25 Mayıs 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

b ever AKŞAM — Kurultay hazırlığı Dilekler Kurultaya arzedilmek üzere hazırlandı Ankara 24 (A.A) — Cümhuriyet Hak Partisi ocak ki baş- Jayıp sıra ile vilâyet kongrelerinde toplanan ve mahallerince yapılmak imkânı olanlar ayrıldıktan sonra esas ve ana işlere müteallik olup parti umumi idare heyetine gelen dilekler tasnif edilerek 29 mayısta toplanacak olan büyük kurultaya sunulmak üze- re hazırlanmıştır. Yurdun her tarafının ilgilendiği bu dilekler, memleket ihtiyaçlarının muh- telif mevzularda bilhassa aşağıdaki ana noktalarda toplandığını göster- mektedir. Bu hülâsaya alfedilecek dikkatli gözler, halkımızın yurdün ve milletin terakki yolundaki intibalı- nın ve yurt ihtiyaçlariyle yakın ve şu- urlu ilgisinin aksini göreceklerdir. I — Başvekâlete ait dilekler 1 — İnönü muharebesinin cereyan ettiği sahada piyade siperlerinin oldu- gu yerde İnönü'nün bir heykelinin di- kilmesi ve Çanakkalede Türk kahra- manlığının şanı ile mütenasip bir abi- de yapılması. 2 — Sanat ve tarihi kıymeti olan Aâbidelerin tamiri ve iyi muhafazası, 3 — Asri mezarlıkların her tarafda yaptırılmasına başlanılması. 4 — Memleketin muhtelif yerlerin- de mevçut sıhhi maden sularının ve kaplıcalarının islâh edilerek istifade edilir hale getirilmesi. 11 — Adliye Vekâletine aid dilekler 1 — Adliye binalarının ve cezaevles rinin inşası ve cezaevlerinin islâhı, 2 — Olmuyan yerlerde noterlikler ihdası. 3 — Mahkeme teşkilâtının halen mevcut olmıyan küçük yerlere kadar 4 — On liraya kadar alacak davala- rına ihtiyar heyetlerinin de bakabil- mesi, 5 — Bir haftaya kadar mahküm 0- Janların ceza müddetlerini merkezlerinde geçirmeleri, alelâmum hırsızlık cürümleri için mevcut ceza hükümlerinin arttırılması, meşhüt suç» Jar kanunu hükümlerinin köylere de teşmili. II — Dahiliye Vekâletine aid dilekler 1 — Belediye işleri, şehirlerin imarı, su, elekşrik işlerini yapabilmek için hükümetçe uzun vadeli krediler temin edilmesi, ve köylerin ihtiyaçlarını kar. şılıyabilmeleri için fakir belediyelere hükümetçe münasip şekilde varidat tes mini ve yardımlar yapılması. 2 — Nüfus işleri: Evlenme muame- lesinin daha kolay bir hale getirilme. si ve harçtan muaf tutulması, 3 — Kayıtsız çocukların nüfusa kay. dedilmeleri ve bügüne kadar nüfus kayıtlarını yaptıramamış olan vatan. daşların cezasız nüfusa kaydedilmele- rinin temini, 4 — Bekârların vergiye tabi tutuk maları, $ — Teşkilât işleri: İrtibat kolaylığı bakımından bâzı kazd, nahiye ve köy bağlılıklarında tadilât yapılması ve bazı yerlerde na- hiye, kaza ve vilâyet teşkilâtı vücude getirilmesi ve mevcut bir kısım nahi- yelerin tam teşekküllü hale ifrağı, 6 — Hükümet daireleri: ” Hükümet daireleri iyi olmıyan yer- Jerde bunların tanzim ve tevsi, 7 — Polis işleri: Polis teşkilâtının, bulunmıyan kü- çük kasabalara da teşmili ve mevcut olan yerlerde tevsii, B — Köyişleri: o“ Köy kalkınma işinin