29 Mayıs 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

Ky © © sini teşvik demek © dolayı Türk - İngiliz anlaşmasından En hayırlı müvazene (Baş tarcfı 1 inci sahilede) Son asrın Ayrupâdâki siyasi tari- hini bilmez değiliz; hiç olmazsa ana hatlarında. Bu ana hatları inceleyin- ce görüyoruz ki Avrupa siyasetinde umumi harbin İlânmakadar hâkim olan müvazene düsturu 19i3den sonra başka bir sisteme inkılâp et miş, fakat bu yeni sistem de, insan- lığın nazari olarak beklediği değiş- mez sulh, sükün ve refah devrini be- şeriyete açamamıştır.. Anlıyorsunuz; Milletler Cemiyetinden - bahsetmek istiyorum. Galip milletlerin sonsuz tahak- kümleri, yeni teşekkül etmiş devlet. lerin emirber halde bulunması, ci- hanın harp zelzelesi neticesinde uğ- redığı iktisadi yıkılış, muhtelif dün- ya akvamının medeniyet seviyelerin- deki fark, bunların süzerindeki Av- rupa menfaatlerinin #&ânimi müsade- meleri siyasi ve iktisadi hodgâmlık ve nihayet insanlı medeni ve ah- lâki terbiyesindeki müessitf kemal noksanı «Cemiyeti Akvam» “idealini, henüz beşer için kâmil surette tar hakkuku mümkün bir saadet düğ turu olmaktan çıkârdı, gözleri dâ- ha büyük şeylerde iken ellerindekini de kaybeden camialar her ne paha- sına olursa olsun eşiretlen kurtul mak savaşına » Daima Selden kütük kapmak suretile sağın- dan solundan birer .lökma koparıp ezim imparatorluklar kurmak dava- sını güdenler ortalığı velveleye verdi. Umumi harp yağmasından eline bi- ror nimet pârçası düşenlerin zayıf- ları iso ortada sızıllı çıkmasın da şu yuttuğumuzu rahatça 'hazmedelim kaygusu içinde idiler; ; Şüphe yok ki şu vaziyetlerdeki in- sah esmialarından yapm bir pârça bohçası vaziyetinde kalan Milletler Cemiyeti her gün bir tarafından sö- külmeğe başlıyacaktı ve öyle oldu. 1924 tarihinden İtibaren gerek Lo- karno, gerek Eriand;- Kellog falan gibi misaklariz dünyada başlıyor gi- b: gözüken gerçek insanl müvazene iptilda Mançuri işinde Milletler Ce m'yetinin fiyaskosu ile yıkılmiştır. Müşterek emniyet fikri gibi bir ara- ık eski bitarafık nazariyesi de re- vaç budluktan sonra hadisat yepye- ni bir çehre gösterdi. Analşıldı ki Avrupada bugün vukua gelebilecek büyük çarpışmalarda bir çok millet- ler için bitaraf kalmak ihtimali yok- tur. Hakikat meydanda idi. Fakat bunun bir kere de Millet Meclisi kür- süsünde hükümet reisimiz tarafın- dan dahi büyük bir görüş iffeti ve muhakeme dürüstlüğü ile ortaya ko- Dulması tekmil Türkiyenin kanaa- tini muayyen bir düstur içinde top- lamıştır. Biz kendi hesabımıza bu acık siyasetten fevkalâde memnunuz. Siyasi tedbirlerin endüstrici, işti- halı ırklar tarafından ber gün örta- ya sürülen davaların dünya yüzünden tamamile o kaldırılacağını vehmet- mek, pek basit bir düşünüş olur. Fa- kat herkesin iddiasını makul bir şekilde söyleyip dinletmesini müm- kün kılacak tertibat alınmasını yal- nız sulhçular değil, taarruzcular için de faydalı