8 Aralık 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2
Febife 3 ğ ANADOLU FIKRA — sege Edebiyatta buhran mı? *Şür ölüyor mu, şiir de bulran mı sındayın. Gündelik edebiyat kavga ve bir mevzu bulmağa çoktan hasret çoken gözlerimiz, bilhassa bizim — metnlo- r,, yeklinde yeai bir anket karşı- dedikodulur üctünde, ilimli te izablı kette köhne bir matah Bibi, maalesel artık kıymet verilmek istenca edebi: yatın yeni bir saal üstünde yükselen varlığına çevrildi. Hir kabarması, bir az edebiyat mayası olanlardan başka, bilmem münevver: ler bilö ödebiyâtiü meüleket Ve dünya içindeki soü vaziyetinden — haber- dar mudırlar?. . Edebiyat denen büyük rah, kültür, filezo'? ve san'at Hürin mücerted, edebiyatıa realiteden uzak bir şey — olattayışıdır ki, onu dâ Hamurunda - dünyası — tçindo, içtimat, iktsadi psikolojik, ihtilâllerin ve bilbamsa ruh ve kala kavgalarının, “van soyundaki müdbiş değişmelerin seyrine müvazi olürak almış, götüt —üştür, Makine, ceki okuma, düşünme, çalışma ve yaşama sistemini nasıl değiştirmişse, bizi ihata edon diğer realite de, şiirin telâkki ve mef humunu başka şekle sokmuştur. Bizim cekidenberi sevdiğimiz yüksek, ma- #affa şiirin asıl ve aal heyecanı artık kalmatıştır. Aksine olatak şilt romana girmiştir, çür filesofiye girmiştir, ihtilâllere Birmiştir, şile politikaya girmiştir, gür, yavaş yavaş bir kuvtet Yasıtarı olmuş tor. Bu hal, gürin ölüşü değil, muayyen bir şekilden çıkıb şamil bir şekil alması, dağılarak yaşamasıdır. Bunü belki bir cedebiyat bubyanının meticesb de denebilir. Fakât haki. kat bize gürin kalıb değiştirdiğini ve asrın maddi ve manevi tezahür ve in. kilâbları içinde, yeni psikolojiye yeni inanışlara, yeni kafalara, yeni bir kav. Bu asırdan bahsedecek deği- liz. Fakat geçen asrın muharrir- lerinden bazılarının kazançlarını gösteriyoruz: Viktor. Hügo “Sefiller, den 300,000 frank kazanmıştır ki o zamanki rayice göre 15,000 al- tın lira eder! Öjen Sü de *“Paris esrarı, ro- manından 200,000 frank kâ- zânmıştır. İnsan bu iki rakama ve bil- Ahassa sonuncu esere bakıyor da getçen asırda muharrirlerin çok bahtiyar olduklarına hükmöde- geliyor! Şirley bir âfet mi? zabıtası çok tuhaf bir ihdas etmiştir. “Şirley Tampelin rol aldığı filimler gös- terildiği sırada İngiliz kız tale- be sinemaya gitmemektedir. Bu garip görünen yasağın se- bebi şudurı Bütün kız çocuklar, sinema- dan — çıkınca, günlerce Şirleyi taklid ile vakit kaybetmekto imişleri.. Her halde bilmediğiniz bir çok Şey varl İnsan vakıa pek bilir; insanın bî&iği m vardır ki, hayreti mucip - olur. Fakat insanın bilmediği şeylerin de çokluğu şayanı hayrettir. Meselâ eminiz ki; İncilin 3,566,480 harften, 810 bin 697 kelimeden, 31,175 satır- dan, 1189 balısı ve 66 kısımdan mürekkep olduğunu — bili riyor- sunuz! Bunu itiraf ederken de bizim bu harf, kelime, satırını zikret- tiğimiz İncilin her hangi dilden bir İncile aid olduğunu bilme- diğimizi de bilmiyorsunuz. Ve; — Bunları bilsek ne olur, bilmesek ne çıkar?. Demekten de kendinizi alamıyorsunuz, de- ğil mi?.. Çinlilere dairl Bankofta sefirlik etmiş — bir Fransızın madamı anlatıyor: “Bir gün yatak odamda kar- yolam üzerinde ömrümde gör- mediğim derecede büyük — bir yılan gördüm. Çok — korktum, fakat soğuk kanlığımı da — kay- betmeden