16 Şubat 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM Nm, , mami 16 Geceki ve Bu Sabahki Eaberler Anarşi Suriyeyi felâkete sürüklüyor Türkiyenin tavassutunu rica etmek Üzere Ankaraya bir heyet gelecek Adana 15 (Teefonla) Suriye meclisi bu hafta içinde fevkalâde bir içtima akdedecektir. Adana 15 (Telefonla) — Vatani hükümetle mandanın arası çök açıl. mıştır. Şamdan gelen haberlere göre, Vatani mebuslardan Mehmed Müftü hin otomobili hükümet binası önün- de halk tarafından parçalanmıştır, Muhalifler lideri Şehbenderin, tah- rikâta devam ettiği takdirde hudud haricine çıkarılacağı kendisine tebliğ edilmiştir. Suriye anarşi içindedir. Anarşinin Svriyeyi felâkete sürüklediğini gören halk Türkiyenin tavassutunu rica etmek üzere Ankaraya bir heyet gön- derecektir. Söylendiğine göre eski devlet reisi damad Ahmed Hâmi manda idaresin- ce iş başına getirilecektir. Lâzkiye 15 (Akşam) -- Mürşid kuv» vetleri burada on otomobili soymuştur, Aşiret reisi Hanon'un yeğeni Kâmil hükümet aleyhinde bulunduğu için tevkif edilmiştir. Humsta müsademeler $am 16 — Humstadün umumi grev ilân edilmşitir. Bu grevin sebebi, Fransanın Suriye ile yapmış olduğu muahedeyi tatbik mevkiine koyma- masını protesto etmektir, Polisler ile halk arasında müsademe olmuştur. Bir ölü ve birçok yaralı vardır. Arap- lar, maktule parlak bir cenaze merâ- simi yapmağa karar verdiklerinden yeni bir takım hâdiseler çıkması bek- leniyor. Katalonyanın imtiyazları lâğvedilerek İspanyaya i hak olundu Cümhuriyetçi çetelerle Franko kıtaatı arasında şiddetli çarpışmalar oluyor Paris 15 (A.A.) — Matin gazetesi- Bin Toulouse'dan öğrendilğne göre, Pu- igcerda civarında dağları tutmuş olan cümhuriyetçi çetelerle onları takibe memur Franko kıtaatı arasında çok giddetli müsademeler devam etmek- tedir, Franko tarafından neşredilen bir emimame ile muhtar Katalonya hü- kümetinin bütün imtiyazları dilmiş ve alelâde bir vilâyet olarak İspanyaya ilhak olunmuştur. Bilbao 15 (A.A.) — Fransaya ilti- ca elmiş olanlardan şimdiye kadar 28 bin asker ve 20 bin de kadın çocuk ye ihtiyar İspanyaya dönmüştür. Madrid 15 (A.A.) — Saat 21,30 da düşman topçusu ateş açtı. Hüküme- tin tekrar paytahta yerleştiğindenbe. ri düşmanın büyük çapta obüsler kul- Janmağa başladığının üçüncü günü- dür İspanya Hariciye Nazırı Pariste Paris 15 (A.A.) — Cümhuriyetçi İspanyanın Hariciye Nazırı Delvayo bu sabah Parise gelmiştir. Mumaileyh bu sabah Reisiecümhur Azana ile gö- hüğve- | rüşmüştür. Minork adasının işgali Avam Kamarasında görüşüldü Londra 15 (A.A.) — Minork adası- nın Prankoya teslimi meselesi bugün Avanı Kamarasında mevzuu bahsol- muştur. İşçi mebus, Fleteher İngiliz kru- vazörünün Minork adasına gönderil- mesi kararından İspanyanın Londra elçisinin haberdar edilip edilmediğini | sormuştur. Hariciye müsteşarı Butler, şu ce- vabı vermiştir: | O zamanki şartlar içinde hiç bir teahhüre meydan vermeksizin hare ket'etmek lüzumuna kall bulunuyor- duk. Sual sahibi mebus İngiliz gemisine hareket emri verildiği sırada keyfiye- ti İspanya elçisine bildirmenin de mümkün olup olmadığı sözlerine, Butler; «Evet bu mümkün olabilirdi; cevabını Hberal Sinclair Frankonun mü- messiline haber verilip verilmediğinin sorması üzerine Butler: «Benim bil- diğime nazaran hayır» demiştir, Ingiliz - Hollanda müzakeresi Hollandaya bir taarruz olur- sa İngiltere bitaraf kalmıyacak Londra 15 (A.A.) — İyi malümat alan mahafile nazaran Hariciye Nazı- Tı Lord Halifaks, Hollanda