buluyoruz, Bir an düşünelim; mütecavizlerin tecavüz hamlelerini sükütla karşıla- mak ne netice veriyor? Beşeriyet bunun yepyeni tecrübelerini yaptı. Acaba bu hilkatte onlar, hareketleri ceza görmedi diye şiddetlerini mi azaltıyorlar, yoksa her gün cüretleri mi artıyor? Görülen şudur ki mev- cud bir nizamın - velev kısmen ol- $un - yıkılmasına 803 çıkarmamak, kisa bir zaman sonra bütün bir he- yeli mecmuanın takımile devrilme- oluyor. Bundan en büyük cihan parçasinın rahat bir i nefes alarak takdirlerle bahsetmesi gayet yerinde bir harekettir. Şu su- retle dünyada ip üzerinde oynana. Beşinci bü büyük Kurultay bugün toplanıyor (Baş tarafı 1 inci sahifede) | Başvekilin radyoda yaptığı konuşma Ankara 28 (A.A.) — Başvekil dok- tor Refik Saydam bu akşam radyo- da, yarın açılacak olan Cürihuriyet Halk Partisi kurullayına dair bir ko- Dbuşma yapmıştır. Başvekilimizin bu konuşmasını aşağıya dercediyoruz: Aziz yurtdaşlarım, Cümhuriyet Halk Partisi yarın Ankarada beşinci büyük kurultayını açıyor. Bu hadise şunu İfade eder; 'Türk vatanının her bucağından sö çilip gönderilen mümessiller, devleti idare edenlerle bir araya gelerek ge- çen yıllarda başarılan ve önümüzdeki dört yıl içinde başarılması gerekli olan memleket işlerini görüşüp kâ- rara bağlıyacaklardır. Bu itibarla kurultayın toplanışı milli hayatımı- Zin en feyizli kaynaklarından birinin faaliyete geçmesi demektir, Pek iyi hatırlarsınız ki Partimizin ilk kongresi, bundan yirmi sene ev- vel Sıvasta toplanmıştı. O zaman âziz milletimiz, uzun ve yıptalıcı bir harplen yeni çıkmış, her türlü müdâ» faa vasıtaları elinden alınmış ve bü- tün manasile perişan bir hâle geti- rilmiş bulunuyordu. Memleketin kalb- gühına kadar sokulup yerleşmiş olan düşmanlarımızın gözü önünde top- lanan bü İlk kongremiz, milletimizin sönmez valan aşkına, temiz ve selâ- betli imanına ve cihan değerindeki asil kanma güvenerek koca bir hu- sumet âlemine karşı çelik dağ gibi dışardan gelen ve içimizde türeyen düşmanlara karşı vatan toprakları- nı müdafaaya karar vermişti. O za- man bütün dünyanın hayeftlerle kaişıladığı bu kararı takib eden yıl- ların, her biri beşeriyet Aleminin asırları kaplıyan tarihini omefahirle dolduracak kadar mühip ve mühte- şem hatıralar hâlâ ruhumuzda bü- tün zindegisiyle yaşamaktadır. Sivas kongresinin kararları Sivas kongresinin kararları, vata- nımızi paraçlanmaktan korumuş ve milletimizi istklâline kavuşturmuş ise, bunu takib eden kongreler de ay- nı aziz varlıkları bütün cihanda ve insaniyet ailesi içindeki mevkiini kuy- vetlendirecek kararlarla temayüz et- miştir, Eğer biz bugün temiz bir hür- riyet havası teneffüs edebiliyorsak, Eğer milletimizin bütün büyük ve müstakil milletlerle müsavi hâklar dairesinde görüşüp konuştuğunu gör” mekle gurur ve iftihar duyuyorsak, hülâsâ, eğer yüksek maneviyatından başka her türlü maddi imkânlara sa- hip kahraman bir ordünun bir huzur ve