16 Kasım 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

AKŞAM Sahife 3 (Ondaki kullanma kudreti Büyük bir dağın etekleri altında bulunanlar, rini olanca ihtişamile nasıl seyredebilirler? Görebilecekleri ancak bir iki ça- Yar, bir iki koruluk, dere, çiçekler, yemişler, kuzular ve çobanlardır. Atatürke dair bunun için mazur Kim bi lar. Sadece bir O azametli mevcudun şu mütevazi köşemde hayranlıkla seyrettiğim bir eti de, İsminin tam müsemması oluşudur: Gazayı başarmış, memle. keti ıstıfa ettirmiş, kemalini buldurmuş, milletinin babası olmuştur. Tarihin diğer büyük kumandanları, inkılâpçıları, ıslahatçıları, çocuk bücürlüğünde, beceriksizliğinde kalıyorlar. çocuklar ki, cemiyetin şu veya bu parçasma merak sarmışlardır; mekanizmasını kurcalar gibi mevcut, kurulu bir şeyi bozmuşlar; harabe ha- liwe getirmişlerdir; yahut en başarılılar, olsa olsa, parçaladıklarını, temiz- leyip yerine takabilenler, eemiyetteki bir kısım işlemeyi düzeltebilenler ki, bunlar da bahtiyar ve nadir ıslahatçılardır. Büyük kumandanların «her zaferi bir harabe, bir medfendir.» inkı'âpçılardan hangisi «Bozduğundan daha iyisini yapabildi!» hus mukayese edilince, Je, icmaı ümmetle gösterilebilir? Bozduğunun yeri ratip il tür. Ve muvatfaki rında dolaşır ecnebi devlet karşı aşkını te *a yazanlar, onu bütün unsurlarile kayrayamamakta kısmını, bir parçasını anlatabiliyorlar. sırların ortasına çekilip uzaktan bakarak, onu olduğu gibi, bü- tün hututüe tasvir edebilecek dâhi müellifler belki sonradan zuhur eder. e, hiçbir unsuru ziyan etmeksizin, yeni unsurlar ya- ve eİmek şarlile, yepyeni, tamam, ve alâlığı münezliinlih olmayan eserler yaratmış biri varsa, o da Atatürk- te erebilmek için, o, yurdun her parçasını evinin odala- li dolaşmış; ihtiyar köylülerden sığırtmaç Mustafalara kadar, işlerinden mini mini Ülkü'nün - Türk çocuklarındaki ona ssil eden - muhabbetine kadar her şeyi birer birer tahlil et- | | tabiatın bu yüce şahese | onunla Öyle bir saat Büyük diye sarahat- mükemmel, her teferruatı cami miş; bütün temaytilleri, bütün istidatları görmüştür. Tekmil muhitini eczasına ayırmış, öğrenmiş; kimin nerede, nasıl ve hangi anda daha iy! kullanılacağını kestirmiş ve hiçbir zerreyi ziyan etme- den, hiçbir kuvveti aleyhine çevirmeden, her mevcudu, hatta eski düşmanla. rmı, hatta muhali, hatta muzırı faydalı yapmış, şaheserini kurmuştur, Bu evsafta da onun benzeri yoktur. asrileştirmek mucizesini yaratmıştır,, Temps gazetesi yazdığı makalede böyle diyor ve Atatürkün eserinin devam edeceğini söylüyor Dünkü post gelen 'Temps gaze- tesi, başmakalesinde İsmet İnönünün Cümhürreisliğine intihabından bah- gederken diyor ki «Türkiye Bi Millet Meclisi, Ata» türke halef k İsmet İnönünü it- tifakla Cümhunreisliğine seçmiştir. Türkiyenin oOkurucusu v6 cisi olan Büyük Devlet Adamı- nuazzam €sere mükellef olan ım ittifakla seçil afından kurulmuş ı siyasi sarsıntılar- n temellere istinad ek vazife: zatın Meclis taraf mesi, At olan reji dan â Büyük harbin sonunda eski Osman- Yı imparatorlu, nı yıkılmasını İs Kip eden yi k kanlı mücade- lelerden ve Cümuhuriyetin ilânından on beş yıl sonra Türkiye, Atatürkün tam bir muvaffakıy etle başardığı ma- nevi, siyasi ve içtimai inkilâb netice- sinde tam bir siyasi istikrar bulmuş- tur, Asırlarca müddet islâmiyetin en Si- kı ananelerile idare edilmiş olan bir memleketin bu kadar hızlı bir surette tamamile değişmesinin tarihte