plânlaşması, ba- m mıntaklarda köylüyü tazyik eden salma İşinin kaldırılarak buna muka. bil vergilere muayyen bir miktar ilâ. vesi veya salmanın sıkı bir surette tan- zimi, köy kanununun, tatbik edilen yerlerde, hükülermine tâm olarak rla- yet edilmesi, Köy kanununun tatbik edilmiyen yerlere teşmili, köy kanunu tatbik işinde bu kanun dışında köylü- ye mükellefiyet yükletilmemesi; köy kanununun beşinci maddesi ile köy meclislerine verilen kaza hakkina yü- karı bir mâkam nezdinde itiraz hakkı IV — Maliye Vekâletine ait dilekler 1 — Alelümüm vergilerin tevhidi ve bir elden tahsili, hayvan vergisinin bir az daha indirilmesi ve çift hayvanla. rından vergi alınmaması. 2 — Fındıklık vesaire gibi yeni ya- pılan bağ ve bahçelerden on sene ver- gi alınmaması, buğday koruma vergi» sinde tahfif yapılması. 3 — Köylü fapu senetlerinin harç- tan ve köy binalarının vergiden muâ- fiyeti, kadastro işlerinin tesrii, kasa- ba ve köylere teşmili, 4 — Muhtaç ve arazisiz köylüye em- vali metrüke, hükümet ve evkaf ara- zilerinin tevzli ve bunların uzun vade ve ucuz fiatlarla satılması, 5 — Eski mütekait maşlarının arttı- rılması. V — Maarif Vekâletini alâ- kadar eden dilekler 1 — Muhtelif yerlerde mahalli ih. tiyaçların karşılığı olarak lise, orta, ilk ve sanat okulları, kız enstitüleri, ti. caret lisesi, milli kütüphane ve müze- Jer açılması. 2 — Mektep kitaplarının ucuzlatıl. ması ve vaktinde dağıtılması ve tedris senesi içinde değiştirilmemesi. 3 — İlk tedrisat işinin umumi büt- çeye alınması, olamazsa umumi büt. çeden vilâyetlere yardım yapılması, — | 4 — İlkmektep muallimlerinin mâaş-! larının umumi muvazeneden verilme- si, VI — Nafıa, Münakalât ve | Muhaberat, Ticaret ve İktisad . Vekâletlerine aid dilekler 1 — Adapazarı - Bolu hattı inşaatı | başta olmak Üzere esas demiryolların- dan bazı şehir ve kasabalar içerisine t» Wi hatlar yapılması, 2 — Hat boyunda nüfus kesafeti ve iktisadi faaliyet dolayısile ihtiyaç gö- rünen yerlerde ara istasyonları yapıl- ması, ambarlar tesis ve mevcutlarının tevsil, 3 — Devletin başladığı su kurut. ma işlerinin tevsi ve teşmili, 4 — Şehirleri biribirine bağlıyan e- saslı istikametlerdeki yol ve köprüle- rin islahı, yol vergilerinin yalnız yol işlerine sarfı. $ — Samsun, Trabzon ve Mersin Ji manlarının inşası ve bazı iskelelerde mendirek, iskeleleri olmıyan sahil ş6- birlerinde de iskeleler yapılması. 6 — İhtiyaç görülen küçük kasaba ve nahiye merkezlerinde de posta ve telgraf merkezleri açılması. "1 — Halka ucuz radyo temini, köy- lerin radyolanması için köy idareleri- pin mecbur tutulması, 8 — Alelümuüm hayat pahalılığını kaldırıcı tedbirlerin alınması. 9 — Çimento, şeker, gaz, benzin, mas zot, fiatlerinin daha çok ucuzlatılma- si. 10 — Pamuklu mensucatın ucuzla- tilması, kömür flatlerinin halkın işti- Ta edebileceği hadde düşürülmesi ve âlelâmum ev mahrukatının ucuzlatıl. ması. 11 — Afyon müstahsillerinin toprak ofisi ile mevcut vaziyetlerinin islahı ve alelâmum afyon istihsal ve satış işi- nin düzene konulması, 12 — Muhtelif yerlerde şeker, men- sucat, meyan kökü, konserve, iplik, pamuk yağı, sabun, küsbe, kendir, meyva kurutma, pirina, çay, çuval, şe yak fabrikaları açılması. 