6 Mart 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahile 2. Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler Son dakika Yakalanan Italyan | vapurları kontrol limanına götürüldü Alman kömürlerinin müsaderesi ile iktifa edilecek ihfilâfın vahim neticeler doğurması beklenmiyor Paris 6 — Ambargo hilâfına olarak Roterdam limanından Alman kömü- Tü yükllyerek hareket öden ve İngiliş kontrol gemileri tarafından çevrilen İtalyan vapurlarından üçü, İngüteredeki konirol limanına götürülmüşlerdir. İngiliz harp gemileri, bu İtalyan vapurlarına demirleme yerine kadar refakat etmişlerdir. Yoldan çevrilen kömür yüklü diğer İtalyan vapurlarının da bugün kontrol Ilmanma getirilmeleri bekleniyor. İtalyan vapurlarında bulunan Al man kömürlerinin henüz boşaltılmasına, başlamamıştır. Kömürlerin müsa- deresine Londradaki harp kaçağı komisyonu karar verecektir. Maamatih bu kömürler yarından evvel boşaltılacaktır. İngiltere, yalnız Alman kömürlerini müsadere etmekle iktifa edecek, İtalyan vapurlarına karşı hiç bir tedbir almıyacaktır. Paris 6 — Hollandada çıkan Majbon gazetesine göre kömür yüzünden İngiltere ile İtalya arasındaki çıkan ihtilâf, vahim neticeler doğurmuyacak- tır. Müzakere, sakin ve mutedil bir hava içinde cereyan ediyor. İki taraf da siyasi ve iktisadi münasebetlerini tehlikeye düşürmek istemiyor. B. Roosevelt Berline yeni bir Amerika sefiri göndermiyecek Vaşington 6 — Reisicümhur B. Roosevelt gazetecilere beyanatında, Ber- Mne yeni bir sefir tayin etmek niyetinde bulunmadığını, Almanyanın elyevm Berlinde mezunen bulunan sefirini Vaşingtona göndereceğinden haberi olma- dığını döylemiştir, B, Rooseveltin bu beyanatı, Sumner Wellesin Berlini ziya- retinin Almanya ile Amerika arasmda siyasi bir yakınlaşma teminine matuf olduğunu tekzip etmekte ve şu iki noktayı tebarüz ettirmektedir: Wellesin seyahati, istihbar mahiyetindedir, 3 — # vaziyeti değişmemiştir. Rumen iş, muvaffakiyete müncer olacaktır.» Nevyorkta fırtına Zarar et birkaç milyonu buluyor Nevyork 5 (A.A) — Tufanı andi- Tan bir yağmurla beraber çıkan 69 bir kasırga Nevyork ve civarında dün üyük tahribat yapmış ve milyonlarca ağaç devrilmiştir. Ağaç dallarında kalın bir buz tabakası hami olmuştur, Ağaçla” rın devrilmesi bilhassa elektrik tellerin- de maddi hasar husule getirmiştir. Ha- sarat birkaç milyon dolar olarak tahmin ilmektedir. Birçok şebirl mahrum kain elektrik ve telefondan Don ve yolların üs- tüne düşen ağaçlar otomebillerin gidip | gelmesine mani olmaktadır. Tİrenlerde mühim gecikmeler kaydedilmektedir. Şimdiye kadar kimsenin öldüğü haber verilmemiş ise de seyrüsefer dolayısile birçok kimseler yaralanmıştır. mi 29 bin askere 3 aylık mezuniyet verildi Londra 5 (A.A.) — Askeri fabrika- larda çalışan amele miktarını artırmak #zere askeri makamat 29,000 sskete üç aylık muvakkat bir mezuniyet vermiştir, İngiltere 300 milyon liralık harp istikrazı tahvilleri çıkardı Londra 5 — Sir John Simon, Avam marasnda, 300 milyon sterlinlik bir p istikraz tahvilleri çıkarıldığını bil dürmiştir. Bu istikraz tahvilleri 10, vüdeli olup yüzde üç fnizlidir. 