sessizce çekildim, ka- pıyı kapattım. Evde üç — tane erkek Çinli hizmetçi vardı; bun- latdan birisinin eline kocamın &v tüfeğiai verdim. Yılanı — öl dGürnesini söy.edim. “Cinli ehinde - silâh, — yılana Hoğrü yürüdü. pencerayi açt ve yılanı nişanladı. fakat ateş et İneden geri döndü. Va banmı “— Aflediniz madam, Ateş Tüyış sittemine göre bir istihale geçirmekte olduğunu gösteriyor. Saime Sâdi nim büyük babam olmasından korkuyorum! Dedi.,, Kız kardeşile nişanlanmış Domenik Sinsiç adında bir delikanlının - Milânoda — Maon caddesinde bir villâya —sık, sık gitmesi zabıtanın nazarı dikka- tini celbetmiş ve delikanlı kara- kola davet edilmiştir. — Sen bu villâya vakitli va- kitsiz gidiyorsun; bunun sebebi nedir? — Villâda Cina adlı bir fam dö şatabr vardır, o benim ni« şatılımıdır. Karakol Cinayı da davet etmiş © da Domenik ile nişanlı oldu- ğunu söylemiştir. — Rekâlâ.. Senin adın nedir? . — Cina Sinsiç. — Tuhaf şey; bu delikanlı da Domenik Sinsiç. Cina sen nere- de doğdun? — San Covanada.. — Domenik sen nerede doğ- dun?. — Tuhaf şey. Ben de San Covanada doğdum. Zabıta, bu esas üzerinden yü- rüyünce Cina ile” Domeniğin kardeş olduklarını meydana ç- karmıştır. Bu iki kardeş umumi harbin ilk senelerinde babalarının ve annelerinin ölümü hasebile ök- süz kalmışlar, her biri başka yerlerde, başka başka aileleler nezdinde büyümüşlerdir. İnanıl- maz görünen bu macera tama- mile doğrudur. ——aamasa Havuzda boğulan çocuk Ödemişte Yenicte — köyünde Duran oğlu Halil Kökün altı yaşındaki oğlu İsmail, köy kıyı- sında bulunan dört metre de- rinlikteki havuza düşmüş ve bos gularak ölmüştür. bir ax Öğretmenlerin ücret zammı camlarını kırdığından yakalan- Vilâyetin yeni büdcesi.. Dairelerce hazır- lanityor.. Vilâyet Uinumi Meclisi, İkin: cikânunun —17 sinde toplantılâ- rına başlıyacak ve yeni bidceyi müzakere — edecektir. Vilâyete bağlı ve kadroları — vilâyet büd- tesine dahil bulunan daireler, yeni yıl büdcesine aid muhtelif işler için büdcelerini hazırla- makla meşguldürler. Bu büdceler, yakında vilâyete verilecektir. Cumhuriyet Kız Enstitüsü öğ- retmenlerinden bir kasmının ilâ- veten gördükleri vazifeler dola- yısile maaşlarına yapılan ücret zamlarına aid emir Kültür Ba- kanlığından şehrimiz Kültür di rektörlüğüne gelmi: Makam tahsisatları İzmir Erkok lisesi yardirektörü B. Mehmed ile Karataş Ortar okulu yardirektörü B. Fikri ve Bahaya makam tahssatı veril- mesi hakkındaki emirler Kültür Bakanlığından şehrimiz Kültür ditektörlüğüne gelmiştir. Feci bir kRaza daha Burnava nahiyesinin Pinârbaşı köyünde feci bir kaza olmuştur. Kemalpaşa mahallesinde oturan Mehmed oöğlu Müslih, kendisine aid kırma tüleğini kurcalarken ateş aldırmış ve sol memesi üzerinden yaralanarak feci bir şekilde ölmüştür. Camları kırmış - Menemende Mahi Hıdir. mâa- ballesinde otüran Memiş oğlu Halit Erik, Kavak pazarında kahveci Salihin kahvehanesinin mış, adliyeye verilmiştir. Arnavudan biri, çalışmak üzere Istanbula gelmiş. Bir müddet her yere bâş vurmuş, koşmuş, fakat nalile; iş bulamamış. Eln- deki, avucundaki de suyunu çe- kince, başlamış düşünmeğe.. Bir hemşehrisi kendisini görmüş: — Yahu, ne oldun, ne bu böyle kara kara düşünmek. — Ne yapayım, işsiz kaldım, iher yere baş vurdum, boş çik- tım. — Hay akılsız hay; hiç insan memleketten buraya kadar gelir de işsiz. kalır ıı!