12 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8
Denizaltı gemil ri ERİ EE UL Her tarafta fazla mikdarda denizaltı gemisi yapılıyor İlslyada 8 mayıstâ Hitler'in şere- | nlan donanma geçid resmine n tahtelbahiri iştirak etti. Son alınan haberlere nazaran İtalya bü 90 tahtelbahirin adedini 1940 se- nesine kadar yüze çıkarmak istiyor. İtâlyanın inşa etimek İstediği son sis- tem tahtelbahirler 16 dır. Diğer taraftan Amerika da tahtel- bahir filosunu 41956 tona çıkarmak niyetindedir. Amerikada kısmen €$- ki ve yeni ve kısmen inşa halinde bu- | lunan tahtelbahirlerin adedi 83 tür. İngilterenin 53 tahtelbahiri vardır ve 17 yeni Lahtelbahir inşa etmektedir. Japonyanın mevcud 62 ve inşa halin- Ge 5 tahlelbahiri vardır Fransa, mev- cud 83 tahlelbahir'ne 12 yenisini ilâ- ve etmektedir. Almanyanın mevcud, inşa hâlinde ve inşası mutasavver tahtelbahir adedi 61 dir. Diğer devlet- ler de muayyen bir nisbet dahilinde tahtelbahir silâhma malik . bulunu- yorlar. İ Fransızlar, İtalyanın daha fazla | miktarda tabtelbahire malik oluşuna endişe ile bakıyorlar. Yalnız kendi tah- telbahirlerinin kalite itibarile yüksek olduğunu ileriye sürerek müteselli Oluyorlar. Hakikaten de -Fransızlar, İngilizlerin inşasına muvaffak olama- dıkları büyüklükte, 3000 tonluk ve 2 aded 20,3 sanlimlik toplarla müceh- hez «Surcouf» tipinde tahtelbahir yapmışlardır. Bunlar düşman üssü- bahırilerine ve Rruvağörlerine hücum edebilecek Okuvvettedir. Bunlardan başka beheri - 1500 tonluk 30 eded Fransız Lahtelbahiri, uzak denizlerde | işe yaradıklarını isbat etmişlerdir. Bunları yazmaktaki maksadımız, | tahtelbahir inşaalının dünyanın her tarafında büyük bir faaliyetle devam etmekte olduğunu göstermektir. 1930 senesinde akdedilen deniz muahede- | sile her devlet için tahdid edilen 52,700 tori çoktan tecavüz edilmiştir. Halbu- ki tahtelbahir silâkı hakkındaki #i- | kirler urasında çok tehalüf vardır. Umumi harpte tahtelbahirlerin görü Güğü en büyük iş, silâhlı, silâhsız bü- tün ticâret gemilerini batırmaktan ibaret idi. Balırılan ticaret gemileri- nin tonu 13 milyona kadar çıkmıştı. Fakat en ziyade Alman tahtelbahirle- ri tarafından gösterilen bu faaliyet te birzaman sonra tesirini kaybetti Çünkü devletler bu silâha karşı mu- kabil tedbirler almanın yolunu bul- dular. Bundan başka gayri mahdud | tahtelbahir harbi, Almanyanın da iş tirakile devletler arasında memnu sayılıyor. Bununla beraber bu memnulyetin tesiri olmıyacağını da iddia edehler | yok değildir. «United Services Reviw> | askeri mecmuası milletlerin hayat | mücadelelerinde bu gibi insani Kâyıt- i ların dikkate alınamıyacağını yazı- | yor ve zehirli gaz memnulyeti gibi, hududsuz tahtelbahir muharebesi memnuiyetinin de akim kalacağını zannediyor, Mukabele bilmisle hazır olmak için dünyada birçok fabrikala- rın zehirli gazlar imâl ettiği muhak- kaktır. Diğer askeri muharrirler de bir ai- lenin oturduğu odaya düşecek olan bir bomba ile deniz tarikile o ailelere | erzak nakleden ticaret gemilerinin batrılması arasmda bir fark görmü- yorlar. Tahtelbahir silâhmın en kuvvetli | tarafı, Almanların iddiasına nazaran, o silâhla yapılacak harbin hududsuz ve kayıtsız olarak lerâ edilmesidir. Bu tarzdaki tahtelbahir harbi memnu sayılacak olursa tahtelbahir inşaatın- da bugün görülen faaliyetin hangi maksada müstenid olabileceğini araş- tırmak lâzım gelir, Maksadlardan bi- ri şudur: Düşman tarafin tahtelbahi- re malik olduğunu bilen diğer taraf, o silâha karşı korunmak için çök mas- raflı tedbirler almağa mecbur kalır, Meselâ büyük harp gemilerinin yürü- yüş taktik'i son süratle ve zZigzay ş6- kilde hareket etmesi, fazla miktarda İ duğu pek belli değildir. Çünkü 16 kâ- | dan başka kovalıyan kadar kovalanan mahrukst sarfını mucib oldu. Ondan | sonra limanların ve üssübahrilerin maynlar, tel örgüler ve gemilerle ta- Tassud edilmesi, emniyet altına elın- ması ve kapatılması, birçok ticaret gemilerinin bir araya toplanarak ka- file halinde ve nezaret alında yola | çıkarılması, hep mukabil tarafı bü- yük masraflara eokscsk olan tedbir- lerdendir. Mahdud miktarda tahtel- bahire malik olmak bile karşı tarafı bu masrafları ihtiyâra mecbur eder; nasıl ki have tehlikesi de çok miktarda insan, hârp ve para vasıtaları hazır İ bulundurulmasını icab ettirir. Ancak, tahtelbahir bugün artık her | türlü takibata karşı emin bir vaziyet- te değildir, Umumi harpte fevkalâde inkişaf eden dinleme tekniği son 7a- manlarda daha ziyade terakki etli. Bugün bir tahtelbahirin deniz altın- da hangi noktada bulunduğunu tes- | bit elmek mümkündür. İngiliz müte- | hassıslarından Bywater'in iddiasına göre, bugün hiçbir düşmen tahtelba- hiri tasavvur edilemez ki işitilmeden İngiliz sahillerine yaklasabilsin. Bu iddianın ne dereceye kadar doğru ol- nunusani 1932 tarihinde Portsmouth önünde batan «M. 1; İngiliz tahtel- bahiri ancak 3 şubatta buluna- bildi. OFakat © Zâimandanberi dinleme cihazlarının daha £iya- de inkişaf ettiğini kabul etmek Iâzım gelir. Farzedelim ki bu in kişaf sayesinde bir tahtelbahirin bir noktaya yaklaştığı uzak mesafelerden de işitilebiliyor. O zaman tahtelbahir | silâhunun harp kabiliyetleri neden iba- ret “Kalıyor? Bir âmirai bu suale şu cevabı veri- | yor: «Tahlelbâhir harpten sonra ©3as- | hı surette terakki etmedi. Bütün harp ve ticaret gemilerinin sürati son za- manlarda arttırıldığı halde, tahtelba- hirlerin gerek deniz üstünde, gerekse deniz altındaki sürati pek az arttı. | Onun için tahtelbahir esas filo ile ha- | reket etmeğe muktedir değildir. Bu- nunla beraber, tahtelbahirin bugün haiz olduğu en büyük kıymet, görül meden ablukalar: yarmak ve uzaklar- da bulunan deniz harbi sahalarında diğer deniz kuvvetlerinin yardımına muhtaç olmadan tesirat yapmak ka- biliyetidir. Bundan başka tahtelbahir strate- jik istikşafta işe yarar ve mayn mu- harebesinde ve ticaret harbinde ken- disini gösterebilir. Esas filo ile müşte- reken harbetmek kabiliyetini arttı- ramıyan tahtelbahir, o işleri ifa hu- susurnda büyük bir kabiliyet göstere- bilir.» Bu suretle tahtelbahir meselesinin mahiyeti hakkında bir fikir edinilmiş oluyor. Her halde tahtelbahir inşaa- tında büyük bir faaliyet gösterilmesi o silâha fazla bir ehemmiyet verilmek- te olduğuna bir delildir. Yeni tahtel- bahirlerde, dinleme âletlerinin kuv- vetini azaltmak için tahtelbahirin ma- kine dairelerinden gürültü çıkma- mast için tertibat alınmaktadır. Bün- | da dinleme âletlerile mücehhez ola- | cağı için vaziyette kendiliğinden bir müvazenet hasıl olacaktır. Tahtelba- hirlerin radyo ve telsiz cihazları da yeni tehlikelere uygun bir şekildedir. gönderici cihzlar, düşman tarafından işitilmemek için, çok hafiftir ve ara istasyonlar vasıtasile - çalışmaktadır. Yalnız değiştirilemiyen bir şey varsa Baş, diş, nezle, grip, romatizma, nevralji, kırıklık ve bütün | 51574 ağrılarınızı der İcabında sinshakienene O da sürat meselesidir. Bir tahtelbahi- rin su üzerinde sürati 20-21 mildir ve su altında da sürati 8-9 milden fazla- ya çıkârılmıyor . Destroyerlerin bu- günkü sürati 44 mildir ve diğer harp gelilerinin