13 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 13 Teşrinisani 1937, Dün Geceki v Bu Sahahki Haherler Varşovada Almanya aley- hinde beyannameler asıldı Danzigdeki Lehliler arasında heyecan var. Âyan reisi bunu teskine çalışıyor Varşova 12 (A.A) — Milli bayram münasebetile, Leh talebe yardım cemiyeti Varşova'da bir beyanname asmıştır. Şiddetle Almanya aleyhinde olan bu beyannamede Lehistanın iki tehlikeye maruz bulunduğu beyan edilmektedir; Şarkta komünist tehlikesi, Garpte intikam arzusu ile yaşamak- ta ve «Şarka doğru» siyasetini takib etmekte olan Almanya. Bu beyanname, geçenlerde ekalliyetler hakkında yapılan Leh - Alman anlaşması dolayısile Alman mahafilinde şiddetli bir infial uyandırmıştır. Varşova 12 — Danzig âyan meclisi reisi, Danzigteki Leh komiserinin dünkü teşebbüsüne cevaben verdiği notada diyor ki: «Danzigleki Polonya ahalisinin haklarına tamamen riayet edilecektir. Yeni siyasi fırkalar ihdasının men'i ve gençilk yetiştirilmesi hakkındaki yeni kanunlar, yalnız Almanları alâkadar etmektedir. Ingiltere ile Franko arasında anlaşma Iki taraf biribiri nezdine ajanlar gönderiyor Salamanca 12 (AA) — Dün ak- Şam geç vakit neşredilen resmi teb- liğ, İngiltere hükümetini temsil eden Ankara 12 (Telefon) — Tütün satış politikası plânlaştırılacak İlk iş olarak tütün limited “şirketinin sermayesi bir milyon lira arttırılacak — Başvekil B. ie İngiltere büyük elçisi sir | Celâl Bayar Büyük Millet Meclisinde Chilton'ift Salamanca makamlarını göre, ajanlar ve bütün tali ajanlar, «resmi himayeye mazhar olacak, ara- larında şifre ile görüşebilecek, resmi muhaberatları sansüre tabi tutulmı- yacak ve Landradaki İspanyol ajanı doğrudan doğruya Hariciye Nezareti- ne girip çıkabilecektir.» Salamancadaki İngiliz ajanı için de Ayni salâhiyetler mevcuttur. "Tali ajan- ların salahiyeti, (tebeanın ve ticari menfaatin himayesi hususunda kon- solosların salahiyetinin ayni olacak ve bunlar, ayni zamanda, kendi arazile- rinde bulunan limanlarda mukayyet gemileri alâkadar eden o seyrisefain meselelerine de müdahale eyleyebile- Sivas - Dirik hatı işletmeye açılıyor Diyarıbekir - Cizre hat- tının temel atma merasi- minde bulunacak heyet Ankaradan hareket etti Ankara 12 (A A.) — Sıvas - Divrik hattının işletmeye açılma ve Diyarı- bekir - Cizre hattının temel atma tö- Tenlerinde bulunacak olanları hamil hususi tren bugün 16 da Ankaradan Sıvasa hareket etmiştir. Trende meb- üslar, Nafia Vekâleti siyasi ve idarii müsteşarları, Devlet Demiryolları iş- letme umum müdürü ve matbuat mü- messilleri bulunmaktadır. Franklin Bouillon öldü Paris 12 (A.A) — Eski nazır Frank- Jin Boutllon vefat etmiştir. Anadolu Ajansının notu: "Türkiyenin samimi bir dostu olan ve Türk istiklâli uğrunda yaptığı mü- cadelenin en müşkül anlarında hiç bir menfaat gözetmeksizin müzahe- relte bulunan Franklin Bowillon'un dlümünü derin bir teessürle kaydedi- Sovyet - alyan paktı Italya, paktı feshetmiyecek, Sovyetlere de cevap vermiyecek Roma 13 (Akşam) — Salâhiyettar mahfiller, Sovyet Rusyanın antiko- münist paktı hakkındaki son teşeb- büsüne rağmen İtalyanın Sovyet Rüs- ya ile akdetmiş olduğu pektı feshet- hükümetin programını izah ederken en mühim bir ihraçat maddemiz olan tütün istihsal ve ticaretinin rasyonal- leştirileceğini söylemiş ve yeni hükü- metin tütün satış politikasını