göğe Sahife 2 —— AKŞAM 18 Kânunusani 1938 Dün Geceki ve Bu Sabkahki Haberler Alman * Yugoslav dostluğu kuvvetlendi B. Stoyadinoviç “Almanyaya hay- ranlığım bir kat daha arttı,, diyor Berlin 17 (A.A.) — Berlin yakinin- de Karinhal'de B. Stoyadinoviç şereti- ne bir av tertib edilmiştir. Bu müna- sebelle verilen öğle siyafetinde B. Göring aşağıdaki nutku söylemiştir; «Ekselansları buraya, dost bir millet hükümetinin mesul reisi sıfatile değil, 'bir dost nezdine bir dost olarak geldi- niz. Biz bugün biribirimize tazelediği- miz bir arkadaşlıkla merbut bulhunu- yoruz. Güzel yurdunuza yaptığım muhtelif ziyaretleri bugün her za- mandan ziyade anıyorum. Ölen kıra- Manis benim için ve bütün Alman mil- Jeti için unutulmaz bir çehredir. Yugoslavyada ohükümetinizin ve ; milletinizin büyük başarılarına şahid | oldum. Bu muvaffakıyetlerde ekselan- sınızın büyük bir hissesi olduğunu söylemek benim için büyük bir hâz- | dır, Şimdi Almanyada, menfaatlerini müdafaaya ve barışı zamân altıma al- mağa hazır bir devlet buluyorsu- nuz. Her tarafta Alman milletinin sempalisini ve dostluğunu bulacaksı- miz. Aramızda hiç bir siyasi, kültürel ih- tilâf veya toprak anlaşmazlığı yoktur, Bilâkis, iki milletin menfaatleri me- sut bir surette biribirini tamamla- maktadır. En candan temennim İki millet arasındaki bu dostluğun istik- balde sıkı hale gelmesidir.» Yugoslar başvekili B. Stoyadinoviç, B. Güringe verdiği cevapla kendisine gösterilen iyi kabulden dolayı teşek- ği ettikten sonra excümle demiştir «Ekselansları Yugoslavyayı ziyaret esnasında bütün bir milletin kalbini kazanmıştır, Milletimin mukaddera- tının omilletinizin omukadderatina bağlı bulunduğunu biliyorum. Geç- mişte memleketinize olan hayranlı- fm, Adolf Hitlerin idaresinde başarı- Jan muazzam terakkiyi gördükten * sonra bir kat daha arttı. Almanya ile Nafia ile elektrik şirketi müzakereleri Müsait bir safhaya giriyor Ankara 18 (Hususi) — İstanbul elektrik şirketinin halktan karşılık- 8ız aldığı paraların iadesi hakkında Kafa ile şirket arasında uzun 78- mandır devam eden müzakereler bü- günlerde müsait bir safhaya gir- miştir. Brükselden gelen şirket murah- has âzası B. Henri ile vekâlet arasın- | da yapılan temaslar bu müsait ne- ticenin elde edilmesine müessir ol muştur. Öğrendiğimize göre şirket İstan- bul santral ve şebekesinin tamamen ıslahına matuf olan teklifleri ve halktan fazla aldığı paraların mü- zakere yolile iadesini kabul elmek- tedir. Üniversite rektörü bu senenin son çay ziyafetini verdi Üniversite rektörü B. Cemil Bilsel 'bü seneki son çay ziyafetini dün ak- şam Tıp fakültesi hariç, diğer fakül- telerde iyi derece almış talebeler $0- refine vermiştir. Ziyafette İktisad fakültesi dekanı B. Ömer Celâi ile Fen fakültesi de- kanı B. Ali Yarda bulunmuşlardır. 