25 Nisan 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 9

irak Dahiliye Nazırı Ankara muhabirimize beyanatta bulundu B. Naci Şevket, iki kardeş memleketi alâka- dar eden meseleler hakkında hükümetimizle teatii efkârda bulunacağını söyledi Ankara 24 (Telefonla) — Bu sabah | şehrimize gelen dost ve komşu Irak hükümeti Dahiliye Nazırı B. Naci Şevketten (AKŞAM) namına bir mü- Jâkat rica ettim, Bu ricamı alâka ile karşılıyan B. Naci Şevket, beni Irak sefar de kabul etti ve Ankarayı ziyareti sebebi hakkındaki sualime cevaben dedi ki — Ziyaretim daha ziyade bir mahiyettedir. Takriben hayatımın dörtte birini İstanbulda ve Ankarada geçirdim. Güzel hükümet merkezini- xi tekrar görmekle ne kadar büyük bir sevinç duyduğumu takdir edersi- niz. Hükümetimi kardeş Türkiye cümhuriyeti nezdinde temsil eti uzun müddet zarfında tanışmak şere- fine nail olduğum, pek sevdiğim ve hürmet ettiğim ve kendilerinden her vakit muhabbet gördüğüm Türkiye ricali ile tekrar görüşmek benim için gayet tabiidir ki büyük bir zevk teş- kil etmektedir. Bu fırsattan bilistifa- de dünyanın geçirmekte olduğu bu buhranlı günlertle iki kardeş mem- leketi alâkadar eden meseleler hak- kında teatii efkârda bulunmanız gayet tabii bir şeydir» B. Naci Şevket, Türkiye ie Irak | arasında muajlâkta kulmış hiçbi iki memleket, ara- hususi samimi surelle. seven iki kardeşin münasebetleri şeklinde tavsif edilebi- leceğini kaydettikten sonra Irak hü- kümetinin Filistin hakkındaki noktai nazarını şu cümlelerle ifade etmiştir — Filistin davası hemen halledil- mek üzeredir . denilebilir. İngiltere hükümet esas itibarile Ara ın nokta nazarını kabul etmiştir ve ya- hut etmek üzeredir. Öyle ümid ede rim ki pek yakın bir zamanda te- İerrumta ait meseleler de caktır,» Muh bugünkü durum! ları söylemiştir: Irak genç bir memlekettir. Gün kçe ilerlemektedir. Bütün kom- şularile nasebetleri gayet dostane- dir, Harici politikasının esası sulha dayanmaktadır. D: sahada e kuvvetlenmeğe çalışıyoruz ve çalışa- cağız. Kom memleket Dahiliye Na- zır Ira ardeş Türkiyeye selâm. larını iblâğ hususunda (AKŞAM) ın delâletlerini rica ederek beyanalına nihayet vermiştir. Hariciye Vekili B. Şükrü Saracoğlu bugün B. Naci Şevket şerefine husu- si bir öğle yemeği ziyafeti vermiştir. Ömer Köstem İngilterenin Berlin sefiri vazifesi başına dönüyor İngiltere silâhlanmaya devam etmekle beraber müzakere imkânını Londra 24 (A.A) erenin Berlin sefiri Neville Henderson, var | sitesi başına gitmek üzere dün tay- | yare ile Berlin'e hareket etmiştir. | Mumaileyh, Çekoslavak buhranından sonra 19 martta Londra'ya çağıni- mıştı. Kendisinin mayıs bidayetine | kadar İngiltere'de kalacağı zannedi- Miyordu. Berlin 24 (A.A) — İngilterenin | Berlin büyük elçisi sir Neville Hen- | derson bu sabah buraya gelmiştir. Berlin 24 (A.A) — İyi malümat alan mahafilde beyan edlidiğine gö- re, Almanyanın Londra büyük elçisi | von Dirksenin vazifesi başına dönece- ;| ği henüz tesbit edilmemiştir. Londra 24 (A.A) — Londra'nın Alman mahfillerinde söylendiğine göre