14 Kasım 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 1

Yirmi yedinci yıl No. 7357 Pazar 4 —Tı'rlnluni 937 Hergün sabahları ESEMEZE TEEEEETEREL çıkar, siyasal gazetedir ELEREŞE SD Sıvas halkı, büyük bir sevinç içinde ——— —— -— ——— ——— ——— Atatürk, Sıvasta emsalsiz tezahüratla karşılandılar Büyük Şefimiz, Lokomotif ve Vagon atölyelerini ziyaret ettikten sonra Tütün istihsalâ- tının içyüzü Tarla kimin,kim ça- lışır, kim kazanır? Orhan Rahmi Gökçe 'Tütün meselesi üzerinde fırsat bulmuş iken tekrar konuşmağı fay- dalı buluyorurz. Çünkü bazı mevzular yardır ki, işlendikçe derinliklerine ve mahiyetlerine daha kuvvetli şe- kilde vukuf hasl olur. Bundan bir kaç sene evel, hü: kümet, alâkadar bütün müemeselerin murahhaslarını Ankarada topladı ve bakikaten o güne kadar Türk çiftçi: #ini muztarib eden bir çok meselele. rin pürüzlerini ortadan kaldırdı. Tü tünlerin mkarta, teslim ve tetellüm, ambar, sevk muamelelerinin, o tarihe kadar çiftçi zararına işliyen düzeni, yeni bir şekle soktu. Bunun da fay: daları çok olda. Fakat, hidizeler bize göstermiş: tir ki, tötün mevmuu üzerinde işlen: meğe muhtaç ban kısımlar daha var: dir. Banların — başliıcam, — ser'iyat ve satığ şekilleridir. Piyasadan aldığımız malümat, besı yerlerde, bugünkü ea- tiş darganluğundan — istifade ederek yavaş yavap ukarta — ve iskonto siste- minin bile dirittilmek — istendiğini gösteriyor. Esasen ötedenberi üdettir: Her mahsülün — satışında, alıcıla- n büyük bir kısmı piyasayı durgun ve aatıcıyı telâşta ve mütereddid gö. rünce bundan derhal istifadeye kal. karlar. Ve çiftçi, ister istemez ahcı. nn kucağına atılır. Bilhassa üzüm, incir, tütün satış- larında, bu gibi hüdeselere sık ak rasgelmişizdir. Alıcılar, karşılarında devleti veya devlet tarafından tahrik edilmiş milit müessaseleri gördükleri takdirde kendilerini — toplarlar, Bu sebebledir ki, devlet, iktısadi işlerde mkuk müdabalelerde bulanmak, te- gekküller kurmak, çiftçiyi — teşkilâta bağlayıb kuvvetlendirmek yoluna git- miş, piyasada nazım olmak için her fedakürlığı yapmıştır. Çünkü devlet bilir ki, bu memleketin efendisi köy. lü, yani çiftçi olan köylüdür ve devlet bize öğretmiştir ki, memleke. tin bütün varlığı bu köylünün sartın. dadır. Gene devlet ga kanaattedir ki, sabada —başarmak — istediğimli N, zirai, medeni ve umu: muvaf fak olabilmek için, Türk köylüsünün, Türk çiftçi. sinin kuvvetli, dayanıklı, müreffeh olması lâzımdır. Bugün Türk köylüsü devlete candan, yürekten bağlı ise Ve ona güveniyorsa, bunun da sebebi, devletin kendisine karşı gösterdiği yüksek çefkat ve alâkadır. Gelelim aal maksadımıza: 'Tütün istibsalinde tedbir lüzim- dır, diyoruz. Sebebi çudar: Bugün — tütün mıntakasında bir kaç çoşid çiftçi vardır: 1 — Küçük toprak sahibi, çoluk Socuğu ile beraber tütün yetiştiren gaftçi, 2 — Büyük toprak ve sermaye tahibi çiftçi, $— lııııpuıvılımı ileri gelen Memurları — hesabına fakat Ortada kendisini gösleren çif tçi, 4 — Hem tütün yetiştiren, bem de kumpanyalara ucuza — vererek tü tün ticareti yapan çiftçi, 5 — Kumpanyalara yakından Mensub ve şurada burada kendi na- Tuna büyük toprak parçalarını işle- Çif tçi.. Bunlar, göze görünen ve tarife #ğanlardır. Kimbilir; belki başkaları — Sonu 2 inci sahifede — Çetinkayaya harekel buyurdular: U K Sıvas, 13 (ALA.) — Reisicamhur Atatürk beraberinde Başvekil Celâl Bayar, Nafıa — Vekili Ali Çetinkaya ve maiyetlerindeki zevat bulundağa halde bu sahah anat 9,40 da hususi trenle Sıvasa gelmiş istasyonda vali, komutan ve daha evel hususi trenle Sıvasa gelmiş olan davetli mobuslar, hükümet erkâmı, bando, askerf ku'a mektebliler, izciler, resmi, busust te. şekküller mümessilleri ve kalabalık bir halk