plân- Jaştırmak azminde bulunduğunu ve bu maksatla tütün limited şirketi fa- aliyetine bu politikaya mütenazir bir istikamet ve sür'at verileceğini işaret etmişti. Bu işe başlangıç olarak Türk limi- ted şirketinin bir milyon liradan iba- ret olan sermayesinin bir misli arttı- rılarak 2 milyona iblâı Vekiller heye- tinin son toplantısında kararlaştırıl mıştır, Orduda hafif zelzele hissedildi Ordu 11 (Akşam) — Bu gece saat 20,45 de beş saniye devam eden hafif bir zelzele ve hissedilmiştir.. Deniz Har Harp okulu okulunun 162 nei yılı Perşembe günü mektepte merasim yapılacak İkinci teşrinin 18 inci perşembe gü- nü Heybelladada Deniz Harb okulu- nun 162 inci yıldönümü kutlanacak- tır, O gün tören saat 15 buçukta baş- uyacaktır. Atatürk büstüne çelenk konacak, okul mezunları resmi ge- çid yapacak, bundan sonra 162 inci bakla merasimle denize indirilecek- tir. Davetlilere mekteb gezdirilerek ve hep beraber öğle yemeği yenecektir. Öğleden sonra mektebin sahnesin- de, 162 sene evvel Kaptanı Derya Ha- san paşanın, mektebin açılmasına nasil garar verdiğini gösteren bir tem- sil verilecek, tören sona erecektir. İstanbulda bulunan muvazzaf ve emekli subayları ayrı ayrı davet et- mek kabil olmadığından, törende bu- lunmak istiyenler o gün mektepte bulunabilirler, Gemberlaynın nutku -Sulhu muhafaza tedbir- lerine başvurulacak Berlin 13 (Akşam) — İngiliz başba- kanı Çemberlayn bir nutuk söylemiş, İngilterenin diğer memleketlere kı- yasla daha müreffeh bir halde bulun- duğunu tebarüz ettirdikten sonra şu Üç noktaya temas etmiştir: 1 — İngilterenin menaflini muha- faza etmek için her türlü çarelere baş- vurulacaktır, 2 — Sulhu muhafaza için icab eden devletlerle yeniden müzgkerelere giri- şilecektir, 3 — İngilterenin sulh âmeline uy- gun birsiyaset takib eden devletlerle dostlukları daha sıkı bir hale getirile- GUNUN HADİSELERİ Batan gemiden kaçan dev Eskiden çok fırkalı memleketlerde sağ- aris solların sokak kavgaları olurdu. Şimdi memleketler mikyannda fırkalâr zuhür etti; döğüş daha büyük bir hal aldı. 'Tıpki kurunu vüstada olduğu gibi in- sanlar «Sen Müslüman mısın, Çıht misin, Gâvur musun?, ında ( biribirlerinin 1 mu, sosyalist mi ol- | r, Fakat buna asıl ba- Kan devletler: Karşı taraftakinin ille kendisile ayni fırkada olmasın: istiyorlar. Gayed kanaatine maküs onu nefretle telâkki ediyorlar. En yeni din faşizmdir. Her yeni din gibi O da Süratle yayılma devresinde bulunu- yor. Ayni yayılma meyli vaktile bolşe- vizmde de vardı, Varşova mağlübiyeti Ü- zerine ayağı surçtu, artık tevessü kabili- yetini kaybetdi, Macaristan, Bavarya, Saksonya, mu- vaffakiyetsizlikleri biribirini takib etli. Faşizm şimdilik yalnız muvaffakiyer kaydediyor: Almanyanın emellerini ta- hakkük ettirmesinde, Habeşistan, İspan- ya, Çin vakalarında hep müsbet puanlar elde etti. Ve nihayet faşizmin yeni Apostalları Zu- hur ediyor: Hitlerden Frankodan sonra Meksikada Vargas... Amerika ki faşizmden nefret ettiğini muhtelif fırsatlarla ân etmiştir, yeni din, işte ona da sirayet etmiş bulunuy Şimdi de Lehistanda faşizmin bir hü kümet darbesi yapacağı söyleniyor. ... İngilterede hâkim olan muhafazakâr fırka olmakla beraber, bu memleket şimi- diye kadar - faşistlerin bayraktarı İtalya- yı tehlikeli bir rekib gördüğü için - yeni Halbuki faşistlerin mütemadiyen cephe Kasmımaları çünirle. lacek yu