22 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Son dakika Çek şehirlerinde protesto mitingleri yapıldı B. Mussolini Çekoslovak meselesinin yarım olarak değil, tam hallini İstiyor Prag 22 — Hükümet halka hita- ben bir tebliğ meşrederek Fransız - İngiliz teklifini kabul etinek lârım geldiğini, aksi takdirde Çekoslovakya- nın Almanya karşısında yalnız bırakı- lacağını bildirmiştir. Bu tebliğe rağ- men Çek şehirlerinde protesto nümü- yişleri yapılmış, halk Almanyaya kar. şı mukavemet gösterilmesini istemiş- tir. Nümayişçiler kabinenin istifasını, Benes'in ve ordunun himayesinde mukavemet tedbirleri alınmasını ta- Teb etmiştir. Pragda bir çok nümayişler olmuş- tur. Nümayişçiler İngiliz, Fransız sefaretleri önünden geçmişler, fakat hâdise olmamıştır. Hududda gerginlik artıyor. Südet- lerin bir hâdise çıkarmalarından kor- kulmaktadır. Hükümet Pragı hava taarruzlarından korumak için tedbir almaktadır. Vali bir beyanname neş- rederek erkekleri hava müdafaası müfrezelerine girmeğe davet etmiştir. Godesberg mülâkatı Godesberg 22 — B. Hitler bu sabah onda Godesberge geliyor. İngiliz baş- vekili 11 de Kolonya tayyare meyda- nında karaya inecektir. İlk görüşme 15 de olacaktır. Hitler ve Cambör- Tayn'a büyük istikbal yapılması düşü- Dülmüştü. Son dakikada bundan vaz- geçilmiştir. Müttehid cephe Londra 22 — Beriinden gelen ha» berlere göre Chambörlayn Godesberg- de müttehid bir Alman - Leh - Macar cepbesi bulacaktır, Mussolini bu cep- heye müzahirdir. Cephe, Çekoslovak- yadaki bütün ekalliyetler için mukad- deratlarını tayin hakkını istiyecektir. Romü 22 — B. Mussolini dün Trevi- sede söylediği bir nutukta Çekoslovak meselesinin yarım olarak değil, tam şekilde hallini istemiştir, İngiliz başvekili neler teklif edecek? Londra 22 — İngiliz başvekilinin Godesbergde ne kadar kalacağı belli değildir. Bu, müzükerenin alacağı şekle bağlıdır. Taymis gözetesinin sa- lâhiyettar mahfillerden aldığı haber- lere göre İngiliz başvekili şu teklifler. de bulunacaktır; 1 — Çekoslovakyanın yeni hudud- larını çizmek için beynelmilel bir ko- misyon. teşkili, 2 — İki tarafın da askeri tedbir. leri bir tarafa bırakması ve aşkerleri- ni hududdan çekmesi, 3 — B. Hitlerin ve diğer alâkadar. ların halkı süküna davet etmesi. 4 — Çekoslovakyanın yeni hudud- ları için teminat verilmesi. Alman mahafili sulhün temin edildiğine Lİ kani Çekoslovak meselesinin hallinden sonra daha umumi mahiyette görüşmeler olacak Münih -21 — B. Hitler ile Hariciye Nazırı von Ribbentrop gece sanat 23,15 te Godesberg'e hareket etmiş- lerdir, Perşembe günü oraya gelecek olan İngiliz Başvekili İle görüşecek- lerdir. Siyasi mahafil, görüşme tarhi- nin tayini, mülâkatı tertip eden İn- giliz Başvekiline ait olduğu mütalâa- sındadır, Godesberg 21 (A.A. — Havas ajansı muhabirinden: Hitler ile Çambörleyn arasında Vu- ku bulacak ikinci görüşmenin arife- © Ç sinde siyasi Alman mahafili, bundan böyle sulhün temin edilmiş olduğu mütalâasındadır. Yalnız şerait hak- © kında ve bilhassa Südet arazisinin © « — tahdidi meselesinde pek anud dav- rTanmaktadırlar, Almanca konuşan birçok ufak te- fek camlaların Çeklerle meskün âra- zinin orta yerlerinde bulunmalarına binaen Çekoslovakyadaki bütün Al- manları, Almanyaya vermenin âşikâr olan manasizlığı karşısında bu ma hafil, Türk - Yunan mübadelesi tar- zında bir ahali mübadelesini derpiş etmektedirler, Godesberg'de Avrupaya ait daha umumi bir uzlaşmanın