bir misli daha yoktur. Arkasında parlak bir askeri mazisi bulunan Mustafa Kemal, 1920 sene sinde Ankarada yerleşliği ve ilk Mi- let Meclisini kurduğu zaman, yalnız İstanbulda « kilde mev- cudiyetini idame İtanat idare- sine değil, Cakat Türkiyenin siyasi is- tiklâlini tahdide ve siyasi ve iktisadi | inkişafını azaltma nüfuzlara karşı ân leye girişi Yirmi sene geriye bir göz atılacak olursa, bu mücadelenin hakikaten destani bir mahiyet almış olduğu ve Mustafa Kemalin e millet na- Mina verilmiş olan ünvanına hak kazandığı anlaşılır, Mustafa Ke- mal 1920 senesinden 1973 senesine Kadar eski Osmanlı İmparatorluğunun. Amele yle a çalışan bütün ınsız bir mücade- ki bir milet biri (Vâ.N0) “Atatürk bir milleti bir kaç senede m İzmirin istirdamı müteakip Fransa tarafından gönderilen mebus Franklen Buyyon rıhtıma çıktıktan sonra Ata. türkle görüşüyor mütecanis bir Türkiye kurmağa mu- vaffak olmuştur. Anadoluyu tamami- le istirdad'ederek Yunanlıları denize döktüğü zaman, o âna kadar âsi bir general olan Mustafa Kemal, milli bir kahraman olmuş ve inkilâb, bütün kuvvetile kendisini göstermi: Bidayette manevi olan ve dini bü- tün nüfuzlara karşı şiddetli bir ak- sülâmel gösteren inkılâb, sonradan şruti ve parlâmanter mahiyetini muhafaza eden i bir mahiyet al- heyeli içtimaiyedeki bütün sınıf rını kaldırmış, halk kütlelerini t iş, maarifi en geniş bir sahada neşr ve tamim etmiş, milletin umumi hayatına iştirak için kadınla- ra tam serbesti vermiştir. Atatürk, normal her inkılâba lâzım | gelen merhalelerden geçmeksizin es- ire Dikkatle rs ,Cismi de fani değildir! Dolmabahçede mektepli kızlar, ağ” ardı Onu gömmeğe nasıl elimiz vara- , dabiatin ka- arınma meydan Sür iy mmesek! uk tavazulle meşhur olan Ata- bu naçiz vücudümü bir gün elbette toprak alacaktır! - de- onunkisi bir tecahildür, mahviyettir. Zira ölmek ve gömülmek e göredir. Unutulamıyan- | cemiyetin maşeri ru- huna intikal edenlerin vücudleri fani olmayabilir. Eski medeniyetler gibi şimdiki de aziz naaşları payidar öğide mahfasaları içinde ârzasız olarak saklıyabilmek ve asırlar aşırı, müslak- bel medeniyetler silsilesinin o ölesine k üslerini biliyorlar... Gönlünüz rahat etsin, küçük faz. lar! Ata ün eseri ve ruhu gibi cis- i nin hürmetkâz ve kadir. em günlerinde esasen mil- endiliğinden, ihlarsız olarak yas Fakat en küçük bir falso büyük bir orkestranın ahengini bozacağı gibi, dalgin bir vatandaşın bir fotoğraf kar- şısında bozuk bir yüz ifadesi, yolda hızlı kon ası, çiçekli bir rob giyme- si, çığırtkan renkte kravat takma sı, bariz makyajlı olarak caddelerde dolaşması umumi havayı bozabilir. Maiem, içimizde yaşıyor; onu vakur suretle izhar da ediyoruz. Hiçbir ci- hette, hiçbir aksaklık göslermemeli- yiz. nelzesini yaratmıştır, Bldayet- te böyle bir teşebbüsün, beşeri imkân- ların fevkinde olmasından ve en şid- detli aksülâmellere sebebiyet ver- mesinden korkuluyordu. Fakat bu korkulardan hiçbiri tahakkuk etme- miştir. Zira Atatürk, rejimini şayanı kayıd bir surette organize eğilmiş olan kuvvetli bir zaptü vapta malik, dahili ve hariei her türlü ihtimallere karşi koymağa kadir, kuvvetli bir orduya ri istinad eltirmiş- Kemalist rejimin kuvvetli gövdesini teşkli ettiği içindir ki, bü- yük ıslahata engel olan siyasi temev- vüçlerin önüne geçilebilmiştir. İ Atatürk, milletin nazarında hiçbir zaman, hiçbir devlet recülünün nal | | | tir. Ordu, olmadığı sahsi bir prestije