3 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Bahite 3 AKŞAM . B Ağsten 1999 Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler Son dakika Danzig, Almanyaya iktisaden ilhak edilecek Lehistan Başkumandan mareşal Smigiy pazar günl mühim bir nutuk söyliyecek Londra 3 — Berlinden gelen haber- lere göre Alman generali von Trolha dün akşam Danzige giderek yapılan nümaâyişte nutuk irad etmiştir. Bu münasebetle Danzig şeflerinden Fors- ter bir nutuk irad ederek demiştir ki; «Biliyoruz ki, Danzig, Almanyaya av- det edecektir. Biz mukadderatımızi Bitlerin eline tevdi ettik, ona emniyet Varşovadan gelen haberlere göre Danzigte alınmakta olan askeri ted- birler Varşova hükümetinin endişele- rini celbetmektedir. Varşova hüküme- ti, bu hususta Danzig âyan meclisine bir protesto notası göndermek üzere- dir. Pazar günü, Leh başkumandanı mareşal Smighy Krankovi şehrinde irad edeceği nutkunda Lehistanın siyaseti- ve itimadımız vardır. Bu kanaatle emin |nİ izah edecektir. Danzig âyanının bun- ve müsterihiz.» Danzig şehri ve civarı askerileştiril. dikten sonra Danzigin Almanya ile ik- tisadi birliği ilân edilecektir. Dan. sigten 42 Lehli, iki saat zarfında şeh- xi terketmek emrini almışlardır. dan sonra Leh gümrük memurlarının faaliyetine müsaade etmemeğe karar vermesi, Danzigin tedrici bir şekil de lihakına matuf Alman plânının tatbikine doğru bir adım telâkki edil- mektedir. İngiliz meclisi tatil yaptı B, Çemberlain “İngiltere her ihtimele karşı koyacak, hazır bir vaziyettedir, diyor Muhalif liderler, beynelmilel vaziyetin gerginlinden uzun müddet tatil yapılması aleyhinde bulundular Londra 3 — İngiliz Başvekili B. Chamberlain, Avam kamarasının hükü- sigi ietihlâf edecek başka zayıf nok- taların da kendisini göstermesi muh- metin teklifi mucibince tatil edilmesi | temeldir. Bundan başka Tirolde münasebelile cereyan eden münakaşa- larda söz alarak demiştir ki: İ | | garip bir vaziyet mevcuttur ve bu vaziyetin neticeleri vahim (olabilir, —«Hükümet, meclisin 3 teşrinlevvele! Bütün bunlar, korkunç ve muazzam kadar tatil yapması mütalâasındadır. | alâmetlerdir. Menfaati milliye icap ettirir ve fevkalâde bir hâdise vuku bulursa meclis tatil esnasında, muayyen vakitten evvel iç- timaa davet edilebilir, Maamafih önü- müzdeki haftalar zarfında parlâmen- tonun içtimaa davetine lüğum hasıl olacağını zannetmiyorum. İngiltere her ihtimale karşı koyacak hazır va- siyettedir.» Müteakiben birçok hatipler söz ai- mışlardır. B. Greenwood Avam Ka- marasının 21 ağustosta bir toplantı yapmasını şu üç sebepten dolayı İs- temektedir; Evvelâ enternasyonal vaziyet bu toplantıya lüzum göstermektedir. Baniyen, muhalefet, Kabinenin ken- di siyasetinde bir değişiklik yapma- sından korkmaktadır. Salisen parlâ- mentonun tatilde iken muhtemel olarak birdenbire toplantıya çağnl- ması zihinleri büyük telâşe düşüre- bilecektir. 