29 Mayıs 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

. Ulus Basımevi Paz a"e“ Çankırı Caddesi, Ankara 29 Telgraf: Ulus - Ankara « MAYIS TELEFON 1939 Müessese Müdürü 1144 di ŞaşmuMm[;rirlik 1371 idürlüğü —1062-1063 M M z n 5 KURUŞ ra:l:asegeu!;lâğdrüı 1061 A D ı ı z IN D ı D ı Ş dare 1064 Yeni romanımız MAVİSU Büyük ve sürükleyici bu zabıta romanına — Yakında başlıyoruz — - Milli Şef'imizin bir beyannamesiyle: KURULTAY BUGÜN AÇILIYOR Başvekilimizin radyodaki hitabeleri TILTACATKAATA IAMT H E D E F IM IZ : O Millet ve memleketi maddi manevi bakımdan doğruluğa, iyiliğe, güzelliğe kavusturmak Büyük Kurultayın bu toplantısında başaracağı Parti Büyük Kurultayı münasebetiyle: Karar günleri Recep PEKER Beynelmilel sahada büyük hâdi- selerin seli akıp gidiyor. Bu hâdi- selerin tesiri o kadar geniş ve şü: mullü bir mahiyettedir ki coğrafya vaziyetine göre sahneden uzak far- zedilen milletler için bile huzur ve emniyet meselesi birinci derecede ehemiyet almıştır. Bizim gibi bütün cihanşümul hâdislerde tesir almak ve tesir ika etmek hakımından bi- rinci derecede mühim vaziyette bu- lunan bir devlet için vakaların akı- şı karşısında hareketsiz ve tedbirsiz kalmak felâket olurdu. Teyakku- zun, zekânın ve iradenin beraber çalışmasını istiyen bu vaziyet kar- şısında mütenevvi acı tecrübelerle olgunlaşmış, “gelişmiş olan yeni Türkiye devleti, muhake.ae ve ka- rarda süratle ve bünyesindeki ha- yatiyetiyle hâdiseleri önledi. Südetler dâvasının halli sırasın- da (bir tek Çeki ilhak etmiyeceği- ne) söz veren ve Versay hükümle- rinin revizyonu için (milletlerin hü- riyeti) düsturuna dayanan Alman- ya dili, ırkı, kültürü ayrı bir mille- tin doksan senelik mücadele mah- sulü olan istiklâlini bir günde payi- mal ettikten sonra... Adriyatik üs- tünden Balkan topraklarına atılan köprünün bu tarafı başına yerleşen İtalya, Arnavutluğu, şarka — doğru genişlemek için sıçrama tahtası o- Erak — kullanacağını söyledikten sonra devletler için huzur teminatı sayılabilecek bütün unsurlar orta- dan kalktı. Bu boşluk*içinde bizim için dayanacak en esaslı nokta mil- li birliğimiz, milli kudretimiz — ve bizzat — kendi itimad d ibaretti. Bundan sonra da menfaat- lerini ve mukadderatlarını tehlike- de görenlerin biribirini ve hepsinin birden hüriyet ve istiklâlden sonra en büyük dünya nimeti olan sulhu garanti etmelerinden başka çare kalmadı. Büyük tehlikeler karşısın- da devletlerin bu kadar ameli kıy- mette bir müşterek anlayışla biribi- rine sokuluşu ve bu kadar süratle bi-biri y da yer alışı yaşadığı- mız günlerin zorluklarını yenmek için kâfi teminat sayılabilir. Bu an- (Sonu 5 inci sayfada) işlerin özü de budur Başvekilimiz Doktor Refik Saydam dün akşam saat 20,5 da radyoda bugün açılacak olan Cümhuriyet Halk Partisi Be- şinci Kurultayına dair bir hitabe yapmıştır. Bu çok mühim hitabeyi aşağıya aynen koyuyoruz: Aziz Yurttaşlarım ; ş Sasbn yııg'â%?%?îşâ lt_ılaaâkısğ gfı%ıî ide %rn: TÜTK vığı.;ı!iııııııcı:n 1?