19 sne Tuna YERE çözülmeğe başladı Budapeşte 5 (A.A.) — Tuna buzları | bugün B meğe ba apeştede saat 16 da çözül- Bir İngiliz ve bir Fransız maliye eksperi Amerikada Vaşington 5 (A.A.) — İngiliz - Fran- mz iktisad eksperleri Rist ve Ashton Gwatkin, ına gelmişlerdir. İ bir ihtiyaç sırasına geçecek olan bazı İ vül dövizlerin büyük bir kısmının resmi kazaları | ı B. Amerikanın Almanyaya kar- - Macar münasebetleri düzeliyor Budapeşte 6 — Yarı resmi Peşter Loyd gazetesi, Rumen - Macar müna- sebetlerine dair yazdığı bir makâlede diyor ki: «Biz şu fikirdeyiz ki, iki memleket arasında münaziünfih bulunan mese- lelerin dostça halledilmesi, bütün Avrupanın menfaatlerine yarıyacaktır. Bu Romanyada hariçi ticaret rejimi Hükümet yeni bir kararname | neşretti Bükreş 5 (A.A.) — Rumen harici ti- earet rejimini tadil eden kraliyet karar- Kararna- gayesi memleketin s- milli menfaatlere ve inki- şaf eden Avrupa vaziyetini tahmil etti- ği zaruretlere göre idare etmektir. Ka- rarname bilhama spekülâsyona rnaruz kalan ve Romanya için bir gün mübrem tidaf maddelerin kullanılması işinin bir nizama bağlanmasını istihdef eylemek- tedir. Ticari mübadelelerde kabili teda- rayleine nazaran malın kıymetine göre, takriben yüzde 90 nisbetinde prim ile beraber bir rayic tesbiti şu faydaları te- min edecektir: 1 — Rumen ithalâtçıları daha az pa- ya verecekler ve dolayısile hayat pahalı. hğına meydan verilmemiş olacaktır. 7 — İthalâtçıların temettüünde daha büyük bir intizam temin edilmiş ola- caktır. 3 — Ticaret mübadeleleri daha bü- yük bir süratle yapılmış olacaktır Milantikte tahtelbahir! Bir İngiliz vapuru imdad istemiş Nevyork 3 (AA) — «Macky - Ra- dio> nun bildirdiğine göre «El Ciervor ismindeki İngiliz vapurundan Atlantik denizinde bir Alman tahtelbahiri tara- fından takip edildiğine dair bir mesaj alınmıştır. Londrada bir kışladan malzeme çalındı Londra 5 (AA) Londradaki kensington £kışlasında esrarengiz bir #ekilde mühim miktarda malzeme yili, makamları tahkikat yapmaktadır. Ss fya elçimiz geldi B. Şevki Berker dün sabah- ki Semplon ape sile şehrimize gelmiştir. lük ü: Söz derleme dergisi Beş harfle başlıyan kelimeleri! muhtevi birinci cild basıldı gn 5 (A) — Türk Dil Kurumu Ge- sekreterliğinden bildiritmiştir: * — 1083 tenbert bütün Türkiyede yapıl- miş olan söz detleme seferberliğinin veri- m! olarak Kurumumuz merkezine gelmiş clan ve yurdumuzda kullanıldığı halde gim- diye kadar lügat kitaplarına ve yazı dil girmemiş keltmeleri gösterir fişler Üzerin- de işlenerek vücude getirilen «Söz derleme dergiris nin biri Bu birmel Ç ve D) harf- derleme dergisinin 4 ki cildleri de'uynes bastıraraktır. 3 — Kurümun çıkarmakta olduğu sa ani» adlı bültenin ikinci serisine başlan, ve serinin bincl ve? nel sayıları bir ende arak çıkarılmıştır. Bölletenin bu Ikinci serisinde daha çok blm yazıları bulundur- mağ çalışılmış, Türk tarihi gramerine ha- sırlık olarak yeni ve orij tırmalar, dillerin sınıflanması üzerin eistem- leri bu sayılarda yet alınıştır. On dördü: ef asir yazılarından örnekler tir bu Be- neklerde görülen sözlerin karşılaşmalı bir #özlüğü de bültene katılmıştır. Reisicümhur, yeni Bulgar elçisini kabul etti a 5 (A.A) — Reisicümhur İs İnönü, bugün öğleden sonra saat 16 da, itimadnzmesini takdim edecek olan yeni Bulgar elçisi ekselâns Kirofu mutad merasimle Çankayada kabul bu- yurmuşlardır. Mülâkat esnasında Hariciye umumi kâtibi Numan Menemencioğlu hazır bu- muştur e Maliye Vekili gitti Bir müddettenberi şehrimizde m. tedkikattn bulunmakta olan Maliye V kili B, Fuad Ağralı dün geceki ekspresle Ankapaya: üvdek ebmiştir Zelzele ianesi yekünu Ankara 5 — Pazartesi akşamına kı dar Kızılay umumi merkezine yatırılan- larla Şark vilâyetleri zelzele innesi umu- mi yekünu 4,380,572 lira 27 kuruşa baliğ olmuştur. Izmir fuarı Dün ticaret odasında bir toplantı yapıldı Dün 1530 di İstanbul Vali ve Belediye Relsi B. Lütfi Kırdarın riyaseti altında Ticaret odası salonlarında