taslağını vü- cude getirmek lüzumundan bahsedil- mektedir. Fakât Avrupaya müteallik meselelerin umumi bir tasfiyesi yapıl- mak üzere Godesberg görüşmelerinin temdidi bahsinde henüz pek ketum davranılmaktadır. Yalnız bir hava mi- sakı akdi ve silâhlarm umumi suret- te tahdidi gibi baz fikirler ileri sürül- mekle iktifa edilmektedir. İngilizlerle Almanlar arasındaki ik! taraflı konferansın Fransız ve İtal- yan devlet adamlarının iştirakile ya- pılacak daha geniş bir toplantı ile İk- mal edilmesi ihtimallerine de telmih edimektedir. B. Watson © Arkadaşları ile dün dün Anka- radan hareket etti Ankara 21 (Telefonis) — Beynel- ygilel Ticaret odası reisi B, Watson Te- fakatindeki zevat ile birlikte bu ak- şam İstanbula hareket etmiştir. B. Watson İstasyonda İktisad Vekâleti erkânı tarafından uğurlanmıştır. B, Watson, Ankaradan iyi intibalar- Ja ayrıldığını söylemiştir. Milli Müdafaa Vekili geldi Milli Müdafan Vekili General Kâ- zim Özelp bu sabahki Ankara ekspre. sile şehrimize gelmiştir. General Kâ- zım Özalp bir müddet şiirine ie maki i İki kayıb İzmir mebusu mütekald general Kâzım İnanç'ın vefat ettiğini büyük bir teessürle haber aldık. Merhum 1881 de doğmuş ve erkânıharb zabiti olarak orduya iltihak etmiş kıymetil bir askerdi. Bir çok vazifelerde bu- Tunmüuş ve tekaüd olduktan sonra İz- mir mebusu seçilmişti. Cenazesi bu- gün Cerrahpaşa hastanesinden kaldı- nlacaktır. Maarif umumi müfettişlerinden B. Bedri Kırşehirde zelzelede yıkılan okul binaları hakkında tedkikatfa bulunurken dün vefat etmiştir. Mer- hum bir çok maarif hizmetlerinde bulunmuş kıymetli bir zattı, Çinlilerin bir muvafakıyeti Hankeu 22 — Tiyen Çin mevkiinde 6 gün süren bir muharebede sonra Ge biç mi Ingiliz filosu dün hareket etti” Filo aldığı emir üzerine ikamet müddetini kısalttı Pazartesi “sabahımdanberi limanı- mızda bulunan Devonshire kruvazöri- le Gossack ve Afridi torpido muhrib- lerinden mürekkeb İngiliz filosu dün sabah üssülharekesine hareket etmiş- tir. Filo cuma gününe kadar İstanbul. da kalacak ve buradan Karadenize çıkarak Köstence ve Burgaza gidecek- ti. Dün akşam kruvazörde bir çay ve- rilmesi mukarrerdi. Fakat filo ku- mandanı dün sabah saat beşte aldığı emir üzerine dokuzda limanımızı ter- ketmiştir. Bu hususta İngiltere sefa- reti dün şu tebliğde bulunmuştur: «Bir - plân tebeddülü sebebinden İngiliz filosu maalesef İstanbulda ikamet müddetini kısalttı. Filo bu sabah Akdenize hareket etti,» Nafia Vekili Kütahya ve Balıkesirde tedkiklörde bulundu Balıkesir 21 ( — Nafla Vekili B. Ali Çetinkaya bugün saat 16,30 da Kütahya yolu ile şehrimize gelmiş ve istasyonda kalabalık halk tarafından | karşılanmıştır. Vekil Alatürk parkın. da Belediyenin verdiği çay ziyafetin. de bulunduktan sonra parkı dolaşmış, yapılmakta olan büyük yüzme hâavu- zu inşaatını gezdikten sonra şehir içinde bir gezinti yaparak yapılan ve yapılmakta olan işler üzerinde Vali- nin ve Belediye Relsinin verdiği iza- hatı dinlemiştir. Bay All Çetinkaya bu arada Balıke- sirde yeni ve modern bir istasyon yü- pılması hususunda tedkiklerde bulu- nulması için alikadarlara emir ver. miştir. B. All Çetinkaya şereline ge- ce parti'tarafından şehir klübünde bir ziyafet verilmiştir. Vekil, yarın İzmire hareket edecek- tir, Kütahya 21 (Akşam) — Nafıa Ve- kili Ali Çetinkaya bu sabah İstanbul- dan Kütahyaya gelmiştir. Vekil istas- yonda vali, vilâyet erkânı ile halk ta- rafından karşılanmış, şehirde