İngilterenin Berlin sefiri Hen- derson Berlin'e, vazifesinin başına avdet ettikten sonra hafta içinde Al- manyanın Londra sefiri Von Direken de Londra'ya dönecektir l Henderson'un avdet edeceğinin geçen cumartesi günü, tafsilât veri | meden Almanya Hariciye Nezareline bildirildiği öğrenilmiştir. Emin bir | membadan bildirildiğine göre İngi- | iz sefirinin avdetine siyasi bir mâ- na vermek doğru değildir. Sadece 28 nisanda Hitler'in söyliyeceği nu- buktan evvel mumaileyhin Berlin'de bulunması münasip görülmüştür. İngillere, Çekoslovakya'nın ilhakı- nm protesto etmek üzere sefiri geri çekmişti. Şimdi İngiltere tecavüze | karşı bir sistem teşkili suretile bu | ilhaka mukabele etmekte olduğun- «dan Henderson'un Londra'da ika- | Hatay Başvekili Anka- l raya gitti Birkaç gündenberi şehrimizde bu- lanan Hatay Başvekili B. Abdürrab. man Melek dün Ankaraya gitmiştir. | B. Abdürrahman Melek Ankaradan | da Hataya hareket edecektir gilt İspanya, Tancaya taarruz fikrinde olduğunu tekzip ediyor Burgos 24 (A.A.) — Hariciye Neza- reti, İspanyanın Tancaya karşı taar- ruz etmek fikrinde bulunduğuna dair çıkan haberleri tekzip etmektedir. da vermek istiyor metini uzatması için mevcud sebeb- ler zail olmuştur. Bazı siyasi mahfillerde hâkim olan kanaate göre, İngiltere hükümeti her ne kadar silâhlanmayı taci ve ta- ârruza karşı bir cephe teşkil etmek suretile her türlü yeni tecavüzü aka- mete uğratmak hususunda sarfet! gayretlere devam etmeğe azmetmiş ise de Almanya'ya ihafe usulü yerine tercih İmkânını müzakere usulünü vermek üzere bir Ş net jesti yapmağı muvafık “gör müştür, Londra 24 — News Chronicle ga- zetesi; hükümeti neden dolayi B. Berlin'e göndermeğe i sormaktadır. Bu ga- zele, bunun için çok kuvvetli bir se- beb mevcud olduğu yolunda bir ta- kım telâkkiler yapılmış olduğunu ilâ- ve etmektidir. a İngiliz apeme ne diyorlar? Londra 24 efir B. Evil Hender- sonun Be mafih bu hususi i bir mütalğa beyan etmezden evvel hükümetin ve- receği izahatı bekliyorlar "inancial Times gazetesi diyor ki: «B. Hendersonun Berline dönmesi İngiliz - Alman omünasebetlerinde her hangi değişiklik mânasını ifade etmez. B. Henderson, İngiliz hükü- metinin Almanyaya bir mesajını da hâmil değildir.» Fransız sefiri de gidiyor Paris 24 (A.A) — Fransanın Ber. lin büyük elçisi Coulonbre çarşamba günü vazifesi başına dönecektir. B. Roosevelt'in geçirdiği kaza Vaşington 24 (A.A.) — Reisicümhur Roosevelt, Virginieden oğluna yaptı- ğı hususi bir ziyaretten dönerken Va- şington civarında bir köşeyi dönerken âz kalsın bir otomobil kazasına uğru- yordu. Reisicumhurun otomobili kar- Şılaştığı otomobilden şiddetli bir fren sayesinde bir kaç santimetre mesafede durabilmiştir, Karşıki otomobil bütün hizile miş gitmiştir. ge halloluna- | şma ve sükü- | | 900 bin küsur liralık müna- | kip etmiştir. | | çanga karşı taarruz etmekle Çinlilerin Milli müdafaa bütçesi kale yapılması kabul edildi | Ankara 24 met, Mili Müdafaa de 900 bin küsür liralık m yapılması hakkındaki bir kanun pro- Jesi hazırlamış ve Meclise