Hariciye Nazırı B. Patijn'e büyük Eritanyanın, Hollandaya ve yahud Hollanda Hin- distanına karşi bir taarruz vukuu tak- dirinde, bitaraf kalamıyacağı hakkın- da teminat vermiştir. İki Hariciye Nazırı, iki memleketin de orta elçilikletinin büyük elçilik de- recesine çıkarılması meselesini görüş- müştür, Hainan adasının işgali ç Londra 15 (A.A.) — Avam kamara. sında Halnan adasının Japonlar ta- rafından işgali hakkında sorulan bir suale, Butler şu cevabı vermiştir; «londra ve Paris hükümetleri, bu mıntakalardaki müşterek menfâat. lerini en elverişli vasıtalarla koru- mak için sıkı bir temas halinde bu- Junuyorlar, İ Fransanın hava teslihatı İlk hatta 2800 ti 2800 tayyare bulunacak Paris 16 (A.A.) — 'Temps gazetesi, Fransız hava kuvvetlerinin arttırılma- $ı hususunda aşağidaki malümatı ver- mektedir; Fransa hâva Kyetak tezyidi hakkındaki program, şimdiki hava nazırı tarafından 1938 kânunusanisin- de tesbit edildiği gibi durmaktadır. Bu program mucibince, en son sistem iki bin sekiz yüz hârp tayyaresi ilk hattı teşkil edecek ve ayrıca da 4800 tayyare ve 12 bin motör yapılacaktır. Amerikaya yapılan mühim sipariş. ler bu plânın tatbikinin tamamlan. ması için evvelce tesbit edilmiş olan 1940 ilkbahar müddetini mühim su- rette kısaltacaktır. Aynı zamanda biz. zat Fransız fabrikaları da imalâtları. hı hızlaştırmışlardır. Öyle ki, 1939 ya- ında Fransanın hava kuvvetleri mü- bim surette artmış olacaktır, Yeni İngiliz sefiri geliyor Londra 16 — İngilterenin Ankara sefirliğine tayin edilen B. Hughes, dün kral Jorj tarafından kabul edil. miştir, Yeni sefir, yakında Ankaraya hareket edecektir, Riyaseti Cümhur köşkünde — akşam askeri rical şere- fine bir kabul resn resmi yapıldı Ankara 15 (AA A) — ) — Bu akşam, Reisicümhur İsmet İnönü tarafından, Çankayada Riyaseti cümhur köşkün- de, Ankarada bulunan askeri rical şe- refine bir kabul resmi yapılmıştır. Bu kabul resminde gaileleri ile birlikte Askeri rical ve ayrıca yine aileleri ile Birlikte, B. M. Meclisi Reisi, Başvekil, Mareşal ve Vekiller de bazır bulun- Bükreş toplantısı Hariciye Vekilimiz pazar günü şehrimizden hareekt edecek Ankara 15 (Telefonla) — Hariciye Vekili B. Şükrü Saracoğlu ayın .20 sinde Bükreşte toplanacak olan Bak kan antantı konseyine iştirak etmek Üzere yarın akşam buradan İstanbula hareket edecek ve pazar akşamı da Bulgaristan yolile Bükreşe gidecek- tir. Hariciye Vekilimize, Hariciye Ve. kâleti daire reislerinden B. Sedâd ile kalemi mahsus müdürü B. Abdullah Zeki refakat edecektir, Son dakika Ekrem König yakalandı mı Tayyare kaçakçısının Hol- landadan Oo memleketimize gönderilmek üzere yola çıkarıldığı bil bildiriliyor Ankara 16 & (Telefonla) — Geç ve kit çıkan bir rivayete göre, tayyare kaçakçısı Ekrem König Hollandada yakalanmış ve hükümetimize teslim edilmek üzere yola çıkarılmıştır. Geç vakit çıkan bu rivayetin tah- kikine imkân hasil olamamıştır. Ha- berin sıhhat derecesi ancak bugün kati surette belli olacaktır. Milli emlâke aid topraklar satılmıyacak İskân mıntakası olarak ay- rılan vilâyetlerdeki toprak çiftçiye tevzi e tevzi edilecek Ankara 15 (Telefonla) — Maliye Vekâleti, şehir ve kasabalar Beledi- ye hududları içindeki arsalardan ma» ada Mili emlâke ait toprakların mü- gayedeye konularak satılmasını ya- sak etmiştir. İskân mıntakası olarak ayrılan vi- lâyetlerdeki topraklar İskân idarele- rince muhacirlere ve yerli çifçilere, bundan sonra muhacir İskân edilmi. yeceği cihetle, Maliye