bir iki saat kaldıktan sonra Balıkesire hare- ket etmiştir. Hatay devlet reisinin tedkikleri Halka ve mezruata zarar ve- ren bir bendin yıkılmasına karar verildi Antakya 21 (A.A.) — Anadolu ajan- sının hususi muhabiri bildiriyor? Devlet reisi Tayfur Sökmen, Amik gölünün Asi nehrine akan boğazın Üs- tündeki Mazlüm paşa dalyanında ted- kikler yapmıştır. Bu dalyan yüzünden Amik'te hektarlarca araziyi su basmak- ta. köylere ve mozruata zarar vermek- tedir. Bu yüzden bu havali sıtmalıdır. Halkın sıhhati ve memleketin refahı için bendin yıkılması zaruri görülmüş- tür. Bend, Mazlüm paşa veresesine ait olup maliyeye bir mukavele ile bağlı- dır. Maliye Vekâletimiz mukavelenin feshi için tedkikler yapıyor. Antakya 21 (A.A.) — Anadolu ajan- sının hususi muhabiri bildiriyor: İskenderun'un Fartisli köyünden Karabet isminde bir Ermeniyi öldüren Azboğlu Ali, Türkiye topraklarına ilti- ca etmişti. Katil, Hatay adliyesine tes. Tim edilihiştir. İskenderun 21 (A.A.) — Anadolu ajansının hususi muhabiri bildiriyor: Devlet denizyollarının postasını yas pan Samsun vapuru dün limana gi- rerken ilk defa olarak direğine Hatay bayrağını çekmiştir. Sinema filimlerinin gümrük resminden yapılan tenzilât Ankara 21 (Telefonla) — Hariçten getirilen sinema filimlerinden alın- makta olan gümrük resimlerinin yüz- de 15 nisbetinde indirildiğini bildir- miştim. Bu husustaki kararname bu- günlerde Resmi Gazetede intişar et- ni P m. Dün Geceki ve Bu Sabahki Haberler | Macaristan ve Lehistanda büyük mitingler Icab ederse Çekoslovakyaya karşı askeri hareket yapılması isteniyor “nacaktır. Bu topraklar Mekong'un Budapeşte 21 (A.A) — Bu sabah burada Kahramanlar meydanında muazzam bir miting yapılmıştır. Mi- tingin ruhu şudur: Hududların tadi- 4, Bu mitingde bütün Macar milleti- nin tek bir kütle teşkil ettiği ve bu | husustaki metalibatta da müttehid | bulunduğu ilân olunmuştur, Varşova 21 (A.A.) — Pat ajansı, 30,000 kişinin salı günü Siyezin hu- dudunda nümayiş yaparak Çekoslo- vakayadaki Polonyalı ekalliyetin Po- Jonyaya ilhakını istemiş olduklarını haber vermektedir. Nümâyişçiler, Pazartesi günü Ka- toviç'te kabul edilmiş olan karar suretine benzer bir karar sureti ka- bul etmişlerdir. Leh gazetelerinin makaleleri Varşova 21 (AA) Gazeteler, radyolar, lejiyonerler, eski muharib- ler ve milli birlik tarafından tertib edilen müteaddid içtimalar, efkârn umumiyeyi Pölonyallarla meskün arazinin Polonyaya rabledilmesi için baş vurulacak bütün tedbirler tesir. | siz kal dığı gün Siyezin Silezyasım | keri bir sefer icrası fikri- | ubahis erazide, Polonya ista- tistiklerine nazaran, 200,000, Çeklere | göre, 30,000 Polonyalı sakin bulun- Pi maktadır. Bu arazi şimalen Eder ile, garben Ostraviça ırmağı ile, cenuben Slovakya hududu ve şarken şimdiki Polonya - Çekoslovak huduru İle mahduddur. Bu arazi dahilinde Freystat Buhumin Karavina, Jab- lonkoy, - Fridek ve Moravska - Os- trava şehirleri vardır, Sosyalist fırkasırın organları müs- tesna olmak üzere hemen hemen bütün gâzelelerin bu mücadeleye iş- tirak etmesi askeri bir seferberlik ic- rasının halkça iyi görüleceğine delâ- Jet etmekledir. Hükümet namma söz söylemeğe selâhiyettar olan kimseler, bu arazinin 1919 senesin- de Çokoslovak orduları tarafından Polonyadan cebren (o gasbedilmiş ol- duğunu, Çekoslovakya'nın . her saman (o plebisit'e müracaatları imtina etmiş bulunduğunu hatırla- tarak kuvvet İsti nin mahküm muhik