23 Mayıs 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

23 Mayıs 1939 AKŞAMDAN AKŞAMA Türk milletine yapılan komplimanlar Bir kadına: ” — Güzelsiniz! - demek onun mâne- viyatını yükseltir, Fakat iki türlü kompliman vardır, Sahte ve samimi... Sahteleri bile hoşa gider... (Söyle, Tatarağası! hiküyesin- de olduğu gibi...) Amma, böyleleri du- daklardan dökülür... Ancak yakın menfaati olanların mutabasbıs fısıltı- ları halinde işitilir... Heyhat, insanla- rın çoğu haşindir: «Gönül kırılacak!» diye düşünmezler. Şayed kadın çir- kinse, tek tük sahte komplimanlara rağmen ekseriyet yüz ekşitir, burun kırar. Bu istihfaf edici işmizazlar da, kadının gözünden kaçmaz. Yüreğine kasavet çöker, Ve anlar; — Ben çirkinim! birşey yoktur. Artık gün geçtikçe in- san kendini koyuverir... Koyuverdikçe de çirkinleşir... Bizim de halimiz, milli hareketin zuhuruna kadar böyleydi. Bütün dün- ya halimize bakıyor; sahte komplima- na bile lüzum görmeksizin, hemen he- men ittifakla hükmünü veriyordu: — wHasta adam»! Yarın öbürgün ölecek... Mirasını nasıl pay etmeli? Pierre Loti gibi garabet sever birkaç «dostumuz». vardı amma, onlarda âdeta paradoks olsun diye bize zahir Çıkıyorlardı. (Nurullah Alacın acaip yazıları takdir etmesi kabilinden!) Cihanın istihfafı karşısında ken. dimizde de «Bizden hayır yok!» kana- atı hasıl olmuştu. kuku; hele Atatürkü kaybetmemez- den sonra milli vahdetimizin devamı üzerine, dünyanın bizi telâkkisi, git- tikçe başkalaştı; gün geçtikçe daha farla beğenildik; hayranlık mütema» diyen arttı. Eskiden sahtesine bile na- il olamadığımız komplimanların en Samimilerini, en karşılık beklemiyen. Kerini, uzaktan yakından işitiyoruz. Sabık düşmanlar, lâhik bitaraflar ve dostlar tarafından yazılanları topla. Yıp bir araya getirsek koskoca bir kü- tuphane teşkil eder. Amerika hükümeti murahhasının New-York sergisinde söylediklerini bu- günkü nüshamızda okuyacaksınız: — Türkiye on beş yıl içinde baştan başa modernleşti; eski şark ve romantizm örtüsünü kaldırdı; Ame- terakkinin bize hayret verici bir misa- lini hazırlamıştır. Biz terakkinin sü- ratine alışığız. Fakat Türkiye cümhu- riyetinin terakki sahasında gösterdiği Sürat bizi hayretlere düşürmüştür. Türkiye son senelerdeki inkişaflarile hakkile iftihar edebilir. Dünya efkârı umumiyesinin ayna- sında bu şekilde görünmek değme mil. lete nasip değildir. Bilhassa eskiden © derece fena tesir ederken, şimdi bu kadar iyi bir intiba bırakmak için, bir mevcudiyet, behemehal hakikaten de- Eişmiş olmalı. Esasen bunu biz de hissetmiyor mu- Yuz? O eski bedbinliğimize bedel, şim- diki neslin Türkü her milletten üstün görmesi nedendir? İyi intiba bırakıyoruz; çünkü mü- Mükelliğimiz ise bu- — Yem borusu gibi bu valtler de Olmasa evlilerin hali duman bay e. ŞEHİR HABERLERİ Acaba neden? 