27 Mayıs 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Ea — Ham madde sllâhi Amerika; askeri cihetten ehem- miyetli olan bütün ham maddeleri bir elde toplamağı düşünmektedir. Bu maksâdla askeri mütehassıslar- dan müteşekkil bir heyet şimdiden tedkikler yapıyor. Şimali Amerika devleti Orta ve Ce- nubi Amerika devletlerini de bu işte birlikte çalışmağa davet edecektir. Amerika kıtasının her hangi bir tara- fına Avrupa yahut Asya cihetinden bir taarruz vukuunda bütün Ameri- ka hükümetleri sevkulceyş kıymeti haiz ham maddeleri harice gönder- miyeceklerdir. Bu esas üzere ham maddeler üzerinde Amerika hükü- metleri arasında anlaşma yapılması Vaşingtonda düşünülmektedir . B, Ruzvelt, ham maddeleri en kuv- vetli bir silâh olarak kullanmağa ha- rüretle taraftardır. Kongrenin âyan ve mebusan meclislerine göndrediği bir beyannamede bütün dünyanın ham maddeleri anahtarının fosfor ol- duğunu ve binacnaleyh Amerikan milletinin bir harb zamanında elin- de bulunacak fostatların mikdarı hakkında şimdiden tahkikat yapılar râk tesbit edilmesini istemiştir. Gazetelerle yaptığı mülâkatta da demiştir ki: «Bugün beşeri, hayvani ve nebati hiç bir mahlük fosfatsız yaşıyamaz. Halbuki bu kadar elzem olan bu ham madde Amerika, İngiltere, Fran- sa ve Rusya gibi sayılı memleket- lerin elinde toplanmıştır. Bu hayati maddenin ve diğer ham maddelerin her zaman Amerikanın ihtiyacını tatmin edecek mikdarda bulunması için bir plân hazırlayıp buna göre harekt etmek icab eder. Bu plân öyle beş on sene gibi kısa bir zamanın ihtiyacını değil, 1,000 senelik ihtiyacı nazarı itibara alarak hazırlanmalıdır.» Suni sisten sonra suni ses Harb zamanında düşmanın çö- | mektedir. Bu suretle ilerlemek isti- zünden hedefleri gizlemek askerliğin en mühim bir şubesini teşkil ediyor. Harb gemileri ve Layyareler suni sls- leri dilerini gizlemektedirler, Eo- ca şehirler havadan bir taarruz ih- timaline karşı suni sis bulutları ile güzükmez bir hale getirilmektedir. Şimdi de yalnız gözden değil, ku- laktan da #skeri hedeflerin saklan- msaı düşünülmüştür. Bu maksadla muhtelif memleketlerde tecrübeler yapılıyor. Fransız askeri makamları sesli filim ve telsiz esasatı üzere icad edilen bir cihazi uzun uzadıya ted- kik ve tecrübe etmektedir. Bu cihaz güya yüzlerce mitralyöz ile ateş ya- pılıyor gibidüşmana birhis ver Edirnede etnoğrafiya müzesi yen bir düşman kuvveti, karşısında mitralyöz ve diğer otomâtik silâhlia- rın kurşunlarından bir baraj ve sed yapıldığı zehabına kapılmaktadır. Arâsıra hakiki mitralyöz ateşi de açıdlığndan düşman pek kolay al- danabilecektir, Binaenaleyh düşman karşı tarafın hakiki makinelitüfek müdafaası nerede olduğunu keşfe- demiyecektir. Bu ses setri âleti yalnız askeri kıta- lar tarafından değil, hava kuvvet- leri ve harb gemileri tarafından da kullanılabilecektir. Yakında sun! sis müdafaası kadar sun! ses müdafaası da ehemmiyet bulacaktır. Etnografya müzesinin Selimiye avlusundan görünüşü Edirne (Akşam) — Selimiye cami- si içerisinde açılmış olan etnografya müzesinden sonra şimdide büyük eserlerle kabir taşlarile yeniçeri sikke ve rülbelerini gösteren pek kiymetli bir açık müze kurulmak üzeredir. Bunun üzerinde mütehassıslar çalışı yorlar, Bu büyük müze son sene içinde Maliye Vekâletinin himmetile tamir edilmiş ve edilmektedir, Üç asır ev- velki Osmanlı Maliye Nazırı Ekmekçi | oğlu Ahmed paşanın kârvansarayı da kurulacak ve Tatar hanlarının kabir taşları dahi dikkat ve itina ile oraya toplanacaktır. Mimar Sinanın eserlerinden Vezir Rüstem paşanın büyük hanı, eski eserleri sevenler tarafından baştan başa temizlettirilmiş. Orada esaslı bir tamir ve ıslah için hususi sahip- lerile hazine malları ayrılmakladır. Bunun gibi meşhur Ali paşa bedesta- nı dahi tapu