vermiştir. Bütçe encümeni bugün öğleden sonra yaptığı toplantıda projeyi mü- e ve aynen kabul etmiştir. Hatayda milli hâ- kimiyet bayramı Antakyada büyük mersim yapıldı, şehir donandı Antakya 24 (A.A.) — Anadolu ajan- sınin hususi muhabiri bildiriyor: Milli hâkimiyet-ve çocuk bayramı atayın her tarafında coşkun teza- hürstla kutlanmıştır. Antakyada ve İskenderundaki merasim çok parlak | olmuştur da yapılan törene binlerde | » mektepli iştirak etmiş, tören- | de vekil mmebuslar, zabıta ve mül- kiye erkânı bulunmuşlardır. Askeri bando tarafından çalman İstiklâl marşından sonra Parti ve Halkevi adına bir nutuk söylenmiş, bunu İzci ve mekteplilerin hitabe ve şiirleri ta- Bütün hatipler anavatana ve Ala- türkün ölmez hatırasına bağlılık ve YüNi Şefimize sevgi ve saygı hisleri izhar etmişlerdir. Tören izci ve mek- teplilerin yaptığı geçid resmi ile niha- yet bulmuştur. Bayram dolayısile şehir baştan ba- şa Türk ve Hatay bayraklarile dona- tılmışta, Antakya 24 (A.A.) — Halkevi Ar koluna bağlı müzik klübünün üçün- cü yıldönümü Halkevi salonunda ve. rilen bir müsamere ile kutlanmıştır. Müsamerede klâsik ve yerli halk tür- küleri çalınmış ve Ar kolu şefi Sıtkı Yurdal bir hitabe söylemiştir. Uzak şarktaki muharebeler Japonlar bütün Çin taarruz- larının tardedildiğini bildiriyorlar Şanghay 24 (A.A) — Japon ordula- ri kumândanlığından bildirildiğine göre Çinlilerin nisan taarruzu kendi- leri için ağır zaylatla akim kalmıştır. Çinliler Kantona karşı 6 fırka sevk- etmişlerdi. Yağmurlar toprakları çö- | kertmiş olduğundan Çin kuvvetleri motörlü vasıtalarını kullanamamışlar- dır. Japonlar Çinlileri ilk mevzilerine tardetmişlerdir. Merkezi Çinde, Japon ordusu Man- | taarruzuna mani olmuştur. Şimalde, Çin kuvvetleri bir kaç de- | ia Kaifanga girmeye muvaffak ol- muşlarsa da kanlı göğüs” göğüse çar- pışmalardan sonra püskürtülmüştür. Şarki Şansi de, mahalli Çin fırkala- rının müzaheretile Sarı nehri geçmi- ye muvaffak olan Çin çeteleri bazı mu- vaffakıyetler elde etmişlerdir: Japon ordusu kumandanlığının bu ine mukabil Çin ordusu erkânı harbiyesi şimdiye kadar yapılan mu- harebelerin mareşal Çan-KayŞek ta- rafından hazırlanan Çin taarruzunun! ancak başlangıcını teşkil ettiğini bil âiriyor. Çunking 24 — Çunkingdeki gaze- te muhabirleri, bazı kimseler tarafın- dan bir barış teklifi olarak telâkki edilen Konoye'nin beyanatı hakkın- da baş kumandan Çank - Kay - İ şartile Romanya Hariciye Nazırı B. Gafenko:- Londrada görüşmelere başladı (Baştarafı 1 nci sahifede) | B. Gafenkonun beyanati | Londra 24 — B. Gafenko Roman- | ya selaretinde güzelecileri kabul ei- | miştir. Polonya Pat ajansı mümessi- line beyanatında, Berline giderken Polonya Hariciye Nazırile yaptığı mü- | lâkattan çok memnun olduğunu, bu İ görüşmenin sıkı bir surette ii İ yapan Polonya ile Romanyanın mi terek hedefleri hakkında fikir testi sinde bulunmak fırsatını verdiğini i söylemiştir. Venedik mülâkatının meticesi| Paris 24 — Venedik mülâkatından sonra kont Clarto İle B. Markoviç ara- sında bir itilâf