21 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Son dakika Almanyada gizli bir radyo istasyonu çalışıyor Alman umum levazım kumandanı füceten öldü Londra 21 — Berlinden gelen mevsuk haberlere göre Almanyada gizli bir radyo istasyonu faaliyette bu'ınmakta ve halkı yaptığı neşriyatla ihtilâle davet etmektedir. Slovrakyada ayaklanan halk dağlara çekilmiş ve Almanlara karşı çete harbine başlamıştır. Siovakyada dağlara çekilen ihtilâlcilere Sidor namında biri kumanda etmektedir. ' Londra 21 — Alman ajansının tebliğine göre Alman ordusu umum leva- zum kumandanı füceten ölmüştür. Waryva müdefileri süngü hücumları yaptılar Leh süvarileri, Alman motörlü kollarına baskın yaptılar Varşova 21 — Varşova müöafan k müdafa kumandanlığı gec gece saat 22,50 de şu teb- liği neşretmiştir; Varşovanın garbinde ve şimalinde yaptığımız süngü muharebesinden sonra mevzilerimizi takviye ettik, Süvarilerimiz hücum ettiler ve bir düşman motörlü kolunu baskına düşürdüler. Şubak mıntakasında 3 ağır ve 7 hafif mitralyöz iğtinam ettik, Müdafile- rin maneviyatı mükemmeldir. Bugün düşman tayyareleri yeniden şehri bom- bardıman ettiler ve eski kral şatosunun bekayasını, müzeyi, fizik akademisini ve daha birçok bina'arı tahrip ettiler, Styr mıntakasında Leh askerlerile Almanlar arasında çok şiddetli muha- rebeler oluyor. Vaşşova 21 — Şehrin dün maruz kaldığı şiddetli bombardımandan bahseden rad- Yo bilhassa kadınlar ve çocuklar arasında birçok ölü ve yaralı olduğunu bildirmekte- "nın dış mahalelerinde mu beler devam etmektedir. Almanlar insanca a- man. hücumları ns r şiddetli olursa olsun Var; mektedir, Miralay Lipsinski radyoda beyanatta bul bir değişiklik olma- dığinı ve bütün Alman taarruslarının geri püskü, ğünü söylemiş ve demiştir ki; «Manevi kuvvet ve azım, tanıklardan ve alevlerden daha kuvvetidir.» Bir haftada 110,000 ton kaçak eşya müsadere edildi Londra 21 — İngiliz istihbarat nezaretinin tebliğine göre İngiliz filosu, 16 eylülde biten bir hafta zarfında Almanyaya gönderilmek istenen 110,000 ton kaçak eşya zapt ve müsadere etmiştir. Bunların kıymeti 500,000 İngiliz Jirasından fazladır. Müsadere edilen eşya arasında Almanyanın harp sana- yinde kullanılan 30,00U ton maden vardır ki, bu Alman sanayinin kullandı- ğı madenlerin yüzde yedisini teşkil ediyor. Bu madenler çelik imalına kulla. nılmaktadır. Japonya, Amerikaya teminat verdi Vaşington 21 — Japon sefiri B, Hironuşi dün Amerika Hariciye Nazırını ziyaret ederek Mancuko - Moğol hududunda Japonlarla Sovyetler ara- sında aktedilen mütareke hakkında izahat vermiş, bu itilâfın hudud hâdise- lerine bir nihayet vermeğe wetuf olduğunu, Japonlarla Sovyetler arasında bir ademi tecavüz paktı be yahud diğer herhangi bir itilâf akdi mevzuubahs ol- madığını temin etmiştir. Japonya, Mançuko - Moğol hududundan askerini çekecek ise de bunları Çin harp sahnesine sevketmiyecektir. Japon sefiri, Sovyet - Japon mütarekesinin Berlin hükümetinin delâlet ve Lavassutile aktedilmediğini Amerika gazetecilerine beyan etmiştir. Bükreş büyük elçimizin beyanatı Ankara 21 (Tec'unla) — Ankaraya gelen Bükreş elçisi B, Hamdullah Suphi Tanrıöver, kepdisile görüşen gazetecilere şu sözleri söylemiştir; «— Ankaraya Haviciye Vekâleti ile temas etmek için geldim. Burada üç gün kalarak doğruca “Bükrşe gideceğim, Romanya ile aramızdaki münasebat malâm dostluk çerçevesi içinde devam etmektedir, Romanyadaki ırkdaşları- mızın sna vatana verleşlirilneleri