ve kadastro fen heyeti tarafından büyük bir dikkatle harita ve kadastrosu yapılmış ve bu nüsha An- karada folosta makinelerinde çoğal- tılmıştır. Kudüste gece ışık yakmak yasağı kaldırıldı Kudüs 26 (A A.) — Gece ışık yakmak ve sokağa çıkmak yasağı bu akşamdan itibaren kaldırılacaktır, Odol ile ağız bakımı pek büyük bir iyiliktir denilebilir Yavaş yavaş dişleri bozan ağızdaki o çürütücü şeyler arlık peydahlanamaz ve ODOL su- yunun her kullanılışından sonra insan bütün ağzında bir ferahlık duyar. Bunun üzerine bir de dişlerinizi Odol dişmacunu ile fırça- larsanız onlar bembeyaz ve parlak olurlar. , İsveç Eski sadaret dairesi muha. faza edilecek, hariciye ve dahiliye binaları yıktırılacaı B. Prost'un ha- zırladığı (nazım plâna göre vilâyet ve belediye binala- rının (o Sultanah- medde, cami kar- şısında inşa edile. ceğini yazmıştık, Bu binalar yapıl- dıktan sonra eski Babıâlinin sadaret dairesini işgal eden Vilâyet ( teşkilâtı buraya nakledile- cektir. Acaba bundan sonra eski Babıâli ne olacaktır? B. Prost, Babâli bi- nasının Oomimâri hiç bir kıymeti ol- mamakla beraber yasi hâdiselere sahne teşkil etmesi iti- barile büsbütün ortadan kaldırılması- nı muvafık görmemiştir, Bugün Def- terdarlık tarafından işgal edilen eski Hariciye ve Dahiliye nezaretleri, Sir- kecide Demirkapıdan Sultanahmede doğru açılacak geniş cadde üzerine te- sadüf ettiklerinden o yıktırılacaktır. Fakat eski sadaret dairesi, duvar par- maklıkları, avlusu, dahili ve harici vaziyeti bozulmadan aynen muhafa- za edilecektir, Soğukçeşme tarafında Alayköşkü karşısında bulunan ve eskiden Babi- Nisan ayına aid ticaret istatistiği Geçen seneye nazaran idha- lât 6 milyon 200 bin, ihracat 1 milyon 550 bin lira fazla İstatistik umum müdürlüğü 1938 | senesi nisan ayına aid harici ticaret | istatistiklerini otamamalmıştır. Alı- nan neticeletden geçen senenin ay- ni ayına nazaran ithalâtta 6 milyon | iki yüz bir bin lira, ihracattadal milyon beş yüz elli iki bin lira artış | vardır, İthalât ve ihracat kiymet yekün- larının 936 - 937 senelerile mukaye- sesi aşağıda gösterilmiştir, (Rakam- lar üç sıfır ilâvesile), 1038 197 1938 14sb3 83ğ4 7032 9408 786 662 Başlıca ithalât maddelerinin 4 ay- ık rakamları: (Rakamlar üç sıfır Mâvesile), 188 1037 1846 1852 2689 o 314 223 900 323 4201 1336 4523 Yün, kıl ve iplikleri Yün mensucat Pamuk ipliği Pamuk mensucat Demir ve çelik Makineler 6434 3806 Kara nakliye vasıtaları 2.808 1306 Başlıca ihracat maddelerinin 4 ay- lık rakamlar: (Rakamlar üç sıfır Mâvesile), 1938 1997 0097 1474 2710 1059 Arpa 1543 Fındık (kabuklu, kabuksuz) 3479 3.685 Ham deri 1438 ni Harici ticaretin başlıca memleket- ler itibarile inkısımı şu veçhiledir: (Rakamlar üç sıfır İlâveslle) Tütün 12330 Kuru üzüm Pamuk (ham) Krom cevheri İthalât İhracat 1938 1937 1038 1987 8448 3482 2721 1000 1.166 MM 1304 796 1609 230 468 568 1729 1523 O24 492 405 626 1308 405 s6 197 Ng 45 Polonya 296 09 IM 4 İtalya kralının Trablus seyahati Gadames 26 (A.A.) — Italya kralı, bugün buraya gelmiştir, Hükümdarı selâmlamak üzere Tunus ve Cezairden hususi surette bir takım Fransiz tây- yareci heyetleri gelmiştir. Almanya i#koslovakya itere Amerika, İtalya Park haline getirilecek olan Vilâyet konağı bahçesi saltanat devrinde bir çok tarihi ve si- | vâlâ ve Babıâli adı verilen kapida aynen muhafaza edilecektir. Bu kapının farihimizdeki mevkii çok mühimdir: Saltanat devrindeki bir çok ihtilâller, siyasi hâdiseler hep bu kapıdan geçilmek suretile yapıl- miş, bilhassa irticaa karşı hareket için meşhur Alemdar Mustafa paşa- nın ölümile neticelenen hücum da bu kapıdan vaki olmuştu. Demirkapıdan başlıyarak Sultanah- medde nihayet bulacak yol münase- betile eski Hariciye nezareti binası kaldırılacağından bu eski