'B. Cemil “Bilsel talebelerin dileklerini dinlemiştir, Bu srada Kimya ensti- tüsünün tamiri, âlât ve edevat nok- ganının telâfisi, Kimya enstitüsüne bir esistan ilâvesi ileri sürülmüştür. Rektör bunları alâka ile dinlemiştir. Ziyatette hazır bulunan dişçi mek- tebi talebesi, teşrihi marazi dersinin iki seneden beş seneye çıkarılmasını Tica etmişlerdir. Ziyafet çok samimi bir hava içinde geçmiştir. gir mğü .Yüğoslavya. arasındaki dostluğun da- ha sıkı olmakta devam etmesini arzu ediyorum. Dostluk münasebetlerimi- zin inkişafına Führerin talimatı dai- resinde sizin teşriki mesai etmenizi bir şeref addediyoruz.» Yugoslav misafirler akşam üzeri Beline dönmüşlerdir. B. Hitler, B. Stoyadinoviçi kabul etti Berlin V1 (AA) — Führer öğle zamanı Stoyadinoviçi general Goermg ve Von Neurath hazır oldukları halde kabul etmiştir. Resmi tebliğ Berlin 17 (A.A.) — Yugoslav Baş- vekili ve Hariciye Nazırı B. Sloyadi- noviçin Berlini ziyareti hakkında bu akşam aşağıdaki tebliğ neşredilmiştir: Yugoslav Başvekili ve Hariciye Na- zırı B. Milan Stoyadinoviç, Berlinde ikameti esnasında, iki memleketi alâ- kadar eden bütün meseleler ile umu- mi siyaset meseleleri üzerinde, Al | manya Hariciye Nazırı B. Van Neurath ile müteaddid görüşmelerde bulun- muştur. Bunu müteakib, Başevekil general Görenig ile ve devlet ve parti- nin bir çok yüksek şahsiyetleri ile de görüşmeler vukua gelmiş ve nihayet B. Stoyadinoviçin Fübrer tarafından kabulü, bugün bu görüşmeleri sona erdirmiştir. Bu görüşmeler, samimi ve derin bir fikir tentisine fırsat teşkil eylemiş ve karşılıklı bir anlaşma ve samimi bir dostluk havasi içinde ce- reyan etmiştir. Bu görüşmeler, iki memleket arasın- da, her sahada Avrupa sulhuna ha dim ve devamlı bir dostluk idamesi için lüzumlu şeraitin mevcut. bulun- duğunu teyid eylemiştir. Her iki ta- raf, Alman - Yugoslav münasebetle- rinin bu mesud inkişafının genişleme- sine müzaheret hakkındaki kati azim- lerini bildirmişlerdir. Ingiliz - Irlanda konuşmaları Dün Londrada müzakere- lere başlandı Zondra 17 A.A.) — İngiliz - İrlanda! görüşmeleri başlamadan bir kaç saat, evvel kalabalık bir halk kütlesi Baş- vekâlet binasının önünde birikmiş ve polis bazı hususi tedbirler almağa mecbur kalmıştır. Saat 11 de Chamberlain ile alâka- dar arkadaşları arasında ilk İstişare- lere başlanmıştır. İki tarafın murahhas heyetleri bir- likte Başvekâlette öğle yemeğini ye i mişlerdir. Londra 17 (A.A.) — İngiliz - İrian- da murahhasları arasında bugün başlıyan müzakerelerin üç saatten fazla süreceği tahmin edilmektedir. Bir itilâfa varmak imkânlarını araş- tırmak üzere görüşmeler esnasında vaziyet gözden geçirilecektir. Görüşmelere her iki taraftan dör- der nazır iştirak edecektir. Hudud dışında zarurette kalan vatandaşlarımız Hariciye vekâleti hudud haricinde fakrü zarurette bulunan vatandaşla- Ta birer ay zarfmda memlekete dön- mek üzere bedava pasaport vermek usulünü kabul etmiştir. Bu sabahki sis Bu sabah şehri kesif sis tabakası kaplamışlı. Bilhassa denizde bir kaç metre ilerisini görmek mümkün ola- mamıştır. Bu ha) sabahleyin bir kaç saat devam etmiş ve bu yüzden vapur- larda işliyememişlir. Boğaziçinde Oturanlar İstanbuldaki vazifelerine bir kaç saat geç