27 Ocak 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Almanyanın Belgrad, Sofya, Budapeşte, Bükreş ve Atina elçileri müstacelen Berline çağırıldılar A Kı İsveç tayyarelerile Sovyet tayyareleri arasında müsademeler oldu ve Sovyet tayyareleri kaçtılar amaaa Sina 22 — No. 7637 — Flati her yerde 5 kuruş Amerika, İsveç'in harp sahnesi olmasından korkuyo Amerika sefareti Amerikalıların Isveç- YUMARTESİ 77 Kânunusani 1940 tenmemleketlerinedönmelerini bildirdi Ingiliz gazetelerine göre Baltık sahilinde Alman kıtaları topla Haşmetli Petrol hazretleri Fransızca eserler yazan B. Esad isminde bir müellifin şu cümlesinden bahsederler: «Petrol, öyle bir infilik maddesidir ki, tedbirsizce kullanılır. $a dünyayı patlafabllir» Hakikaten 8eneler var ki petrol hâkimiyeti birçok Siyasi hâdiselerin, milletler arasındaki ihtilâfların, harplerin, sulhlerin anah- tarı olmuştur. Habeşistan harbi €s- nasında İtalyaya zecri tedbirler tat- bik edilirken, bir aralık petrole am- bargo konması düşünüldü. Bu, öyle bir silâhtı ki, İtalya, bu tedbir karşı- &ında İngiltere ile harbi göze almış- tı, vazgeçildi. Yeni harpte petrolün. kıymeti herşeyden büyüktür. Deniz silâhları, tayyareler, motorlaşmış ordular müs azam mikdarda petrol isüyor, Ak bir gün petrolsüz kalması Ülmani düşününüz! O müthiş ors dü birden bire. sıfıra-iner. Almanyanın da #llhakika petrolü yok. Bunun içindir ki Haşmetli Petrol hazretleri, son günlerde, gene hâdise- lerin tek hâkimi kesildi, Gelen bütün haberler, son siyasi tertiplerin hep petrol etrafında döndüğünü gösteri- yor. lmanyanın Sovyetlerle anlaşması. nın en büylk hikmeti, Sovyetlerin yalnız bitaraflığını değil, ayni zaman- da potrollerini elde etmekti Fakat, Sovyet Rusya en zengin petrol mem- leketlerinden biri olduğu halde Al manyaya kâfi derecede petrol vere miyor. Finlândiyaya hücum eden -ve €kserisi orada kalan - koca tanklar, şehirleri merhametsizce bombardı. man eden o yüzlerce tayyare boyuna benzin yiyor. O derecede ki, Sovyetler, Amerikadan bir buçuk milyon baril benzin satın almaya mecbur kalmış- Jar, Sovyetlerden ümidini kesen Alman» ya, kırk milyon ton tahmin edilen petrol ihtiyacını temin etmek için başka çarelere başvurmaktadır, Rumanya şimalinde vaziyet bundan dolayı (değişi. Rumanyayı tehdit eder görünen Sovyet orduları çekildi, yerine alman orduları geldi, Alman- Ya, Rumanya erazisinde asla gözü ol- Madığını temin ediyor, sadece Ruman- Ya petrollerine kur ediyor. Haşmetli Petrol hazretleri, dayanılmaz câzibe- #ile Rumanyayı Sovyet tehlikesinden kurtarmış, Almanyanın iktisadi taz- Yiklerine tevdi etmiş gibidir. Galiçya. dâki petrol kuyularını işletmek, Ru- Mânyanın bütün petrollerini alıp gö- k... Almanyanın şimdilik bütün İstediği bundan ibarettir. in bu arzuya boyun eğecek Rumanyadaki petrollerin en büyük kısmı ingiliz ve fransızların elinde idi, Rumanya hükümeti, yeni bir ka. Tarla, resmi bir petrol ofisi tesis ötti Ye petrol istihsalini bu sayede İstedi. Zİ gibi