'B, Churchill söz alarak, Bâşvekilin parlâmentoyu tatil teklifinde kullan- dığı kelimelerden dolayı teessüfünü bildirmiş ve iki muhalefet grupunun taleplerine iştirak eylediğini tasrih ettikten sonra ezcümle demiştir ki: «Yabancı memleketlerde, Avam Ka marasının hatlı hareketini daima göz önünde bulundurulur ve şu hattı ha- rTekete ehemmiyet verilir: Bilhassa diktatörlük memleketlerinde, Avam Kamarasmda haklı olarak İngiliz milletinin tecavüze karşı mukavemet etmek hususundaki muazzam azmi- min bir ifadesi olarak telâkki edil mektedir, Şurasını tebarüz ettirmek isterim ki, diktatörler ezcümle Arnavutluk üzerine, son darbelerini indirmek için daima Avam Kamarasının ta- til devrelerini intihap etmişlerdir. » Gerginliğin gittikçe arttığı şu sa- site Ayam Kamarasının tatil yapma- &ı şayanı teessürdür, Ağustos sonunda Almanyada iki buçuk milyon kişi silâh altında bulunacak, Alman kıta- lar Falanya ududu, boyun Diğer taraftan müttefikler de bü- yük hazırlıklar yapmaktadır. Sulh azminin, aksi takâirde sebebi şidde- tin geçireceği son imtihanın yakın olduğunu tahmin ediyorum, Bu dakika pariâmentonun toplan- tıya çağrılmasını İse fkârumumiye, pek yakın bir tehlikenin alâmeti ola- rak telâkki eyleyecektir. Bu sebeplerden dolayı, parlâmento- nun B. Greewoodun ileri sürdüğü 21 ağustos tarihinde, vaziyeti tetkik için toplanması doğrudur. Avam Ka- marasi, 21 ağustosta toplandıktan sonra, icap ederse yeniden tatil ya- Avam kamarası 4 ağustostan 3 teş- rinievvele kadar tatil kararını 129 re. ye karşı 245 reyle kabul etmiştir. Londra 2 — Kabine, cuma günü parlâmento tatil devresine gir- meden evvel son haftalik içtimamı bu sabah akdetmiştir. Parlâmentonun tatil devresi esna- sında 3 ilkteşrine kadar hiçbir top- lantı düşünülmüyor, Bununla bera- ber beynelmilel vaziyet icap ettirdiği takdirde Nazırlar kolayca davet edi- Jebileceklerdir. Chamberinin ile Lord Halifax, say- fiyeye gitmeden evvel bir müddet daha Londrada kalacaklardır. Bir müzakere için toplanmak icap ettiği zaman hükümet erkânının büyük bir kısmı birkaç saat içinde hükümet merkezinde bulunabilecektir. Hatay bölgesinde haşarat mücadelesine başlanıyor Adana, 2 (Telefonla) — Toprak mahsullerindeki hastalıkları ve bun- lara dadanan haşerat: yok etmek için Hatay bölgesinde birkaç güne kadar mücadeleye geçilecektir, Çukurova Hayvan sergisi teşrinievvelde açılıyor Adana, 2 (Telefonla) — Çukurova hayvan sergisinin bu yıl teşrinlevve- Min birinci pazar günü açılmasına Sem inşaatı malzeme hakkında bir nizamname hazırlandı Ankara, 2 (Telefonla) — Hariçlen satın alman buharlı ve motörlü gemi Jerle memleketete yapılan mümasilleri ingiliz hazırlığı ingiltere tahtelbahirlere karşı 180 muavin gemi yaptırıyor için getirilecek eşyanın gümrük re | Hava hücumlarına karşı da şimdiye kadar İngilterede 2,500,000 sığınak yapıldı minden istisnası hakkındaki kanunun tatbik suretini göstermek üzere, Münakalât Vekâletince bir tatimat- name hâzırlanmıştır. Dünden itibaren meriyete giren bu talimatnameye göre: Kuvvel sev. kiyeleri buhar makinesi, elektirk ve ya dahili ihtiraklı motörlü veya kom- | bine olan alelümum gemiler, tekne malzemesi ve techizat, her nevi ana Ye yardımcı makineler ve kazanlara ve bunların aksam, malzeme ve techi- | satı, sair her nevi gemi alât ve ede- vatı ve gemi demirbaş eşya ve mef- ruşatı gümrük resimsiz memlekete İthal etmek istiyenler, siparişten ev- vel İstanbul, Zonguldak, Samsun, 'Trabzon, İzmir, Mersin liman reislik- Yelne veya milli llman relslikleri vasıtasile bağlı bulunduğu muıntaka İman reisliğine müracaat ederek bir sipariş isini almağa mecburdurlar. Manevralardan Sonra... İskenderunda büyük bir ge- çid resmi yapıldı İskenderun 2 (AA) Askeri maneyranın sona ermesi dolayısile dün sabah burada büyük bir geçit resmi yapılmıştır. Orduevinin önün- de hasrianan tribünde Korgeneral " Muzaffer