18 Ocak 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

. Mp ve O, ae» a k ı a r > r a İ j 18 Kânunusani 1938 Iktisadi üç yeni tedbir (Baş tarafı 1 inci sahifede) Fakat doğrusu bankalardaki faizler de fazlaydı. Çünkü meselâ Emniyet San- dığında, komisyon ve masarif üstüste binince, yekün $$ 12 yi geçi- Yor; ödenmesi güç ve bir çokları için imkânsız bir hal alıyordu. Hattâ Ulus £szelesinde okuduğumuza nazaran, Mipotek üzerine faiz bazı ahvalde * Id bulmakta, Ankara'da bina yar Pilmasını bile güçleştirmekteydi. Mili sermayenin toplanma çağın- da bulunduğumuzdan, bütün bunlar, İlk devrede zaruretlerdi. Şimdi ise o müzayakah safhayı çok şükür atlat- ağımız milli bankalarımızın hesap- larile meydandadır. Bu inkişaf kade- mesine bizi ulaştıran Atatürk «Nor mal şartlar sltında kredinin ucuzla- tlması» nı işaret buyurmuşlardır. Fakir memleketlerde para nadir olduğundan faiz nisbeti dalma fazla dır. Şimdi ise, en zengin memleketler- den sonra, - © 8,5 a indirilecek faiz ve komisyon nisbetimzile -biz gele- Ceğiz. Balkanlı komşularımızın ve diğer küçük ve ortanca memleketle- Tin gıbtasını celbedeceğiz. Bu $4 3,5 — © 5,5 inişi diğer cihet- lerden de tedkik etmeli: Ziraatte, sanayide, ticarette kredi- SİZ iş yapmak kabil değildir. Faiz yük- sek olunca da, maliyet fiati üzerine siklet biner; pahalılıklara sebebiyet verir, Demek ki, ucuzluğu temin için, ş.gn esaslı tedbiri almış bulunuyoruz. Sundan her sınıf halk derece derece ifade edecektir, Diğer bir istifade de şu olacaktır: Ucuzluk, memleket içinde musme- leyi kolaylaştıracak, iş hacmini arttı- Tâcaktır; Tedavül süratini çoğalta Cak, sermayenin âtıl sahalardan cey- V&l İş sahalarına geçmesini teşvik edecektir. Bu sebebten de başka bir Zâruret doğmuştur; Borsanın Ankaraya nakli İstanbul borsasının 1 Nisan 938 den İtibaren üç sene müddetle kapatıla- rak, ayni tarihte Ankara'da borsanın Açılması da bütün bu İşlerle bir he- yeti ümümiye teşkil etmektedir. İs tanbul borsasının daha zlayade koz- Mopolit, liberal bir ananesi vardı. Fakat memleket o şekillerden uzak- aştığı için, İstanbul borsası iktisadi bünyemizde rolünü kaybetti: Meselâ Paris borsasile ancak eski borçlarımız olan ünifiyeler gibi mahdud bağları- Muz kaldı. Ünifiyelerin bile yüzde kır. kı memleket dalindedir. Merkezi sik- let böylelikle iç işlerimize intikal etti, Diğer cihetten, yeni iktisadi inki- Şafımız iktizası, dahili işlerimize da- Yanan türlü türlü esham ve tahvilâ- tın hayatımız ortasında şimdikinden kat kat daha fazla belirmesi beklen- mektedir. Biriktirdiği parayı bugün bilhassa, rant şeklindeki işlere yatır. Mağa heveslenen halkımız, rant fail Zinin düşmesi üzerine, esham ve tah- vilâta daha fazla rağbet edecektir. Ufukta görünen böyle bir muazzam faaliyeti, spekülâsyon £ ananelerine salim ve milli bir kontrola ha- Yale etmek, elbette daha makuldu. a tasarrufu borsa oyunlarile teh- eye düşmesin diye, İstanbul borsa» #1, - eski itiyadlarını