25 Mayıs 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

AKŞAM Haliçteki köprüler Şimdiki Karaköy köprüsü Bugünkü köpr ünün siparişi için 15 sene müzakereler olmuştur Şimdiki Karaköy köprüsünü yapan İM. A. N ismindeki Alman firması 1894 den 1909 a kadar tam on beş Whe her sene Almanyadan memur lar göndererek köprüyü kendilerine İhâle ettirmek için uğraşmışlar ve bu İ İli yapmak isteyen rakiplerini, sefir- ! İlerinin Abdülhamid nezdinde yaptığı tiyasi teşebbüsat sayesinde atlatabil- İ işlerdir, 1907 de bahriye nezareti ile yapr lân ilk mukaveleye göre çelik dubalar Üstüne demir iskeletli ve ahşap döşe- Weli bir köprünün yapılması karar- Bir olmuştu. Bu köprünün eni yirmi İhetre olacak ve üstünde kâfi adette Razino ve dükkânlar, yanında da ve Pur iskeleleri bulunacaktı, İ 1908 inkılâbı bu mukaveleyi hü- İkümsüz bırakmıştır, Bundan istifade len M. A. N. şirketi 1909 da şimdiki köprü tipinde ve 25 metre eninde bir köprü teklif etmiş ve bu teklifi tuta- | doğrudan doğruya (Doyçe banka) İ Yatırımak şartile 237,000 altım bedel je mukaveleye bağlanmıştır. Sonradan yapılmasına lüzum gö- Yülen tramvay yolları vesaire gibi bar W teferrünt ve kontrol masraflarile bu mikdar 250,000 Osmanlı altınına Yaklaşmıştır. İnşaata 1910 da başlan- Muş ve iki sene sürmüştür, Açılma mo- Tasimi 1912 nisanının 27 nci günü yâ Pumuştır. Karaköy köprüsü bugün Yi yaşındadır. Montaj işleri Karaağaçta kurulan bir şannede yapılmıştır. Parçalar ro Morkörle çekilerek mevcud köprü ve | Ski köprünün yanma getirilerek bir- birine bağlanmış ve sonra kısa bir İ tamanda yerine yerleştirilmiştir, Dört | | evrede yapılan bu işler, sert havala- Ta tesadüf ettiğinden ve birçok işleri Beceleri * yapmak (mecburiyetinde dolayı çok müşkül olmuştur. (Kapı İ Bözü) denilen ortadaki açılan parça- 8 yolda gelirken Balatta çamura İ bturmuş ve on âki romarkörle çekile- Yek kurtarılabilmiştir. Demir aksamının ağırlığı 8000 ton- dur. İlk yapılış uzunluğu 466,50 met- Yedir, amafih zamanla projesinde- kind: azla dükkân yapıldığından k arttırıldığı ve dubaların tamira- A bakılmadığı için köprü eski se- Viyesini muhafaza edemiyerek biraz alçalmıştır. Bu alçalma neticesinde kenar ayaklar, aradaki açıklığa sığ- Mmamağa başladığından üç defa uç- ları kesilmiş ve boyu 0,90 metre ka» dar eksilmiştir, Eni 25 metredir. Şose kısmı 14 met- Tedir, Yaya yolları beşer buçuk met- redir. 'Tabliyenin tulâni profili kat'i Mmükâfidir, Kıyı gözlerinin azami mey- Mi yüzde dörttür. Bu meyil ortaya doğ- tu tedricen azalarak yüzde bire ka- dar iner, Köprüyün kenar ayak Üüs- İ #üne tabliye rakımı 20 dur. En İ yüksek yerinin rakımı projeye göre 680 metre olmak lâzım gelir; fakat halen 25 santimetre kadar alçaktır, Karaköy köprüsü on İki parçadan | mürekkeptir: Karaköy tarafı altı par. İ Sa olup boyu 219 metre, Eminönü ta» tafı da beş parça olup boyu 184 met- Yedir. Bu parçalar birbirine ikisi bü- İ yük ve ikisi küçük olmak üzere dön İ der mafsal ile biribirlerine bağlıdır lar, Büyük mafsallar köprünün şa- kuli tesviye değişmelerine karşı ko- İ Yarlar. Bu mafsallar tabliyenin ak tandadır. Küçük mafsallar köprünün Wiki hareketlerine karşı kı lar köprünün Biriş üzerindedirler, (Kapıgözü) şaküli bir menteşe ile Galata kısmma bağlıdır. Kapı gözü bu menteşe etrafında 180 derece dö- | Merek