddel maddelerinin kabulünü müteakıb riyaset mevkiine gelerek aşağıdaki mühim nutku irad buyurmuşlardır. « Büyük kunıltayın sayın üyeleri, Büyük Partimizîn esas bünyesinde bugün aldığınız kalbî ve nizamî kararla beni değişmez genel başkan seçtiniz. Yüksek teveccühünüzün ve sa" mimî itimadınızm ifadesi olarak aldığım bu karardan dolayı sizlere tesekkür ederim. Bu anda, omuzlanmda bulunan genel baskanlık vazifesini, Partinin, büyük milletimizin hayrından ve hizmetinden başka gayesi olmıyan, maksadma uygun bir surette ifa etmek için bütün varlığımı sarfedeceğim. Sizlerden ve Partinin bütün azasmdan birlik, beraberlik, yardım beklerim. lArkast Sa. 9 sütun 1 del l ı uka n zamnamesinin ikinci maddesi mucibince Ebedî Şefimiz BUyük Atatiirk Tarihî bir gün Ankara 26 ilkkânan (Başmuharririmizden telefonla) umhurıyet Halk Partisinın bugün toplanan kurultayı Ankd" raya ve butün memlekete tarihî bir gün yaşatmış olmak haysiyet ve ehemmıyetıni haız oldu ve başından sonuna kadar mukemmelliği hep artıp yükselen pürüzsüz bir büyüklükle geçti. Kurultayın bir günde ve öğleden evvel ve sonra iki celsede biten bugünkü toplantısı, yeni Türk cemıyetının temiz iş başarmadaki kudretine en parlak misallerden birini daha vermıştir. Bir kere kunıltayın ihzarî işlerile Tntş" gul olan Genel Sekreterhk, Refik Saydamın titiz ellerinde, herşeyi kurultaym düşünebileceği ve son olara~k bulabileceği en mükemrael şekıüerinde hazırlıyarak tek kelimesi zor değıştirilir bir tamhkla herkesin eline sunmuştu. Kurultay bir değıl, müteaddid günler içtima etse önümüzdeki büyük mevzu için ideal olarak nıhayet bu kararlara varabilirdi. Filhakika mesele, en basit ifadesile Büyük Atatürkümüzden inhilâl eden Parti Genel 5efliğine getirilecek zabn seçilmesinden ibaretti, ve hatta bu zatın şahsiyeti üzerinde de hemen herkes müttefikti: Inönü. Atatürkün en yakın arkadaşı, harbde ve sulhta Onun en candan yoldaşı, 18 yıllık yeni millet hayatımızm devammca memlekette tahakkuk ettirilmi§ sayılamaz iyiliklerin baş başarıcısı İsmet İnönü. Fakat dünkü makalemizde tercüman olmağa çalışüğımız umumî hislere göre bu cümle yukarıki basit ifadesi kadar, sa" delikle yapılıp geçilemezdi. İşte Parti Genel Sekreterliği Partimiz için çok hayatî olan bu işi Parti tüzüğünün birkaç maddesi üzerindeki tadılâtile en iyi şekillerinde halledilmiş olarak kurultaya arzetmiş ve pek haklı olarak kunıltayın memnuniyet ve hatta minnetini kazanmıştır. Bu sayımızda okunacak tafsilât ara~ smda görüleceği üzere müstakil bir madde ile Büyük Atatürk Cumhuriyet Halk Partisinin ebedî Şefliğinde te'bid ve onu takib eden dığer madde ıle İsmet İnönünün değişmez 5efligi tespit olunuyor. Büyük Atatürk için de, İsmet İnönü için de bulunmuş olan bu hakikaten mes'ud formüllerin mucib sebebleri, inkılâb tarihımize ilâve edilmiş çok kıymetli sahi" felerdir ve bu halile bütün milletin fikirlerine ve hislerine tercüman olacağmda füphe yoktur. lArkası Sa. 7 sütun 3 te\ ı Kemal Atatürk, Partinin Ebedî Başkanıdır Dünkü tarihî celseler açış nutku söyledi liika nizamnamesinin üçüncü maddesi muc.kince değişmez Ummm ve Miîüî Şefijniz İsmet İnönii ' Milli sanayiin düşmanları Bu şebeke Paşabahçe şişe ve cam fabrikasının bütün istihsalâtını elinde tutmaktadır birden kendi siparişlerile kapatmaktadırlar. Bu sıuretle siparişi alan fabrika başkaca sipariş kabulüne imkân bulamıyacağı gibi bdyle bir imkânı bulsa da sipariş için konulmuş olan hadde yanaşamamakta ve bu siparişi yapacak para temin olunamamaktadır. Vaziyetten şu neticeler doğmaktadı'rî 1 Millî fabTİkalanmızın piyasada doğurması lâzım gelen ucuzluktan istifade edılememektedır. Çünkü bütün mamulâtı ele geçiren tröst ayni zamanda zücaciye eşyası ithalâtçısı ve Avrupa fabrikalannm buradaki mümessili olduğu için yerli mallarını Avrupa malla[Arkası Sa. 7 sütun 6 da] Halkı istismar eden bir tröst meydana çıkarıldı Başvekil mühim bir Müskirat Amilleri Cemiyetile Sucular Cemiyeti millî sanayiimiz ve dahilî ticaretımız içn çok mühim olan bir meseleyi yuksek makamlara duyurmağa ka rar vermişlerd:r Bu iki cemiyetin evvelâ Ticaret Odasına yapmış oldukları müracaate göre Paşabahçe şişe ve cam fabrikası imalâtı bir istismarcı tröstün elinde bulunmaktadır. Tröst birtakım Muse vî vatandaşlardan mürekkebdır. Bu grup bilhassa millî fabrikalarımızm, yalnız 