13 — Pancar fiatlerinin arttırılma- s1, 14 — İhtiyaç görülen bazı sahil şe- hirlerimize vapur uğratılması ve nav- lunların tenzili ve sefer tarifelerinin ihtiyaca uygun şekilde tanzimi, 15 — İstihsal ve istihlâk kooperatif işlerinde hariçte kalan ve muayyen mevzularla iştigal eden iş zümrelerinin de kooperatifleştirilmesinin temini. 16 — Yerli fabrika mamullerinin sa- tışlarında mutavassıt ellerin kaldırıl. ması, 17 — Balıkçılığın islâh ve himayesi. 18 — Lüzum görülen yerlerde ticaret odası, toprak ofis ajanlığı ve banka. Jar şubelerinin açılması, Lei Jaylaştıracak “ve mabsullerimizi Kıy- metlendirecek bazı müteferrik dilek- ler, VI — Sıhhat ve İçtimai Mu- avenet Vekâletine aid dilekler 1 — Doktor ve sıhhat memuru, ebe eksiğinin her yerde tamamlanması. 2 — Olmıyan yerlerde hastahane, dispanser, eczahâne açılmasi. 3 — Sanaleryomların arttırılması, sıtma, trahoy, verem, frengi mücâ- dele teşkilâtının arttırılması ve mıh takalarının tevsik 4 — Kininin ve alelümum ilâç fiat- lerinin ucuzlatılması, doktor vizita ücretlerinin bir nizam ve disiplin altı- na alınması, 5 — Çok çocuklu atielere yardım işine hükümetin fazla ehemmiyet ver- mesi, kimsesiz çocuklar için devlet yurtları açılması, 6 — Muayyen mıntakalarda röntgen merkezlerinin açılması, hükümet ta. biplerinin muayyen zamanlarda Köy» leri dolaşıp sıhhat kontrolu yapma. 8. 7 — İskân işlerinin süratle tanzimi ve mıntakalârında sıhhati bozan bâ- taklıkların kurutulması, VI — Gümrük ve İnhisarlar Vekâletine ait dilekler | | 1 — ispirtonun, tuzun, barut ve saç- manın ucuzlatılması. 2 — Ziraat işlerinde kullanılan ve gümrük muafiyeti dışında kalan diğer zirant alât ve edevatının da gümrük- ten muafiyeti, 3 — İstasyonlarda tuz satışının te- mini've tuz ambarlarının çoğaltılma- si. 4 — Şarapçılığın islah ve himaye- $ — İnhisarların alacağı yaş mey- vaları vaktinde ve değer fiatından al. ması ve mevcut güçlüklerin bettaraf edilmesi, 6 — Gümrük muhafza teşkilâtının genişletilmesi. 7—Köylü ve halk siçaralarının ucuz. latılması, köylü için sigara kâğıtlı tü. | tün paketlerinin de satılması, Türk sigara ve tütünlerinin nefasetinin art- tarılması, İ 8 — Müsait yerlerde tütün ve töm- | beki ekilmesine izin verilmesi, tütün | mıntakalarında müstahsil malının iyi | muhafazası için ambarlar yapılması ve imalâthaneler tesisi, tütün zürrânmın maruz bulunduğu müşkilâtın kaldırıl. ması için tedbirler alınması. IX — Ziraat Vekâletine aid dilekler 1 — Orman kanununun tatbikatı. nı kolaylaştırıcı ve bu hususta halkın müşkülâtını izale edici tedbirlerin a- ırıması, nizamname ve talimatname. lerin basitleştirilmesi. 