gelebilmişlerdir. Saat 8 den sonra Kadıköy ve Hay» darpaşaya vapurlar işlemeğe başla- mıştır, Adalare ilk seferler yapılama- mıştır, GÜNÜN HADİSELERİ “Gençler! iş başına...,, Biribirine pid iki yaziyef? Türlü türlü sporlarla vücud rindeleşil. Miliyor, hayat uzatılıyor. Hallâ, oFransan nm bugünkü nüfuz müvazenesini temin eden âmil do vasat ömrün uzamasıdır!» diye yazdık... Diğer taraftan da: — Genelik iş başma! İhtiyarlar kadro harlci İşte her yerde revaç bulan siyasi ve İçtimai Dazariyel Bütün devletler «Genç unsur kullanıyor!» diye iftihar etmekte- dir. En inkilâpçısından en muhafazakâr» na kadar ayn! cereyana tabi! Bovyetlerin son moda Şiar «Gençlere yer!» İngiltere, ordusundaki yüksek kuman- da heyetini 60 yaş vasatisimden 46 - 55 yaşlarındaki unsurların vasatisne indi. rerek gençleştirdi. ... - Gençlik senelerin adedinde deil, ruh, fikir ve vücud zindeliğindedir! Heyhat! Bu kaide yalmı Terdi sahada | carli Siyasi ve içilmai sahada senelerin adedi hesaba katılıyor. Bari muayyen çağı aşanlara İyi bir hayat temin edümek de adetler sırasına girse ve İnsanlar Şu düryadan çekilir ay 'ayı hatırla ey- yanı görseler, «Ole de: Tenakuzun ancak böylelikle önüne ge Atatü rk Bir kaç güne üne kadar şehrimizi şereflendirecekler Ankara W (Telefonla) — Reisicüm- hur Atatürkün bir kaç güne kadar İstanbulu şereflendirmeleri muhte- meldir, Vali ve belediye reisi bugün geliyor Etin ucuzlatılması, şehrin imari iş- leri için Ankaraya giden vali ve bele- diye reisi B. Muhiddin Üstündağın re- #akatinde İktisad müdürü B. Asım Sü- reyya olduğu halde bugün şehrimize | gelmesi beklenmektedir. Yalnız B. Mur hiddin Üstündağ ile Ankaraya giden İmar müdürü B, Ziya, şehir plânı hak kındaki tedkikatiaa Dahiliye ve Nafıa vekâletlerine izahat vermek üzere bir müddet daha Ankarada kalacaktır. Ankara 17 (Telefonla) — İstanbul vali ve belediye reisi B. Muhiddin Üs- tündağ bu akşamki ekspresle İstan- bula hareket etmiştir. Son dakika Fransada kabine buhranı devam ediyor Paris 18 (Hususi) — Chautemps kabineyi teşkil edip etmemek husu- sunda kararını ilân için sosyaliştlie- | rin içtimaında verilecek mükarrera» sudur: tın neticesini beklemektedir. Karar bugün ilân edilecektir. Chautemps'n kuracağı bu yeni kâbine de, istinat ettiği kuvvetler ci- hetinden evvelkine benziyecektir. Mesnedler şöyledir: Sosyalist grü- pu 156 mebus, cumhuriyetçi sosyalist 26, müstakil 24, radikal sosyalist 111. Chautemps olmazsa Herriot londra 18 (Hususii — Daily Telegraph gazetesinin Paris muha- biri bildiriyor: Eğer Chautemps ka- bineyi kurmakta muvaffak olamazsa reisicumhur Lebrun bir kere daha Herrlot'ya teklifle bulunacaktır. Şa- yet Herriot red cevabı verirse yeni- den intihabata başvurmak zarureti hasıl olacaktır. Sosyalistler Chautemps aleyhinde mi karar verecek? Paris 18 (Hususi) — Sosyalist fır- kasının Chautemps aleyhinde karar verceği intiba hasıl olmaktadır. Komünistler Moskovanın emrile mi kabineyi düşürmüşler? Paris 18 (Hususi) — Deveran eden gayialara nazaran, komünistler, Mos- kovadan