bir toplantı yü- girmiştir Toplantıya şehrimizde bul ir Belediye Relsi B. Behçet Uz, İstanbul | Belediyesi İktisad işleri müdürü B. Baffet Muntaka İktisad müdürü B. Halük, Mıntaka Ticaret müdürü B, Avni, Mi sanayi birli- © reisi Dr. Halli Sezer, Nemlisade Mitat ve kalabalık bir sanayici kütlesi hazır bulunmuştur. Toplantıyı İstanbul Velisi | açmış, sözü B. Behçet Uy'a vermiştir. İzmir Belediye Relsi İzmir fuarının ehemmiyetini anlatmış; dünyanın “harp gnileleri içinde | bulunduğu bir devirde zihinlere gelmesi melhuz itirazlara temas ile İtalya, Alman- ya ve diğer memleketlerin işlerine verdiği ebemmiyetin azalmadığını bildir. | miştir. | Bımdan sonrü, Eğeünci Vakıf banımın | ndi li sanayi birliğine gidile- rek Sanayi birliği idare heyeti Azasnın iş- tirakile bir toplantı yapılmıştır. Münir Nureddinin konseri Güzide sanatkâr salonu dol- duran dinleyiciler tarafından dakikalarca alkışlandı Tanınmış ârtist Münir Nureddin dün gece Saray sinemasında gayet güzel bir konser vermiş, kıymetli sa- natkârın okuduğu birçok klâsik par çalar ve halk türküleri bütün dinle- yiciler tarafından dakikalarca alkış lanmıştır. Dün geceki konserde de salon, di- ğer konserlerinde olduğu gibi gü side dinleyicilerle dolu idi. Biletlerini vaktile tedarik edemeyenlerin esefle döndükleri görülüyordu. Ecnebi dil bilen memurların baremi Ankara 6 — Yabancı dil bilen me- bir derece ve suretle alnacaklarına n talimatname Vekiller Heyeti tarafından tasdik edilerek meriyete gir- miştir, Dil bilen memurlar her sene ma- Ja Ankarada dil, öelerile İstanbul ara tabi tutulacak- en — Sm Ş(AA) Bugün, um * tarihli ak etle sakin | Nakliyat vergisine zam Yapılacak zam yüzünden yolcu biletleri ve eşya nakil tarifeleri 0/0 5 nisbetinde artacak Ankara 6 (Telefonla) — Zam yapılacak vergiler arasında nakliyat vergisi de bulunmaktadır, Öğrendiğime göre bu vergiye yapılacak zam ile yolcu bk letleri ve eşya nakil tarifeleri yüzde beş nisbetinde arttırılacaktar, Viborg dayanıyor iskandinav memleketlerinden Finiân- diya için 200,000 gönüllü kaydedildi Paris 6 — Helsinkiden gelen haberlere göre Viborg şehri hâlâ Sovyet ta- arruzlarına dayanıyor, Sovyetlerin Viborg koyunun garp sahiline ayak simak için yaptıkları bütün taarruslar, kendilerine ağır zayiat verdirilerek püskürtül. müştür. Maamfih vaziyet ciddiyetini Wibogdan Vuoksiye kadar Sovyetlerin müştür. Londra 5 — Helsinkiden gelen be- berlere göre Pinler yeni müdafaa hattında muhkem surette yerleşmiş- lerdir. Maamafih Viborg elân Finle rin elindedir. Ve buradaki Fin asker- eri ile müdafas hatlı arasında rab ta vardır. Sovyetler Viborgu muh&- sara edebilmek için * Botni görfezin- de buzlar üzerinden ilerlemeğe teşeb- büs etmişlerdir. Fin topçuları ateş açarak buzları kırmışlar ve Sovyet askerlerine mühim zaylat verdirmiş- lerdir, Bir bölük Sovyet askeri silâh | ve ağırlığiyle kaybolmuştur. Petsamo - cephesinde Finler bazı muvaffakiyetler elde etmişler, Sovyet askeri 3 kilometre Bu cephede İsveçli gönüllüler dört misli faik Sovyet kuvvetlerile göğüs göğüse çarpışmışlar ve Sovyetlere mühim zayiat verdirmişlerdir. Fin tebliği Helsinki 5 (AA) Finlândiya tebliği: Düşman dün bütün gün, Vii- puri körfezi şimali garbisindeki yarımadaya mü- temadi taarruzlar yapmış ise de, bir çok noktalarda püskürtülmüştür. Di ğer noktalarda muharebeler devam etmektedir. Vüpuri körfezi ile Vuoksi nehri ara- mında da bütün gün müsademeler de- vam etmiştir. Finlândiyalılar mevzi- lerine sahip bulunmaktadır. Taipale nehri üzerinde düşman, top- çu