19 Ocak 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Dün Geceki ve Bu Sabahki Efaberler Son dakika Finler, Salla cephesinde 45 kilometre ilerlediler Harbin bidayetinden son günlere kadar Sovyet zayiatı 150,000 kişi tahmin ediliyor Paris 10 — Helsinkiden bildiriliyor: Lâponya cephesinde, Pin kıtaatının muvaffakıyetleri devam etmektedir. Finler Salla cephesinde 45 kilometre ileri- lemişlerdir. Fin akıncı müfrezeleri, mühim birçok Sovyet müfrezelerini orman» lar içinde baskın hücumlarile imha eylemişlerdir. Lâdoganın şimalinde, Finlerin kazandıkları muvaffakıyetin statejik bü- yük ehemmiyeti vardır. Zira Sovyetler, bu mıntakada atiyen Finlândiyaya gir- melerini temin edecebilecek bütün askeri yolları terketmeğe mecbur kalmışlar» dır b Fin kıtaatı, karlara saplanmış beş Sovyet tayyaresi bularak zapteylemiş- lerdir. Pinlerin tahminine göre harbin bidayetindenberi son günlere kadar Sov- yetlerin zaylatı 150,000 kişi tahmin edimektedr. Bunlardan 59,000 kişinin mak» tul düştüğü söyleniyor. Almanya bahriyelilerle şoförleri topluyor Yondra 19 — Hamburg radyosu bugün neşriyatını tatil ederek yalnız her sınıfla mensup bahriyelilerle şoförlerinhemen alâkadar makamlara müracâ- atlarını ilân etti, Siovakyada Alman hazırlıkları ve sevkiyatı devam etmektedir. Slovakya ötellerinde şubat ayına mahsus olmak üzere Alman zabitleri için bütün odalar kiralanmıştır. Hollanda haskumandanının bir emri Zondra 19 — Hollanda askeri kuvvetlerinin başkumandanı bugün neş- rettiği bir emirnamede milli müdafacya müsait bütün arazinin orduya tahsis edilmesini bu yerleri işgal edenlerin izin almadan arazi üzerinde hiç bir değişiklik yapmamalarını büdirniiştir. Sovyetler, Romanyaya karşılıklı yardım paktı yapılmasını feklif etmiş Roma 18 — Havas ajansının bildirdiğine göre: Komentern gazetesinin bugün çıkan bir makalesine dair Moskovadan gelen haberler siyasi maha- #ülde pek fazla mvezuubahs edilmektedir. Bu makalede Romanyaya Sovyet- ler birliği ile bir karşılıklı yardım paktı akdetmesi teklif olunmaktadır, Böyle bir hal Macaristan için tehlike teşkil eder. Alâkadar iki memle- ket matbustında Macaristan ile Romanyanın münasebetlerinin İyileşmesi ihtimallerinin mevzuubahs edildiği bir sırada bu cihet hesaba katılacak bir unsur teşkil eder, Hitler hemen taarru- za geçilmesini istiyor Göring ve generaller buna muhalif Nevyork 18 (A.A.) — Nevyork Ti- sürmekte, diğer taraftan ise dahili sebepler dolayısile harekete geçmek hemen hemen bir zaruret halinde bu- İunmaktadır. Gerek tehditlerin mütemadiyen te- kerrürü, gerekse intizar devresi dola- yısile orduda kuvvel maneviyenin ve inzibatın azalması Almanlara asker! bir taarruz ordusunun bidayetteki tefevvuku her gün biraz daha zail olmaktadır. Bu taktirde harp İngilterenin hazırlan- dığı ekonomik mukavemet harbi has ne gelecektir. Bundan başka, Alman kumanda heyetinden çıkan şaylalar, fikirlerin muhtelif olduğunu ve henüz hiçbir kararın verilmediğini bildirmektedir. Eğer bu haberler doğru ise, Hitler harbi bir zaferle bitirecek olan ezici ve seri bir darbe indirmek taraftarı &r. Fakat mareşal Göring de dahil olduğu halde evvelce Hitlerin fikrine İştirak eden generaller buna muha- liftirler, Esasen zaferle neticeleneceği muhakkak olmadığı halde milyonlar- ca hayata mal olacak olan bir hare- ketin mesuliyetini kimse kabul