aldıkları talimat üzerine kabineye gayri müsalt bir tavır ta kınarak Chautemps hükümetinin 1s- tifasına sebebiyet vermişlerdir. Mos- kovanın Chautemps ve Delbos siya- setini kendininkine uygun bulmadı. ğı söylenmektedir Hollanda maslahatgüzarı Lâhaye 18 (AA.) — Hollandanın Türkiye maslahsigüzarı Baron Ha- rTinxma Thae Sloten, Brüksel elçili- ğine tayin olunmuştur. Almanlar Japonyaya sulh tavsiye ediyorlar Diğer taraftan Çinin de bir anlaşmaya meylettiği söyleniyor Berlin 11 (A.A.) — Alman matbu- atı ihtiyatlı bir lisan kullanmakla be- raber Japonyaya Çin işlerinde fazla ilerlemenin tehlikeli olacağını ihtar etmekte ve Çine şerefli sulh teklifleri yapmasının daha muvafık olacağını yazmaktadır. Frankfurter Zeitung gazetesinin bu husustaki makalesi çok manâ- lıdır: « Çin hükümeti büyük dev- letlerden yardım göreceği ümidin- de idi. Halbuki bu ümid boşa çık- mıştır. Binaenaleyh Çin hükümeti Japonya ile anlaşmağa temsyül gös- termektedir, İhtilâfın başlangıcından- beri ilk defadır ki son günlerde Çin- iler galiplerin sulh şartlarını kabul edeceğe benziyorlar. Japonların Çin- liler tarafından gösterilmeğe başla- nan hüsnüniyetten istifade etmeme- leri iyi olmıyacaktır.> Bu gazete, Japonların sonsuz Çin topraklarına sokulmakla maruz ka- Jacakları tehlikeleri etrafile anlattık- tan sonra diyor ki: «Memlekelinin bir çok kuvvetli düşmanlarla sarılmış bulunduğunu gören her Japon ken- dini rahat hissedemez. Hususile ki mağlüp taraf komünist ihtilâline dü- şecektir. Japonlara Bismark'ın Sado- va harbinden sonra Avusturyaya tek- Mif ettiği şerefli sulhu hatırlatırız.» Çin sulha hazır mı? Hankov 17 — Japonyanın Çinle diplomatik münasehatını kesmesine Tağmen Çinin, makul sulh şartlarını müzakereye hazır olduğu söyleniyor. Bu şartlar Çinin mülki ve siyasi ta- mamiyetini bozmamalıdır. Japonlar Kan- fon civarına asker çıkardılar Şanghay 17 (A.A) — İtimada şayan bir Çin membamdan bil- dirildiğne güre, beş altı yüz Ja- pon bahriye askeri harp gemile- rinin ve tayyarelerinin açtıkları ateşin himayesinde dün sabah Kwangtung sahilinde Macao'nun şimalinde Kanton civarında kâ- in bir noktada karaya çıkmışlar- dır. Çin takviye kıtaları sür'atle bu noktaya gitmişlerdir. Şimdi burada şiddetli hir müharebe cereyan etmektedir. Bu ihraç hareketinin cenubi Çinin muhtemel bir istilâsı için tecrübe mahiyetinde olarak ya- pıldığı zannedilmektedir. ! Japonyadaki Çinliler hareket ediyorlar Yokohama 11 (A.A.) — Çin konso- Josu Çin tabaasından olanlara 20 son kânunda hareket edecek olan Ex- press of Asia vapurlle gitmeğe hazır- lanmalarını bildirmiştir. Temps'in bir makalesi Paris VI — 'Temps gazetesi yazdığı bir makiede Şank-Kay-Şek iş başın- dan çekilirse Japonyanın Çinle müzâ- kereye girişeceğinden o bahsetmekte- dir, Bu gazete: «Şang-Kay-Şek çeki- lecek mi? Asıl iş buradadır.» diyor. Sovyet Rusyada İcabında örfi idare ilânı için Sovyetler birliğine salâhiyet veriliyor Mosekova 17 (A.A.) -- Mebus Gor- kin, bazı mahallerde ve icab ederse