100,000 liralıktan büyük siparişler kabul etmelerinden ve banka teminatı istemelerinden istifade ederek büyük sermavelermi bir araya getirmek suretile şTşe fabrikasının bir senelik imal kudretini Ankara 26 (Telefonla) Cumhuriyet Halk Partisi büyük kurultayının fevkalâde toplantısı bu sabah onda Büyük Millet Meclisinde açıldı. Parti Umumî Başkan vekili Celâl Bayar fevkalâde toplantıyı açan nutku söyledikten sonra Ebedî Şef Atatürkün hatırasma ayakta 5 dakika sükut edilerek ihtiram gösterilmesini teklif etti. Ayağa kalkıldı. Ve beş dakika susuldu. Bundan sonra kurultay başkan vekıllikleri intihabı yapıldı. Büyük Millet Meclisi Reisi Ab düihalık Renda ve Konya delegesi Şevket Ergun seçildiler. Sekreterlikler inti En tarihî intikal devremizde samimî ve millî meziyetile tebarüz eden Parti habı da yapıldıktan sonra kürsüye As Umumî Şef vekili Celâl Bayar başkan Abdülhalık Renda geldi. Dahilive Vekili ve Parti Genel Sekreteri Re kocnisyon azasmın sayısma daîrdi. Parti fik Saydam söz alarak iki teklif yaptı. tüzüğüne göre 15 kisiden mürekkeb bir Bu teklifler toplantımn esasını teşkil eden komisyon mevzuubahisti. Dahiliye Ve [Arkasi Sa. 9 sütun 3 te] nızamnamenın tadili icin teşkil edilecek ispanyadaki dahilî harb son derece şiddetlendi Franko ordularınm başladığı taarruz devam etmektedir, birçok mühim mevziler zaptedildi Ankara 26 (a.a.) Başvekil ve Parti Genel Başkan vekili Celâl Bayar, bugün C. H . Partisi büyük kurultayının fevkalâde toplantısmı aşağıdaki nutku ile açmıştır: «Arkadaşlar, Cutnhuriyet Halk Partisinin, ünsomal büyük kurultayı açılmıştır. Partimizin, değişmez Genel Başkanı ve koruyucusu büyük Türk milletinin sinesinden yarattığı muşahhas ideali ve kurtancısı, Kemal Atatürk, milletinin sonsuz varlığına, edebî suuruna, intikal etmiş bulunuyor. Fevkalâde toplantımızm sebebi, bu vaziyetin, Parti tüzüğünde, sür'atle yapılmasmı zarurî kıldığı, tadilâtı görüşmektir. Müzakere ruznamemiz : 1. Tüzüğün Genel Başkan intihabına aid maddelerinin tadil ve tanzimi, 2 Genyönkurulun secilmesidir. Muhterem arkadaşlanm, Atatürk, en karanlık günlerde milletin kara bahtına, hâdiselerin şaha kalkmış akur savletine, kaya gibi göğüs vermiş, ulu bir milleti, öz benliğinde toplıyarak bugünkü büyük, hergün daha kuvvetli Türk milletini yaratmış, sevgili vatanımızı kurtarmıştır. Onun büyüklüğü ancak Türk milletinin büyüklüğü ile ölçülebilir. Onun kudreti ve kabiliyeti ancak büyük Türk milletinin her şeye kadir kudreti, kabiliyeti ile anlasılabilir. Atatürkün manevî varlığı, büyük Türk milletinin hayatı gibi ebedjdir. Ona bağlılıkta olduğu gibi onun eserlerine, emanetine, çizdıği yola, verdiği ideale bağlılıkta da tek kalbiz, tek insan gibi ( alkışlar ) . Ve ondan dolayıdır ki, onun kurduğu Partimiz de büyük Türk milletinin aziz partisidir ( alkıslar ) . Eserlerini en mukaddes millî bir vedia halinde, nesilden nesle ulaştırmak, en büyük titizlikle verdiği ideali korumak ve tahakkuk ettirmek, büyük Türk milletinin en ö nemli vazifesi ve millî misakıdır (alkıslar) . Büyük kurultaym saym üyeleri, Ebedî Şefin aziz hatırası önünde sözlerimizin ve duygulanmızın da ahdüpeymanı olarak hepinizi 5 dakika ayakta tazimle sükuta davet ediyorum. ( Ayakta 5 dakika sükut edildi ) . Ruznameye geçîyorum.» Karışık yağ işinde vaziyet Yağ nümuneleri belediy e tahlilhanesine gönderildi Tahlil edilecek olan nümunelerin evsafı, ancak raporlardan sonra anlaşılacak Adliye de tahkikatla meşgul oluyor Alâkadar resmî makamlarda olduğu kadar halk arasında da büyük bir dıkkat ve alâka ile karşılamp takib edilen yağ hilekârlığı meselesi, p'yasada velveleli akisler uyandırmıştır. Yağ hilekârlığını olanca ehemmiyetile karşılayan Belediye, bu hilekârlığı yaptıklan iddıa olunarak isimleri ortaya atılan ve isimleri mevzuu bahsolmayıp da şüpheli göriılen yerlere Küçükpazar Nahiye Müdürünün riyaseti altında bir heyet göndererek sattıkları yağ nevileri üzerinden nümuneler aldırmış, bunları Belediye ^tahlilhanesine sevketmiştir. Netice, taklıl raporlarına göre belli olacaktır. fo Piyasada söylendiğine göre, nümune alışta takib edilen bir yol bu işi yapanları sür'atle ikaz etmiştir. LArkast Sa. S sütun 3 t e ] YUNUS NAD1 Jaarruza geçen Franko ordu.su müfrezelerinden bir kısmı (Yazısı Z ÜÇİ sahifemizde) Mühürlü, yağ nümune şişelerinden ikisi