et- memektedir, Evvelce olduğu gibi bu sefer de ordunun itaat edeceği mu- hakkak olmakla beraber, henüz hiç bir emir verilmemiştir. Bitarafların vaziyeti Paris 14 — Gazeteler Alman ve Bovyet tehdidi karşısında bitarafların azimkâr vaziyet aldıklarını Hollanda ve Belçika olsun, Norveç ve İsveç ol- sun hep ayni cevabi verdiklerini söylüyorlar, Petit Jurnal asıl tehlike- nin şimalde olduğunu kaydediyor. Ocuvre gazetesi ise Almanyanın yalnız Hollandaya karşı bir hareketi elân düşündüğünü söylüyor. İsveç Hariciye Nazırının nutku Stokholm 18 (A A.) — İsveç Hari. ciye Nazırı Günther mebusan mecli- sinde yaptığı beyanatta siyasi vazi- yetin fevkalâde gergin olduğunu ve cephedeki hareketsizliğe binaen mu- hasamatın bitaraflara sirayet ettiril. mesinden çok korkulabileceğini söy- lemiş ve demiştir ki: Bu şerait altında, İsveç hükümeti memleketi harbe âsürükliyebilecek tedbirlere müracaattan içtinap et- mek mecburiyetindedir, Binaenaleyh İsveçin Pinlândiyaya yapmak istedi- ği yardımı yapmasına imkân yoktur. Yeni zelzeleler Anadolunun muhtelif nok- larında yer sarsıntıları hissedildi Ankara 18 — Dün gece saat 11,15 te Er- ban'da biri 8 saniye süren şiddetli, diğer- leri hafif 3 zetrele olmuştur. Niksarda her gün dört, beş defa zelzele oluyor. Dün Amasyada da üç zelrele hissedilmiştir. Hariçten gelen yardımlar Ankara 18 (A.A) — Buraya gelen malt“ mata nüâşaran harekeliarz felâketzedeleri için Tahran büyük elçiliğimize İranlı kar- deşlerimiz tarafından yapılan teberrüat yekünu 110 bin liraya baliğ olmuştur. Diğer taraftan İran yardım komitesi ta» rafından toplanan ve Karaköse yolile Er- zincana sevkedilmiş olan eşya da şuniur- dan ibaret bulunmaktadır: 1023 metve yünlü kumaş, 628 battaniye, 100 erkek. 206 kadın ve 78 çocuk paltosu, 8i çocuk kostü- mü, 725 çift çorap ve 810 fanile. Ankara 18 — Irak Kızılayı felâketzedel»e için 40 ton hurma göndermiştir. Danimar- kanın Kampax şirketi 4000 dolar teberrü etmiştir. Hollandada teberrünt devam ediyor. La Hayn sefaretimize'püra ve eşya ve birçök İnne gimektedir. Felâketzedelerin Reisicüm- hura telgrafı Ankara 18 (AA) — Reisicümhur Milli Şef İsmet İnönüye İskenderun- dan aşağıdaki telgraf gelmiştir; Mimi Şefimiz İsmet İnönü, Gördüğümüz felâkete karşı bütün yardımlarile sızılarımızı dindirip bi gi göğsünde taşıyan hükümetimize sonsuz minnet ve şükranlarımızı ar. zederiz. Erzincan felâketzedeleri Avustralyanın yardımı Ankara 18 (A.A) — İngiltere bü- yük elçiliği, Avustralya hükümetinin hareketiarz felâketzedelerine bir yar- dım olmak üzere 10,000 İngiliz lirası teberrü eylemiş olduğunu Hariciye Vekâletine bildirmiştir. ü Hamalın ricası «Elinizi, ayağımızı öpeyim, Finlere yardım ediniz» İzmir (Akşam) — Karşıyaka na hiyesinde garip bir vaka olmuştur. Hüseyin oğlu Eşref adında genç bir Diye yalvarmış, nihayet mesele po- Ese aksetmiş, halkın istirahatini sel- beden sarhoş genç, tutulmuş, adiiye- ye verilmiştir. Avustralya İngiltereye mühimmat veriyor İngiltere ile Fransa hedefe birlikte varacak Londra 18 (AA) Parise dön- mekte olan Fransız Teslihat Nazırı B, Dâutry'nin hareketinden evvel, İngiliz Teslihat Nazırı B. Dautry'nin de huzurile gazetecileri kabul ederek beyanatta bulunmuştur. Nazır demiş- tir ki: «Ham maddelerimizi ve sanâyi is- tiksalâtımızı müştereken ortaya koy- makla kalmıyoruz. Hedefimiz iki