program mucibince devam ediyor. Bu se ne de 3500 göçmen gölmiştir.» Bükreş büyük elçimiz dün Hi Sovyetler. Leh fahtolhahirini arıyorlar Talim 21 — Sovyet filosunun Eslony? limanlarını abluka altına aldığına dair ve- tilen haberi telgraf ajansı resmen tekzip etmektedir. Molotofun Moskovadaki Estonya #tfirine Sovyet filosunun Finlând körfezinde tah- telbahirleri takip edeceğini söylemekie iktifa etliği haber verilmektedir. Estonya donanması Tallin lmanından kaçan Polonya tahtelbahirini faaliyetle ara- maktadır, Polonya hazinesi Londrada | Hollanda hududunda Alman | Dendra 21 — Polonya bankasının altın mevcudu, İngiliz payıtahtına hakledlimiştir. Polonya payıtahtı, Al- man ordularını tehdidine maruz bu- lunduğu sıralarda hazine, 8 eylülde Vekâletinde meşgul olmuştur. balonları Amsterdam 21 — Alman - Hollan- da hududundan bildirildiğine göre, Alman makamları hudud boyuna çok Romanyaya gönderilmiş ve Köstence İlmanıda bir İngiliz petrol gemisine yükletilmişti. miktarda balon dizmişlerdir. Balon- ların yeri sık sık değiştirilmektedir. Hariciye Vekilinin Moskova seyahatı Vekil, yarın Ege vapurile Odesaya hareket edecek Ankara 21 (Telefonla) — Hariciye Vekili B. Şükrü Saraçoğlu bu akşam- ki trenle Moskovaya hareket edecek- tir. Vekil yarın İstanbuldan Ege va- purile Odesaya, oradan da hususi tren- le Moskovaya gidecektir. Seyahat do- kuz on gün sürecektir. Hariciye Vekili B. Şükrü Saraçoğ- luna Hariciye umumi kâtib muavini B. Cevad Açıkalın, müdürlerden Feridun Cemal, kalemi mahsus müdürü Ab- dullah Seki refakat edecektir, Müstahsillere avans Ziraat bankası bu işe 8 milyon lira tahsis etti Ankara 20 (Telefonla) — Müstahsillerin elinde kalan bütün ziral mahsullere karşı- lık, kooperatifler ve bankalar tarafından avans verileceği, muhtelif sebeplerle düş- mek tehlikesi gösteren buğday ve saire stoklarının hükümetçe toplattırılacağını evvelce haber vermiştik. Öğrendiğimize gö- ve Ziraat bankası şimdilik bu mühim iş için 8 milyon lira tahsis etmiştir. Banka Şubeleri, kooperatifler ve Devlek işlelmesi kurumu memleketin her tarafında faali- yete geçerek müstahsillere avans vermeğe ve mahsulleri mübayaa etmeğe başlamış- lardır. Hükümetin bu vadide aldığı ve almak üzere bulunduğu tedbirler müstahsiller arasında büyük bir memnuniyet uyandır. muştar, Sevgilisini öldürdü Katil de ağır surette yara- landığından hastaneye kaldırıldı İzmir 20 (Telefonla) — Bugün bu- rada çok feci bir cinayet işlendi. İki- çeşmelikte oturan yorgancı Mehmed, Hidayet adında 28 yaşında bir kadını öldürdü; kendi de ağır surette yara- landığı için hastaneye kaldınıdı. Bu cinayete sebep, Mehmedle Hidayet arasındaki sevişmenin şüyu bulması- dır. Hidayet evlidir. Sekiz yaşında bir de kızı vardır, Hidayet bugün Mehme- din evine gitmiş, içmişler ve sarhoş ol- duktan sonra kadın, seviştiklerinin mahallede duyulmasından müteessir olduğunu söylemiş, Mehmed buna ehemmiyet vermemiş ve aralarında kavga çıkmıştır. Mehmed fazla sar- boş olduğundan tabancasile kadına âleş etmiş, kurşunların İsabet etme- diğini görünce, bıçakla Hidayeti 15 yerinden yaralamıştır. Bu arada Meh. med de ağır surette yaralanmıştır. Hastaneye kaldırılan . iki yaralıdan Hidayet ölmüştür. Tahkikat yapılı- yor. Üzüm incir piyasası canlandı İzmir 20 (Telefonla) — Üzüm, in- cir piyasasında bir canlılık görülmek- tedir. İtalyan - Yunan münasebetleri İki devlet İtalyan - Arnavut- luk hududundaki askerlerini geri çekiyorlar Atina 20 (A.A) — bildiriyor: Gazeteler, Hariciye Neza- Alina ajansı retinin aşağıdaki tebliğini yorlar; Avrupanın bugünkü vaziyetinde dikkatleri iki memleket arasındaki münasebetler üzerine çevirmeği fay- dalı gören Yunan ve İtalyan hükü- metleri bu münasebetlerin o samimi bir surette dostane olduğunu ve kar- şılıklı tam bir ittmaddan mülhem bulunduğunu müşahede ve tesbit ef- mekle bahtiyardırlar, Bu hissiyatın bariz bir delili olmak üzere İtalya hükümeti Yunanistan - Amavutluk hududundaki askeri kuv- vetlerini uzaklaştırmağa karar ver. miş ve Yunan hükümeti de buna benzer tedbirler ittihaz etmek üzere bulunmuştur. Ayni tebliğ dün akşamki İtalyan geretelerinde de inlişar eylemiştir. neşredi- Garp cephesinde yalnız topçu faaliyeti oldu B. Daladier, ingiliz Harhiya Nazırile görüştükten sonra Fransız kumandanlarile bir toplantı yaptı Paris 20 (A.A.) — 20 eylül sabah tebliği: Gece, cephenin heyeti umu- miyesinde sükünetle geçmiştir. Bli- €sin şark mıntakasında düşman top- çu faaliyetinde bulunmuştur. Paris 20 (A.A.) — Garp cephesi- nin heyeti umumiyesinde Fransızlar tarafndan açılan topçu ateşlerinin ve tayyare faaliyetlerinin ihlâl ettiği bir sükünet vardır. Sabah tebliğinin Sarre'in şark ve akşam tebliğinin de Blüies'in şarkı diye gösterdiği mnta- kada Almanların bazı hareketleri görülmektedir. Dün gece Almanlar iki büyük bas- kın hareketinde bulunmuşlardır, Al manların bu iki teşebbüsü tardolun- muştur. Fransız umumi karargâlı- nın tebliğlerindeki mutad ketumüye- te binaen Almanların mezkür iki te- şebbüsünün hangi yerde vuku bul. duğunu katiyetle tesbite imkân yok- tur. Maamafih dün geceki hareketin bugünkü hareketi hazırlayan »ir de- neme teşebbüsüs olduğu tahmin edi- lebilir, Alman orduları başkuman- danı garp cephesinde Berlin 20 (A.A.) — Alman ordu- ları Başkumandanı general von Brau- chiteh, 19 eylülde garp cephesine gitmiş, garp cephesi genel kurmayı ile görüştükten sonra İlk hatlarda bazı kıtaları teftiş etmiş, kuman- danlarla görüşmüş, ve umumi vyâzi- yet hakkında izahat almıştır, Brüksel 20 (A.A) — Belga ajansı nın Lüksemburgdaki muhabiri, gece- leyin Alman toprağında Schengen karşısından mitralyöz ateşi işitildiği- ni ve bu sabah bir infilâk ve sonrada şiddetli topçu muharebesi vuku bul- duğunu bildiriyor. Fransız Kabinesi alınan ted- birleri tasvib etti Paris 20 — Kabine bu sabah Baş- vekilin reisliği altında toplanmışlar. Toplantı iki saat sürmüş, askeri ve mali tedbirler görüşülmüştür. Top- lantıyı müteakib neşredilen tebliğde deniliyor ki: «Kabinenin bu sabahki toplantı- sında Başvekli, Mİlli Müdafaa ve Ha- riciye Nazırı B. Daladier askeri ve siyasi vaziyet hakkında etraflı izahat vermiş, alınan tedbirler müttefikan kabul edilmiştir. Polonyanın mevcu. diyet ve istiklâlini muhafaza için kahramanca gayreti takdir edilmiş- tir. Fransa hükümeti nihai zafere kadar harbe devam için icab eden mali ve iklisadi tedbirleri almışlar. İngiltere ve Fransa arasındaki birli. gin her gün bir kat daha kuvvetlen- - diği de görülmüştür. , Fransız kumandanları B. Daladier nezdinde toplandı Paris 20 (AA) B. Daladier, bugün öğleden sonra İngiltere Har- biye Nasr: B. Hore - Belisha ile uzun bir görüşmede bulunmuştur. Bu gö- rTüşmeyi müteakib B. Daladier'ain nezdinde bir konferans toplanmıştır. Bu konferansa, Fransız umumi kuv- vetleri genel kurmay başkanı gene ral Gamelin'den başka, kara orduları genel kurmay başkanı general Col- son, hava orduları genel kurmay