emrinde bırakı- lan vilâyetlerde de bu topraklar ke- za muhtaç çifçilere tevzi olunacak- tır. Azgın manda Dört kişi devirdi sonra zabıta memurları tarafından öldürüldü Azgın bir manda, dün Sütlüce.Halı- Goğlu ve Hasköy civarını altüst etmiş. tir. Bir manda, dün akşam saat dörde doğru kesilmek üzere mezbahaya götü. rülmüşken birdenbire azârak mezba- hadan Sütlüce iskele yolunu tutmuş, bu sırada yol üzerine çıkan iki şahsa çarparak yere devirmiş, buradan doğ- ru caddeyi takip ederek Halıcıoğluna kadar gelmiştir. Halicıoğlunda pazar kurulmuş olduğu için manda doğru- €a pazara dalmış, Hasköyde oturan Hayriye isminde bir kadınla Recep 1s- mindeki çocuğu yere devirmiş, pazarı da alt üst etmiştir. Biraz sonra zabıta memurları Hasköy çarşısına dalan mandayı tabanca ile itlâf etmişler. dir. Ingiliz meclisinde Ispanya işi için sorulan sualler B.Chamberlain Frankonun tanınmasına karar verilip verilmediği sualine cevap vermedi Londra 16 — Dün Avam kamara. sında Başvekil B. Chamberlaine İngü- terenin Frankoyu tanımağa karar ve- rip vermediği hakkında bâzı sualler sorulmuştur. B. Chamberlayn, mese- le henüz tedkikte bulunduğu için hiç bir cevap veremiyeceğini söylemiştir. Bir mebus, İngilterenin Frankoyu tanıma meselesinde Pransa ile bera- ber hareket edip elmiyeceğini ve müş- terek bir beyanname neşredilip edil- miyeceğini sormuş, Başvekil buna da; «Cevap veremiyeceğim» mukabele. sinde bulunmuştur. Amele partisinden B. Henderson bütün ecnebi muhariplerin çekilmesi, mukabelebilmisillerden tamamile fe- ragat edilmesi, ve İspanyolların kendi rejimlerini tayininde serbes bırakılma- Jarı esasları dairesinde bir sulh akte- dilmesinin iki tarafa tavsiye edilmesi- nin münasip olup olmıyacağını sor- muştur. B. Chamberlayn bu suale şu cevabı vermiştir; — İngiltere, İspanyada sulhün te- essüsünü şiddetle arzu etmektedir. Bü maksadla iki tarafla temasta bulunu- yor. Fakat şimdilik herhangi bir tav- siyede bulunmağı münasip görmemek- tedir. Mebus B, Mendel, İspanyadan çekil. mesi lâzım gelen İtalyan muharipleri arasında teknisiyenlerin de bulunup bulunmadığını sormuş, başvekil de İngiliz itilâfına müzeyyel notaları ha- tırlatmıştır. Başka bir mebus, İtalyan âskerleri- nin İspanyada amele ve buna benzer bşaka bir sıfatla kalıp kalmıyacaklar rını sormuştur. B, Chamberlayn şu ce» vabı vermiştir: — Bu başka bir meseledir, — Geri çekilecek olan İtalyan asker. leri arasında malzeme de dahil midir? Chamberlayn — Hatırımda kaldığı- na göre malzemenin de geri alınması yardır. B. Berard Burgosa gidiyor Paris 15 (A.A.) — Salâhiyettar bir membadan bildirildiğine göre geçen- de Burgösa giden eski nazırlardan B. Leon Berard, diplomatik münasebet- lerin yeniden tecssüsünü hazırlamak üzere resmi bir vazife ile İspanyaya dönecektir, B. Berard siyasi ve kanuni ahval, Franko hükümetinin hukukan tanınması imkânını verir vermez altı aylık bir müddet için Fransanın İspan- ya sefirliğine tayin edilecektir. Dünkü namrlar meclisi içbimaında, ha'lihazır- daki muvakkat vaziyete nihayet ver- mek ve münasib bir zamanda İngil- tere hükümetile birlikte Burgos hü- kümetini hukukan tanımak için Ha- riciye Nazırı B. Bonnet'ye geniş sa- Jâhiyet verilmiştir. Öğrenildiğine göre nazırlardan ba- zılari Burgos hükümetinin tanınma- sına İtiraz etmektedirler. Bazı nazır. lar ise Frânkonun totaliter devletlere karşı teahhüdlere girişmiş olmasın. dan endişe etmekte ve bu takdirde ge- neralin Fransa ve İngiltereye verece- & teminatın hiçbir kıymeti olmıya- cağını İleri sürmektedirler. Bir kısım nazırlar ise Franko hükfanetinin hu- kukan deği! de filen tanınması taraf. tarıdırlar, Salâhiyettar mahfillerde söylendi. ğine göre Fransız Kabinesinin munta- zam münasebetler tesisine dair verdi- ği karar, bu münasebetler resmi ma- hiyette olmamakla beraber, üç türlü fayda temin etmektedir: 1 — Cumhuriyetçi İspanya hükü- metile Fransa arasındaki münasebet- ler haleldar olmıyacaktır. 