ve bu orazinin hini hacette kuvvete müracaatle Polönyay edilmesinin doğru olacağını şim iddia etmektedir. Bu sabahki gazeteler, Siyezin'de yapılmış olan tezahürata aid ha- berleri geniş mikyasta iktibas etmek- te ve Polonya sefirinin Berhtesga- den'deki kabulünün ehemmiyetini tebarüz ettirmektedir. en Fransa Suriyeden dört şartın kabulünü istiyor Iki hükümet arasında yapılan müzakerelerin akim kaldığı bildiriliyor Antakya 21 (A.A.) — Anadolu ajan- sının hususi muhabiri bildiriyor: Şamda çıkan «Eko de Syri. gazetesi, Paristen aldığı şu hususi haberi möşcete| mektedir; Pariste Cemil Mardamla Bonnet ara- sında yapılan konuşmaların akim kal. dığı haber verilmektedir. Çünkü Fran. sa hükümeti Suriye « Fransa muabe. | desinin tasdiki için aşağıdaki dört şar. | tan kabulünü ileri sürmüştür. 1 — İskenderunda teşekkül eden ye- ni hükümeti kati surette tanımak, 2 — Cezirede Suriye ve Fransanın iştirakiyle muhtelit bir idare kurmak. 3 — Muahedenin devam edeceği yir- mi beş sene müddetince, Suriyede Fran. sız ordusunun işgalini tanımak. 4 — Alevi mıntakasında Fransız or. dusunun istihkâm inşaatını kabul et- mek, Ulema cemiyetinin beyanna- mesi uydurmadır Antakya 21 (A.A.) — Anadolu ajan- İ sının öl muhabiri bildiriyor: Beyrutta çıkan «Ebabil, gazetesi, 17 i eylül sayısında geçenlerde Şamde top- lanan Ülema cemiyetinin neşrettiği be- yannameyi ve bu beyannamede İsken- derunda Araplara mezalim yapıldığı hakkındaki iddiaları şiddetle red ede. rek diyor ki: «Hiçbir tahkik ve tedkike lüzum gör- meden siyasete âlet olan bu kimseler, İskenderun Sancağında Arapların her türlü işkence ve zülüm altında inledik- lerini, hicrete icbar olunduklarımı, is- lâm dinine hakaret edildiğini, iddia ederek bu fecayii bir beyanname İle protesto ediyorlar. Bütün islâm dün- yasını iğfal için uydurulan bu yalan- Jar şayanı nefretlir. Biz bizzat İsken- derun, Antakya ve havalisine giderek yeni vaziyeti gözlerimizle gördük ve oradaki birliğe bilâ tefrik adalete hay- ran olduk. 'Temenni ederiz kİ, bu bir- Jik, adalet ve ittifak bize örnek olsun. Ingiliz - Çin anlaşması? in hükümeti İngiltereye mühim arazi terketmiş Tokyo 21 (A.A.) — Haber verildi- ğine göre, Şang Kay Şek hükümeti Birmanya ile Yunnan arasındaki | itirezlı toprakların beşte ikisini İngil- tereye terketmiştir. Buna mukabil, İngiltere, Çine mal- zemie vermek suretile yardımda bulu- batısında bulunmaktadır, 1 — İngiltere Birmanya ile Yunnan arasındaki hudud yolu ile Çine mü- himmat ithalini kolaylaştıracaktır, 2 — İngiitere, Yunnan'da yol ve tay- yare meydanları inşası masraflarının bir kısmını Üzerine alacaktır, 3 — İngiltere, Birmanya, Hindistan ve Malezyadaki Çinlilerin Japon aleyhtarı tahrikâtlarını o müsamaha ia Karplıyaraktır. 3 di di Alman iktisad Nazırı B. Funk 6 teşrinievvelde Ankaraya gelecek Ankara 21 (Telefonla) — Alman İk- tisad Nazırı B. Funk'un 6 teşrinlev- velde Ankaraya geleceği anlaşılmıştır. 'B. Funk'u karşılamak için bir pro- gram hazırlanıyor. Belgrad 21 (A.A.) — Alman İkti- sad Nazırı Funk, Dalmaçya sahille- rinde birkaç gün istirahat etmek üze- re Dubrovnik'e gelmiştir. Funk, 30 eylüle kadar orada kaldık- tan sonra Belgrada gelecek ve orada Yugoslav hükümetine üç gün misafir olacaktır. Alman İktisad Nazırı Belgraddan doğruca Ankaraya gidecektir. Amerikada bir tren kazasi Sfn Fransisko 21 (A.A.) — Tor Tuga şimendifer kazası neticesinde 15 kişi ölmüş ve 100 den fazla insan yara»