Ergüder, Vali Sökmensüer, askeri erkân, parti müfettişi Hasan Reşit Tankut, mebuslardan Rahmi binlerce haik merasimin yapılacağı caddeleri doldurmuştu. Geçit resmi saat 8 de başlamış, İlk önce manevralara denizden İştirak eden Hamidiye subay ve erleri geç- miş bahriyelileri piyade ve dağ alay- ları, toplar ve motörlü vesait takip eylemiştir. Başlarında âlay bayrakla- rı olduğu halde kahraman alayımı- gn geçişi coşkun tezahüratla karşı- lanmıştır, Kahraman askerlerimizin geçişle- rindeki intizam bütün Hataylılarm göğüslerini kabartmış ve halk bir bayram günü daha yaşamıştır. Maarif Vekili Eskişehirde Maarif Vekili Eğitmen kursunu teftiş tedirika- için Eskişehire gitmiştir. Orada tanı bitirdikten sonra İstanbula gelecektir, Dünkü zelzele Merkezi 130 kilometre me- safede tahmin ediliyor İstanbul 2 (A-A.) — Kandilli ra- sathanesinden bildirilmiştir: Bugün saat 15 i 6 dakika 37 sani. ye geçe kuvvetlice bir zelzele kayde. dilmiştir. Merkez üstünün rasathane- den 130 kilometre mesafede bulun- duğu tahmin edilmektedir. -. Zelzele Ankara, Kütahya, Kocaeli, İnegöl ve İzmirde de hissedilmiştir. Plânörcülerimizin muvaffa- Ankara 2 (A A.) — Türkkuşunun İnönü plânörcülük, Ankaradaki mo- törlü tayyare kamplarında çalışma- lara hararetle devam edilmektedir . Kampların tam mevcutla faaliyete geçtikleri 10 temmuz tarihinden 1 ağustosa kadar İnönünde plânörler üzerinde çalışan gençler 15,283 uçuş Etimesutta motörlü tayyarelerle 5385 uçuş yapmışlardır. 31 temmuz akşamına kadar mo- törlü tayyarelerle yalnız uçmağa muvaffak olanlar 27 dir. Geriye ka- lanlar da en geç 15 ağustosa kadar uçmuş olacaklardır, Türkkuşu bavacılık kamplarında yapılmış olan 21,668 uçuşta hiçbir kaza olmadığı memnuniyetle öğrenli. Lenâra 3 — Dün Avam Kamarasında Bahriye birinci Lordu Stanhop, İngiltere- Bin tahtelbahir ve tayyare bücumlarına karşı 180 muavin gemi yaptırmakta bu- Yunduğunu ve bunun içinde 11000000 milyon #terlin sarfedileceğini beyan et- miştir. Lord Stanhop izabatına devamla demiştir ki: — Dünyada hiç bir devletin bu kadar muazzam ve müessir bir silâhi yoktur. İspanyol harbi esnasında Akdenizde faa- Myete geçen korsan tahtelbahirler, İngi- terenin derhal harekete geçeceğini kati- yetie beyan etmesi üzerine faaliyetlerini tatil etdiler. Bu hal, İngilterenin aldığı tedbirlerin müessiriyetini gösterir. Haya hücumlarına karşı Müdafaa Narın yaptığı beyanatta demiştir ki: Hava hücumiarına karşı müdafaa tertibatı için şimdiye kadar 70000000 sterlin sarfetik. Pasif müdafaa için muk- tazi 2 milyon gönüllüden şimdiye kadar 1900,000 i icabet etmişlerdir. Hava hü- cumlarında halkın barınması için 2500000 sığınak yaptardık. Bu sığınaklara icabında milyonlarca halk emniyetle barınacak'ır. italyada büyük müö- nevralara başlandı Fransadan yapılan istilâ hareketine karşı müdafaa plânı tatbik ediliyor Roma 2 (A.A) — Gete yarısı baş- ! rekete geçecek ve kâti neticeyi Asti - hyan ve istisnai ehemmiyeti haiz olan büyük İtalyan manevralarına 150.000 kişi iştirak etmektedir. Manevraların mevzuu, Fransadan yapılan bir istilâ hareketine karşı Po vadisinin müdafaasıdır. İspanya harbine iştirak etmiş olan İtalyan ordusunun genç şeflerinden ge neral Ettore Bastico, bu manevraları idare edecektir. Umumi kontrol ve harekâtın tenkidi general Alberto Parlani ve Giuseppe Valle tarafından yapılacak, Pietro Badoğlio ile Balbo birçok