2 — Franko ile gayri resmi müna- sebetler tesis ederken Madrid hüküme. ti ile resmi münasebetlerini idame et- mekle Fransa, İspanyada sulh lehin- de nüfuzunu kullanmış olacaktır. 3— İtalya yakınlarda taleplerini Tesmen dermeyan edeceği esnada Frün- sanın Burgosda bir mümsesili bulun- ması faydadan hali olmıyacaktır. İngiltere de Franko hükü- metini tanıyor Londra 15 (A.A.) — Hükümet, Fran- koyu tanımağa karar vermiştir. Fa- kat bu işi B. Chamberlain ile lord Ha- faks münasip gördükleri zaman ya pacaktır, Macar kabinesi İmredi aslında yahudilik bu- lunduğundan istifasını verdi Budapeşte 15 — İmredi Kabinesi dün akşam geç vakit istifa etmiştir. Bu istifa, yahudilere karşı neşredilen kanunlar münasebetile hükümet par» tisinde çıkan ihtilâf yüzünden vuku bulmuştur. Budapeşte 15 — B. İmredi, hükü- met partisi bürosunun bu sabah yap- tığı bir toplantıda bu parti azalığın- dan istifasını resmen bildirmiştir. Bü- yük bir heyecanla karşılanan beya- natında, B.İmredy bu hareketinin sebebini, aslında yahudilik bulun- ması olarak göstermiştir. Budapeşte 15 (AA.) — Dahili po- litika hâdiseleri sebebiyle içtimalarını tatil eden mebusan meclisi yarın B. İmredy'nin hazırladığı yahudi kanu- nunu müzakere edecektir, Budapeşte 15 (A.A.) — Kont Teleki muhtelif Macar ricali ile istişarelerde bulunduktan sorra kabineyi teşkil- den vazgeçmiştir, Konsoloslar arasında tayinler Ankara 15 (Telefonla) — Merkez- den B. Behçet Şelik Paris konsolos- luğuna, Paris konsolosumuz B. Maz- har Varnaya tayin edilmiş, Vama konsolosumuz Samizade B. Süreyya merkeze alınmıştır; Eski Belçika Başvekili öldü Brüksel 15 (A.A) — Eski Belçika Bâşvekili Jaspar bu sabah kendisine yapılan ameliyat neticesinde ölmüş- tür, Mebus seçimi Askeri ve adli memurlardan gayri diğer memurlar seçim işlerine yardım edecekler Ankara 15 (Telefonla) — Asker) ve adli memurlardan gayri diğer me- Yurtta mebus seçimi faaliyetinin ikinci safhası hararetle devam et. mektedir, Esas defterlerin vatandaş- Jarımızın teğkiklerine arzedildiği beş gündenberi, İntihap hakkını haiz Olanlar, defterlerin asılı bulunduğu yerlere giderek isimlerini aramakta- dırlar, Dün Ankarada Hamamönündea polis merkezi önünde, belediyede ve Çankaya kaymakamlığında esas def- terleri tedkik eden Ankaralıların çok- Tuğu, yurddaşlarımızın seçime ve 88- çilme haklarını kullanmak hususun» daki büyük alâkalarını gösteriyordu, Memnuniyetle öğrenildiğine göre, yurdumuzun her köşesinde bütün ve tandaşlar medeni haklarını kullan» ma yolunda ayni hassasiyeti göster- mektedirler. d Yapılan tetkikler, bügüne kadar Ankarada isimler üzerinde hiç bit itiraz yapılmadığını göstermektedir, Bu da, Ankara vilâyet ve belediyesi nin, ayni zamanda mebus intihap tef« tiş heyetinin vazifelerini tam bir diks katle başardığını göstermek bakımını dan tebrik ve takdire değer bir hâdi | sedir, Esas defterler, asili bulundukları yerlerde daha on gün kalacak ve Şu- batın 25 inci günü akşamı tatil sa tinden sonra kaldırılacaktır, diilim gi dk.