35 liralık sütunlar Belediyeye 130 liraya mal olmuş İstanbulun karanlık sokaklarını aydınlatmak üzere elektrik şirketi ile belediye arasında yeniden iki bin Im. ba tesisi için bir mukavele yapılmış- tı. Her elektrik sütununun 30,35 lira masrafla yerine konulması mümkün olduğu halde yapılan mukaveleye gö- Te beher lâbma sütunu belediyeye yüz otuz liraya mal olmuştur. Bu şekilde mukavelenin tanzim edilmiş olmasın. da bir yolsuzluk olduğu iddia edildi. ginden belediyece bu mukavelenin na- | sil tanzim edildiği ayrıca tedkik edil. mek üzere belediye müfettişleri tahki. | kat yapacaklardır. Tahkikat safhası | sırasında keyfiyet riyaset makamını alâkadar edecek mahiyette görülürse işe belediye muamelâtını tedkike me. xaur olan mülkiye müfettişleri el koya- caklardır. Tütünlerimizin yeni bankasının 500,000 kilo kadar tülün alacağı anlaşılmaktadır. Diğer taraftan Polonya monopolu, mümessillerinden birini şehrimize göndermiş ve bu zat İstanbul piyasa- sında yaptığı tedkikten sonra Ege tübünlerini görmek ve tacirlerle te- maslarda bulunmak üzere İzmire gite miştir, Kömür depoları Nereye nakledileceği henüz belli değil Kuruçeşme kömür depolarının kal. dırılması hakkındaki mahkeme kara- rından sonra eski Liman işletmesi mü. dürlüğü depolar civarındaki bütün ev ve araziyi istimlâki muvafık bulmuş, bilâhare faaliyete geçen Denizbank da buna karar vermişti. Denizbankın lâğyından sonra vaziyetin ne şekil ala- cağı bilinmemekle beraber ay başın- dan itibaren faaliyete geçecek olan Limanlar umum müdürlüğünün Mu- habere ve Münakale Vekâletile te- maslar yaparak bu bususta bir karar vereceği zannedilmektedir. Şehircilik mütehassısı B. Prost'e imar plânında limanı Yenikapıya nak- lettiğinden kömür depolarının da o tarafta kurulmasına taraftardır. Li- manın Yenikapıya nakli uzun senele- re mütevakkıf bulunduğundan liman- cılar depoların başka tarafa nakledil. Depoların nakledileceği yer hakkında henüz bir karar verilememiştir. insanlığa faydalı kısımlarına cesaret ... Allah razi olsun, şu bakla ara- Sıra, kimin dilinin altından çıkıyorsa çıkıyor da... Karilerimizin mektupları Eksik ilânlar Seyahat mütsseselerinin verdiği ülnlar halkın en mühim Ihti- yaçlarından birini karşılamak için- dir. Bu sebebden bu flânların çok et- rafa düşünülmüş, kusursuz olması lâzımdır, Halbuki bizim “mllli müesseseleri- mizin seyahat İlânları bu dikkat ve itinadan uzaktır. Meselâ geçen gün Denisbank'a Sid büyük bir gazete ilânı gördüm. Bu Anda İstanbuldan o hafta içinde kalkacak vapurların günleri ve saatleri yazıldığı helde di- Ber memleket llmanlarından İstan- bula hareket edecek vapurların gün- leri ilân edilmemiştir. Bu ilâna, bu tafsilâtın iâvesl de mümkün ve fay- dalıdır sanırım. Keza Mudanya va- purumun da falan günü falan saatte İstanbuldan hareket edeceği yazılı. Pakat İstanbulun neresinden? Sirkeciden mi, Kadıköyden mi, Top- haneden mi, Karaköyden mi?. Bir yabancının bunu tshmin sine imkân yoktur, Buna dnir tafsi Hânlara #âve edilebilir sanırım Hakkı Belediye kadrosu Açıkta kalacak memurlara ikişer aylık tazminat ve yarımışar aylık maaş veril Belediye kadrosunda yapılacak de- dişiklikler dün vali ve belediye reisi doktor Lütfi Kırdar tarafından ted- kik ve tasvip edilmiştir. Memuriyetinin lâğvı, tekaüd yaşını doldurması ve