kütlesi tarafından — karşılan. maşlardır. Atatürk Tstasyonda — karşılayıcıla. rın ellerini sıkmışlar, Tâmlıyan — tazim kı yürüyerek geçmişler, teblilere ve istasyonu doldurua balka iltifat etmişlerdir. Buradan — otomobillerle doğruca Cumhuriyet Halk Partisi binasına gelmişler, bütün güzergâbta yollara dökülen halkın — çılgınca tezahüratile karşılanmışlardır. Sıvaa, 13 (AZA.) — Rehsicumlur Atatürk, C. H Partisinden sonra S vas kongresinin akdedilmiş olduğu oldağu Hiseyi — gereflendirmişlerdir. Lisede dershaneleri germişler talebe- ye bazı sualler sormuşlardır. Müteakıben lokomatif ve vagon atölyeleri İnşâatına gidilerek altı aya kadar inşasti ikmal edilecek — olan atölyeler hakkında malümat almış lardır. Saat 10,10 da büyük arasında — Çetinkayayı n ayrılan Atatürk da top atılmak maşlardır. tezahüörat müteveccihen ılışlarında suretile selâmlan: gazlacak şey Şehrimiz Cezaevinde 200 bıçak bulundu Dün, Cezaevine esrar sokmak istiyen bir şahıs yakalandı kcndıl:nnı mudılıı edecek — birer silâh çekline soktukları görülmüştür. Bu tehlikeli aletlerin kime aid ol dukları birer birer tesbit edilmektedir. Esrar — kullanmağa — alişmiş mah: kümlar, şimdi esrar bulamamaktadır lar, Dün, hapisbanede içi boşaltılmış bir ceviz içinde esrar sokmağa teşeb. büs eden bir şalıs tutulmuştur. İzmir cezaevinde yapılan an Daruml | araştırmada taban tahtaları ve toprak altında — saklanmış olan 200 kadar bıçak, ucü sivriltilmiş demir ve kes kin teneke parçaları bulunmuştur. Mahkümlardan bazılarının bu yarala: ma aletlerine tahtadan birer sap parak onları — herhi bir kı Fatin Hocamız İzmirde: - Ha L L “ Izmirde bir sismoğraf merkezi lâzımdır.., Kuyruklu yıldız hikâyesi çıkınca en çok alâ. ka gösterenler İstanbul kadınları oldu İstanbul rasathanesi müdürü kıymetli ilim adamımız Bay Fa- tinle Ankarapalas salonlarında, karşı -karşıyayız.. - İki: gün evel şehrimize gelmiş olan-Bay Fatin, Manisada olduğu gibi burada da miknatısi tahavvülâtı tesbit eylemiş.. Tetkikatınmı şöyle anla- raf, şiddet ve meyildir. Bııım memleketimizde bu miknatısı; erkânını tesbite yeni başlandı. Garbi Anadoluda bu iş hemen hemen bitmiş gibidir. Şimdiki halde yalnız Balıkes r ve Kütahya Bay Fatin Hoca — Sonu 8 inci sahifede — ABu —:.ia başka bir Bulgar palavrası! Edirne gönüllü- leri kongresinde Donkişotvari bazı kararlar verilmiş İstanbul, 13 (Hususi muhabi- mizden-Telefonlaj) — Sofyadan haber verildiğine göre, “Bulgar Enirne gönüllüleri, cemiyetinin kongresi toplanmış ve bu topla- nış, cemiyetin ismi ile mütena- sib bir Donkişotluğun bütün te- Zahüratı ile dolu olarak geç- mistir. Burada toplanan biçare- ler; ardlarını, önlerini ve komşu- larına karşı bulundukları vaziyeti hiç düşünmeden, kahkahalarla gülünecek bir. takım - kararlar vermişlerdir. Atinadan gelen mü- him bir haber: Yunan Askeri şürası mühim kararlar verdi Yanan kralı Jorj İstanbul, 13 (Hususi muhabi- rimizden- Telefonla) — Atinadan haber veriliyor: Yunan askeri şürası, dün Ati- nada bir içtima akdetmiştir. Bu içtimada verilen karar arın çok mübim olduğu anlaşılmıştır. Fa- kat tafsilât verilmemekte, ancak Balkan antantı devletlerinin An- kara içtimalarını takiben yapı- lan bu içtimaın, son Ankara toplantısındaki lar üzerinde Vukubulduğu tahmin olunabilir. B. Stalin Aleyhine bir komplo keşfedildi M. Stalin Berlin, 13 (Radyo ) — Mos- kovadan haber veriliyor: B. Stalin aleyhine tertip edi- len bir komplodan dolayı *bu gün 60 zabit yakalanarak tev- kif edilmiştir. Kremlin sarayındaki muhafız- lar, tamamen değiştirilmiş — ve yerlerine Staline sadık kimseler ikame edilmiştir. ÜMEĞA ()Sll Rll DS Tütünlerimiz! Soma, Kırkağaç, Turgut- lu ve Alaçatı vaziyeti! Adamına göre mübayaa