=ucâğmdan seçilip gönderilen mümessiller, devleti idare edenlerle bir araya gelerek geçen yıllarda Başarılan ve önümüzdeki dört yıl içinde başarılması ge - rekli olan memleket işlerini görüşüp karara bağlıyacaklardır. Bu itibarla kurultayın toplanışı milli hayatımızın en feyizli kaynaklarından birinin faaliyete geçmesi demektir. Pek iyi hatırlarsınız ki Partimizin ilk kongresi bundan yirmi sene e - vel Sivas'ta toplanmıştı. O zaman aziz milletimiz, uzun ve yıpratıcı bir harpten yeni çıkmış, her türlü lind şvebü - tün mânasiyle perişan bir hale getirilmiş bulunuyordu. Memleketin kalp- gâhma kadar sokulup yerleşmiş olan düşmanlarımızım gözü önünde toplanan bu ilk kongremiz; milletimizin sönmez vatan aşkına, temiz ve salabetli imanma ve cihan değerindeki âsil kanma güvenerek koca bir h t âlemine karşı bir çelik dağ gibi dışardan gelen ve -içi - mizde türeyen düşmanlara karşı vatan topraklarını müdafaaya karar vermişti. O zaman bütün dünyanın hayretlerle karşıladığı bu kararı ta - kip eden yıllarm, - her biri beşeriyet âleminin asırları kaplıyan — tarihini mefahirle dolduracak kadar - mehip ve muhteşem hâtıraları halâ ruhla - r da bütün zindegisiyle yaş ktadır. Muhterem yurttaşlarım, Sivas kongresinin kararları, vatanımızı parçalanmaktan korumuş ve milletimizi istiklâline kavuşturmuş ise; bunu takip eden kongreler de aynı aziz varlıkları bütün cihanda ve insaniyet ailesi içindeki mevkiini kuvetlendirecek kararlarla temayüz etmiştir. Eğer biz bugün temiz bir hüriyet havası teneffüs edebiliyorsâk; eğer milletimizin bütün büyük ve müstakil milletlerle müsavi haklar dairesinde görüşüp konuştuğunu görmekle gurur ve iftihar duyuyorsak; hülâsa, eğer yüksek maneviyâ - tından başka her türlü maddi imkânlara sahip kahraman bir ordunun bizi huzur ve emniyet içinde yaşatmakta olduğunu görüyorsak bütün bu nimetleri biz, o kongrelerin isabetli kararlarından doğan büyük ic - raatmmna borçlu bulunmaktayız. Görüyorsunuz ki, C. H. Partisinin, başka memleketlerdeki klâsik partilere hiç benzemiyen bir hususiyeti vardır. C. H. Partisi, yeni türk varlığı ile beraber doğmuş, beraber büyü- müş ve bütün dünyada hayranlık yaratan muazzam eseri be- raber başarmıştır. C. H. Partisi demek, türk milleti demektir ve C, H. Partisi demek, türk devleti demektir; bu mefhum - Ka Y aa v 1 l (Sonu 5 inci sayfada) Başvekilimiz dün akşam radyoda hitabelerini söylerken Cümhurreisimiz İnönü dün öğleden sonra sact 16,30 da beraberlerinde Bn. İnönü ve Başvekilimiz Dr. Refik Saydam bulunduğu halde reflendirmişler ve yarışları takip buyurmuşlardır. Değişmez Genel Başkanımız yarışlardan sonra, Bn. İnönü, Başvekil Dr. Refik Saydam, Dahiliye Ve- kili B. Faik Öztrak, Hariciye Vekili B. Şükrü Sa- raçoğlu, Vali ve Belediye Reisi B. Tandoğan ve ma- gelerek iki gü iyetlerindeki zevatla birlikte 19 mayıs stadyomuna beri d kte olan Türki- ipodromu şe- lerdir. ye greko -romen güreş birinciliklerini