liyakatsızlığı yüzünden açıkta kalacak memurlar 1 haziran- dan itibaren vazifeleri başından ayrı. lacaklardır. Bunun için bütçenin ve. kâletçe tasdikini beklemeğe ihtiyaç görülmemektedir, Ancak yeniden ih- das edilen ve münhal bulunün vağife- lere yapılacak tayinler için yeni bütçe- nin tasdik edilip belediye reisliğine tebliğ edilmesi lâzımdır. Açıkta kala- caklardan başka yirmi kadar memur da başka vazifeye nakledileceklerdir. Bu nakiller vali tarafından tasdik edildiğinden bugün alâkadarlara teb. Jiğ edilecektir. Belediye merkez ve şu. be kadrolarında otuz kadar memur tekaüde sevkedilecektir. Memüriyeti lâğvedilmek ve ehliyeti kâfi görülmemek suretile büsbütün açıkta kalacak olanlar 70-80 kişi ara- sındadır. Açıkla kalacaklara 30 mayıs. ta tebligat yapılacaklar. En çok açık- ta kalan memurlar muhasebe ve İkti. sad müdürlüğü teşkilâtında bulunan memurlardır. Bunlara ikişer aylık taz- minat, iki aydan sonra yarımışar ây- lik açık maaşı verilecektir. Mâamafih belediye, yeni kadro geldikten sonra açıkta kalacak memurlardan bir kısmı- ru da gene münhallere tayin etmek çaresini araştıracaktır. Ada halkının Valiye t Belediyenin Büyükadaya biran ey. vel su verilmesi için hararetle çalıştı. ğanı,bu arada Nizam caddesine doğru boru döşenme işine başlandığını dün yazmıştık. , Haber aldığımıza göre Büyükada halkı İstanbul Valisi 8. Lütfi Kırdara bir telgraf çekerek Adanın su derdine karşı gösterdiği bu yakın alikadan dolayı teşekkürlerini bildirmiştir. Bay Amcaya görel.. .. Evlilik dünyasında bir ümit yı dızıdır parlıyor... Bütçe ve istikraz Vali dün akşam Ankaraya il Vilâyet ve Belediye bütçelerinin tasdiklin temin etmek Belediyeler bankasından yapılacak İstikrazı neti- celendirmek ve şehre terkedilecek Taksim kışlasile İstabliâmire - bina- larının devir müâamelelerini tamam- lamak Üzere Vali ve Belediye reisi doktor Lütfi Kırdar, dün akşamki trenle Ankarayu gitmiştir. Muhasebe müdürü B, Muhtar da Valiye refakat etnıektedir. Vali, dün Belediye fen heyetinde ve muhasebe müdürlüğünde meşgul olnuş, Ankaradan avdetine kadar yapılacak isler etafmda alâkadar: lam talimat vermiştir. Vali, dört, beş gün sonra şehrimize dönecektir. Gazi köprüsünün müteharrik | kısmı 28 haziranda yerine konacak Gazi köprüsünü yapan Alman fir- ması Belediyeye müracaat cimiş, köprünün açılıp kapanmasında kul- lanılacak müteharrik dubaların ha zırlandığını ve bunların 28 haziran- da yerlerine konacağını bildirmiştir. Bu dubalar konduktan sonra köprü yekpare bir hale gelecektir. Dubala- rın açılıp kapanmasını temin edecek iki romorkör şartnameye uygun gö- rülmediğinden Belediyece kabul edil- memişti. Şirket, bu romorkörlerdeki noksanların tamamlandığını Beledi- yeye bildirmiştir, Bisiklet çarpması Şehrin muhtelif yerlerinde beş kişi yaralandı Evvelki gün akşam üzeri şehirde muhtelif bisiklet kazaları olmuştur: Erenköyünde oturan Zeki ve Şaban isimlerinde iki kişi, beraberce bindik- leri bir bisikletle, Üsküdarda Pazarba- şından geçerlerken, Tahsin isminde birine çarparak muhtelif yerlerinden