unutması için, - Sene müddetle kapatılacak; daha daha mili bir bel kemiği olan Ankara borsası açılacaktır. a) Iktisadi kalkınma Açılan müessese- ler kapananlar- dan çok fazla Son senelerde İstanbul piyasasının süratle inkişaf ettiği yapılan tedkik- lerden anlaşılmıştır. Kapanan mües- seseler açılanlardan azdır. Meselâ 937 senesinde 421 müessese kapanmıştır. Bunlardan 204 tanesi terki ticaret, 37 vefat, 3 iflâs, 17 ferdi mücsseselerin şirket haline inkılâbı, 122 fesh, 25 tas- fiye ve 13 ededi de tacir vaziyette iken küçük tacir vaziyetine geçmişler- dir. Buna mukabil ayni sene zarfında 879 müessese açılmıştır. Bunların 591 adedi ferdidir. 25 tanesi simsar ve 283 adedi de muhtelif şirketler halinde ça- hşıyorlar. Halbuki 938 senesinde 419 müessese kapanmış, 833 tane de açılmıştı. Gö- rülüyor ki kapananlardan çok yeni ti- carethaneler açılmaktadır. Bu vaziyet ihracat ve ithalât işleri- nin çok muntazam yürüdüğünü ve şe- hirde iş hacminin süratle genişlemek- | te olduğunu göstermektedir. Deniz Bank Umum müdür tedkiklerine devam ediyor Denizbank umum müdürü B. Yusuf Ziya Öniş Deniz Banka geçen müesse- selerde tedkiklerine dün de devam et- miştir. B. Yusuf Ziya Öniş dün saat 14 de tahlisiye idaresine giderek bir müddet meşgul olmuş, muhtelif tah- Jisiye işleri etrafında müdürden izahat almıştır. Denizbank umum müdürü beş sene- ik tahlisiye işleri plânı mucibince yar pılmış işlerle ikinci beş senelik plârın lüzum gösterdiği tesisat hakkında iza- hat almıştır. B. Yusuf Ziya Öniş dün Fenerler idaresinin devir işlerile de meşgul olmuştur. Fabrika ve havuzlar idaresile Deniz Banka geçen diğer mü- esseseleri gezecektir. Gaz tehlikesinden korunma komisyonu dün toplandı Gaz tehlikesinden koruma ko- misyonu dün vali muavini B, Hudai- nin relsliği altında toplanmıştır. Şim- diye kadar verilen kararların tatbik şekilleri tetkik edildikten sonra harp zamanında çok mühim rol oynıya- cak olan gaz temizleme ekiplerinin teşkili etrafında görüşülmüştür. Kanlı kavga Yedikulede İstavri ile Ahmed adın- 'da iki kişi kavga etmiştir. Bu müna- zaa Ahmedin İstavriyi bçakla teh- likeli surette yaralamasile neticelen- miştir. Polis İstavriyi hastaneye kal- dırmış, Ahmed de yakalanarak adli- yeye verilmiştir. Kaybolan bir adam bulundu Geçenlerde Mustafa adında biri ortadan kaybolmuş ve nereye gittiği bir türlü anlaşılamamışlı, Yapılan tahkikat neticesinde Mustafanm Ay- dınm İncirbasan köyünde bir arka- daşının yanına gittiği anlaşılmıştır. AKŞAM ŞEHİR HABERLERİ Haklı şikâyetler Belediye yapmadı, kendimiz yaptık, barı bozmasın! Erenköyünde «Etemefendi cad- desi» namile o civarın yegâne güzel ve etrafı ağaçlı bir yolu var- dır. Burasının son derece harap olmasına rağmen Belediye tama- men lâkeyd kuldığından Fırka ocağının delâlelile halktan top- lanan bir miktar paraya inzimam eden Nafiz direktörlüğünün. kiy- melli yardım ve gayretile geçen sene bu cadde baştan aşağı tamir Fakat çok gariptir ki daha