emniyet içinde yaşamakta olduğu- nu görüyorsak bütün bu nimetleri biz, o kongrelerin isabetli kararların. dan doğan büyük icraatına borçlu bü- Junmaktayız. Görüyorsunuz ki, C. H. Partisiniy, başka memleketlerdeki klâsik parti. lere hiç benzemiyen bir hususiyeti vardır. Ç. H. Partisi, yeni Türk varlı. gile beraber doğmuş, beraber büyü. müş ve bütün dünyada hayranlık ya- ratan muazzam eseri beraber başar- mışlır. C. H. Partisi demek, Türk mil. leti demektir ve C. M. Partisi demek, Türk devleti demektir. Bu mefhum- lar birbirine o kadar sıkı bir şekilde bağlıdır ki, birini diğerinden ayırmak imkânsızdır, dünyamızı altüst eden siyasi ve içtimai buhranların memle- ketimizde makes bulamamasının en büyük sebebi işte budur, Eğer geçmiş zamanlardaki ohadiselerden alınan derslerin istikbalde de milletlere reh- nan cambazınki gibi oynak bir siyasi a perendebazlık yerine insanlığa em. niyet verici hayırlı ve devamlı bir müvazene teesüs etmek ihtimalleri artmıştır. Medeniyet te buna muh- taçtır. Biliyoruz; her şeyi gürültüye getir. mek istiyenler, bu vaziyet aleyhinde- ki propagandalarından da çabuk çabuk vazgeçemiyeceklerdir. Lâkin biraz insaf ile düşünürsek şunu gö- Dalma şu noktayı göz önünde bu- lundurmak lâzımdır. Şimdiye kadar başarılan işlere bakıp da artik hedefe vardığımızı ve her işi ta:namladığı ğımızı zannelmiyelim, oOÖnümüzde henüz yürüyecek uzun yollar var. Fa- kat, arkada bıraktığımız bir kaç yıl- ık bir zaman zarfında, asırlare& uğ- raşılsa 'yapılmiıyacak işleri başarabil- diğimize bakarak ve geçmişin heyecan ve feragat meşalesini önümüze ka- tarak istikbale doğru azim ve cesa- retle yürümeğe devam edeceğiz. Yurdumuzu, Türklüğün, insanlık. la beraber gaşlıyan tarihine ve kök- leri mazinin karanlıklarına kadar uza- nan medeniyetine yakışır bir mem- leket haline getirmek, milletimizi şanına lâyık bir saadet ve refah Se viyesine Eriştirmek hepimize teret- tüp eden bir vazife olduğunu asla unutmuıyacağız, bizi bu işte muvaffak edecek en büyük âmil, feragatimiz, usanmadan — çalışmaklığımız ve hiç sönmiycek olan milli heyecanımızdır. Bu seferki kurultayda başa- “rılacak işlerin özü «Muhterem ve aziz yurtdaşlarım, C, H. Partisinin beşinci büyük ku- rultayı, bir taraftan memleket işle- rini müzakere edörken, diğer taraf- tan kendi programı ve nizamnamesi üzerinde de tedkikat yapacak ve bel- Ki bazı esasları, şimdiye kadar yapı- lan tecrübelere göre, ya ilâve veya- hut tay ve tadil edetektir. Yaşamak ve tekâmül etmek iştiyen her siyasi üzviyet gibi, inkılâpçi olan C, H. Par- tisi dedalma «realiteye. intibak et- mekle vazifesini dak& iyi bir şekilde ifa edeceğine kanidir. Hedefimiz, millet ve memleketi, maddi ve ma- nevi bakımdan doğruluğa, iyiliğe ve güzelliğe kavuşturmaktır. o Büyük kurultayın bu seferki toplantısında başaracağı işlerin özü de budur. Son söz olarak sevgili yurtdaşları- mi selâmlarken, güzel valanımızın büyük