21 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

id EE TE Sahife 2 AKŞAM 21 Haziran 1938 —— Ingiliz - Italyan itilâfı meriyete giriyor mu? Romada müzakere devam ediyor. İngiltere vaziyetini değiştirmiyor Roma 20 — İngiliz sefiri, Hariciye Nazırı Kont Ciano ile görüşmüştür. Bu gürüşmeler hakkında İngiliz ve İtalyan mahafili birşey söylemiyor. Maamafih İspanyadaki vaziyetin ve İngiliz - İtalyan anlaşmasının biran evvel meriyete girmesi meselesinin gö- rüşüldüğü zânnediliyor. Londra 20 — Havas ajansı muha- birinden: İngiliz gazeteleri, İngiliz - İlalyan itilâfı hakkında bugün bir tav- zih neşrediyorlar, Gazeteler, o hükümetin o bugün Avam kKamarasında evvelce dip- lomasi yolu ile söylemek mecbu- riyetinde kalmış olduğunu tekrar et-. mekten başka bir şey yapamıyacağını beyan etmektedir. Hükümetin evvelce diplomasi yolu ile söylediği şudur: 16 nisan tarihli anlaşmanın meriyet mev- küine girmesinin şartlarını tadil etmek mevzuu bahis olamaz. ! Bundan başka gazeteler, İspanyol barbinin memnuniyete şayan bir su- yelte hitama ermesine sırf Fransız müdahalesinin mâni olduğu suretin- 'deki iddialarını reddetmektedir. Bilâ- kis gazeteler, Fransız kontrolunun Prene hududunda her zamandan sıkı olduğunu, buna mukabil İtalyan mü- dahalesinin her zamanki gibi faaliyet- te bulunduğunu yazmaktadır. Gazeteler, İngiliz - İtalyan itilâfının kuru lâftan ibaret kalmamasını ancak gönüllülerin geri çekilmesi temin ede- ceğini yazıyor. |, Fransız gazetelerinin mütaleaları Paris 20 (A.A.) — Lö Jumal, Ro- madan istihbar ediyor: «B, Çember- Jâyn'in en yüksek hedefinin İspanya işlerine ademi müdahale meselesinde İtalyan ve Fransız noktai nazarlarını yekdiğerine yaklaştırmak olduğu söy- Jenmektedir. Bizzat Mussolini'nin söy- lediği gibi bu noktainazarların biri- birine hemen hemen taban tabana zıd "dün akşam faşist hükümetine İspan- yada harb etmekte olan İtalyan leji- Şonerlerini cephe gerisine çekmeği teklif ettiği söylenmekte ve buna mu- kabil İngüterenin İngiliz - İtalyan itilâflarının İspanyol meselesinin hal- Jinden evvel meriyet mevkiine girme- $ini kabul edeceği rivayet edilmekte- dir. Bu teklifin B, Mussoliniyi alâkadar edeceği muhakkaklır. Duçe'ye güre İn- giliz - İtalyan anlaşması bir takım me- nafi, bilhassa İtalyan imparatorluğu- nun tanınması gibi büyük bir menfaal arzetmektedir. Maamafih Duçenin Türk - Alman ticaret anlaşması Müzakerelere iştirak edecek heyetimiz çarşamba günü gidecek Ankara 20 (Telefonlu) — Berlinde yapılacak ticaret anlaşması relerinö iştirak edecek olan Ha Vekâleti umumi kâtibi B. Numan Menemencloğlunun riyasetindeki he- yetimiz çarşamba günü buradan is ir tevakkuftan sonra Berli ine Belediye reisinin Atina seyahati Fransanın da Prene hududunda ciddi | Dün atletizm müsabakaların- bir kontrol tesis etmesini şart olarak ileri süreceği zannolunmaktadır.» Maten gazetesi, Londrâdan istihbar ediyor: «İngiliz diplomasi mahafilin- de, kabinenin Kont Ciano tarafından İngiliz sefirine yapılmış olan son tek- lifi dikkatle tedkik elmiş olduğu te- yid edilmektedir, Kontun yapmış ol- duğu teklife nazaran İtalya, İspan- yadaki ihtilâfın uzayıp gitmekte olma- sına rağmen, İngiliz - İtalyan itilâina- mesini derhal tatbik mevkiine koyma- Eı şiddetle arzu etmektedir. İngiliz nazırlarının, İspanyada mu- hasamatın takib etmekte olduğu mec- raya binaen Londra hükümeti için ha- Mhazırda muahedenamenin esasını, bil- | hassa şimdi İspanyada harb etmekte olan bütün İtalyan gönüllülerinin ge- ri.