29 Mart 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Dün Geceki ve Bu Sabahki Elfaberler Son dakika Lehistan, Almanyanın taarruzu arifesinde Iki memleket münasebatında mevcud gerginlik şiddetleniyor Pari 29 — Lehistanla Almanya münasebatındaki ger- ginlik devam etmekte ve günden güne şiddetlenmektedir. Mevcud alâim ve emarat, Lehistanın, Almanyanın bir ta- arruzu arifesinde bulunduğu zannı uyandırıyor. Birkaç sene evvel Leh - Alman münasebetlerinin isti- nad ettirilmiş olduğu esaslar ortadan kallamıştır.. Ingiliz - Leh müzakereleri neticelenmek üzeredir B. Ghamberlain, devletlerle yapılmakta olan müza- kerelerin mahrem olduğunu mecliste beyan etti — İngiltere hükümeti Lehistanla Romanyaya askeri yardım teminatı vermek niyetindedir Londra 29 — Parlâmento mahafi- nde beyan edildiğine göre İngilte- ? pa devletlerle bir n etmekte olan erelerin bildiğini yakında ilân edebileci sa Londraya gelmezden | gre ile Lehistan arasında bir anlaşma. hasıl olâcağı umulmak- tadır. İngiltere hükümeti, :Lehistan- la Romanyaye askeri yardım ves”) nalı vermek ve Fransa ile olan aske- ri itilâflarının kadrosunu genişlet | mek emelindedir. İngiltere ile Fransa arasında ittifak Londra 29 — Daliv Maligâzetesine göre Fransa ile İngiltere Yakındaki İtilâf askeri ittifaka çevrilecektir, İn- giliz büyük erkânı harbiye reisi kont Görs'un Parise gitmesi bununla alâ- | kadardır. Avam Kamarasında sorulan suallere Chamberlainin verdiği cevaplar Londra 29 — Başvekil M. Chamberlain | dün Avam kamarasında tecayfze iz | bir inat akdetmek için dlğer devletlerle | yapilmakta olan müzakereler hakkında Muhtelif mebusl tarafından - sorulan | Suallere cevab vermiştir. Muhalif amele partisi şefi B. Greenwood şu sugli sormuştu — Başvekil, e zakereler hakkında bize m lr mi? Başvekil cevab verdi Bu müzakereler X li devam ediyor, mahrem kalması lâzımdır. — Sade müşavere mil, yoksa askeri yar- dın da mın Chamberla' — Orun bitmezden evvel, oyun. kâğıd- larıni masanın üzerine atıp açmak âdet değildir. Bu müzukereler, istişare mahiyetini çok aşıyor. Almanya tarafından tecavüze uğ- radıkları takdirde İngilterenim müzakeme- de bulunduğu devletlere yardımda, bulu- Bup. bulunmayacağı sualine de şü cevabi vermiştir? — Bu sualde de ihtiyatlı davranmak merburiyetindeyim. İngiltere, müzükere- de bulunduğu devletlere, bazı ahval ve geraişte kendilerine yardım etmeğe hazır bulunduğunu bildirmiştir. B. Chamberlain, hükümetin bu müza- kereler hakkinda ne zaman malümat ve- rebileceğine dâlr sorulan sunle de şöyle cevab vermiştir: — Hükümet bu müzakerelerin müsta- ecel mahiyetini müdriktir. Fakat kendile- rile istişarede bulunulacak devletler çok- tur. Bu sebebden dolayı, bir tarih tesbit etmek hükümetin elinde değildir. etmek hükümetin elinde değildir, Her hal- | de Ayam kamarası paskalya tatillerinden evvel müzakerelerin: neticesinden haber- dar edilecektir. Alman gazeteleri Italyan taleplerinimüdafaaediyor Fransanın İtalyaya arazi ve ezcümle Tunusu vermesini istiyorlar