21 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

İanbuldan vapurla OÖde- saya hareket ediyor Ün - Sene 22 — No, 7514 — Fiati her yerde 5 kuruş PERŞEMBE 2i Eyiti 1939 Fransaya nakledildiği bildiriliyor aa Telefon: Başmuharrir: 20565 — Yazı işleri: 20765 — İdare: 20681 — Müdür: 20497 Amerikada hitaraflık kanunu değişiyor B. Chamberlain cevap verdi - “Hiç bir tehdid bizi ve Fransız müttefiklerimizi kat'i hedefimizden çevirmiyecektir,, diyor “Sovyet müdahalesinin sebepleri ve neticeleri üzerinde kati bir hüküm vermek için vakit erkendir. Taahhüdlerimize halel gelmemiştir, harbe devam azmimiz zayıflamamıştır,, Hitler, sinirli!.. (Baş muharririmizden) Ankara 20 — Hâdiseleri idare eden devlet adamları tarafından bu $ıra- da söylenen nutukların büyük ma- nası vardır. Karma karışık ahval içinde fikir, bu sözlerden kendine bir çikar yol arar, istikbali keşfetme- ge çalışır Bu bakımdan Hitlerin Dutku her zamandan fazla dikkat ve ehemmiyetle okunmuştur. Alman milletinin mukadderatmı elinde tu- tan adamın, Polonyanın $ zimetinden sonra söyliyeceği öyle sanılırdı ki karanlığı delmeğe az çök yardım edecektir. Hitler, bu kadar mühim vukuat- tan Sonra da yeni bir şey söyleme- miştir. 20 sene evvciki Versay sulbu- nun fenalığı, 80 milyonluk Alman mhilletinin hayat sahasına (ihtiyacı, Danizig şehrinin ezeldenberi Alman olduğu, Polonyanın Almanyaya kar- # işlediği büyük cinayetler, Hitlerin sulhseverliği, Almanyanın Fransa ve İngiltereden hiçbir şey £ istemediği, hatta onlarla harp etmek arzusunda | dahi olmadığı, fakat icap eders; Al- manyanın da uzun zaman harp ede- | ceği... Bunları çok dinledik. Almanyanın, emelleri mahdut olduğu hakkındaki teminata da (kulaklarımız epeyce? ahışmıştır, Bu nutuktan, yeni vaziyetin izahı için çıkabilecek yeni mana, Polonya- | nın ortadan kalktığı, Rusya İle Al | manyanın yeni bir Polonya yapacak- ları ve bu vaziyetin artık İngiltere | tarafından değiştirilemiyeceğidir, Hitler, açıktan açığa sulh teklif etmiyor, Çünkü böyle bir teklifin kati surette reddedileceğini İngiltere ve Fransa daha evvel ilân ettiler, 'Tekrar sulh istiyerek küçük düşmek. | ten arık içtinap etmiştir. Fakat putkunun umumi heyetinde yins sül. ha doğru bilvasıta bir dönüş hareke. ti seziliyor: Polonyanın mukaderra- tı artık belli olmuştur, Almanyarır, İngiltere ve Fransa ile hiçbir alış ve- rişi yoktur. Rusya da Almanya ile beraberdir. Şu halde harbi lüzumsuz yere uzatmamak ve işi burada tatlı- ya bağlamak mümkündür, Nutukta dikkate değer bir nokta da Sovyet Rusya ve Almanya müna- sebetlerinden pek hararetli bahsedil. memesi, nâsyonal sosyalizm ile komü- nizmin birleşebileceği (o hakkındaki izahatın pek sudan olmasıdır. Bun- dan başka İtalyadan da pek az ve ha- fif bir şekilde bahsolunmuştur. Nutuktan anladığımız şudur: Hit- der cok sinirlidir. Bu asabi nutuk, Necmeddin Sadak (Devamı 4 üncü sahifede) Londra 20 (A.A.) — (Revter): Baş- vekil B. Chamberlain, bugün öğleden sonra Avam Kamarasında, harp va ziyetinin ve umumi v etin haftalık bilânçosunu yapan beyanatta bulun- muştur. B. Chamberlain, sözlerine şöyle baş- lamıştır: Geçen hafta içinde vukua gelen hadiseler, o derece büyük ehemmiyeti haiz bulunmaktadır ki, bunların harbin mukadderatı ve diğer memle- ketlerin hattı hareketi üzerinde yapa- bileceği tesirleri ölçmeye henüz vakit bulamadım. Başvekil, bundan sonra Polonyada- Ki askeri vaziyeti bildirmiş ve demiş- tir ki: Geçen bütün hafta zarfında, Polon- ya ordusu üzerine Alman tazyiki ve Sovyet Rusya niçin Polonyalıların mukavemeti devam eylemiştir ve Polonyanın bir çok nok- talarında halen de devam eylemekte- dir. Polonyada bugün, meselâ Varşo- va gibi teslim olmak İstemiyen mu- kavemet adâları hâlâ mevcuttur, Sovyet müdahalesi B. Chamberlsin, burada Sovyet müdahalesine işaret etmiş ve şark cephesindeki