askeri er- kân mütekabilen Alman ve Macar or duları erkânı harbiye reisleri general Halder ve Wertm ile Alman, Macar ve İspayol askeri heyetleri manevra- larda hazır bulunacaklardır. İki gündenberi İtalyanın bütün şi- mal mıntakalarında bilhassa Po va- âisinde muhtelif cüzütamlar tahaş- şüd etmektedir. Hayat buralarda as- keri bir mahiyet almıştır. Yollardan mütemadiyen trenler, kamyonlar, toplar, piyade ve süvari kolları geçe- rek Po vadisinde muvakkaten yerle- şecekleri noktalara doğru gitmekte- dirler. Sekiz gün devam edecek olan ma- nevrâların mevzuu şudur: Alp geçid- lerinden inen düşman Tarino'ya doğ- ru ilerliyerek Lotaret ve Granero ge- çidleriden Plemonte'a girmiş ve Ce- mevre Cenis dağlarında İtalyan istih- kâmlarını tahrib etmiştir. Po ordusunun kısmıküllisi o zaman müdahele ederek Alplara doğru ha- Casale hattında 70 kilometrelik bir cephede istihsal etmeğe çalışacaktır. Bir taraftan da bu orduyu icab ederse takviye etmek üzere Po mıntakasın- dan muhtelif cüzütamlar Alplara doğ- ru İlerliyecektir. Manevraların üçüncü safhası, söy- lendiğine göre, zaferden istifade hare- kâtıdır. Yani kıtalar tekrar Alplara çıkarak garbe doğru ilerliyeceklerdir.? Yel tipte olan Po ordusu 3 motörlü, kolordu, 1 «zırhlu kolordu, 1 «hafif ve seri» kolordu, 1 «kendi vesaitine bindirilmiş: kolordu ve muhtelif pi- yade cüzütamlarından mürekkeptir. Bunların arasında 30 «siyah gömlek- liler» alayı bulunmaktadır. Roma 2 Askeri o mahfiller- de söylendiğine göre bu seneki ma- nevralar, İtalyan erkânı harbiyesine çok miktarda motörlü kıtaların kul- lanılması neticesinde elde edilecek rTandman hakkında bir fikir verme- ğe matuftur. Mussolini manevra sahası üzerinde uçtu Roma 2 (A.A.) — Mussolini bizzat kullandığı bir bombardıman tayya- resile bu sabah askeri manevraların yapıldığı sahanın Üzerinden uçmuş ve iki saat kadar harekâtı takib et- tiklen sonra manevralarda hazır bü- lunmak üzere gelen kral ile görüş mek için Cameri tayyare meydanına inmiştir. Mussolini, kral ile bir saat görüş tükten sonra tavyare ile Riminiye dönmüştür. Rumen - Macar hudud hadisesi İhtilâfın halli müzakere- lerine Sinayada devam edilecek Bükreş 13 — Rador ajansı tebliğ ediyor: Macar hükümetinin Tisso neh- Ti boyunda vuku bulan hâdisenin hal. ii için vaki olan müracaatı Üzerine Romanya hükümeti Sinaia şehrinde iki taraf delegeleri arasında müzakereye devam edilmesine karar Mü. sademe yerinde de muhtelit bir komis- yon tedkikat yapacaktır. ingilterede bombalar Glasgowda bir paket içinde 50 bomba bulundu Glasgow 2 (A.A.) — Dün aksam Glasgow'da Dublin vapurlarının ya- naştığı rıhtım civarında bir paket içinde 50 tane gelinite bulunmuştur. Bu tehlikeli maddelerin memleketle- rine biran evvel dönmek istiyen Ir. landahlar tarafından acele ile bıra- Umumi harbin 25 inci yıldönümü Almanyada askeri geçid resimlerile kutlandı Berlin 3 — Bütün Almanyada umü- mi harbin 25 inci yıldönümü askeri ge- çid resimlerile kutlanmış, tezahürat Pıştırılan kâğıdlarda, tevzi edilen ri- salelerde: «Biz harpte mağlüp olmâ dık, tehdid altında sulhü imza ettik. Bugün Almanya sözünü duyuracak kadar kuvvetlidir» yazılıdır. Gece e* ki ve yeni Alman askerleri fener alay“ ları yapmışlardır. Bayreuthta gece y#* pılan fener alayında B. Hitler gene- kiye büyük elçisini kabul etmiştir. Orgeneral Huntziger Londrada Londra 2 (A.A) — Orgeneral Hunt