malik ol- duğu cihetle, sahneden çeklidiği za- man, eserinin âkıbeti ne olacağı s0- rulabilirdi. İsmet İnönünün ittifakla Cümhu ne seçilmesi bu suale bir cevap teşkil eder, Yeni Cümhur- reisi, askeri ve siyasi bakımdan Mus- tafa Kemalin eserine sımsıkı bağlı | bulunuyor İsmet * mücad: “ hisses İnönünün, bütün istiklâl | lelerine muazzam bir İştirak vardır. İsmet İnönü, Yunanlı- ların Kati hezimeti ve İzmirden çekli- melerile neticelenen harpte birinci derece bir yol oynamıştır, İsmet İnönü, Hari ki sıfatile, Lozan sulh müzai rak etmiştir, Lozan sulh Alatürke yeni dev- letin dahili ve harici siyaset temelleri- ni af nını vermiştir. | sinden - B. Fethinin Baş- | lık fasıla müs- | tesna olmak üzere - B. Celâl Bayarın | İş basına geçtiği geçen seneye kadar devamlı bir surelte Başvekâleti mu- hafaza etmiştir. İsmet Inönü, Atatürkün en samimi mesa adaşıdır, Binaenaleyh onun düş ş ve başarmış olduğu es€re, ay! Fait altında devam etmek için en fazla salâhiyet sahibi olan deviei daymıdır. O nun mânevi huzurunda Hıçkırıklarım tistmadan, yöşlarını silmeden, feryadımı kesmeden, ba- Şım önümde, gözlerim yerde, kuzurundayım mukaddes Atam! Sen yalnız vatanımın kurtarıcısı, inkılâplarımın bânisi, milletimin kuru- cusu değildin; senin bu sıfatlardan üstün, büyük bir vasfın daha vardı: Sen Türk varlığının, Türk birliğinin, Türk kudretinin en azametli timsaliydin. Müsterih uyu Ulu Şefim; göz yaşlarımı akıta akıta, hıçkıra hıçkıra başı- mı mübarek mi a dayayıp haykırıyorum: Sen Jâyezalsın, bügün de Türk var. lığının, Türk bi nin, Türk kudretinin en azametli timsalisin! “ex Hıçkırıklarımı tutmada arımı silmeden, feryadımı kesmeden, başım önümde, gözlerim yerde, huzuruhdayım Ulu Atam! Samsuna ayak bastığın günden, güzel gözlerini bize yumduğun güne ka- dar seninle beraberdik, Memleketin en hücra köşelerinden, en kesif, en mü- nevver bucuklarma kadar milletin seninle beraberdi: hiçbir millete müyesser olmayan bir basubadelmevte mazhar ettiğin bizler sana hiçbir kimseye nasip olmıyan bir imuhabbet ve hürmetle bağlıydık. Türk vatanının balâskârı, Türk inkılâbının bânisi, Türk milletinin yaratıcısı sen, Türk milletinin sevdiği ve inandığı insandım, Müsterih uyu Büyük şımı mübarek nâşına da metimiz, bağlılığı tam; göz yaşlarını akıta akıta, hıçkıra hıçkıra, ba. yıp haykırıyorum: Sana olan muhabbetimiz, hür- öz lâyezaldır! “e Huzurundayım essiz Atam! Göz yaşlarımı mübarek nâşına, hıçkırıkları. yecek varlığına bürüyorum ve haykırıyorum? Sen bize bu inam, bu kudreti tarihte misli geçmemiş ve bir daha tekrarı mümkün olmıyan muaz- zam eserlerinle telkin ettin, gönlümüzdeki inan bu telkinlerin sarsılmaz inan- cıdır. Bu inanla Türk milleti bir daha ayrılmamak üzere senin peşinde yürü- müştü, bundan sonra da senin çizip bıraktığın yolda yürüyeceğiz. Nasıl Sam- suna ayak bastığın gündenberi her gördüğün işte seninle beraber olduksa, bundan sonra da senin ideolojinle beraberiz. Müsterih uyu Türkün Atlası! *# Gözlerim yaslı, basım hümmalı huzuruna geldim Atatürk! kiyetlerin, muzafteriyetlerinle bütün cihanı hayrette bırak- muş olan en Büyük İnsengın, Bütün cihan senin kudretinin sırrını arıyordu. Sen muvaffakıyetleriniu, muzafferiyellerinin cihanı şaşırtan sırrını, milletinin deruni, sarsılmayan bilâkis her gün biraz daha artan inanından aldın. Biş, cihanı hayrette bırakan Suvvet ve kabiliyet kaynağımızı senin bizi esaretten istiklâle, karanlıktan