açılıp kapanır, Açıklığı 67 met Yedir. Kapı gözünü sabit kısımlara İ bağlamak için dört tane ufki kilit İ sürgüsü ve bir de şakuli meyil yardır. ndis G. Alnarın Ha» re dair diğer yazları 13 ma- esi, 15 mayıs pazartesi Mâyıs sali nüşhalarımızdadır. Bugünkü Karaköy köprüsü Bunlar bir mikdar elâstikiyet vermek şartile köprüyü kilitlerler. Ufki kilit sürgüleri kapı gözünün şakuli tesviye değişikliklerine, şakult meyil de ufki hareketlerine karşı ko- yarlar. Kapı gözünün Galata dıl düzdür, İstanbul tarafındaki dılı bir daire münhanisidir. Bu daire mün- hanisinin merkezi yukarıda bahseden kapı gözü menteşesindedir. Kapı gözünün altında köprü kapa» li iken küçük gemilerin geçebilmesi- ne yarıyan iki tane (alttan geçid) vardır, Bu geçitler on iki metre açık- lığında ve 5,30 metre yüksekliğinde- dirler, Fakat halen bu yükseklik köp- rü boş iken 5,05 metreye inmiştir. Kapı gözünün altında dört duba vardır. Bu dubalar 25,00XX9.00Xx3.60 metre ebadındadır. Beher dubada on beş bölme vardır, Köprünün 150 beys girlik bir motörü vardır, Bu motörle köprü sakin havalarda yedi dakika» da açılabilir, Köprünün sabit parçaları 38,00Xx8,20X2,0 metrelik İkişer du- ba vardır. Bu dubalar mihvere mu- vazidirler. Kıyı gözü dubaları 25,00X 6,00><2,00 metre ebadında olup iki- medir. Bunlar mihvere amud- mal tulâni dubala- metrelik aralık» rdan köpr n Çupaları Şer e şek- Asıl köprüye menteşelerle bağlı on dört aded iskele yolu dubasile vapurlar yanaşmasına mahsus on iskele dubası vardır. Karaköy köp- rüsünün iskele dubaları ve ihtiyat larile beraber elli dört tane dubası vardır. Bu dubalar on bir muhtelif tlpte yapılmışlardır ki pek büyük bir altında | | nar ayağı 60 sa mahzur tevliğ etmektedir. Lâzım gelen tedbirler alındığı tak- dirde dubalarını değiştirmekte pek çok tehlike yoktur, Fakat köprünün teşekkülğtı çok karışık olduğundan ve duba değiştirebilmek için en çok dört saatlik serbest bir vakit olduğun- dan vesair bazı teferrüattan dolayı dubalarını değiştirmek güçtür. Karaköy köprüsünün en büyük ku- surlarından biri az aralıklı olması ve Halici hemen kâmilen kapamasıdır. Mafsallarda tramvayların sadme ile geçmeleri de hem köprü ve hem de tramvaylar için mahzurludur, Kenar ayakları tazyik hava ile be- tonarme sandıklardan ibarettir, Bu sandıklar 2,40 metre eninde olup se- kiz metre derinliğe kadar inerler. Kı- yı gözü portalu olarak kenar ayağa büyük bolonlarla bağlıdır, Mesnet plâkaları altında altı mili metrelik bir hava payı varsa da bu- nu daima muhafaza etmek imkân- sızdir. Birinci arzani gidişten ayrılan bir kuyruk ile köprü karada küçük bir odada bulunan üli bir meyle dır, Bu meyil köprünün karadan kaçmasına yardım eder Köprünün kenar ayaklar yaptıklarından 1927 de Emini Yüksek mühendis | D. Alnar Bir boğa bir kadını öldürdü Aydın (Akşam) — Şehrimiz Orta mahalle Karucaahmedinden kahveci Alinin boğası kız kardeşi Esmayı kar- nının sol tarafından boynuzlamak su- retile yaralamış, derhal memleket haş- tanesine kaldırılan kadıncağız aldığı yaranın tesirile ölmüştür. Adanada muvaffakiyetli bir müsamere Adana (Akşam) — Ordu Malülleri Birliği menfaatine verilen müsamere hamiyetli Adanalıların alâkalarına uygun bir muvaffakıyetiş başarıldı, İb« san Rıza Savaş'ın yazdığı «ATATÜRK'ün Ölmeyen Sesi> İsimli üç perdeliN eser, Türk