fazla süratleri karşısında bu sürat hiç sayılır. Tahtelbahirin isabelli torpil) endahlı yapması çok güçtür. Tahtelbahirlerde islah olunan bir cihet varsa o da denize balmsi za- manının bir dakikadan daha az bir zamana indirlimesidir. Bir de torpe- do teslihatı daha kuvvetlendi, Fran- sız tahtelbahirlerinde onar, diğer tah- telbahiricrde 53,3 ve 55 santimlik 6-8 kovan vardır. Nişan alma cihazları ve periskoplar da eskilerine nisbetle da- ha iyidir. Tahtelbahir toplarınâ gelin- ! ce, Fransızların 3000 tonluk tahtel- bahirlerindeki 203 santimlik topları hariç tutulacak olursa tahtelbahirler ekseriyetle 10, bazan 12-13 ve Ameri- kada 15,2 santimlik toplarla müceh- hezdir, A.C.D. Kırmızı derililer arasında (Baştarafı yedinci sahifede) leri, tiyatroları her şeyleri aynıdır. Amerikalılar kendi renklerinden ol- mıyan insanlara karşı bambaşka tür- Yü muamele ederler. Kırmızı derililere kolaylık Yalnız bu muameleden kırmızı de- rililer müstesnadır, Onlar her yerde sevilir, her yerde Yeni dünyanın ha- kiki ev sahibi muamelesi görür, Her gazinoya girebilirler, istedikleri ma- saya oturabilirler, Kırmızı derililer için Amerikada renk farkı yoktur. Vakın Hindliler için Amerikada bir «Kırmızı derililer munlakasi;> ayrılmış» tır. Fakat bu onların iyiliği içindir. Çünkü bu mıntakâda kırmızı derili- lere bedava erazi verilir ve kendilerin- den gayet az vergi alınır, Fakat bir kırmızı derili İsterse Amerikanın her tarafında oturur. Lâkin kırmızı deri- Hiler kendi mıntakalarından şaşmaz- lar, Halbuki Amerikan tarihi, Anglo Saksonlarla kırmızı derililerin arasın- daki bitip tükenmez mubarebelerle, kırmızı derililerin ilk Amerikalılara yaptıkları zulümlerle doludur. Oda başka mesele... Gezdiğim Amerikan üniversitelerin- de kırmızı derili gençleri talebenin ne kadar sevdiğine hayret ettim. Hal- buki kırmızı derili çok -mağrur bir adamdır, Beyazlarla gayet güç arka- daş olur. Fakat arkadaş. olduktan sonra dostu için canını vermeğe her zaman hazırdır, İşte onları Amerika- hlara sevdireri de budür. Pazar, dünyanın eni eğlenceli yer- lerinden biri idi, Her köşede milli danslar yapan kırmızı derililere ras- geliyorduk. Amerikalı dostum: -- Bunlar eğlenceyi çok seven İn- anlardır, dedi, geceleri ateşlerin et- rafında mütemadiyen dansederler, Ve bir kırmızı derili ne kadar geniş dü- şünürse düşünsün, çocuğuna kendi milli danslarını, harp ve sâadet dan- sını öğretmeden dünyada beyazların mekteplerine göndermez. Biz böyle konuşurken karşımızda Kabile relsi kıyafetine girmiş yedi se- kiz yaşında bir çocuk milli danslar oynuyor, acaip bir çemberin içindeh geçerek mp zıp sıçrıyordu. o Hikmet Feridun Es (37258 e GE YE Ve m MER ME MER GR GN HN ar e MESSE Tayyare piyangosu Bugünkü çekilişte kazanan numaraları dercediyoru 10566 — 8924 31936 35094 33658 38840 3154 19260 22215 8377 37505 2624 İdin kazanin mimara 34927 10413 13367 4313 34587 2406 29656 i MOS 14935 14412 3722 o 2264 — 8902 Bu numaranın son iki rakamı ie İğrek zaar sol nihayet bulan bütün biletler 20) 16206. 21720 31179 lira, yani 1/10 biletler (2) lira amorti | yagı gana 52154 kazanmışlardır. 25588. 36240 32454 10153 38435 22591 3000 16130 12303 21624 26335 37868 13050 Kira kazananlar 33371 30850 26345 4576 14041 14387 27246 10859 32141 © 27445 8670 31479 © 701 1000 6380 16045 © 7452 26040 — 712 36750 : Lira kazananlar 6300 “10000 22549 22567 34689 20684 o 259 | ST 12742. 