devamdadır. So. mad ı dördüncü cinsi 90 kuruştan alan- lar, birinciye de ayni fiati veriyorlar. Rencberin hali Tütün piyasasının, gazetemiz tarafından tesbit edilen mahuüd — yasi- yetini muhafaza etmekte ve bu hal karşısında, bütün müstahsili, haklı olarak 1stirab düymakta, bükümetimizin tedbir almaşıcı içtemektedir. İdi nak üzere dün, bazı klişeler mej- Bugün de zavallı tötün reneberinin ne şartlar altında bulun. duğünu ve satışların ne gekilde göçtiğini aalatacak bazı deliller ve vesikalar neşrediyoruz: Alaçatıdan yazılıyor: Alaçat belediye reisâ M. Varol imzas ile deniliyor ki: « metli gezetenizin 11-11-937 tarihli nüsbasında Orhan Rabhmi imzalı ve “zavallı tötün zürran, başlıklı başmakaleyi okudum. Nahiye- miz halkı da ayni hastalıkla ve daha şiddetlisi ile çarpışmaktadır. Müs. tahsilin derdini ve öyaanan rolleri mütebassas bir doktor gibi —teşrih ettiğinizden ve rürraın hukukunu aradığınızdan dolayı memleket namı: ma bütün kalbimmle teşekkür eder ve her işte olduğu gibi, şefkatli hü. kümetimizin buna da bir çare bulacağına kat'i ölak emin bulunduğu: muzu hürmetle bildiririm. idığımız bir mektubda İmza — Sonu 8 inci sahifede — Bunlar da Uzüm mahsulümüze . suikasd yapanlardır Istanbuldaki bir içtimada, İzmirli 2 firma tel'in edildi. Türkiye -« Almınyı ticarelinde yakın bir faaliyet beklenmekte- dir. Nitekim hükümetçe bu va- dide alınan tedbirlere ilâveten Almanyadan gelen son sipariş'er üzerine üzüm piyasası hararet- lenmiş, normal vaziyet gene baş- lamıştır. Piyasanın daha düzele- ceği anlaşılmaktadır. Bu yil üzüm rekoltesinin azlı- ğına rağmen Almanya fiat kon- trol dairesi İzmir üzümlerine az fiat tesbit etmişti. reieeBlRE anlaşılmıştır. İzmirde çalışan üç ihracatçının yalnız kendi menla- atlerini düşünerek Alman piya: sasına şayanı hayret derecede düşük fiatle ofertoda yapma- ları... Alman fiat kontrol — dairesi işte bu ihracatçıların tekliflerini nazarı dkkate alarak Almanya- ya idhal edilecek üzüm Hâtihi İzmir satış fiatlerinden üç kuruş noksan tesbit-etmiştir. ve mes- ele de bilâhare anlaşılmıştır. Bunun sebebi son zamanda Sonu 8 inci sahifede —%.. ei Si ;ç 9 lar konferansı, Japonya- yı haksız görüyor. Ameriku, Ingiltere ve Fransa delege- leri, Roma muahedesine hücum ettiler Brüksel, 13 (Radyo) — 9 lar konferansı, bu sabah #ssat 11 de Belçika Hariciye Nazın B. Spakın riyasetinde toplanmıştır. B. Spak, celse açılır açılmaz, japonyanın kooferansa içtirak —teklifinini veddeden cevabi notasını okumuştur. Çin başdelegesi Velington Fo, söz âla. rek, bu cevabi nota ile japonyanın Çin hakkında beslediği emelin daha vazıh bir surette anlaşıldığını söylemiş, konforaasın, japouyanın mütecaviz. olduğu: nu tamımasını ve kendi toptaklarını bimaye için Çine yardım — edilmesini istemiştir. Bundan sonra Amerika delegesi B. Norman Davis ile İngiltere, — Fransa Hariciye Nazırları B. Eden ve Delbos sıra ile «öz almışlar, japoayanın Çinde kömünistlik movcud olduğu bakkındaki iddiasına hücum etmişler, ber devle» tin, istediği rejimi kabul ve tatbik etmekte serbest olduğunu, bu busasta kimsenin karışmağa hakkı olmadığını söyliyorek, dolayısile Komüniümle mü- cedele edilmesi için Romada İtalya, Alınanya ve japonya arasında imzalansa muabedeyi tenkid eylemişlerdir. Rus delegesi, «öz söylemekten - çekinmiş, yalmız — konferansın neticesini beklediğini beyan etmiştir, Konforana, öğleden -#onra tekrar toplanmış, japonyaya verilecek mukabil notanın metaini tarizim etmekle meşgul olmuştur. Yeni mota, daha mülâyim -bir lisanla yamılacak ve konleransın; 9 devlet araztnda — Vaşingtonda - imzalanan muahedenin tatbikini istediği jsponyaya bildirilecektir. Yeni Nota, pazartesi günü verilecektir.