eko- nomiden birinde görülecek bu sukutu derhal diğerinin doldurmasını temin edecek şekilde hareket etmektir.» B. Dautry de, şu beyanatta bulun- muştur: «İngiltere ile Fransa arasında artık ne gizli birşey ne de hudud vardır. Harbin devamı bizim için bir gaile meselesidir. Zaferi kazanmak için birlikte bü- yük zorlukları iktiham ettik. Hedefe birlikte varacağız. Kuvvetli bir azimden mülhem bu- Tunuyoruz, büyük bir süratle hare ket edeceğiz.» Mebowrne 18 (Â.A.) — Avustralya barb kabinesi İngiltereye ( 2.750.000 İngiliz liralık silâh ve mühimmat ve- rilmesini kabul etmiştir. Kabine, top yapılması için 500,000 İngiliz Iralık munzam tahsisat da kabul etmiştir. Petrol muharebesi Almanya Rusları Irak ve İran petrollerine el atmağa teşvik ediyormuş Popolo di Roma gazetesinin Berlin muhabiri bu hususta tafsilât veriyor Pariste çıkan 'Temps gazetesinin f Roma muhabiri bildiriyor: «Völkischer Beobachetr gazetesi, Kânunuevvel ip- tidalarında Sovyet Rusyanın Garbi Asyada stratejik imkânları ne olabile- ceğini izah etmişti. Sovyet askerleri- nin Finlândiyadaki muvaffakiyetsiz- İiğine rağmen, Büyük İskenderin izi Üzerinde bir Rus ileri yürüyüşü Alman dimağlarını oyalamağa devâm ediyor. Berlinden Popolo di Roma gazetesine çekilen bir telgrafnamenin teyid et- tiğine göre, «Hitleret siyast've gazete- çi mahafilin nazarı dikkati hâlâ şarka mütevecciktir.» Telgrafa göre, bu ma- hafll, askeri harekâtın yakında Ka- radeniz havzasına, Kafkasyaya, İra- ka, İrana ve hattâ Arap yarımadasına yayılacağı kanaatindedir. Bu da «mo. dern askeri bir ihtilâfın pek yakın bir zamanda petroi için bir harbe sebebi- yet vereceği nazariyesinden ileri gel- mektedir.» İrak ile İranın petrollerine el atmak ve müttefikleri en belibaşlı mahru- kat membalarının birinden mahrum bırakmak için Kafkasya ile Hazer de- nizinin cenup istikametinde bir Rus ilerleyişi projesinin teressüm ettiği görülmektedir, Hattâ öyle görünüyor ki böyle bir plân, Sovyet - Alman an- i İngiltere bizden tütün alacak İktisadi harp Nazırı derhal mübayaata başlanacağını söyledi Londru 18 (4.A.) — İngiltere hükü- meti, gayri muayyen bir müddet için Amerika tütünü ithalinden vaz geçme- ğe karar vermiştir. İngiliz tütün sa- nayii müesseselerinde iki buçuk sene- lik verjinya tütün stoku vardır, Fakat yüzde on veya on beş nisbetinde Türk ve Yunan tütününün verjinya tütü- nüne karıştırılacağı hemen hemen muhakkak gibidir, İktisadi Harp Nazırı B. Cross Avam kamarasında söylediği bir nutukta "Türkiyeye yapılmış olan ikrazın faizi olarak ithal edilecek olan Türk tütü- nünün derhal satın alınacağını beyan etmiştir. Bundan başka pek yakın bir istikbalde Yunan tütününün ithal e dilmesi beklenilmektedir. Polonyada açlık Bir kilo tereyağı 280 franga satılıyor Paris 18 (A.A.) — Gazeteler, Bolşe- vikler tarafından işgal edilmiş olan Polonya erazisinde bilhassa Aleopi'de Vügün bir kilo tereyağının 280 fransız İrangına, bir metre kumaşın 5000 #ranga ve bir çift fotinin 2000 frangü satılmakta olduğunu yazmaktadırlar. Garp cephesinde vaziyet Paris 18 (A.A) — 18 Kânunusani sabahı tebliği: Gece heyeti umumi- yesi itibarile sakin geçmiştir, Sarre'in garp bölgesinde oldukça şiddetli topçu ateşi kaydedilmiştir. İlkmekteplerde önümüzdeki sene okutulacak kitaplar Ankara 18 (A.A) — Haber aldığımıza göre, ilkokullarda önümüzdeki ders yılm- dan