Berlin 29 —-Alman gazeteleri, İtal- yanın “teleblerini - şiddetle müdafaa etmeğe başlamışlardır. i Doyçe Algemayne Çaytung gazete- | si, İtalyan talebleri için yazdığı bir makalede diyor ki: — «Unutmamalıdır ki, İtalyanın Macarlar ile Slovaklar hâlâ çarpışıyorlar Prag 29 — Slovakya - Macar hu- dudunu tahdide memur olan Slovak « Maca murahhasları, dün Budapeşte- de müzakerelere başlamışlardır. Slo- vak murahhasları, Macsrların taleble- rini dinlemişlerdir. Macarlar ile Slovaklar arasında mü- > anAmaaler devam edivor, Dün iki ta- telebleri erazi terkini ihtiva ediyor.» Wolkiseher Beobahter gazetesi de yazdığı makalede şöyle diyor: — «Muazzam Fransız imparator. Tuğunda pek küçük bir yer işgal eden Tunus, Fransa askeri kuvvet ve kudretine halel gelmeksizin kolaylık- la İtalyaya verilebilir.» Geniş salâhiyetli Ingiliz Kabinesi Eden, Duf Cooper ve Çörçil meclise bir takrir verdiler Londra 29 — Sabık İngiliz Hariciye Nazırı B. Eden, sabık Herbiye Nazırı B. Duf Cooper ve Çörçille beraber 34 mebus, Avam kamarasına bir takrir vermişler ve fevkalâde salâhiyet sa- Meclis pazartesi günü açılıyor Reisicümhur İsmet İnönü mühim bir nutuk irad edecektir Ankara 29 — Büyük Milet Meclisi, pazartesi günü açılacaktır. Mebuslar tahlif edildikten ve riyaset divanı in- tihabı yapıldıktan sonra Reisicümhur intihabi yapılacaktır. Relsicümhur İs- met İnönü bu münasebetle pek mü- him bir nutuk irad edecek ve hükü- mete yeni direktifler verecektir. Reisieüümhür tihabından sonra» Kabine alelüsul cümhürtreisine İstife- sını verecektir. Reisicümhur yeni Ka- bineyi teşkile te B. Refik Saydamı memur edecektir. Vekiller arasında bazı değişiklikler yapılacağı söylen- mektedir. Meclis Parti grupu pazar günü toplanacak Ankara 28 (AA.) —C.H.P, genel sekreterliğinden: Türkiye Büyük Millet Meclisi Parti grupu, 2 nisan 939 pazar günü saat 15 te Türkiye Büyük Millet Meclisi sa- lonunda toplanacaktır. Sayın mebusların toplantılarda ha- zır bulunmaları rica olunur. Yardım sevenler cemiyeti bugün toplanıyor Ankara 28 (A.A) — Bayan Mevhi- be İsmet İnönü'nün yüksek himaye- lerindeki Yardım sevenler cemiyeti, 29 mart çarşamba günü saat 15 de Ço- cuk Esirgeme Kurumu salonunda 5€- nelik kongerlerini akdedeceklerâir, Yardım sevenler cemiyeti, bu top- Jantıya âzaları İle birlikte hayır seven bay anları da sağırmaktadır. İş bankası umum müdürlüğü i B. Muammer Eri istifa etti yerine B. Salâhaddin Cam serildi Ankara 28 (4A.) — Cümhuriyet Halk Partisi namzedi olarak Ankara mebusluğuna seçilmiş bulunan İş ban- kası umum müdürü B. Muammer Eriş, mebusluğu tercih ettiğinden do- layı, banka umum müdürlüğünden is- tifa etmiş ve bugün öğleden sonra Sa» at 15 te toplanan mezkür banka ida- ye meclisi, umum müdürlüğe İdare meclisi reisi ve Merkez bankası sabık umum müdürü B. Salâhaddin Çam'ı Balray denize indirildi Saldırayın techizatı bitti yakında servise girecek Kiel 28 (A.A.) — Jermenya Krop tezgâhları tarafından Türk donan- ması hesabına imâl edilen «Balırayı denizaltı gemisi