ve kahraman evlâdı ve C. H. Partisinin yapıcısı ve ebedi Reisi Ke- mal Ata yüksek ( hatırasmı sevgi ve sağgı ile taziz ederim ve onun izinde bizi dalma ileriye götüren ve dalma götürecek olan Şefimiz, de. İnönünün Türk gençliğine itimadı Ankara 28 (A.A) — 19 mayıs genç- Tik bayramı münâsebetile Beden ter- biyesi genel direktörlüğünün Mint Şef İsmet İnönüye gençliğin bağlılık ve tazimatını arzeden tolgrafa Reisi- cümhur İnönü şu cevabı vermiştir: İnönünün cevabı General Cemil Taner Beden terbiyesi genel direktörü Ankâra | Esi i i : Hi i 1 ii Denizbank istanbul şubesinden: 1 — Hükümet tarafından salın alnan ve bankamıza devrolunan İstan- bul Rıhtım, Dok ve Antrepo şirketinin 1906 senesinde ihraç eylemiş olduğu obligasyenlardan 16/5/939 tarihinde Beyoğlu ikinci noteri huzurunda icra kılınan keşidede amorti edilen «327» obligasyonun itfa bedelleri ile tedavü- le Kalan obligasyonlardan 66 No. lu faiz kuponu bedellerinin Haziran 1939 tarihinden itibaren bankamız gişelerinde tediyeye başlanacağı. 2 — Amorti edilen her obligasyon mukabilinde 66 ilâ 80 numaraya kaâ- dar «15v adet faiz kuponlarını havi olmak şartile cem'an 22 lira 44 kuruş ödeneceği bildirilir. Vapurların Haftalık Hareket Tarifesi 29 Mayıstan 5 Mazirana kadar muhtelif hatlara kalkacak vapurların isimleri, kalkış gün ve saatleri ve kalkacakları rıhtımlar: Karadeniz hattıma — Salı 12 de (Cumhuriyet), Perşembe 12 de (Ak- su), Pazar 16 da (Tarı). Galata rıhtımından. Bartın hattına — Balı 18 de (Antalya), Cumartesi 18 de (Ülgen) Sirkeci rıhtımından, İzmit hattına — Salı, Perşembe, Pazar 9,30 da (Uğur). Tophane rıhtımından, — Pazartesi 13 te ve diğer günler 8,45 te (Sus) sislemi vapurlardan biri, Cumartesi ayrıca 13,30 da ve Pazar ayrıca 20da (Maraka2). Galata rıhtımından, — Pazartesi, Çarşamba ve Cuma 8,15 te (Mara- kâz). Ayrıca Çarşamba 20 de (Mersin), Cu- martesi 20 de (Antalya). Mudanya hattına Bandırma hattına Karabiga hattma — Sah ve Cuma 19 da (Bursa). Tophane rıhtı- mundan, İmroz hattına — Pazar 9 da (Tayyar). Tophane rıhtımından). — Çarşamba 15 te (Saadet), Cumartesi l5te (Bartın). Sirkeci rıhtımından. — Pazar 11 de (Ege). Galata rıhtımından. — Salı 10 da (Güneysu), Cuma 10da (Anafarta) Sirkeci rıhtımından. NOT: Vapur seferleri hakkında her türlü malümat aşağıda telefon nu. maraları yazılı acentalardan öğrenilir, Ayvalık hattına İzmir sür'at hattına Mersin hattına Karaköy acentalığı — Karaköy Köprübaşı Te. 42362 Galatâ acentalığı — Galata, Deniz Ticareti Müd. binasi altında, » 40133 Sirkeci acentalığı — Sirkeci, yolcu salonu » 22740 Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum idaresi ilânları Muhammen bedeli -5523 lira olan (21) yirmi bir kalem muhtelif ebatta ve evsafta bezli ve bezsiz lâstik hortum ve lâstik lâvhalar 12/6/939 pazartesi günü saat 11 de on bir Haydarpaşada gar binası dahilindeki komisyon tara- fından kapalı zarf usulile satın