çekilmesini derpiş eden maddeyi tadil etmek imkânı mevcut olmadığı neticesine vasıl olmuş oldukları söy- lenmektedir. Ademi müdahale komitesinin toplantısı Roma 20 (AA) — Rüyter ajansı- nın muhabiri bildiriyor; Söylendiğine göre, İtalya hüküme- ti yarın akdedilecek olan tâli &demi müdahale komitesinin içlimaına bü- yük bir ehemmiyet atfelmekledir. İyi haber alan mahfiller, gerek ademi müdahale komitesi, vasıtasile gerek- se İngiltere ve İtalya hükümetleri arasında aktedilecek bir itilâf netice- sinde, İngiliz - İtalyan itilâfının mer- iyete girmesi imkânım verecek su- rette yakında gönüllüleri geri almak kabil olacağını beyan etmektedirler. Askeri hastabakıcı hemşireler Dereceleri ve maaşları hak- kındaki lâyihanın tedkiki bitti Ankara 20 (Telefonla) — Gülhane tatbikat mektebinde açılacağım yazdı- ğımız askeri hastabakıcı hemşireler mektebinde yetiştirilecek hastabakıcı hemşirelerin mektebi bitirdikten son- ra dahil olacakları derece, sınıf ve ma- aşları ile sayılarını gösteren kanun lâ- yihası encümenlerce tedkik edilerek meclis rüznamesine alınmıştır. " Hükümet teklifinde hemşire maaş- larının 17 .nci dereceden başlaması is-| tenmişti. Mili Müdafaa encümeni, | bunların askeri sıhhat müesseselerin- deki hizmetlerinin yorucu ve yıpratıcı olacağımı ve tahsil derecelerinin lise hakkını haiz birinci ortaokul derece- sinden sayılacağını ileri sürerek maaş- larmın 15 inci dereceden ( başla” | masını lüzumlu ve faydalı görmüş ve hükümetin teklifini ona göre değişlir- miştir. Bütçe encümeni de Milli mü- dafaa encümeninin bu noktal nazarı- na iltihak etmiştir. Bundan başka milli müdafaa encü- meni lâyihada haslabakıcı hemşirele- rin 11 inci dereceye kadar yükselmele- rini temin edecek şekilde bir tadil de yapmıştır. 22 Kudurmuş bir öküzün etini yiyen 40 kişi zehirlendi Bükreş 20 (A.A.) — Balzi Depart- Recea kasabasında kudur- Amerikada bir tren nehre yuvarlandı 55 kişi öldü, 65 kişi yaralandı Milesity (Amerika) 20 (AA) — Olympian sürat katarı yoldan çıka- Tak Custer nehrine yuvarlanmıştır. Kaza neticesinde 29 kişi ölmüş, 65 kişi yaralanmıştır. Mamafih suya batan vagonların içinde 40 cesed bu- lunduğu tahmin edilmektedir. Milesiti 20 (AA) — Şimendifer kumpanyası, Olimpiyan - Ekspresin 160 yolcusundân 55 inin ölmüş ve- ya kaybolduğunu ve 65 inin yaralı bulunduğunu « bildirmektedir. Kırk kadar yolcuya bir şey olmamıştır. Alman yahudileri Borsalara ve ticaret piyasalarına kabul edilmiyecekler Berlin 21 (A.A) — Ekonomi ba kanlığı tarafından neşredilen bir emirnameye göre bundan böyle hiç bir Yahudi, Alman borsalarına ve ti- carei piyasalarına kabul edilmiyecek- tir. Yalnız arileştirme smeliyesini ko- laylaştırmak için ari ırkına mensup Alman firmaları ile iş yapmak istiyen Yahudi firmaları, muvakkat bir za- man için, borsalarda ve piyasalarda da bulundu, şerefine ziyafet el Atina 20 — İstanbul vali ve bele- diye reisi B. Muhiddin Üstündağ, dün öğleden sonra Alina stadına gi- derek Yunan - Mısır atletizm müsa- bakâlarını takib etmiş, akşamda paytaht nazırı B. Kocissn Glipada gazinosunda şerefine verdiği hususi Ziyalelte hazır bulunmuştur. Bu sabah B. Muhiddin Üstündağ, B. Kociastan ve Atina belediye reisin- den muhtelif belediye şubelerinin na sistemleri hâkkında izahat almış, öğleden sonra Yunan kızları li- sesinde şerefine verilen çay ziyafetine işlirâk etmiştir. Bu gece King Jorj otelinde B. Mu- hiddin Üstündağ şerefine bir ziya- fet verilmiştir. Bu ziyafette Türkiye elçisi B. Ruşen Eşref, paytaht nazırı 'B. Koclas, Türk sefarethanesi erkânı ve bir çok Yunan ricali hazır bulun- muşlardır. Gazetelerin makaleleri Atina 20 (Hususi) — Dün spor