14516 © 3346 3563 20522 32377 500 38121 15611 16744 Hi meni: 13803 28480 6102 > 28053 23516 23911 9063 Oo 506 21532 33199 36256) ıs29 (O7os4 39361 18037 36035 21093 26847 13096İ22305 (25640 © 2954 22285 20247 28273 22533 2AZTAİ ser 400 29734 34600 2142 30447 28580 6201 24664 28772 1457 21123 (7961 200 lira kazananlar 11980 20402 26422 20231 24234 14287 28249 2sız2) 289 22645 22847 9003 1747 26715 sızı ( 2672)21299 30031 5369 29252 95009 OS6r5 20629 21904)26067 36778 16879 648 13050 47a$ ıroca 37920)97728 ,20112 22109 30255 20743 21972 14051 96)T; BIĞZ.. 20M, 28612 23003 840 39104 15920 6229 37196 38069 N 9114 37501. 1904 100 lira kazananlar 2044 06189 O 451 25115. 5871 20953 “617 16477İ26984 21500 5161 14108 o 8010 10311 28022 25869İ31528 10578 O 3597 19444 6457 4215 34324 3444730239 4772 19977 19020 38762 13620 6627 13859 26677 13587 14643 31200 16505 28439 26256 33257İ20530 O 6630 18732 8592 OB7A5 O 652 35516 6078İ 3173 32052 30196 24955 36056 34875 20433 11965 23043 © 8214 12707 16601 O 8463 10099 36627İ32043 (9031 10808 71418 (9845 15539 31933 17382İ oaoı 33207 39627 33383 16274 37316 33561 25382 3ı7e6 (o 7275 21838 — 4702 7047 5916 25537 2581 35242 50 lira kazananlar mükâfat 5008 34448 OİBOO 10977 25270 19836 20092 22013 (1692 15982 30657 24088 31408 (9545 © 3592 24448 19641 13527 16429 16344) mışlardır: 32754 10058 10464 20408 3i282İj957 O 355 5103 26072 18014 16018 31841 36493) gö79 © 6889 49410 11008 81806 31035 20054 — 8653/14297 27390 (o 7511 16354 471 22087 10238 o 2874 35793 38042 20113 26594 174 o 2605 13384 17291)ıs585 25778 24620 17205 10895 31399 14103 21700 gy230 28095 317765 1659 13713 36690 10801 29004/'şıscg 35844 30318 9123 1466 15625 5989 28142İzs968 (82908 27357 1104 - 9198 11604 “9155 6600 31117: 7214 5170 “14958 27493 7201 27873 (5914 “28710 15584 29485 O 3463 25621 “30955 10447 35887 26060 4478 “1396 11523 20026 27881 25765 32076 “33233 n 14402 26392 s037 26972 33625 5 4 30161 21807 o 9232 20443 (21591 27848 O 7740 31181 11604 35028 36702 7668 © 486 © 10397 18525 (O 4767 38573 30060 13575 11182 19005 28510 10817 11441 rn slm İpe 100 a ticaret muahedesi 20475 25724 18460 80235 20595 EEE 38423 (o 2200 23549 6804 23653 21146 18531 21202 27197 17316 tebliğ neşretti 3112 (14448 246901 10918 38577 21508 O 4828 12853 20880 (6245) ( Belgrad ll (AA) 26821 33283 1496 Yugoslavya ile Almanya 29662 > 3201 53396 18616 3öo91) akdedilen 4 haziran, tarihli 24113 O 2005 31864 (O8170 11059 38185 23272 13480 (6747 37970) tebliğ neşretmektedir. 10458 o 6302 1926 2092 12205 Yıos2 21447 13585 2794 © gö5) hudud olması ticaret münasebe 25005 33930 39203 13009 38017 ğini ve bir yandan Yugoslarya Gö ikinnliri raat mahsullerinin müsaid flatl 3209 23157 26414 25704 © 4756 7887. 10132 2994 9254 17895) tarafınsan satın alınmasında her 22240 11492 2041 20184) tarafın menfaattar 19230. 21975 « 2513... 4532 18018). rih edilmektedir. Avala ajansı yarı resmi bir muahedesi hakkında yarı resmi bf Bu tebliğde iki memleketin hem”. Almanyaya. satılmasında ve Alma sanayi memulâtının da Yugoslav e R Tam Liste 16685 824 16071 29431 33521 35326 20325 24770 8028 14271 10199 2107 17531 20371 28420 31851 28319 18927 13955 3160) 3739 37540 10647 13568 12976 5377 2112 14608 14369 15510 12204 11634 23638 28866 28393 8191 35508 31881 30492 719 35106 1033 30970 24991 21437 18254 20000 Liralık büyük En son in ve kırk kişi arasin” da tâksim edilen 20 bin liralık mü” kâfatı aşağıdaki numaralar kazan 31052 20061 16925 443 10213 4872 38131 28872 10000 Liralık ö mükğfat Alman - Yugoslav - “Avala ajans, üzerinde müsaid bir tesir göstere” bulunduğu tâ8 âbiğik sakil 3 Hiti dütüğ 10831 14165 de m