itibaren okutulacak «Okuma kitapları» işin Maarif Vekiliiğince açılmış olan mü- aabaka $3i birincikânun 1939 tarihinde 8ö- na ermiş ve bu müsabakaya muhtelif mu- alimler tarafından münferiden veya gr1p- lar halinde hazırlanmak suretile 12 seri kitap gönderilmiştir. Talimatnamesi mucibince bu kitapları, tedkik etmek üzere Vekinikçe İsmall Hakkı Baltacıoğlunun başkanlığı altında Vekil'k müfettişlerinden Necmeddin Halli Onun, Edebiyat fakültesi doçenticrinden Sabri Emd Siyavuşgi! ve Ankara Gazi erkek ilk- okulu başöğretmeniMitat Mengüden teşkil edilen komisyon Maarif Vekili Hasan ÂN Yücel'in huzürile ilk toplantısmı yapmış ve çalışmalarına başlamıştır. tabanca ile karnından vurdu" laşmasının İlk gürlerindenberi düşü- nülmüştür. O zaman Eerlin, Sovyetlerin bir hamlede Finlândiyayı yutacağını ve bu seferden sonra Rüs orduların Irak ile İranın petrol havzalarına doğ- ru harekete getirmek kolay olacağını düşünüyordu. Berlin, Finlândiya (cephesindeki Sovyet muvaffakıyetsizliklerine rağ- inen, şark taraflarında faydalı bir ta Yiz. bulmağa hahişket görünüyor. Popolo di Roma gazetesine çekilen bu telgrarnameye göre, Almar efkâr: umumiyesi petrol için girişilecek bir harpte Sovyet ordularının, davarın ehemmiyetirli şimaldekinden daha zi- yade kavrıyacağı fikrinde bulunuyor. Sovyet orduları bütün Sovyet motör- lerini besliyen Bükü'yu müdafaa et- mekle kalmıyacaklar, fakat Pransa ile İngilterenin petrol iaşe membaları için ciddi bir tehdid teşkil edecekler- dir. İşte bu sebepten dolayıdır ki Sov- yet ordularının bu istikamette Fin. lândiyadan daha iyi bir surette harbe- decekleri beyan edilmektedir. Telgrafnameye göre, Alman çikân umumiyesi, Kafkasyanın cenubunda, vaziyetin karışacağına kanidir. irak Maliye Nazırına sulkasd yapıldı Eski bir polis memuru Naziri" Bağdat 18 (A.A4.) — Irak Maliye Nazırı B, Rüstem Haydar, bugün bir sulkasde mâruz kalmıştır. Nazm | görmek için israr eden bir eski poliğ | müfettişi revolverle Nazırı çalışma | odasmda vurmuşlur. Nazır derhal hastaneye kaldırı. mıştır. Vazifesinden azledilmiş bir memur; olan mütecaviz, Nazıra bir istida ge- tirmiş ve Nazir bu İstidayı okuduk- tan sonra odasından çıkmağa hü ; zıralnıyordu. Mütecaviz bu esnada Tevolverini sıkmış ve Nazırı karnım- dan vurmuştur. Bir kız çocuğu yanarak öldü İzmir 18 (Telefonla) — Bergamâ&- da Kınık nahiyesinde 2,5 yaşında Fatma adında bir kız oçakta ısınır. © ken etekleri tutuşmuş ve yanarak öl , | İ Londra civarında | . . bir infilâk Zondra 18 — Londranın de bir fabrikada evvelâ iki, sonra da bir üçüncü infilâk olmuştur. İnfilâk 20 | mil uzaktan işitilmiş, birçok camlar kırılmış, büyük bir duman sütunu yükselmiştir. Birkaç ölü ve birçok yü» ralı vardır. Tırhan vapuru geliyor Oturduğu kayalıktan kurtanlan Tırhân vapuru, bugün Alemdar tah- Misiyesinin yedeğinde Alanyadan ha- Teket edecek ve dört gün sonra İstan- bula gelecektir. Çocuğu, başını keserek çöplüğe atmışlar!... İzmir 18 (Telefonla) — Bugün Kahramanlar mahallesinde süprün- tülükte yeni doğmuş ve başı kesilmiş ölü bir çocuk cesedi bulunmuştur. Za“ bıta tahkikata başladı. Amiral Horty ile Prens Pol'ün mülaâkatı Budapeşte 18 (A.A) — Salâhiyet- tar Macar mahfilleri, yakında Amiral Horty ile prens Pol arasında bir gö” rüşme olacağı hakkında bazı yaban” ci gazetelerin yaydıkları çaytaları Hib ediyor. , wi