alınacaktır. Bu işe girmek isteyenlerin 414 lira 23 kuruşluk muvakkat teminat, ka nunun tayin ettiği vesiknlarla tekliflerini muhtevi zarflarını aynı gün saat (10) ona kadar komisyon reisliğine vermeleri lâzımdır. Bu işe ait şartnameler komisyondan parasız olarak dağıtılmaktadır. (3597) * 26/5/939 tarihinde Ankarada ve 27/5/939 tarihinde Haydarpaşadan hare ket etmek üzere Haydarpaşa - Ankara ve Ankara - Haydarpaşa arasında 3005 « 3006 numaralı gündelik münzam bir yolcu katarı işlemeye başlıyacaktır. Bu tren Haydarpaşadan 14,05 de hareket ile saat 6,55 de Ankaraya varâcak ve Ankaradan saat 16,42 de hareket ederek saal 8,20 de Haydarpaşuya varacaktır, (3635) * 9. işletmenin Sirkeci deposuna bir sene zarfında geleceği tahmin edilen 31,000 vwnkömürün vagondan yere tahliyesile istifi ve 20,000 ton kömürün yerden makinelere tahmili işi tahmilin beher tonu 25 ve tahliyenin 15 kuruş muhammen bedele 12/8/939 pazartesi günü saat 15,30 da kapalı zarf usulle 'Sirkecide $ işletme binasında eksiltme komisyonunda ihale edilecektir. Bu işe girmek isteyenlerin 611,25 lira muvakkat teminatla kanunun tayin ettiği vesikaları ve tekliflerini ihtiva edecek olan kapalı zarflarını ayni gün saat 14,30 a kadar İşletme binasındaki komisyon reisliğine vermeleri lâzımdır. Şartanemler parasız olarak komisyondan alınabilir. ; vi Bamsun istasyonunda yapılacak istasyon binası inşaatı, fiyatlarında tadilât yapılarak yeniden kapalı zarf usulile ve vahidi fiyat üzerinden eksilt- meye konmuştur. 1 — Bu inşaatın keşif bedeli 9,500 liradır. 2 — İstekliler bu işe ald şartname vesair evrakı Devlet Demiryollarının Ankara, Sirkeci, Samsun veznelerinden 468 kuruş mukabilinde alabilirler. Bu işe aid evrakı eskiden alanlar yol dairesine müracaatla vahit fiyatlarını değiş- tirebilirler. 3 — Eksillme 14/6/939 tarihinde Çarşamba günü saat 15 de Ankara Dev. let Demiryolları Yol Dairesinde toplanacak Merkez I inci Komisyonunca yas puacaktır, (8110) 4 — Eksiitmeye girebilmek için isteklilerin teklif mektuplarile birlikte aşağıda yazılı teminat ve vesaiki ayni gün saat 14 e kadar Komisyon Reisliğine tevdi etmeleri lâzımdır. A — 2490 sayılı kanun shkâmuna uygun “olarak 5925 liralık muvakkaf teminatı. B — Bu kanunun tayin eltiği vesikalar. O — Muhabere ve Münakale Vekâletinden alınmış ehliyet vesikası «ehli. yet vesikası için ihale gününden en az sekiz gün evvel bir istida ile Muhabere ve Münakale Vekâletine müracaat edilmesi ve ehliyet vesikası verilmesine esas olacak belge ve bonservişlerin islidaya eklenmesi lâzımdır. (1898) (3539) Darphane ve damga matbaası müdürlüğünden: Darphanede (30) lira asli maaşlı üç ustabaşılık açıktır. Sanat mektepleri torna ve tesviyecilik muallimliğini yapmış ve yaşı oluz beşten dun ve momü- kanunundaki şeraiti haiz bulunmuş olanların vesikalarile müdürlüğe mü- rTacaatları. Avrupa Teknik okullarından mezun olanlar tercih edilecektir. (0724)