2 — Köylünün ziraat işlerinde kul. | lanmak için ihtiyacı olan ağaç ve ke- | | i i restenin daha kolay temini, 3 — Kereste ve muhrukat rubsatiye- lerinin vaktinde ve kolaylıkla verilme. | sinin temini. 4 — Devlet ormanlarındaki yabani fidanların halka meccanen verilmesi. 5 — Her cins damızlıkların ve hara- ların çoğaltılması, 6 — Baytar ihtiyacının temini, 7 — Fidanlıkların çoğaltılması, ve her iklime göre meccanen fidan da- gıtılması, ipek böcekçiliğinin ve koza. cılığın ıslahı ve genişletilmesi, tohum ezim ve pâra yardımı yapılma. vi — Ziraat alâtinın kolay ve ucuz taksit ile tedarikinin temini, 9 — Muzır hayvanlarla ve zira! haş- talıklarla mücadele işinin genişletil. mesi ve vasıtalarının ve bilhassa kü. kürtün ucuzlatılması. 10 — Alelâmum tohumların isla. hi işi, toprak mahsullerinin standar- dizasyonu işi ve zirai kombinaların, dahilde ziraat fabrikaları ve ameli 24. raat mektepleri açılması, 11 — Ziraat memurlarırın ihtiyaç. larının İzalesi, 12 — Ziraat bankasının açacağı kre- di ve aledümum kredi kooperatifleri hakkında zere hususiyetler eker. ği Bir canavar | Karısile iki çocuğunu boğup denize atan Halil yakalandı Çanakkale (Akşam) — Altı sene denberi berâber yaşadığı karısile iki çocuğunu boğup denize atan Halil isminde bir adam yakalanmıştır. Yirmi altı yaşında bulunan Eölii bundan bir müddet evvel karısı Hay- riye İle çocuklraı Ahmed ve Ayşeyi alarak İstanbula gitmiş, geçen hafta hep beraber Çanakkaleye o dönmüş- lerdir. Bunlar Çanakkaleden Kemik- Malan köyüne yaya olarak hareket etmişler, fakat Halin köye yalnız | geldiği görülmüştür. Halil kansile çocuklarını soranlara «Onlar İstan- bulda öldüler» cevabını vermiştir. | Yapılan ihbar erine yakalanarak | Çanakkaleye getirilen Halil sorguya | çekilmiş, evvelâ kaçamaklı cevaplar Yermişse de sonra yolda gelirken ka- rısile kavga ettiklerini, bunun üzeri- ne belinden urganı çıkarıp evvelâ ka | rısıni Sonra iki çocuğunu boğup de- mize attığını itiraf etmiştir. Halil Cümhüriyet müddelumumi- Üğine teslim edilmiş, Hayriye ile iki ! masum yavrunun cesedleri deniz ke» marinda bulunmuştur, İddia makamına hakaret davası Evvelki gün bir cek sühtekârlığın- dan maznunen ağırceza o mahkeme sinde muhakeme edilmekte olan Ta- | ceddin adında biri, müdafaanamesini okurken, iddia makamına hakaret mahiyetinde bazı kelimeler söyledi- ginden, hakkında evrak tanzim olu- narak Cürmümeşhud mahkemesine verilmişti, Dün Asliye dördüncü ceza mahke- | mesinde hakaret suçundan dolayı Ta-| cedâinin muhakemesi yapılmıştır. | Maznun Taceddin, mahkemede verdi- ği ifadede: — Ben iddia makamına hakaret etmedim ve bu maksadla bir hareket- te de bulunmadım. Müdafaanamem- deki cümlelerde hakaret kasdı yok- tur. Ben İyi türkçe bilmem; bu yüz- | den, söylediklerim belki yanlış anla- | şılmıştır. Demiştir. Âmme şahidi olarak din- lenen avukat B. Nurullah, B. Cemil Kıvırcık, B, Besim Şerif ve B. Etem Ruhi, ifadelerinde, maznun Taceddi- nin müdafaanamesini okurken iddia makamına hakaret mahiyetinde