hürp üzerine kati tesir- ler icra eden hadise, 17 Eylülde vukua gelmiştir. Bu hü Polonyaya duhulüdür. Sovyet .hükü. metinin bu hareketinin. . beklenilme- mekte olduğunu söylemiyeceğim, fil- hakika Polonyadaki Beyaz Ruslar Ukraynalılar hakkında Sovyet mat- buatında neşredilen ve radyo ile ya- (Devamı 7 nci sahifede) müdahale etti ? Londradan gelen bir telgraf : “ Sovyet kıtalarının Polonydya girmesinden maksad Ukrayna ile Karadeniz yollarını Almanyaya kapamaktır ,, Times'e göre Polonyanın taksimi için Sovyetlerle Almanya arasında anlaşma yoktur. Hududu tahdid | için muhtelit bir komisyon teşkil edilmiştir Moskova 20 (A.A) — Kızılordunun Büyük Erkânıharbiye heyeti bildiri- yor: 19 Eylülde Kızılordu kuvvetleri Leh kıtalarını tazyike devam ederek akşama doğru şimalde Garbi Beyaz Rusyada iki saat süren bir muhare- beden sonra Bielostok'un 50 kilo- metre şarkında Vilno ve Welinabers- tewitsa'yı, Brest - Litowsk'un 40 kilo- metre şimalinde Prujany ve Kobrin'i cenupta, Garbi Ukrayna'da Vladimir, Wolynski, Bug üzerinde kâin Sokal, Brody, Bobrka, Rogatin ve Dilina'yı işgal etmişlerdir. Alman baş kumandanlığı Polonyada muharebenin bittiğini bildirdi Fakat Varşovanın düştüğüne dair hiç bir haber gelmemiştir. mücadeleye devam Berlin 20 (A.A) —D. N. B. bildiri- yor: Şimdiye kâdar Zâmozc'un cenu- bunda şiddetli bir mukavemet göster- niş olan Polonya kıtaları bugün tes- lim olmuştur. Bu kıtalar iki piyade fırkası, bir süvari livası ve bir motörlü vadır. Aralarında Polonya cenup or- Leh belediye reisi edildiğini söylüyor dusu kumandanı general Pistorda olmak üzere 11000 esir alınmıştır. Berlin 20 (A.A) — Alman başku- mandanlığı, neşrettiği bir ordu emri yevmisinde, Vistül üzerindeki büyük muharebenin netleelendiğini, Polon- (Devamı 4 üncü sahifede) e, Rus kıtalarının | Son dakika 'B. Roosevelt siyasi liderlerle anlaştı Hazırlanan kanun lâyihası yarın parlâmentoya tevdi edilecek Bu karar Londra ve Pariste büyük bir memnuniyetle karşılandı Vaşington 21 — Amerikonın Avrupa harbinde siyasi hatlı hareketini tes- bit etmek için dün Beyaz sarayda B. Rooseveltin riyasetinde siyasi liderlerin iştirakile aktedilen konferans tam bir itilâfla neticelendi. Konferans iki saat sürmüştür. Bu içtimada bitaraflık kanununun tadili, silâh ambargosunun kaldırılması ve harici siyasetle tam bir vahdet ve tesanüd muhafazası karar. laştırılmıştır. Muvafık ve muhalif biderler silâh ambargosunun biran evvel kaldırılması lehinde bulunmuşlardır. Kongre bugün toplanacaktır, yarın Hariciye encümeni toplanarak silâh ambargosunun kaldırılması lâyihosmi tedkik ve kongreye sevkedilecektir. Mebusan meclisi de bitaraflık kanunu tadil ettikten sonra âyan meclisine gön- derecektir, Paris 21 — Vasingtonda parti liderlerinin dün gece Relsicümhurun »ez- dinde yaptıkları toplantıda muhsriplere gönderilecek silâhlara konulan am- bargonun kaldırılmasına karar verdikleri haberi Pariste büyük memnuniyet- le karşılanmıştır. Bu kararın İngiltere ve Fransa için çok ehemmiyeti var- dır. Bu iki devlet denizlere hâkim olduklarından Amerikadan silâh ve sair harp malzemesi #Jabileceklerdir. Sovyetlerle Rumenler arasında Bükreşte müzakerelere başlandı Lenüra 21 — Romanyadân gelen haberlere göre Sovyet kıtatı, Rumen - Leh müşterek hudud haltınm işgalini ikmal etmişlerdir. Bir Rumen heyeti #skeriyesi hudud kattın tesbit etmek için Sovyetlerle müzakereye girişmiştir. Müzakere Bükreşte yapılmaktadır. | Garp cephesinde hava muharebeleri oldu, bir Alman tayyaresi düştü Paris 21 — Fransız tebliğine göre dün garp cephesinde Alman ve Fran- | sz tayyareleri arasında bava muharebeleri olmuş ve bir Alman tayyaresi dü- | şürülmüştür. m AŞ Son dakikada gelen diğer haberler Zci sahifemizdedir. iDmaİMmaa— — Fayret!... — Sulh mü?. i — Yok canım, gazetede «Harp; siz bir yazı bulduml.,