bir sene tamam olmadan Belediyenin Sular idaresi tarafından bu yolun. bir çok yerlerinde çukurlar açıl & ve hendeklerin bazısı olduğu gibi bırakıldı. bazısı da âdi top- rakla doldurularak şose üzerinde çamur bataklıkları vücuda geti rildi. Her hangi bir sebeble sokak açılabilir; ancak iş görüldükten sonra eski haline getirilmek şar- #ilet Bu tahribatı şirketler yaptık- ları zaman Belediyeye şikâyet ederdik, fakat şimdi bizeat Bele- diye yaptığı için kime şikâyet edeceğimizi bilmiyoruz! Belediye yolumuzu yapmadı, hiç olmazsa yapılanı bozmasın. Erenkönünde Etemefendi cad- desinde 12 No, da Fahriye Şar Bir beygir ürktü | Genç bir kadın ağır surette yaralandı Dün saat 165da Balıkpazarında | “Tahmis sokağında bir araba kazası öl- muş ve bir kadın tehlikeli surette yarâ- lanmıştır. Vaka Şöyle cereyan etmiş- tir. İrfanın idaresindeki 3401 numara- hı yük arabası eşya yüklü olduğu hal- de, Tahmis sokağından geçerken Ara- banın oku kırılmış ve beygir, bu va- ziyette ürkerek süratle arabayı sürük- lemiştir. Bu sırada önüne tesadüf eden otuz yaşlarında Sürmeneli Refla is- mindeki kadın beygirin ayakları altı- na düşmüş ve müteaddid mahallerin- den tehlikeli surette yaralanmıştır. Ya- ralı kadın Haseki hastanesine kaldi- rılmış, arabacı yakalanarak sorguya çekilmiştir. Ayrıca araba sahibi hak- kında da kanuni takibat yapılmakta- dır, Kanalizasyon inşaatını bele- diye kendisi yapacak Kanalizasyon şirketile belediye ara- smdaki mukavelenin yakında bite- ceğini yazmıştık, Şirketin yapmakta olduğu Cihangir, Kasımpaşa kanali- zasyonları üç aya kadar ikmal edile cektir. Bundan sonra bütün tesisat, malzeme ve şirketin boru fabrikası - mukavele mucibince - belediyeye geçecektir. Binaenaleyh belediyenin yeni yapacağı kanalizasyonlar, doğ- Tudan doğruya belediye fen heyeti tarafından inşa edilecektir, Otobüs İşi Teftiş heyeti reisi şimdilik Istan- bulda kalacak Otobüs işlerini tedkike memur mülk kiye müfettişlerinin tedkiklerini biti- Terek Hüzırladıkları fezlekeyi Ankara- ya gönderdikleri yazılmıştı. Fezleke hakkında henüz malümat yoktur. Bu sebeple müfettişlerin yolsuzluğa delâ- let eder bir nokta görüp görmedikleri malüm değildir. Müfettişler belediye işlerine dair diğer bazı hususlar hakkında şikö- yetlerde bulunulmuştu. Müfettişler bu şikâyetleri kaydetmişlerdir. Fakat bu- Taya yalnız otobüs işini tedkik için geldiklerinden şimdilik tahkikata baş- lamamışlardır. Vekâlet talimat verirse Giğer meseleler hakkında da tahkikat yapılacaktır. Teftiş heyeti reisi B. Tevfik Talât şimdilik İstanbulda kalacaktır. Kendisile evlenmiyen kadını dövmüş! Muharrem adında biri Samatyada Agavni adında bir kadını, kendisile evlenmeğe rayı olmadığı için dövmüş- Fenerler idaresi Tesellüm işleri yakında bitecek Hükümetçe satın alınan fenerler idaresinin tesellüm muamelesi ilerile- miştir, Tahlisiye müdürü B. Necmed- din, Deniz ticaret müdürü B, Müfiri De- niz, Tahlisiye muhasebe müdürü B, Nâzım, mühendis