müsabakalarında bulunan Valimizin kazananlara kupalarını ve diploma- Jarını vermesi rica edilmiş ve Vali ve Belediye relsi B, Muhiddin Üstündağ bu ricayı kabul etmiştir. Vali ve Bele- diye reisi kupaları verirken çok alkış- lanmıştır. B. Muhiddin Üstündağ Britanyg otelinde misafirdir, Gece Akropol tenvir edilmiştir. Gazeteler yazdık- ları mâkalelerde kendisine «Hoşgti- din, diyor ve İki memleket arasında” ki destluktan bahsediyor, Bir genç eski nişanlısını öldürdü Kendi de kazaen çıkan kur- sunla ağır yaralandı Kartala bağlı Dolaybe köyünde Hayri adında biri Muammer adında genç bir kızı öldürmüştür. Hayri Muammer ile nişanlı idi. Son zaman- larda Muammer Hayriden âynlarak başka birisile nişanlanmıştır. Hayri buna muğber olmuş ve dün tabanca ile genç kızı öldürmüştür. Hayri bun- dan sonra şaşkın bir halde giderken tabancası kazaen ateş almış ve çıkan bir kurşunla ağır yaralanmıştır. Kartal Adliye ve jandarması hadi- se mahallinde tahkikata başlamıştır. Çiniciliğin himayesi lâyihası encümenlerce muvafık görüldü Ankara 20 (Telefonla) — Çiniciliğin, halı ve emsali gibi muamele vergisin- den istisnası ve muamele vergisi ka- nununun ona göre değiştirilmesi hak- kında Kütahya mebusları Mehmed: So- mer ve Naşld Uluğ tarafından hazırla- nan kanun teklifi, İktisad, Maliye ve Bütçe encümenlerince müzakere edil- miş ve Türk tezyini sanatleri içinde mümtaz bir mevkie sahip bulunan çi- niciliğimizin vergiden muaf tutulmak suretile teşvikini istihdaf eden lâyiha her Üç encümence muvafık görülmüş- tür. Projenin bir maddesine göre mat “yet 1 haziran 938 tarihinden it 2 Japonlar Hindiçiniye kadar cepheyi uzatacak Japonlar Hainan adasını işgal ede- cekler Çin bataryaları tahrib edi'di Londra 21 — Japon hariciye mazı zırı, yakında Japonyanın Çindeki bs rekâtı askeriye cephesini başka bir mıntakaya ve ezcümle Fransanın elinde bulunan Hindi Çiniye kadar teşmil ve temdid edeceğini tebliğ etmiş, bu mıntakada bulunan ecnebi tebta- &run bu taraflardan biran evvel çe- kilmelerini taleb elmişlir, Tokyo 20 (A.A.) — Japon Hariciye Nezareti mümessili gazetecileri kabul ederek Hainan adasının askeri mü- lâhazeler dolayısile mutlak surette isgal edileceğini ve Çin topraklarında bulunan mekür adanın 1907 tarihli Japon - Fransız munhedesile hiç bir alâkası olamıyacağını o söyledikten sonra, Japonyanım mezkür adaya mü- teallik niyetlerinden Fransayı haber- dar etmek mecburiyetinde bulunma» dığını ve derpiş/ edilen askeri hare ketlerin münhasıran askeri mües- sesatı istihdaf eylediğini ve esasen yeniden arazi ilhak etmek fikrinde olmıyan Japonyanın mezkür adayı devamlı surette işgal etmiyeceğini kaydetmiştir. Hariciye Nezareti mümessili Hainan ifte bulunan Japon ge- hil bataryalarının ateşine maruz kaldığını © ve esasen haz | otuz Fransiz aresinin gelmiş duğunu ve bu tayyarelerin tal beklediğini iâve etmiştir. Hariciye Nezareti mümessili müdafaa topları hakkında da Kan tonda bulunan bülün topların Sov yet mamulâtı olduğunu söylemiştir. Tokyo 20 (A.A.) — Domei ajansın» dan: Bir Japon tayyaresi, Haynan adasındaki Çin bataryalarını tabrip etmiştir. Bundan başka Japon tay- yareleri, Fukiyen eyaletinin merkezi olan Fuçeu'daki tersaneyi de tahrib etmişlerdir. Japon ileri hareketleri Tokyo 20 (A.A.) — Yangtsenin şi- malinde Hankeu istikametinde ğ- yen Japon yürüyüş kolları, Hotaşene girmişlerdir. Burası Tsienshan'ın kar- da Japon kıtalarının geçtiği nehrinin üstünde, Çin umumi karar- gâhının 240 kilometre şarkında kâin bir kasabadır. Benzin yerine hava gazı Iktisad Vekâletinde toplanan bir komisyon otobüs