mn bir ii gün içinde, İngilterenin demokrat - yalist cepheden ayrılarak faşistler dam İma meylettiğine dair dedikodular vardır. Bu tevatürü teyid eden bir alâmet de Lord Halifax'ın Eden'den habersiz Al manyaya gönderilmiş olmasıdır. Franko ile anlaşmak meselesi hatırlar- dadır. Derler ki: Bir gemi batarken, fareler ilk önce teh- ve. İhtikârlı ticarete bir darbe! İzmirde üç firmanın çifçiyi ezmek,fint kırmak süçile zan altına alındığı ajans haberleri arasında göze çarpıyordu. Son posta ile gelen İzmir gazeteleri, tütün çifçisinin piyasadaki, dalavereciler | eketdir tarafından türlü türlü hilelerle ne derece kö- tü vaziyete sürüklendiğini tafsilâtile an- latmakta ve hükümetin dikkatini celbet- mektedirler. Demek ki hükümet bu ihbar- Yarı nazarı itibara almış. Rejimimizde tüccarın ne olduğu en sa- lihiyettar ağız tarafından tarif edilmiş- tir. Muhtekirler, İzmir dalaverecilerine indirilen darbeden ibret almazlarsa ta“ kibatın arkası kesilmiyecektir. F.T. B. Delbosun . Ankarayı ziyaret! Hariciye | vekâletinde henüz resmi malümat yok Ankara 12 (Telefon) — — Fransız Ha- riciye Nazırı B. Delbosun Balkan dev- letlerini ve bu arada memleketimizi de ziyaret edeceğini Fransız gazetele- Tİ yazmışlardı. B. Delbosun Ankarayı ziyaret edeceği hakkında Hariciye Ve- kâletinde henüz resmi malümat yok- tur. lerimizin inkişafı için yeni anlaşma yapılacak Ankara 12 (Telefon) — Amerika ile ticari münasebetlerimizin inkişafı için yeni bir anlaşma akdi etrafında mü- zakerelere başlanması Amerika hükü- meti ile elçiliğimiz arasında tskarrür etmiştir. Yeni ticaret anlaşması müzakere- sinde bulunmak üzere bir ticaret he- yetinin yakında Amerikaya gitmesi mevzuu bahistir. Adliyede tayinler Ankara 12 (Telefon) — İstanbul Sulh hâkimi B, Şevki Aydın sulh hâ- kimliğine, Aydın sulh hâkimi B, Mu- hiddin İstanbul sulh hâkimliğine hâ- kim namzedlerinden bayan Atiye Handan İzmir icra memuruluğuna tayin olunmuşlardır. Yunan ve Bulgar kralları- nın mühim bir mülâkatı Atina 13 (Akşam) — Londradan gelen telgraflara göre Yunan kralı Jorj, Bulgar kralı ile ikinci defa uzun bir mülâkat yapmıştır. Siyasi mahafil, bu mülikata büyük bir bir fırkada see | dünkü | j Belçika kralı bir garp paktı akdine çalışıyor Lord Halifaksa, Berline hareket etmezden evvel bu mesele hakkında talimat verilecek Londra 13 (Akşam) — Star gazetesine göre Belçika kralı Leopoldun Lon- draya seyahati, eski Lokarno paktı yerine İngiltere, Fransa, Almanya ve İtal- İ ya arasında bir garp paktı akdine maltuftur. Star gazetesine göre bu ziyaretin neticeleri, pek yakında belli olacak ve Lord Halifaksa Berline hareket etmez- den evvel me mapa, talimat vermek kabil olacaktır. Ingiliz - italyan müzakeresi başladı Fakat Roma mahafili fazla nikbinlik beslemiyorlar Roma 13 (Akşım) — Paris resmi mahafili mevcut Ihtilâfları bal ve fas- etmek için İngiltere ile İtalya arasında temas ve mükâlemelere başlandığını teyid ediyorlar, fakat fazla nikbinliğe karşı âzami ihtiyati tavsiye ediyorlar. —————— a Japonyanın cevabı mü- zakere kapılarını kapadı Japonya Çinde meşru müdafaa vaziyetinde olduğunu bildiriyor Tokıo 12 (A.A) — Hirota, Belçika sefirine, Japonyanın Brüksel konfe- ransına iştirâk etmesi için ikinci defa olarak vukubulan daveti reddettiğini bildiren bir nota tevdi elmmiştir. Japon notasında 7 cari tarihli şifa- hi nota