imzalanmağığı alâka ile kaydedilmektedir. Yugoslavyanın mihver devletlerinin tekliflerini ka- bul etmiyeceği zannedilmektedir. Bu | Antikomintem pakta iştirak | | etmek, Alman - İtalyan kontrolü al- tında ordusunu tensik etmek ve İtal- ya ile bir ticaret muahedesi yapmak | Macaristanı, Yugoslavyaya karşı taleplerinden vazgeçirtmeğe ve Almanya ile İtalyanın tecavüzüne uğramıyacağına dair garanti verme- ğe dairdir. Bu teklifler Pariste Yugoslavyayı bilkuvve mihver devletlerinin hima- yesi altına koyâcak bir mahiyette te- lâkki edilmektedir. İtalyan gazetelerinin makaleleri Roma 24 (A.A.) — Akşam gazete- leri Venedikte İtalyan ve Yugoslav Hariciye Nazırları arasnda yapılan mülâkatın müsbet netiçelerile uzun uzadıya meşgul olmaktadırlar. Tribuna diyor ki: «Bu mülâkat Almanya ve İtalya- nın hedefi olan Tuna ve Balkan mil- letlerinin teskini plânının tahakku- kuna doğru ilk adımdır. Avrupayı, kurtarmak ve bunu icab ederse ken- di rizası hilâfına da olsa yapmak lâ- nmdır. Buna karşı gelmek isteyen ler bu teşriki mesai aleyhinde mi yoksa lehinde mi vaziyet alacakları- nı iyi düşünsünler. Çünkü yeni Av- Tupanın dinamizmi durmiyacaktır. Macaristan ile Yugoslavyanın Ro- manyaya karşı olan münasebetleri icab eden yola girmişe benziyor.» Lavaro Facista gazetesi de Berlin - Roma mihverihin yeni bir merkezi Avrupa kuracağını yazıyor ve diyor ki: «Tuna hâvzası memleketleri kendi fili iktidarlarına uygun vaziyete av- det edecekler ve tabii rollerine tek- rar döneceklerdir. Onlar sulh mua- | hedelerinin kendilerine verdiği suni rolleri artik oynayamazlar» Balkan paktı aleyhindeki faaliyet Berlin 24 — Avrupanın cenubu şarkisinde Almanyanın iktisadi poli- tikasına mâni olan Balkan paktı, bir Alman - İtalyan hareketine hedef teşkil etmektedir. e Yugoslavyadan, Balkan blokundan ayrılması rica edilmiştir. Yeni bir Macar - Yugos- lav - Bulgar bloku teşkil edilmesi ümid edilmektedir. Yugoslavya . Hariciye Nazırının 2 nisanda Berline yapacağı ziyaret ©s- nasında Yugoslavyanın mihvere kati Surelle iltihakının temin edilmesine çalışılacaktır, Macar mahafili ne diyor? Budapeşte 24 — Yugoslavya Havi- ciye Nazırının ziyareti münasebetile Venedikte neşredilen tebliğde Macar - Yugoslav anlaşmasında bahsedilmesi ve Yugoslavya ile Macaristan Harici- ye Nazırlarının 25 nisanda (Berline yapacakları seyahat büyük bir mâ- nayı haizdir. Yugoslav Macar Hari- ciye Nazırlarının Berlinden avdetle görüşmeleri muhtemeldir. Belgrad tiyatrosunda bir toplantı Belgrad 24 (A.A) — Belgrad Ti- yatrosunda, Yugoslavyanın istiklâl ve tamamlılığımı harici tehlikeye kar- şı müdafaa için tertib edilen toplan- tıya 10 bin genç iştirak etmiştir. Yugoslavyanın silâhla hududları- nın müdafaası, hür milletler arasın- da şerefli bir sulh için mücadele ya- pılması Yugoslav gençliğinin birliği Sırp ve Hırvatlar arasında anlaşma Tehinde söz söyleyen bir çok hatipler alkişlanmaıştar. 