yıpralma ateşile iktifa etmektedin. Kuhmo mıntakasında muharebeler devam etmektedir. Finlândiyallar Sovyetlerin mukabil taarruzlarını püskürtmüşler ve müteaddid muka- vemet noktalarını işgal emişlerdir. Dün, bu mırtakada, düşman zayialı 600 neferi tecavüz etmiştir. Diğer bök gelerde İşâra değer birşey yoktur. Denizde, Finlândiya körfezinde, düş- Isveç - Norveç Norveç gâzeteleri iki memle- ketin müdafaa bakımından iştirakini tebarüz e ettiriyorlar Stokholm 5 (A.A) — Birkaç gür- denberi Norveç gazeteleri, İsveçle Nor- veç arasında müdafaaları bakımından mevcud iştiraki tebarüz ettirmektedir. ler. Svenka Debiadet, gazetesi, bu ciheti kaydederken, iki memleket mukadde- ratının biribirinden ayrılmaz bir ha- le geldiğini yazmakta ve İskandinavya askeri ittihadının, hâdiselerin icabatı neti nde birer realite haline gelip gelmediği sunlini sormaktadır. Şimali Arabistanda müsademeler Şam 5 (A.A.) — Şimali Arabistanda Neveitten | bildiriliyor: Diabai Emiri Şeyh Malik ile Dinbai valisi Şeyh Rast bin Mektup arasında bir ihtilâf çıkmış- u Şeyh Malik şehri muha in Vali çıkmıştır. Bir müsademe olmuştu Birç ok ölü ve ya- alı vardır. Her iki f dostların imdat istemişlerdir ve Şeyh Malike, M ultanından yardımcı kuvvet gel- Muhasama devam ebnektedir. geri çekilmiştir. | adalarına ve bü körfezin | muhafaza ediyor. Kareli cephesinde yaptıkları bütün taarruzlar püskürtü- manın birçok taarruzları püskürtül- müştür. Finlândiya tayyareleri PFin- lândiya gölünün buzlarına giren Sov. yet kollarını mitralyöz ve bomba ate- gine tutmuştur. Sovyet tayyarelerinin faaliyeti Ka- reli berzahında ve Ladoga gölü mıntâ- kasında birkaç uçuşa inhisar etmiştir. Sihhati tebeyyün eden bazı malü- mata göre düşman üç tayyare zayi etmiştir Skandinavyalı gönüllüler Kopenhag 5 (A.A) — Finlândiya için gönülü kaydına bütün Skandi- navyada faaliyetle devam edilmekte- dir. Şimdiye kadar 150,000 İsveçli, 50,000 Norveçli ve 4,000 Danimarkalı gönüllü kaydedilm. Sovyet tebliği Moskova 5 (A.A.) — Sovyet erkâ. ni harbiyesinin 4 mart tarihli tebliği; Kareli barzahında Sovyet kıtaları TTrongsund şehri ve kalesiyle bera- ber Uüransaari adalarını, Vilpür körfezinde Tejkarinnsaari adasını ve İ bu körfezin garp sahilinde Hejnlahti, Vilâkoji ve Muhonahti'nin dış mâ- hallelerini işgal etmişlerdir. Trongsund kulesinde uzun men- zilli üç batarya ile birçok mitralyöz, tüfek, obüs ve mermi iğtinam edil. miştir. Amerikalı gönüllüler Paris 5 — Amerikadan Pinlândiya- ya 3000 gönüllü geliyor. Gelecek ay daha 1000 gönüllü hareket edecektir. Journal gazetesi İsveçin yardımından takdirle bahsetmektedir. Bu gazete diyor ki: «İsveç Fransiz parasile bir milyar frank teberrü etmiş, 8 milyon nufüsu olduğu halde 20 bin gönüllü göndermiştir. Fransaya nisbet edilirse bizim 130 bin gönülü göndermemiz İ Mazımdır. Amerikanın Çine bir tebliği Sovyet dostluğuna devam ederse iktisadi yardım kesilecek dostluğu siyasetine devam ettiği tak» dirde şimdiye kadar müzaheret eden devletlerin iktisadi yardımından mah- rum kalacağını bildirmiştir. Bu devletler bilhassa son zamanlar» da Çinin Sovyetler birliğine işçi ve malzeme göndermesinden mütevelliğ memnuniyetsizliklerini müştereken i har edeceklerdir, Komedi Fransez artistleri yarın hareket ediyorlar Paris 5 (A.A.) — Komedi Fransez artistleri, Balkanlara ve Şarki Avrupaya ek üzere öblir gün akşam Paristen ket edecektir. Turne esnasında, Komedi Fi Zagrebde, Budapeştede, Bükreşte, At nada, Belgradda, Sofyada, İstanbulda, Ankarada, Şamda, Beyrutta oyun vere cektir.