kapı - iki tarafındaki duvarlar da dahfi olduğu halde bugünkü vazi ti bozulmadı geriye (oçekilec ve bu arada ce hesi yeni yi bakmak OoOüze yapılacak bina kapının arkas da bulunacak Sadaret bin: ile Hariciye ve ; hiliye nezaretk arasında eskidi mevcud olan Ş rayi devlet bin: meşrutiyet sen lerinde yandığı dan, burası b bir sahadır. Es Hariciye ve D hiliye nezaretleri binası kaldırıldı tan sonra sadaret binasının arkası dan itibaren burada çok geniş ve E gaza hâkim güzel bir saha meyda çıkacaktır, Burada güzel bir park 3 pılacaktır. Esasen son zamanlan gerek sadaret binasının Ankara câ desi cihetinde bulunan avlusu, ger eski yangın yerindeki saha kısm tanzim edilmiştir. Ancak bu muva kat mahiyettedir. Bu sahanın ger bir mikyasta tanzimi için B. Prost t rafından ayrıca bir proje hazırlan caktır, İzmir Fuarında bir yıldız gece yapılacak Fazla elektrik sarfiyatı dolayısile santralı genişletilecek İzmir (Akşam) — Bu seneki fuar- da şimdiye kadar görülmemiş derece. de parlak ziya oyunları görülecektir. Gerek fuann tenvirat işleri, gerek Ziya oyunları için tedkikat yaparak bir rapor ve plân hazırlamak üzere Paris beynelmilel sergisinin ziya 0- yunları plânını yapan beynelmilel şöhreti haiz Holandal: B, Zil fuar ko- mitesince İzmire davet edilmiş, gel- miş, tedkiklerine başlamıştır. B. Zil, İzmiri, Kültür park ve fuar sahasını çok beğenmiş, Kültür parkta yapıla- cak fevkalâde tenvirat sayesinde bü- | tün şehirde bir canlılık uyandırılabi- | leceğini, İzmir fuarının şehrin müs- | takbel inkişafında büyük bir âmil ola- cağını söylemiştir. İzmir elektrik santralı, ancak şeli- rin elektrik ihtiyacını temin edebildi- ğinden şehir ihtiyacının bir misli faz- la elektrik verip fuarın elektrik ihti- yacını da temin eyliyemiyecektir. İz- mir elektrik santralının genişletil- mesi, şehrile birlikte fuarın elektrik ihtiyacının karşılanması için Nafia vekâleti nezdinde yapılan teşebbüse | vekâlet müsbet cevap vermiş, santralın tevsii hakkındaki plânını tasdik etmiş- tir, İzmir elektrik şirketi, santralın tevsii için yakında inşaata başlıyacak- tır. Mütehassıs B. Zil fuarda bir (Yıldız- lı gece) yapacağını söylemiştir. Suni gölün suları içinde de fevkalâde ten- virst yapılacaktır. Paraşüt kulesi, zi- ya oyunlarının merkezi haline getiri- lecektir. Bu seneki fuarda elli pavi- yona telefon vermek mümkün olâ- caktır. Bunun için fuarda bir oloma- tik telefon santralı vücude getirilecek- tir, Etibank tarafından fuarda büyük bir paviyon inşasına karar verilmiş, işe başlanmıştır. Çekoslovakya ve Romanya hükü- metlerinin İzmir fuarına resmen işti- rak edecekleri, fuar komitesi nezdi de vuku bulan teşebbüslerden anlaş mıştır. Filistin resmi ve Wüswsi m esseseleri, fuara kalabalık şekilde işi rake karar vermişlerdir, Filistin m esseseleri için fuarda paviyon yerle ni hazırlamak üzere Bay S. Yafe au da bir mühendis şehrimize gelmişti İzmir İsmet paşa ilkokulu başöğ mehi B. Faruk Gürman, uzun bir lışmadan sonra elektrik kudreti i denizde bir motörü - içinde insan madığı halde - uzaktan idare etmi ve yürütmeğe uzaktaki elektrik balarını bir anda yakıp söndü muvaffak olmuştur. Bu değerli retmen, fuar Sahasında suni gölde motörü ayni şekilde yürütme ve su tadır. Kendisini, eksorya” inşaatın başında bulmak ve gö mümkündür, Yabani kazların yumurtal toplanılmıyacak Karaman 22 (Akşam) — Çavuş İ Hatamış göllerinde ve civarında b lunan yabani kazların geçen yıl duğu gibi bu yıl da o civar köyler rafından yumurtalarının toplanarej satılmakta olduğu duyulmuştur, Esasen nesli azalmış olan bu # hayvanlarının bu suretle bütün b tün neslinin yokedilmesi cihetine gi dildiği görülmüş ve bunun önüne gi çilmesi Karaman Avcılar klübü ta Bu yumurta toplamak itiyadın menini emretmiştir.