ile bildirilen konferansa işti- rük eden devletlerin mütaleası derin bir tetkik mahsulü olduğu keyfiyeti kaydedilmekte, fakat mütaleanm im- paratorluk hükümetinin 27/10 tarihli cevabında ve ayni tarihli aleni beyan- namesinde açıkça izah edilen Japon- yanın noktai nazarını ve siyasetini değiştirmeğe kâfi gelmediğine teessüf Japon hükümeti, halihazırdaki ha- reketinin Çinin meydan okumaları- neticesinde Japonyayü tahmil edilmiş bir meşru müdafaa hareketi olduğuna ve dokuz devlet konferansı çerçevesi haricinde kaldığına katiyetle kanidir. bu itibarla, bu muahedenin tatbiki meselesini münakaşa etmeğe imkân yoktur. Dokuz devlet muahedenamesi ah- kâmına tevfikan içtimaa çağrılan bir konferans, bu muahede ahkâmını ih- lâl etmekle ittiham edilen İmparator- Juk hükümetinin iştirik etmesi tabi imkân haricindedir. Müzakere kapıları kapandı Brüksel 12 (A.A.) — Japonya tare- fından verilen cevabın, Brüksel kon- feransı ile yeniden müzakereye giriş- mek imkânına karşı kapıyı kapadığı, Brüksel mahfillerinde söylenmektedir, Ankarada kömür fiatleri indirildi Her gün Ankaraya 20 vagon sömikok sevkedilecek Ankara 13 (Telefonla) — Hükümet programında hayatı ucuzlatmak ted- birlerinin bir başlangıcı ve Ankaranın âcll olan kömür ihtiyacını temin et- mek üzere dün çok hayırlı bir karar verilmiştir. İktisat ve Nafıa vekâletle- ri arasındaki görüşme neticesinde An- karaya her gün 2 vagon sömikeokün alli ame İ gönderilmesi temin edilmiş ve kömür Amerika ile ticari münasebet-. flatleri öbür günden itibaren Ankara için ucuzlatılmıştır. Ankara belediyesince 27,25 liraya satılan perakende sömikokun tonu 25 liraya, toptan 25,50 liraya sömüko- kun fiati 23,50 liraya indirilmiştir. Emniyet âmirleri Terfi edenlerin isimlerini yazıyoruz Ankara 12 (Telefon) — İstanbul | Rumen kabinesi istifa etti Kral, Mihalake'yi yeni kabineyi teşkile memur elti Bükreş 13 (Akşam) — B. Tatares- ko, krala kabinenin istifasıni vermiş- tir. Gazeteler, fevkalâde neticeler ile bu haberi halka vermişlerdir. Kral milli köylü fırkası reisi Mihalakeyi sa- raya davet ederek yeni kabineyi teşki- 1e memur etmiş ve yeni kabinede bü- tün fırkalar mümessillerinin bulun- durulmasını tavsiye etmiştir. Fakat yeni kabinenin münhasıran milli köy- lü fırkası erkânından teşekkül vi gi muhakkaktır... Filipinde kasırga Bir çok insanlar öldü, 50 bin kişi açıkta kaldı Manille 12 (A.A.) — Bügün Luçon adasında kasırga < tahribat yapmış ve Keniworth adasındaki İngiliz ge misini sahile atmıştır. 'Manille'in büyük bir kısmı su altın» emniyet müdürlüğü beşinci şube mü- İ da kalmıştır. 50,000 kişi melee'siz kal dürü B. Yunus Vehbi emniyet müfet- mıştır. Şimdiye kadar 5 kişinin te. tişliğine, İstanbul emniyet amirlerin- | let olduğu bildirilmektedir. den B. Tevfik Korkmaz İsparta ikin- ci sınıf emniyet âmirliğine, Ağrı vilâ- yeti ikinci sınıf emniyet âmirlerinden B. Fahri Iğdır ikinci sınıf emniyet â- mirliğine, İstanbul o başkomiserlerin- den B. Cevad İstanbul ikinci sınıf em- niyet âmirliğine, Ankara başkomiser- Kudüste bombalar Kudüs 13 — Filistinde yeni bir ta- kım suikastler daha yapılmış Beytul- Jahimde bir İngiliz polisi ağır surette yaralanmıştır. 1 Arap teroristler, attıkları beş bomba lerinden B. Hamdi Ankara ikinci smıf | ge Kudüs- e ek emniyet âmirliğine, İzmir başkomiser- lerinden B. Yaşar İzmir ikincisi. lerdir,