yaralanmasına sebep olmuşlardır. İsak ve Hayim isimlerinde iki genç beraberce Kiraladıkları bir bisikletle, Gümüşsuyu yokuşundan inerlerken Salâhaddin isminde bir gence çarpıp başından yaralamışlardır. Artin isminde biri, Bisikletle Be- yoğlunda Cümhuriyet caddesinden geçerken iki çocuğile caddenin bir ta- rafından diğer tarafına geçmekte olan Fatma adında bir kadına çarpmış; gerek çocuklar, gerek kadın yaralan mışlardır. Polis suçluları yakalamış, yaralıları da tedavi altıma aldırmıştır. İnhisarların yeni kadrosu İnhisarlar idaresi müdürler. encü- meni dün toplanarak muhtelif işler ve bilhassa hazırlıkları bitirilen yeni kadro üzerinde görüşmüştür. Encü- menin dünkü toplantısına riyaset eden İnhisarlar umum müdürü B, Adnan Vekâletle temaslarda bulun- mak üzere bir iki güne kadar Anka- raya gidecektir. Sahife 3 İSTANBUL HAYATI Hizmetçi dedikodusu Gözüm o kadar yıldı ki, «hizmetçis kelimesini duyunca tüylerim dikenle niyor. Meğer, içlerinde ne yaman de- dikodu kumkumaları varmış!... Bir defa ağzını açmıya görsün. Tam mâ- nasile; bir dokun, bin âh dinle kâsel kırıta kırıla yeni hizmteçi karşımıza dikildi. Kendisini birkaç sene evvel başka bir dostun evinde görmüştüm, O da beni tanıdı, yılışık bir tebessiim- le sözüm ona selâm verdi ve anlatmı- ya başladı: —Bay (YE...) lerin yanında üç sene kaldım amma, doğrusu ya, bir türlü ısınamadım oraya, Baydan çok mem- nundum. Velâkin bayanla annesi çök geçimsiz şeyler, İkisi bir olup zavallı baya neler yaparlardı bilseniz... Sizin de bulunduğunuz akşam misafirler dağılıp gittikten sonra evin içi alt üst oldu. Güya bizim bay, misafir bayan» lardan birine fazla sokulmuş, ondan sonra efendicazıma söyliyeyim; limo- İ nata verirken bana da acayip acayip imsemiş. Ana, kız adamcağızı bir döğüş döğdüler ki... Yılan derisi iskarpinlerinin çar. pık ökçelerini biribirine vurarak sür- meli gözlerini süze süze devam etti: — Evdeki bu dirliksizliğe dayana- madım, oradan çıkip Şişlide bay (A...) ların yanıma girdim. Benira gibi çalış- kan kadın işsiz kalmaz ki, Bay (A...)- larda rahatım çok iyi idi, Velâkin on- ların hali de daha başka türlü idi. Bay biraz fazlaca cimri idi, Karısına bir iskarpin alıncaya kadar kıyametler koparırdı. Bayan da ona yapacağını yapardı ha... Gece kocası uyuduktan sonra o yavaşça kalkar, adamın çan. tasından para aşınp saklardı. Kadın anlattıkça ev sahibi asabile- şiyor, susturmak için hazırlanıyor, fa- kat ben göz işaretile mâni olup kadını teşvik ediyordum: — Yan... Demek kocasının cebin- den para çalıyordu öyle mi?... — Aman efendim. O da birşey mi? Daha neler gördüm neler... Son defa bir evde iki ay kaldım, az kalsın ak- zengin mi lasın, çal oynasın. Bayan çok kurnaz. Akşam baya birşey söylemeyim diye beni de aralarına alırdı. Eh, elim aya- Zım düzgün olduğu için gelen misa- firler bana de pek hor bakmazlardı. Kadın daha neler anlatlı neler... BİR apartımanda evin kızının, seyyar seb- zeci delikanlı ile sevişerek evden Öteş beri çalıp ona verdiğini mi istersiniz; başka bir yerde evin baymın, üst kat-