büş- kanı general Tetu, deniz kuvvetleri genel kurmay başkanı amiral Darlan, hariciye müsteşarı B. Champetler de Ribbes ve Fransız hükümeti reisinin hususi kalemi direktörü büyük elçt B. Coulondre iştirak etmiştir. i Almanların Belçika hudu- | dunda mühim tahşidatı | Londra 2i — Brükselden gelen ha berlere göre Almanlar, Belçika hudu. du civarında ve Agen mıntakasınis mühim tahşidat yapıyorlar ve hü- malı bir faaliyette bulunuyorlar. Als manların verdiği teminata rağmen Belçikanın bitaraflığını ihlâl etmele- rinden korkuluyor. Fransız başkumadanlığı, Almanlii: rın bu şüpheli hareketlerini azami dik kat ve teyakkuzla takip etmektedir. Icabeden bütün tedbirleri almışlır. Lüksemburgta da endişeler hükülü sürmektedir. Zira Fransızlar Sarbrük şehrini işgal ettikleri zaman Alman ağ- kerlerinin Fransız ordusunu cenalı- lan vurmağa teşebbüs için Lüksem- burg topraklarına gireceklerinden kor« kuluyor. > Bohemya ve Moravyada ihtilâl hareketi başladı Londra 30 (A.A) — - Reuter - İslihba- rat Nezareti bildiriyor 17 eylül pazar günü. Bohemya ve Morav- yada bir ihtilâl hareketi çıkmıştır. , Bu ihtilâl hareketine birkaç gün evvs- dinden, Pragda amele tezahürleri tekad- düm etmiştir. Bu amele tezahürleri, cu- martesi akşamı halk ile Alman makamla- rı ve bilhassa 8. 5. ler arasında ciddi çar- pışmalara İnkılâb eylemiş ve iki taraftan da silâh kullamılmıştır. Ölü ve yaralılar miktarı mühimdir. 17 eylül ile 19 eylül arasında, Bohemya ve Moravyanın birçok yerlerinde, ezcümle Pordubice, Pribrin, Pilsen, Tabar, Pisek ve Brno'da İsyanlar çıkmıştır. Brno'da Çek - Alman cemaatinin bir kısmı da Çeklerle müştereken hareket eylemiştir. İsyan hareketi 19 eylülde Garbi Slorak- yaya da geçmiş ve Puzomberek, Zilma ve Trenvin garnizonları ayaklanmıştır. On Harp masrafı İngiltere bütçe haricinde senede 14 milyar sterlin sarfedecek Londra 20 (A.A) — Harbin İngil- tereye kaça malolacağına dair soru- lan bir süale cevab veren Daily He- rald gâzelesinin mali muharriri, 1914 ten 1918 senesine kadar yapı- lan masrafları tedkik ettikten sonra, İngilterenin bu harpte senelik mu. tad bütçesi haricinde asgari 14 mil yar sterling sarfetmek mecburiyetin. de kalacağını yazmaktadır. beş bin kadar asker, silâhlan teerid edil. miştir, Alman makamları, mevzii kalkınmalağ değil de muntazam bir hareket karşısında, bulunduklarını anlar anlamaz, derhal çok siddetli tedbirler almışlardır. Binlerce kişi tevkif olunmuş, yüzlerce kişi kurşuna di zilmiştir. Bu Lenkii tedbirleri, arzu edilen neticeyi vermemiş gibidir. Tiranlığa karş mücadele, karşıdaki kuvvetlerin yüksek Jiğine rağmen, asim ve cesaretle devam &i- mektedir. Hareketin geçici bir mahiyet göstermediği, harekete iştirak edenlerin Saye birliği, inadı ve disiplini ile belli ol- maktadır. İsyan smasında büyük maddi hasar vu- kua gelmiştir. Mühim demiryoları üzerin de köprüler berhava edilmiş, itfaiye kışla- kus gelmiştir. Mühim demiryolları üzerin“ ve diğer malzemeler hasara uğratalmaş, bü- yük fabrikalarda ateiyelere bomümlar atıl mış ve makineler kırılmıştır. İ Dolmabahçe hâdisesi B. Salih Kılıç'ın e si İzmitte Ankara 20 (Telefonla) — piri hâdisesinden dolayı lüzümu muha- kemesine karar verilen Çorum valisi B. Salih Kılıcın muhakemesinin İz- mit ceza mahkemesinde görülmesin» şüra umumi heyetince karar veril. miştir, Dahiliye Vekili bu sabah geldi Dahiliye Vekili B. Paik Öztrak bu sabahki ekspresle Ankaradan gelmiş ve Pendikte trenden inmiştir.