ı" — Ne yapayım? — Kâğathaneye git, orada | îehir dahili haberleri Tadilât, kalb vöcya ifraz görmüş binualar Yüzde yirmi beş tenzilât- tan istifade edecekler Fazla vergilerin düzeltilmesi ve sahiblerine iadesi bildirildi oğriyan mahallerin ayrı ayrı iü- K'z meselesinden Kâlp, ifraz vöya inşaat do- Tayısile tadilât gören — binalar hakkında Maliye Vekâletinden vilâyete bir tamim gelmiştir. Bu tamimin C fıkrasında sarahâten ifada edildiği veçhile kalp ve ifrağ muamelelerine maruz kal- mış olan binaların tenzilâttan istifade ettirilmemeleri, bu bi- falar için tadilât kom syonunca yeniden irat takdir edilm ş ol- masile meşruttur. Defier ve mu- amele talimatnamesinin 279uncu maddesinde kalp ve ifraz hâ- diselerinin tadilât komisyonunca binanın evelki — iradığin — artıp eksilmesinde müessir olup — ol- madığı tetkik edilerek müessir olmuş ise evelce mükadder ira- dın yeniden takdir — olunacağı ve aksi halde ipka olunacağı, yani yekdiğerine kalbedilen kı- ya sında taksim edileceği gösteril- miştir. İlraz muamelelerinde ise - ira- din yeniden takdiri mevzuu bah: solmayıp bu gibi hallerde mu- kayyet iradın müfrez parçalara -bu parçaların şeref ve ehemmi- yet derecelerine göre - tadilât komisyonları — marifetile tetrik olunması ile iktifa edileceği gene ayni talimatnamenin 283 üncü maddesinde yazılıdır. yılları zarfında tahrirt yapılmış olan binalardan 2870 numaralı kanunun meriyeti tarihine kadar kalp ve ifraz görmüş olupta mu- kayyet iratları tadil edilmiyerek ipka olunan, yani kalp ve ifraza Arnavudun bulduğu beyaz bir toprak vardır, ondan bir çuval doldur, köprüye gelip otur ve (Pire tozu) diye bâğıra- rak satmağa başla! Arnavut, hemşehrisine fazla söyletmeden bir çuval alıp kâ- githaneye gitmiş, içini doldur- muş ve köprüye gelmiş. Başla- mış satmağa.. (Pire tözü, pire tözü) Alışveriş, mükemmel.. Akşam vakti, çuvalın dibinde pek az bir şey kalmış imiş. Bu sırada bir ihtiyar geçmiş: — Oğlum *demiş- bana şuns dan bir avuç veriver. Arnavut, bunu parâ ile almadı tebdil ederek işe kavyet iratları biribirine ilâve suretile — tek la irca edilmiş bulunan binalarla ifraz dolayısile iratları taksim edilen binalar ira- dından, bu muamöleler tadilât mahiyetinde telâkki edilemiye- ceği Cihetle ve kafunun vazet- Üği diğer şartları haiz olmak kaydile yüzde 25 tenzilât icrası ve yalnız kalp ve ifraz dolayı- sile evelce mukadder itatları baki kalmıyarak tadılât komisyo- nunca yeniden takdir. edilmiş olan binaların tenzilâttan istifade ettirilmemesi lâzımgelir. Evelki umumt yazının yanlış anlaşılması do'ayısile tatbikatta bü esasâ mühalf yapılmış mü- ameleler varsa derhal tenzilâtın İcrası suretile vergilerinin ıslahı ve bu sebeple yapılmış fazla ta- hakkukların terkin edilmesi ve fuzuli — tahslâmın da ashabına reddi İâzımdır. İntihap günü 'T caret Odası meclisi azası- nin yeni devre için intihaplatına önümüzdeki hafta içinde başla- nacaktır. Yarın Vali Bay Fazli Gülecin riyasetinde - toplanacak olan intihap entümeni, meclis azasının intihap edileceği tarihi tesbit edecektir. Sağlık eczanesi Julyen eczanesini " arkadaşları- mızdan Fuad Gülergin satın ab mış ve ismini sağlık eczanesine başlamıştır. Muvaffakıyet temenni edi . 