bütün Sovyetler birliğinde örfi idare ilânı hakkının yüksek Sovyet mecli- si reislik divanına verilmesini teklif etmiş, bunun memleket müdafaası için elzem olduğunu söylemiştir. Gorkin ayni zamanda merkezi komi- tenin ve halk komiserleri konseyinin bir mekanik inşaat komiserliğile bir de bahriye kamiserliği ihdası hakkın. da kararını bildirmiş ve ziraat mah- sülleri stok komitesinin de komiserli- ge tahvili projesini anlatmıştır. Mebus Kosslor, Gorki'nin örfi idare kanununu müdafaa ederek demiştir ki: «Soryetler | birliği, burada casus ocakları kurmak istiyen düşmanlarla çevrilmiştir. Faşit ocakları, halk ko- miseri Kjof'un idaresindeki kıymetli Sovyet istihbarat servisi sayesinde tahrip edilmiştir. Sovyet hudutları gerisinde Lam emniyet istikbalde de temin edilecektir.» İtalyanlar Habeşistanda çok zorluk çekiyorlar Londra li (A.A) — Manchester Guardian ve Daily Herald gazeteleri, tamamen emin membalardan aldık- ları malümata dayanarak şu haberi vermektedirler: 'Habeşistandaki İtalyan işgal ordu- su son aylar içinde Habeş kuvvetleri» nin mütemadi tsarruzlarına karşı mücadelede bulunmağa mecbur ol- muştur. Bundan başka, İtalyanlı li şeflere karşı şiddet rağmen, yerli işçi bulmakı. zorluklarla karşılaşmaktadırlar, Keza, İtalyanlar, Habeşistanda neşredilen kanun mucibince yerlilerin vermeğe mecbur tutuldukları ziraat mabsul- lerini almakta da çok zorluk çekiyor- | yr Jar, Rus donanması Fabrikaların inşası bittik- i ten sonra büyük zırhlılar yapılacak Moskova 17 (MA) — Tass ajansı, yüksek Sovyet meclisinde Molotov'un söylediği nutuk hakkında tafsilât ver- mektedir. Hatib ezcümle şöyle demiş- tir: «Bütçenin kabarık olması devlet bankasının omüstakii bulunmasını icab ettirmektedir. Banka bundan sonra doğrudan doğruya Sovnarko'ya merbut bulunacak ve şefinin komiser mfatile müzakere için bir reyi bulu- nacaktır.» Bir harp deniz komiserliğinin ihda- sından bahseden Molotov, Sovyet bah- riyesinin dört filosu bulunduğunu hatırlatarak demiştir ki: Baltık, Karadeniz, Şimal denizi ve Büyük Okyanus filoları. Harp filo- muzun inşasına ancak son seneler zars fında bilfiil başııyabildik. Yeni fabri- kaların inşası bittikten sonra sarfet- tiğimiz gayretlere nihayet vereceğiz. O zaman süratle kuvvetli zırhlılar in- şa etmeğe başlıyacağız.» Molotov bundan sonra bilhassa bü- yük deniz devletlerinin inşaatlarını durmadan inkişaf ettirdiklerini küçük emperyalist devletlerin, silâhların tahdidi için en küçük bir anlaşmağa bile varamadıkları noktasında ısrar etmiştir. Şanghayda bir Amerikan ga- zetesi idaresine bomba atıldı Şanghay 17 (A.A) — Bir Ameri- kalımın çıkarmakta olduğu Hıvasi- pao Çince gazetenin idarehanesine bir bomba atılmıştır. Bir Çinli ağır surette ve diğer iki kişi de hafif si rette yaralanmıştır. Bombayı stan kaçmıştır, e İbtiyarlamış ordu atları köylüye teksitle verilecek Ankara 18 ” -susi) — Mili müda- faa vekö' bakanlığı ile bir- Wkte ” un projesi hazırla” ms vduda bulunan 12 tar köylüye taksit- imiz anki SLM amkk satim ili