ke- limeler sarfettiğini ve bu hakaretin zımni değil, sarih olduğunu söylemiş- lerdir. Müddeiumuminin evrakı tedkik ederek iddinamesini hazırlamsâı için muhakem ebâşka güne bırakılmıştır. Kelepir satılık komple, 24/5/939 Çarşamba Sıvas - Erzurum 1 v9 Sivas - Erzurum $ 1972 Anadolu Demiryolu TI ve II Peşin o 4080 PARA ve ÇEKLER (Kapanış flatleri) * Londra 1 Sterlin 543 New-York 100 Dolar 120.0475 Paris 160 Frank 3.3550 Mio 100 Liret 6.665 Cenevre 100 İsviçre Pr. 285415 Amsterdam 100 Florin 68 4525 Berlin 100 Rayhamark 5045 Brüksel 100 Belga 215638 Atina 100 Drahmj 10835 Bofya 100 Leva 156 Madrid 100 Pezeta 14038 Varşora 100 Zloti 20945 Budapeşte 100 Pengo 248435 Bükreş 100 Ley Ddes0 Belgrad 100 Dinar 2.0910 İ Yokohama 100 Yen 3462» My 100 İsveç Kr. 30.545 5 100 Ruble 23.9025, MUAZZEZ TOPRAK' IN mevlüdu i Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi | Çakmak'ın kızı, Bürhan Toprak'ın eşi Avy€ Muârtet'in, irtihalinin kırkıncı gününe tesadüf eden Mayın 25 nci Cuma günü Cuma namazından sonra Beyazıt camiin. İ de, ruhuna ithaf edilmek üzere Mevlüdü. şerif okutulacaktır. Allesi, dostlarının ve | Kelmek “İstiven muhterem “zevatın teşrife lerini 'riea eder, i Galatasaray Spor Klübünden: Klübümüz namına <sâtılmakta olan takvim ve cep muhltıraları bedeli birer 1i- radır. Alınması tamamen ihtiyaridir va, Klüp namına başka her hangi bir şekilde ve nam altında para toplamak için kirs- 4 seye hiçbir salâhiyet verilmemiştir. 7 Görülen lüzum üzerine keyfiyet bilhassa p e Hin olunur, Sinema makinası Görmek, sesini işlimek ve pazarlık etmek arrusunda olanların Beşiktaş Suad Fark sinemasına müracaatları, Şehaadebaşı (TURAN) Tiyatrosunda Bu gece Heryer 20 paradi 10. Wenlar 100. (BUHRAN) 3 perde Bugünden itibaren. SAKARY Asinemasının Tenzilâtlı fiatları şudur; Balkon ve Birinci mevki 15 Hususi 25 Kuruştur. Programda; DENİZ ve KADIN DOROTAY LAMOUR ve GEÖRGE RAFT KADIN KATİLİ ANN HARDİNG ve BASIL RATBORN tarafından SARAY SiNEMASI Lüks Balkon 30, Parter 25, İkinci balkon 20 ve localar 200 kuruştur, Lüks Balkon 30, Parter 25, İkinci balkon 20 ve loclar 200 kuruştur. Her programda iki büyük ve güzel filim birden I-KONTES VALEWSKA GRETA GARBO ve CHARLES BOYER tarafından Fransızca sözlü büyük ve muhteşem filim 2-OTOMOBİLLi AŞIKLAR Senenin en şen ve en fazla müzikli opereti LÂLE İSTANBULLULARI YAZINDA FİLİMSİZ BIRAKMIYACAK Her hafta programlarımı görülmemiş yeni iki filimle yapmağa karar verdi J İşte ilk pırlanta program Bu senenin en zengin ve en muazzam eseri 939 ALTIN ARAYAN KIZLAR ve dünyanın en kuvvetli avantürü SON DÖĞÜŞ Bu akşam saat 8,36 dan itibaren LÂLE sinemasinda, K Aynca; Metro Jurnal yeni ve çok enteresan havadiseler Bugün matinelerden itibaren İPEK sinemasında Y6UZ7 YAZ fiatlerile « 1-BORNEO VAHŞi ORMANLARINDA Harikulâde heyecanlı ve görülmemiş bir film 2-ŞiKAGO YANIYOR TAYRON POWER — ALICE FAY ANKARADA GENÇLİK BAYRAMI “ir Fiatler: 20 - 25 - 30 kuruş