seyretmiş- Cümhürreteji stadyomda bir sat kadar kal- mışlar, geliş ve gidişlerinde halkın ve sporcuların muazzam tezahürleriyle karşılanmışlardır. ANKARA BÜYÜK BAYRAM YAPIYOR Kurultayın bütün âzaları şehrimize gelmiş bulunuyor Kurultay saat 10 da toplanıyor Son ayların en mühim iç hâdisesi olarak, günlerdenberi hazır- lıkları devam etmekte olan Beşinci Büyük Parti Kurultayı bugün saat onda Büyük Millet Meclisi binasında mesaisine başlıyacaktır. Ankara, büyük inkılâp günlerine has feykalâde manzarası için- dedir. Büyük meydanlara türk ve parti bayrakları asılmıştır, so - k.nklar bu tarihi günün hususiyetini belirten dövizlerle süslenmiş- tir. Gece resmi, hususi bütün binalar tenvir edilmiştir. Ticaret Vekilimiz B. Cezmi Erçin Büyük Millet Meclisinde Ticaret Vekilimizin mühim nufku Ticaret Vekilimiz B. Cezmi Erçin evelki gün Büyük Millet Meclisinde bütçe dolayısiyle çok enteresan bir nutuk vermiş ve bir taraftan hatiple- rin suallerine cevap vermiş, diğer ta- raftan da ticaret politikamızın ve muhtelif işlerimizin veci?z bir izahını yapmıştır. Beyanatın metnini G'ncı sayfamız- Milli Şef'imizin asil Türk gençliğine fakdir ve tebrikleri 19 mayıs gençlik bayramı dolayısiyle Beden Terbiyesi Genel Direktörlüğünün Milli Şef İnönü'ne gençliğin bağlı- lık ve tâzimatını arzeden tel- grafına Cümhurreisimiz şu ce- vabı vermişlerdir: General Cemil Taner Beden Terbiyesi Genel Direktörü Ankara İdman bayramında gençli- gin bize gösterdiği manzara bu gün için kıvanç ve yarın için ümit ve inanç Vericidir. Bu gü- zel başarılardan dolayı bütün dünyada kuvetin ve civanmert- liğin remzi olan asil türk genç- liğini ve onu sevk ve idare e- denleri takdir ve muhabbetle tebrik ederim. | İsmet İNÖNÜ ( Beden Terbiyesi Genel Direktörü Tümgeneral Cemil Taner'in Milli Şe- fe çektiği telgrafın metni üçüncü say- famızdadır.| da bulacaksınız. Kurultay'a iştirâk edecek olan 417 parti mebusundan başka 211 vilâyet delegesi tamamiyle şehrimize gelmiş bulunmaktadır. Delegeler dün vilâ - yetleri mebuslariyle beraber şehrin muhtelif yerlerini gezmişlerdir. İlk gün: Kurultay'da 417 parti mebusu, 211 vilâyetlerden gelen delegeler, ve üçü partiye bağlılık muamelesi bitirilmiş olan hükmi şahsiyet sahibi Zongul - dak Mâden Mühendisleri Birliği, Harp Malülleri Cemiyeti ve Ankara Tiftik Kurumunun birer mümessili olmak üzere 631 delege bulunacaktır. Kurultay Milli Şef İsmet İnönü'- nün bir beyannamesi ile mesaisine başlıyacak ve gene Değişmez Genel Başkanın bir nutku ile kapanacaktır. Ruzname şudur: 1— Değişmez Genel Bâşkan Vekili tarafından büyük kurultayın açı- lışı, 2 —a) İki başkan vekili, altı sekreter seçimi, b) Değişmez Genel Başkanın söylevi “veya okutturacakları bildirik.,, c) On beşer üyeli program - tü- zük, hesap, ve yirmi beş üyeli dilek komisyonlarının seçimi. ç) Program, tüzük projeleri ve hesap hülâsaları ile dilekler hakkında Genel Sekreterlikten gönderilen tezkerelerin ökun- (Sonu 3 üncü sayfada)