ve kamyonların hava gazı ile işlemesini tedkik etti İtisad Vekâleti, motörlü nakil va- sıtalarında kullanılan benzin ve ma- Zot yüzünden memleketten harice birçok para çıktığını düşünerek milli ekonomiyi korumak üzere bazı Avru- pa memleketlerinde olduğu gibi kam- yon ve otobüslerde havagazı istihlâk sedilmesi için tedkikat yapmağa ka- | rar vermiştir . Bu maksadia geçenlerde İktisad Vekâleti sanayi umum müdürü B. Reşadın refsliği altında bir toplantı | yapılmıştır, Bu toplantıya milli mü- dafaa, Nafla, İktisad Vekâletleri, An- kara, İstanbul Belediyeleri ve Anka- ra olobüs idaresi murahhasları rak etmişlerdir. Toplantı iki gün sür- müş ve benzin ile havagazının mali- yet fiatleri etrafında tedkikler yapıl- mıştır. Benzin ve mazol yerine havagazı ie motörlü vesaltin işletilmesi için Avrupanın birçok yerlerinde tecrü- beler yapılmış ve muvaffakıyetli ne- ticeler alınmıştır. Bu tecrübelerde tatbik edilen usul şudur: 200 atmosfere göre oksijen çelik şişeleri hazırlanıyor. Bu çelik şişelere havagazı tazyik edilerek doldurulu- yer. Otomobil bu şişelerden alman havagazı e işliyor. Yalnız bunun için otomobil ve otobüsün karbüra- törünün değiştirilmesi lâzımdır. Yeni tarz kabul edilirse havagazı almak için istasyon tesis edilecektir. Bu İstasyonlarda havagazı tazyik edilmek suretile şişelere doldurula- caktır, Bir şişelik havagazı, aşağı yu- İ «karı 20 - 30 kilometrelik yola yete- ! cektir. İktisad Vekâleti, şimdilik ya» nız kamyonlarla otobüslerin havaga- 7. tazyikile işletilmesine tarafdardır. İleride bu usul, otomobillere de teş- mil edilecektir. Havagazı tazyiki, yalniz benzin ile müteharrik vesaite elverişlidir. Mazotla işliyen makinelerde havagazını kul- lanmak kabi! değildir. İktisad Vekâletinde yapılan top- lantıda henüz kati bir netice alına- mamıştır. Vekâlet, dahe isabetli ka- rar verilmek üzere bu hususta Avru- panın muhtelif yerlerinden malümat getirtmeğe ve heyetin iki ay sonra tekrar toplanmasına karar verilmiş- tir. İstanbul Belediyesinin getirtece- ği otobüslerin kati bir karar verilin- ciye kadar münakasaya konmaması muhtemeldir, Gekoslovakyada Bir Alman mülteci yaralana- rak Almanyaya kaçırılmış Prag 20 (A.A) — Çeteka ajansı, aşağıdaki tebliği neşretmiştir: Cenubi Bohemyada O Prachatice muınatakasında Bavyera hududuna yakın bir noktada kâin Horni'de 12 haziran tarihindenberi B. Jozef Şmit isminde bir Alman vatandaşı, akra- bası nezdinde yaşamakta idi. Bu adam, çifçi olup 38 yaşındadır. ve aslen Bavyerada kâin Şnelzöflüdür. 'B. Şmit, Bavyerada tevkif edilmek tehlikesine maruz bulunduğundan Bohemyadaki akrabası nezdine iltica etmiş idi. 17 haziran tarihinde gece yarısına doğru akrabasının evinde yatmakta olduğu tavan arasında meçhul bir takım eşhasın taarruzuna uğramıştır, Bu eşhas kendisini yara- Jamışlar ve Zorla Bavyeraya götür müşlerdir. Vaka mahallinde görülen izler, Ispanya harbi Barselon uzun müddet bom- bardıman edildi Barselon 20 (A.A) — Frankisile- rin tayyareleri sabaha (karşı saat dörtte başlıyarak Barselonu bir saat- ten fazla bombardıman etmişlerdir. Bombardımandan bilhassa liman mıntakası müteessir olmuştur. Bu- nunla bereber facia kurbanlarınn adedi azdır. Hasarat ehemmiyetsiz- dir. Frankocular ilerliyorlar Burgos 20 (A.A.) — Frankistler, bütün mıntakalarda ilerlemektedir- ler, Katil kuvvetleri, Sagonte - Teruel yolunun her iki tarafından yürüye- rek yolun bazı noklalarında 8 kilo- metreden fazla bir mesafe katetmiş- lerdik, Frankist ileri karakolları şim- di, Berre dört si mk bir me- ğa ayır d4pPsnSeEeFE FESFERS EF nes sgıar p Ga