arttırarak, dilediği gibi tevzi €deceğini bildirdi. Bu karar Fransa Ve İngilterede pek hoş bir tesir bırak- Madı, Fakat Paris ve Londrada, bü Necmeddin Sadak (Devamı 10 uncu sahijede) nması endişe R ai merikalıları İsveçi terketmeğe davet et- miştir, Buna sebep İsveçin yakında mü- bim hareketlere sahne olmas korkusu- dur. Londra 26 (A.A) — Daily Expres ve -Daily.Mail gazetelerinin - Stokhola muhabirlerine göre İsveçteki o Amerika sefiri, İsveçte mukim bütün Amerikal- lara bir tamim göndererek kendilerini İsveçi terketmeğe davet eylemiştir. Bu kararın Baltıkta Alman kıtaatının tahaş- şüdüne dair olan haberler üzerine itti- haz edilmiş olduğu söylenmektedir. İsveçin merkezi olan Stokholmdan bir görünüş Stokholm 26 — Amerika sefareti, A- | uyandırmış Tamimde bilhassa şöyle denilmekte- dir: «İsveçin vaziyeti, yakın bir takım tehlikeler arzetmemektedir. Fakat istik- bali keşfetmek güçtür.» Amerika sefaretinin bir izahı Stokholm 26 (A.A.) — İngiliz mat- buatında çıkan bazı haberler üzerine buradaki Amerikan sefareti, İsveçte kalmak için hususi bir sebep mevcut ol- madıkça bu memlekette bulunan Ame- rikalıların memleketlerine dönmeleri ar- zuya şayan olduğunu bildirmekle “iktifa İ ettiğini tasrih etmiştir. Milli korunma kanunu Kanunun tatbik sahasına girebilmesi, metinde tasrih edilen fevkalâde hallerden birinin zuhur ettiğinin ilânına mütevakkıftır Ankara 26 (Telefonla) — Milli ko- runma kanunu bugünkü Resmi Gazete ile neşrolunmuştur. İcra Vekilleri heye- tine; fevkalâde hallerde muayyen şekil ve şartlar dairesinde kullanılmak ' üzere bazı salâhiyetler veren bu kanun, bir maddesine göre, neğri tarihinden mute- berdir. Ancak mahiyeti itibarile diğer kanunlardan ayrılan bu kanunun tat- bik sahasma i i bilmesi “hükümetin kn- Salın mıknatıslı bir'mtuk olmasın 2. hallerden birisinin zuhur ettiğini ilân et- mesine mütevakkıf bulunmaktadır. N Diğer taraftan hükümet kanunun tatbikata göçmek üzere hazırlıklar yap- #maktadır. Karun hükümlerine tevfikan İcra Vekilleri heyetince alınacak karar- ları hazırlamak üzere teşkil edilecek olan koordinasyon heyetine Mili Müdafaa, Maliye, Ticaret, İktsad, Gümrük ve İn- hisarlar Vekillerinin de: - dahil olacağı Anlaşılmaktadır. Galiba gene bp Sörpri, z Telefon: Başmuherrir; 20668 — Yazı işleri: 20768 — İdare: 20881 — Müdür: 20497 Petrol meselesi Romanya hükümeti dün bir tebliğ neşretti “ Petrol komiserliği ihdası harict tazyik neticesi değildir, münhasıran istihsaldtı arttırmak içindir ,, deniyor Fransız mahafilinin mütalâası : “Romanyanın bir tazyike boyun eğeceğini zannetmek Kral Karolu anlamamak olurdu. ,, Paris 26 — Romanyada petrol komi- ihdasının bir tazyik neticesi ol- i artırmak için buna anlaşılmaktadır. Fransız mahafili bu haberi memnuniyet- le karşılamıştır. Bu mahafilde deniliyor ki: «Romanyanın Alman tazyikine bo- yun eğeceğini zannetmek, kral Karolü anlamamak demek olurdu.» Bir Rumen tebliği Bükreş 26 (AA.) — Salâhiyetter bir menbadan bildirildiğine göre