B. Hâmi ve Deniz ticaret müdürlüğü heyeti fenniye relsi B. Hayreddinden mürekkep bir heyet seçilmiş ve devir, tesellüm işlerine me- mur edilmiştir. Tesellüm işleri idari, muhasebe ve teknik olmak üzere üç koldan yapıl- maktadır. İdari ve muhasebe işleri ta- mamen devir alınmış gibidir. Fabrika, atölye ve malzemelerin tesellümü de pek yakında bitirilecektir. Fenerler ida- resinde 120 fener vardır, Bunlar tama- men tesellüm edilmiştir. İdarenin, De- niz Banka devredilmiş olan Tahlisiye müdürlüğüne rabti ve keyfiyet dün alâkadarlara bildirii- miştir. yeti bugün toplanıyor Hükümete geçen İstinye Dok şir. keti umumi heyeti bugün toplana- cak ve şirketin tasfiyesine karar verecektir, Bu kartirdan sonra şirke tin elinde bulunan şirket tesisatının havuzlar ve fabrikalar müdürlüğünce tesellümüne başlanacaktır, Liman için Pireden 20 mavna alındı Liman işletme idaresi müdür müa- vini B. Hâmid Saraçoğlu bugün Pire- den şehrimize dönüyor, B. Hâmid Sa- râçoğlu İstanbul Ilmanı için bazı leva- am almak üzere gittiği Pirede Liman işleri üzerinde ledkik ve temaslar yap- mıştır. İstanbul limanı için Yunanis- tandan 20 mavna alınmıştır. Bunlar yakında Umana getirilecektir. Sahife $ Mühim bir değişiklik Maliyede prensiplerimiz Maliye Vekâleti tarafından Hir kon- gre münasebetile bir risale hazırlan. mıştır. Bu risalenin başında Türkiye» nin maliye prensipleri gösteriliyor. Bu prensipler eski maliye zihniyetila bugünkü »ihniyet arasındaki farkı çok canlı bir surette gösteriyor. Mali- yemizin başlıca prensipleri şunlardırı «Hakiki, samimi bütçe muvazenesi, Müsmir olmıyan masraflardan aza- mi tasarruf yapmak, memleketin um» ran ve İnkişafını, halkın irfan ve sıh- hatini alikadar eden masraflarla mü» tazaman tediyesi, Devlet, nın kanuni miatlarında si, Maaşları peşin, istihkakları inti. zamla, tam ödemek, kırıcılıkla geçi nen tufeylileri ortadan kaldırmak. Vezne ve muhasebe birliği. Devlet hesablarında aleniyet, sürat, sıhhat, Sağlam para, vatandaşların tasar. ruflarını teşvik ve himaye, Devlet kredisini kuvvetlendirmek, mak, Adi hizmetler için istikraz yapma» edilme- Tramvay - Otobüs Dün de bir çarpışma öldu, mufüsça zayiat yok tramvay Salkım söğüdden Sirkeciye doğru ilerlemekte iken mukabil ciheb- ten gelen şoför İsmailin idaresindökd otobüsle çarpışmış, her ikisi de hasara uğramıştır, Nüfusça zayiat yoktur, Po lis ve seyrüsefer memurları tahkikata el koymüşlar ve şoförle vatmanı sorgu altına almışlardır. Verilen bir karar mucibince ihmal ve dikkatsizlikleri yüzünden kazaya s8- bebiyte veren şoförlerin ehliyetnams» leri alınacaktır, Norveç elçisi döndü Mezunen memleketlerine giden Norveç elçisi B. Bentzon ve bayanı dün Ankaraya dönmüşlerdir. Bay Amcaya göre... — Bir mümara, komisyon mezar taşlarına w. Bence bunlara sıra numarası Evvelâ mezarlıkları güzellik bakımından derecelere ayırmalı... UR, .. Sonra da talebeye not verir gibi | AAA, ee y A) B. A, — Bu da bir fikir amma © Da e k ml