nura kavuşturan mucizeli telkinlerinde bulduk. Müslerih uyu Mustafa Kemal, müsterih uyu Gazi, müsterih uyu Ata- türk: Kudret ve kabiliyetimizi gene sana beslediğimiz inançtan alacağız, ideolojin dinimiz, adın hayrağımızdır! SELÂMİ SEDES “Atatürkün bütün düşüncesi vatanının yükselmesi idi,, *Berliner Tageblat» gazetesi « Türk- lerin Atast» serlâvhası altında yazdığı makalede diyor ki: «Atatürk, ne kadar ağır olursa ol- sun, hiçbir mağlübiyetin, sağlam bir milletin mevcudiyetini muzafferiyetle idame için lâzım olani kuvvetleri hare- kete getirmesine mani olamiyacağını bundan takriben yirmi sene evvel ci- hana isbat etmişti, Bu Büyük Adamın vakitsiz ölümü, biz Almanları derin ve samimi bir matemle sarstı, Atasını kaybeden Türk milletinin derin ma- temine Almanya iştirak eder. Bizzat Führer dahi, milli sosyalizm İktidar mevkiine geçtikten biraz sonra, Türk politikacılarından birile vuku bulan mülâkatında Kemalist Türkiyenin muvuffakıyetle neticelenen - İstiklâl mücahedesinin, mütareke senelerin- den sonra geçen karanlık devirlerde gözleri önünde parıldıyan bir yıldız gibi kendisine emniyet telkin etmiş olduğunu tasdik eylemişti. Führer ay- ni zamanda milli imar gayeleri itiba- rile Kemalizm ve nasyonal sosyalizm arasında vasi bir İstikamet birliği mey- cud bulunduğunu kaydetmişti, Kemal Atatürkün bugün bile muaz- zam bir siyasi realite olarak kendisini gösteren tarihi icraatı bütün şümuli- “le ancak bilâhare tam olarak tedkik- ten geçirilebilecektir. Türkiyenin bir mağlübiyet kâbu- sundan, hakikaten hayrete şayan bir surette kalkışının doğrudan doğruya şahidi olan bizler, asıl şu saatte, mer- humun şahsi muvaffakıyetlerinin muazzam ve tesirli bir surette gözleri. mizin önünde tecessüim ettiğini görü- yoruz. Atatürkün hayatını ve düşün- cesini doldüran şeyler, münhasıran vatanının yükselmesi idi.» Maliye Vekâleti ve Türkiye Gümhuriyet Merkez Bankasından : 2/1934 tarih ve 2463-2614 numaralı kanunlar mucibin- e: verilen ve geliri tamamen Sivas - Erzurum demir. ahsıs olunan 9e 7 gelirli Sivas « Erzurum istikrazı- 1 meşrut 4,5 milyon lirslık beşinci tertibinin kayıt müuarüelesi 19/41/933 sabahından başlayarak 5/12,938 akşamı nihayet bulacaktır. Tahvilier hâmiline muharrer olup beheri 20 ve 500 Vira itibari kıy. mette birlik ve 25 lik olarak iki kupüre ayrılmıştır. Bu tahviller umumi ve mülhak bütçelerile idare olunan daire ve müesseselerce, vilâyet hususi idareleri ve belediyelerce yapılacak mü- zeycde v3 münakusu ve mukavelelerde teminat olarak ve hazinece sa- tal ve satılacak olan Mili Emlâk bedellerinin tediyesinde başabaş kabul olunacakları gibi gerek tahvil ve gerek küpon bedelleri de tah- yilerin taman:en IWasına kadar her türlü vergi ve resimden muaf bulunacaklardır. Tahvillerin ibraç fiatı “e 95 olarak tesbit edilmiştir. Yani 20 liralık birlik tahvil bedeli 18 ve 500 Jiralık 25 lik tahvil bedeli de 475 liradır. Kayıt muamelösi Türkiye Cümhuriyet Merkez, Türkiye Cümhuri- yeti Ziraat, Türkiye İş, Emlâk ve Eytam, Halk, Türk Ticaret, Belediye. ler Bankaları ile Sümer, Eti ve Deniz Banklar tarafından icra edilmek- tedir, Diğer Bankalar vasıtasile de tahvil alımı temin olunabilir, Sermaye ve tasarruflarını en emin ve er çok gelir getiren sahalar. da işletmek istiyenlere keyfiyet ilân ve 15 günlük Suskripsiyon müdde ti zarfında Bankalara müracaatlarının kendi menfaatleri iktizasından bulur.duğu işaret olunur. (8443) i İ