1Ş 'â: — Buyur baba -demiş- hepsi sen'n Olsun. İhtiyar, toprağı #&hp Bbir âz gittikten sonra acele acele dön- müş: — E evlât, sen bunu verdin Uzunkuyu C. H. Partisi köngresi Üzmkiğu, Haai — Na hiyemizin parti köngresi- inikad eylemiş, bütün köy - ocakları kongrelerinde tesbit edilen di- lekler üzerinde görüşmeler ol: muştur. Kongre, büdceyi tetkik ve tasvib eylemiş, Kamun- Yönku- ruluna Süleyman Naci Nasöy, M. Özkak, H. Öztürk; M. Kes- kin ve H. Özer seçilmişlerdir. Bir evi taşlıyanlar tatüldu.. Menemende Yânik köyde bir vak'a olmuştur. Şerif oğlu 16 yaşında Hüseyin Uyanık, yanına aldığı Mustafa oğlu Kâmil ve Ali oğlu Âli Çetinle gece yarı: sınâa yakın Çavuş köyüne gide- tek Hasan Hüseyinin evini taş larken tutulmuş, adliyeye verile miştir. Yapılan tahkikata göre, Hüseyin Uyanık ve arkadaşları- hin ev taşlamasının sebebi bir kız meselesidir. İki kanlı vak'a Basmaned: iki kişi yaraâlandı Evelki gece Basmaacde Kö- mür hamı önünde bir vâak'a ok müuştur. Hüseyin adında biri kavga neticesinde arkadaşı Reşadı br çakla ağır surette yaralamıştır. Vak'a faili derhal tutulmuş, ad- liyeye verlmiştir. Yaralı, has» taneye kaldırılmıştır. AÂyaoi gece Basni e istasyonu önünde d> diğer bir. vak'a ol. muştur. — Sabıkalilardan — Rizeli Ali, bıçakla terzi kalfası Hasan Hayreddini arkasındat ağır su- rette yaralam ştır. Hasan Hay- reddinin yarası . ciğerlerinde ob duğundan, hayâtı tohlikededir. Vak'anın failıi, derhal kaçtığı için bulunamamıştır. Zabıtaca aranıyor. Yaralı, hastaneye kak dıtılmıştır. Köy büdceleri Dahiliye Vek iletin. den bir emir geldi Köy kanunu tatbik edileri köy- lerde, köy büdçelerinin tasıl ha« zitlanacağına dair Dabhiliye Ve- kâletinden ' Vilâyete bir tamim gelmiştir. Yeni büdce şeklinde köyün her türlü sağlık ve temizlik ihs tiyacı gözönünde tutulmaktadır. Vekâletit Bu tamimi, vilâyet köycülük bürosu tarafından tek- sir edilerek bütün köy ihtiyar amma, hasıl kullanılacağını söy- | meclislerine gönderilecektir. —— lemedin? Hakikaten, Arnavut ta bu ci- heti hiç hatırlamamış imiş. Dü- şünmüş, düşünmüş: — Baba -demiş- pireyi yaka« larsın.. Bu topraktan gözüne bir patça ektin mi, pire ölür.. Gör- dün mü, bu kadar kolay işte.. Fıkracı TAYYAREsinemasınDa EYH AHMEL Genç.ve güzel san'atkâr RAMON NO_"_ARO şarafından temsil ı:;lkıılh. müessir lğâ'yhkı'âl i ılıııklyıııı Musavver Mosiki: B. Mesud Cemil idaresinde kıymetli musiki üstadları iştirakile temin edilmiş. Muganniye Ba. VEDİA RİZA ile Solist ş Mustafa en müntehib şarkıları söylemişlerdir. İlâveten: Yeni renkli MİKİ... Mısır Mar- zaraları.. PARAMOUNT JOURNAL IMMMW 3—-5-—7 — 9,15 de Seanslar: | — Bayram gü i 11 den itibaren Lisans üsulü Buğday ve maden kömürleris nin ihracından evel İisans usur lünün tatbik edilmesi hâkkında- ki Vekiller Heyeti karafı, — şeh- rimizdeki alâkadarlara gelmiştir. Bu karatın tatbik suretine — dair İktisad Vekâletince bir talimat- , nâme hâzırlânöcaktır. daskailkkdei e Tuna köprüsü Hakkındaki mukavele tasdik edildi i Bükreş, 7 'o) — Tuna KS PMI:::;“ tarafından tasdik edilmiştir. ş Lizbon üniversitesi 4 üz yaşına girdi giıbon, 7 (Radyo) —Portekis üniversitesinin dört yüzüncü dönümü — kutlulanmıştır. Bütüü | memleketler Üniversitelerinden | gelen beyetler, kutlulama mera” s.mine iştirak ey'emiştir.