bi n denize indi- rilmiştir. Gemiye törenle ismini, Türkiye büyük elçisinin refikası bayan Hamdi Arpağ koymuştur, Batiray, Türkiye- nin ay sofından sipariş ettiği dört denizaltı gemisinden ikincisidir. Geçin sene âynı tezgâhlarda deni- ze indiiilen «Saldıray» ın techizatı bitmiştir. Yakında servise girecektir, Aynı sınıftan diğer iki denizaltı ge- misi de Krupun idaresi allında İs- tanbul tersanesinde yapılmıştır. Bu gemiler, umumi harptenberi yeni Türkiye bahriyesi için Alman tezgâhları tarafından inşa edilen ilk gemileri teşkil eylemektedir. Askerlik bedelleri malsan- dıklarınca alınacak Ankara 28 (Telefonla) — Muvaz- zaf hizmete tabi eret tarafından verk lecek bedeli nakdi mâlsandıkla. rınca alınma şekli hakkında tereddü- de düşüldüğü anlaşıldığından, Maliye Vekâleti bu hususta bir tamim neş- retmiştir. Bedeli naköiller malsandık- Jarmca alınacak ve kesilecek mak- buzlar sahipleri. eline. verilecektir. Malsandıkları bedeli nakdinin alındı- Romanyadaki rejimin tebeddülü isteniyor 33 eski nazır Krala bir muhtıra göndererek son zamanlarda büyük bir mesuliyet deruhde etmiş olduğunu bildirdiler Bükreş 28 (A.A) — Reuter ajansı bildiriyo: 33 eski Başvekil ve Nazır Kıral Ka- Yola bir muhtıra göndererek mihi birlik menfaati namına Romanyada- ki rejimin tebeddülünü istemişlerdir. Muhtirayı imza denler arasında eski Başvekil ve milli köylü partisi reisi Manfu da vardir, Bu muhtırada, son buhran esnasın- ti relslerini davet üf edilmekte, son zamanlarda büyük bir me- liyet ve otorite deruhte etmiş oi- duğu kaydedilmekte ve milletle doğ- rudan doğruya temas halinde bulu- nacak bir milli birlik rejimi tesisi is- tenilmektedir. Romanya Başvekilinin beyanatı Bükreş 28 — Milli kalkınma parti- sinin dünkü toplantısında Hariciye Nazırı B. Gafenkodan evvel hükümet azası mühim beyanatta bulunmuşlar- dır. Başvekil B. Kalinesko da beya- natta bulunarak harici siyasete temas Hacı Eşref vapuru karaya oturdu Gece şiddetli bir fırtına koptu dün hararet 20,5 dereceye çıktı Mevsimsiz “yaz devam - ediyor. İs tanbulda dün de ağır ve sıcak bir lodos esmiş, termometre 20,5 derece-. ye kadar çıkmıştır. Akşama doğru şiddetli bir lodos fırtınası kopmuş ve gece yarısından sonra sâat ikiye kadar sürmüştür. Bir çok motörlü gemiler ve kayıklar fırtınadan Kuruçeşmeye sığınmağa mecbur kalmışlardır. Gece Hârı Eşref vapuru da fırtına- dan Servi burnunda karaya oturmuş- tur. Nüfusça zaylat yoktur. Türkiye - Danimarka ticaret anlaşması Ankara 28 (Telefonla) — Hüküme- timizle Danimarka hükümeti arasın- da yeni bir ticaret anlaşması akdi için yâkında burada müzakerelere başla nacektir, Filistinde yeni grevler Asi şeflerinden Abdürrah- manın ölmesi heyecan uyandırdı Yafa 28 (A.A.) — Geçende vuku- bulan bir müsademe esnasında asi şeflerinden Abdurrahman Haci Meh- medin ölmesi büyük bir heyecan ter. Mt etmiştir. Yafa şehri, matem alğ- meti olmak üzere grev ilân etmiştir. Kiliseler çanlarını çalmaktadırlar. Grev, Hayfaya sirayet etmiş ve bu şe- hirde grev