enerjisinin ve ATATÜRK inkılâbının büyüklüğü karşısında, vecde İzmir (Akşam) — Türk Maarif Cemiyeti idaresindeki (Ege Hsesi) talebe gelen ruhlarımızı O'na olan sevgimizin derinliği içinde coşturdu. Eserin müellifi İhsan Rıza bizzat temsil ettiği Masum roliyle ağabeyi Otello Kümf kadar kudretli bir aktör olduğunu da isbat etti, Yukarıdaki resim gençleri temsilden sonrâ gösteriyor | ren güzer timetre ve 1928 de imi, kenar ayağı 40 santimetre | Manisa mektupları Manisa kız enstitüsüne rağbet çok fazla Manisalılar doğumevinin bir an evel inşasını bekliyorlar. Adliye sarayının temeli atıldı Kız enstitüsü İkinci sımf Manisa (Akşam) — İki yıldanberi faliyetine devam eden vilâyetimiz tüsü çalışkan bir heyetin ile muhitine faydası olmak. tadır. Mektep müdiresi bayan Hay. riye Gizellâ ve tedrisat arkadaşları; hayat için hazırlanmağa çalışan kız. larımızı çok iyi yetişlirmektedirler. Talebelerde sanata karşı heves git- tikçe çoğalıyor. Bugün Manisada aile reislerinde enstilüye karşı büyük bir alâka uyanmıştır. Müdavim talebeler cüzi bir masrafla her ihtiyaçlarını temin eylemektedirler. Ev idaresi ve yemek pişirme öğret- meni bayan Selma Atakok kurs kı mina devam eden evl elere de ye. mek pişirme, tatlı yapma dersleri gös- teriyor, müdavimler çok istifade et- mektedirler. Bugün en edenlerin £ nda bulunan Turgud- lu, Akhisar ve diğer kazalardan tale. beler sabah oturayı ile okula gelme! cuk Bakıme su muvakkaten Bursaya verilr r. Açıldığı ve faali. yete koyulduğu günden bugüne ka- dar çok verimli bir mesaiden sonra kadronun muvâkkaten Bursaya ve- rilmesi muhitimizde teessür uyandır. mıştır. Vekâlet kadronun verilmesi | ve eski hastanenin tamiri yolunda birçok fedakârlıklarda bulunmuş olup binanın harap ve dalma tamire müuh- taç bir halde bulunduğundan tam is- tifade edilemiyeceğini müşahede et- miş ve bunun üzerine münasip bir bina yapılmasını ialep etmiştir. El verişli bina olmayınca kadroyu mu- vakkaten alarak Bursaya vermiştir. talebeleri muallimlerile beraber Doğum ve Çocuk Bâkımevinin inşa. sının hitamında kadroyu iade edecek» tir, Manisalılar binanın biran evvel ikmalini beklemektedirler, Yeni adliye sarayı Hükümet binası için sıkışmış bir halde bulunan adliye kısmının toplu bir halde bulunmasını temin için İz. mir caddesinde yaptırılması karar. Jaşlırılan ve tahsisatı alınan adliye sarayının 40 bin liralık birinci kısmı müteahhide ihale edilmişti. Binanın geçen hafta temeli atılmış ve inşaat başlamıştır, Manisa elektrik santralının inşası bitti Manisa (Akşam) — Elektrik santral binası inşaatı bitmiş Makinelerin ne'elektrik Caddel nuştur. Yakında na kayuşulacaktır. Taşra gazete bayilerinin nazarı dikkatine Bazı taşra bayilerindi veya bu mulavassıt. arik etmek hususunda kendilerini mecbur addettikleri anlaşılmaktadır. Bu zehab hakikate uygun de- ğildir, Binaenaleyh taşra bayile- rinden arzu edenler her zaman <AKŞAM» idarehanesine müra- caatia doğrudan doğruya mum meleye girişebilirler. Bu hususta «AKŞAM, idaresine mektup ya- zarak bayi şartlarını öğrenebi- lirler, leri, bu hafta başlarında muallimleri olduğu halde Kuşadasına giderek meş- bur Efes harebelerini ziyaret etmişlerdir. Bu tedkik gezisi, talebe için çok iş- titadeli olmuştur. Yukarıdaki resimde lise talebeleri muallimlerile bir arada görünüyorlar,