'Tribünün üzerinde «Topraklarımız- dan bir karış yer vermeyiz. ibaresi yazılı büyük bir lâvha bulunuyordu. Memelde hâdiseler Ölen köylülerin cesetleri ailelerine bile verilmiyor Varşova 24 (A.A) — Gazeteler, D. N. B. ajansının tekziplerine rağ- men Memeldeki Pogegem'de büyük bir galeyan hüküm sürdüğünü kay- dediyorlar, Gestapo'da bir çok araş- tırma ve tevkifler yapılmıştır. Bu ga- zetelere göre, ölen köylülerin ceset- leri, köylülerin Litvanyaya kaçtıkları zannettirilmek için ailelerine teslim edilmemektedir. Gönüllüler Mayıs sonunda Ispanyayı terkepecekler Paris 24 (A A.) — Matin gazetesi Daily Mail gazetesine Hendayeden çekilen aşağıdaki malümatı neşrel mektedir: Çok iyi bir menbadan alınan malü- mata göre mareşal Petain, kont Jordanadan aşağıdaki teminatı al mıştır: 1 — Zafer geçidi Madridde 15 ma- yısta yapılacaktır. ten mülâkat almışlardır: Çin baş kumandanı verdiği ma- lümatta, Japonların mağlübiyetten mağlübiyete uğradıklarını ve gittikçe bir batağa gömüldüklerini söylemiş ve düşmanlar tarafından savrulan yalanlara aldanamıyacağını işaret ey- lemiştir. B. Fethi Okyar ve Yahya Kemal Diyarbakırda Diyarbakır 24 (Akşam) — Mebus. larımızdan B. Fethi Okyar, Yahya Kemal dün akşamki trenle şehrimize gelmişler, istasyonda umumi müfet- tiş, Vali, Belediye, Halkevi reisleri ve halk tarafından karşılanmışlardır. Burada üç gün kalacaklardır. 2 — Bütün İlalyan ve Alman gö- nüllüleri mayıs sonunda İspanyayı terkedeceklerdir. 3 — Franko Fransa ile dostluk mü- 'nasebetlerinin idamesine büyük bir ehemmiyet atfetmekte ve taarruz ha- Tinde kendini mihver devletlerine bağlı kaydetmemektedir. gekieEi sstleri Hatayda Antakya 24 (A.A) — Anadolu ajan- sının hususi muhabiri bildiriyor: İstanbul Şehir tiyatrosu sanatkâr. ları Hataya gelmişler, ilk olarak İş. kenderunda birkaç temsil vermişler- dir. Sanatkârlar yarın Antakyaya ge lerek yedi temsil vereceklerdir. Milli Şef (Baştarafı 1 nci sahifede) çalışmaları ve meselelerile bu İlgileri bütün Halkevlilere bir kat daha şevk ve şeref vermekiedir. MİMİ Şef iki saat süren bu çalış madan sonra Parti genel sekreterli- ğinin yurt içinde gezdirdiği ressam- Yarın eserlerile tertib ettiği resim ser- gisini gezmiş ve eserler üzerinde alâ- ka İle durmuştur İnönünün Halkerini teşriflerini du- yan mektepliler ve halk bina önün- de toplanarak avdetlerini | beklemiş- ler ve ayrılışlarında hararet ve heye- canla aikışlamişlardır. Bu sergide teşhir edilen eserleri seçmek üzere B. Cevdet Kerim İnce- dayımın riyaseti altnda B. Nafi Atüf, Güzel Sanatlar umum müdürü B. Suud Kemal, Güzel Sanatlar akade- misi müdürü B, Bürhan Toprak, B. Reşad Nuri, Ankara Halkevi reisi B. Ferid Celâl, ressam B. Refik ve B. Malik Akselden müteşekkil jüri he- yeti öğleden sonra saat 15 te topla- narak sergide teşhir edilen 116 eser- den 43 ünü mükâfata lâyık görmüş- tür. Avni Çelebi, Cemal ( Tallo, Mah- mud Guda, Hâmid Görel, Sami, Öze- re, Alman filosu İspanyol sularında Berlin 24 (A.A.) — News Wiener Tageblatt gazetesinin bir muhabiri İspanyol sularında bulunan Alman filosunun 27 nisandan 1 mayısa ka- dar Kadiks, Alceziray, Malaga, Ceu- ta ve Tanda'da ve 6 mayıstan 10 ma- mini ertir se İL ev po