hareketine iştirak etmek istemiyen fki Arap öldürülmüştür. Abdürrahman, Londra görüşmele- rinden sonra isyanın başlangıcından beri emri altında bulunan çeteleri 15- Jön etmek üzere Filistine &vdet et- Mişti, İstanbul Valisinin istifa ede- ceği haberi doğru değildir Ankara 28 (A.A) — Son günlerde bir kısım gazetelerde bazı valiler ara- sında tebeddüller yapılacağına, İstan- bul Valisi Kırdar sıhhi vaziyeti do- Jayısile istifa edeceğine dair neşriya- ta tesadüf edilmektedir, | etmiş ve Rütenyanın Romanyaşa : bakı talebinin reddedildiğini kayde- — Gib biz yabanci bir milbyet topragımı ilhak etmek istemiyoruz. Bününla beraber Macaristanın, ek- geriyeti yabancılar tarafından ikamet ed bir toprağı İlhak etmek İste mesine mümanaat edilmemiştir, Başvekil Romanyanın bu dürüst Nha- reketine rağmen Macaristanın Ro- manya hududlarında beş kolordu tahı şid ettiğini söylemiş ve: — Hadiseler karşısında galil avlan- mamak için her kime karşı olursa olsun topraklarımızın masunliyetini müdafaaya karar vermiş olduğu zu ecnebi hükümetlere bildirdik. Diyerek, ihtiyatların silâh altına ça- ını ve hududda yapılan tahşi- ıtmıştır. Başvekil son Rume'r- Alman ticaret anlaşmasını da mev- zaĞRalR ederek bu anlaşmanın son yasi hadiselerle alâkası olmadı sadece ekonomik mahiyette öldü beyan etmiş İngilterede mecburi askerlik fikri ilerliyor Kabineni bugün kati bir karar vermesi bekleniyor Londra 28 Başvekil Çham. verlain'm mecburi askerlik hizmeti | hakkında herbangi şekilde olursa 0i- sun vereceği kararı uzun müddet tes İ hir edemiyeceği iyi haber alan mah- İlerde söylenmektedir. Siyasi mahfillere göre İngiliz Kabi- nesinin çarşamba günü kati bir tarzı hareket ittihaz edeceği tahmin edil- mektedir. Maliye Nazırı çekilecek mi? Londra 28 — Dahil siyaset va- ziyeti karışıktır. Parlâmento mah- fillerinde söylendiğine göre, mecburt erliğin şekilleri hakkında, Kabine- de ihtilâf olmadığına dair yarı resmi mahfillerde yapılan beyanatın hiçbir kıymeti yoktur. Mecburi askerlik hizmeti aleyhinde bulunan Maliye Nazırı Sir John Simo- nun bütçenin tasdikinden sonra Ka. bineden çekilmesi ihtimali vardır. Madridin zaptı Romada kutlandı B. Mussolini Venedik mey- danında toplanan halka kısa bir nutuk söyledi Roma 20 — Madridin düştüğü ha- beri dün burada büyük şenli 8 kutlanmıştır. Saat 18 de Venedik meydanında toplanan binlerce halkın şiddetli al- Kışları arasında B, Mussolini balko- na çıkarak halkı selâmlamıştır, Saat 19 da halk dağılmadığı xe alkışlarına devam ettiği cihetle B. 'Mus&solini tekrar balkona çıkmış ve halka hitaben kısa bir nutuk söyle miş, İtalyan lejyonlarınm İspanyol askerlerile beraber Madride girdi Tini haber verdikten sonra sözüye de- vamla; — İspanya harbi, bölşevizmin yi- kılmasile bitiyor. Faşizmin bütün düşmanları ayni âkibete uğrayacak- lardır, demiştir. Madrid 29 — Şehre giren Frankist- Jer 14,000 esir almışlardır. Bu he sonuna doğru Valânsiya şehrinin d düşmesi bekleniyor. s Madrid müdafi gelemi Miz Valânsiyaya kaçmıştır. Franco hak