hükü- metin bir kararnamesile birkaç gün ev- vel ihdas edilmiş olan petrol umum ko- miserliği son seneler zarfında gittikçe maksadile faaliyete geçmiştir. Bu komi- iştir. serliğin ihdası için hariçten hiçbir tazyik yapılmamıştır. N Alman kıtaatının Galiçyaya muvasalatı Paris 26 (A. A.) — Galiçyaya Almas kıtaatinm muvasalatı hakkında Havas ajansı mubarririnin suallerine salâhiyet- tar Fri askeri mahafili şu cevabi vermişle, Galiçyaya gelen Alman kıtaatmın mevcudunu bir fırka kadar tahmin et- mek doğru olur. Bu, azami yekündur. Mevzuubahs olan cihet petrol (Devami 10 uncu sahifede) Balkan antantı konseyi Hariciye Vekilimiz Bolgrada giderken Sofyada Bulgar Başvekilile görüşecek Times, Türk - Bulgar münasebatının sağlam hüshü niyet temelleri üzerine oturduğunu yazıyor Ankara 27 (Telefonla) — Hariciye Vekili B, Şükrü Saracoğlu bu sabahki €kspresle İstanbuldan şehrimize dön- müştür. Hariciye Vekili, istasyonda bazı Vekiller, mebuslar, Hariciye Ve- kâleti erkânı ve kordiplomatiğe men- sup zevat tarafından karşılanmıştır. 'Malüm olduğu veçhile Hariciye Veki- limiz, Balkan antantı konseyinde bulunmak üzere salı günü buradan İstanbula, çarşamba günü de İstan- buldan Belgrada müteveccihen hare ket edecektir. B. Saracoğlu Sofyada tevakkuf edecek ve bu tevakkuftan bilistifade komişu memleket Başvekili B, Köseivanofla görüşecektir. İstanbuldan hareket Bayram münasebötile şehrimize ge- len Hariciye Vekili B. Şükrü yanında kalemi mahsus müdürü B. Zeki olduğu halde dün geceki eks presle Ankaraya hareket etmiştir. Hariciye Vekili, dün 17 de Parkotel- den çıkmış ve hususi bâzi ziyaretler» de bulunduktan sonra 18,30 da Köp- rüden Hüydarpaşaya geçmiştir. B. Şükrü Saracoğlu, Haydarpaşada bir çok zevat tarafından teşyi edilmiştir. Türk - Bulgar münasebatı Londra 26 (A.A.) — Times gazetesi, Türkiyenin İngiltere ve Fransa hak- kında dostluğunun hükümet merkezin« den Anadolunun en uzak bölgelerine kadar bütün Türkiye Cümhuriyetin- de tezahür etmekte olduğunu kaydey« ledikten sönra diyor ki: Türkiye, Balkan devletleri arasında iyi münasebetlerin veiş birliğinin inkişafı için elinden geleni yapmıştır. B. Numan Menemencioğlunun Sof. ya ziyareti Türkiye için yeni bir mu- vatfakiyet teşkil etmektedir. Türk - Bulgar münasebetleri bu ves. le ile daha sağlam karşılıklı hüsnü niyet temellerine oturmuştur, İstikbal ne olursa olsun Türkiye bü- Alman elçileri acele Borline davet edildiler konseyi toplantısi ile çok alâkadar oluyor Londra 26 — Balkan antanti konse« yinin Belgradda yapacağı toplantı mü- nasebetile, Almanya, Bükreş, Budapeşte Belgrad, Sofya ve Atina sefirlerini Ber line davet etmiştir. Bükreşte bulunan Alman iktsad heyeti reisi oClodius'un müzakeratı takip etmek üzere Belgrada gideceği söyleniyor. - Brüksel 26 (A. A.) — (Havas): Bep. linden alınan salâhiyettar haberlere gö- re, Almanyanın Belgrad, Budapeşte, Sofya, Bükreş ve Atina elçileri müsta- gelen Berline davet olunmuşlar ve bun- lar Berline varmışlardır.