13 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

— Ml, Sene 20 «-'No, 6853 — Fiati her yerde 5 kuruş Milli menfaate uyma- yan şahsi menfaat kabul edilemez Zoraki yetiştirilmiş bir zengin si- nıfının memlekete faydalı olacağına inananlar vardır, Bir zamanlar «harb zengini» diye türeyen zümre bu dü- şüncenin mahsulü idi. Milli iktisadı böyle anlayanların zararlı tecrübele- ri ydandadır: Milleti aç, çıplak bırakarak devlet kuvvetile zengin edilen insan veja müesseselerden hiç biri kalmadı. Bu acı tecrübe milli iktisadın yan- lış anlayışından çıkmıştı. Bazı mem- leketler, iktisadi kuruluşlarının Zâ- ruri icabı olarak kendiliğinden ye- tişmiş zengin bir sınıftan, geçmiş devirlerde istifade etmişlerdir. Fakat bugünkü ekonominin gayesi, bir kı- sım ferdlerin zengin olması değil, bü- tün millet kitlesinin hep birden re- fah seviyesinin yükselmesidir. Umumi refahın derece derece yük- selmesi için servetin toplanmaması, dağılması şarttır. Her hângi bir işi eline alan bir adamın - suni kuvvete lerle - sermaye, çalışma, tavassut hakkını pahalıya satması kendi ka- zancını çok yükseltebilir. Fakat, -bun- dan halkın yaşayış seviyesi zarar görür. Halkın ihtiyacı olan bir mak elinde biriktirip beşe aldığını beş yü- ze satan gâsıplar dünyanın her ta- rafında artık tarihe karışmıştır. Bu- na mukabil, bugünkü Karışık ekono- mi sistemlerinin akıl. sw ermiyen bin bir inceliğinden istifade ederek mil- 1i verimin büyük payını kendilerine ayıran modem lar hâlâ her memlekette ret imek istidadını gösteriyor. Milli eko- hömisini korumak işteyen yeni re- jimler hep bunlarla mücadele halin- dedir. Hayat pahalılığını - kaldırmak, maliyet flatini. indirmek, bu müca- dele ile mümkündür. «Ben zengin olayım da, ne olursa olsun!» düşün- cesine devlelçi rejimlerde yer yoktur. | Başvekilin programında da bu nok» | taya çok ehemmiyet verildiğini mem- nuniyetle gördük. Kemalist idare, ferdi mülkiyeti tanıyor, ferdi çalış- maya değer veriyor. Fakat mili menfaate uymayan devamlı şahsi menfaat kabul etmiyor.» Çünkü eyal- nız şahsi menfaatleri düşünmek de- mek, istifade edilen menbaı kurut- mak demektir. Bu, ancak kendisini bir kolonide farzeden adam tarafın- dan düşünülebilir. » Celâl Bayarın programının ekono- mi ahlâki “bakımından en kuvvetli noktası budür. Her sahada ahlâk ve faziletin *üstünlüğüne * inandığımız için, bütün “programda bu meseleyi en ehemmiyetli nokta - sayıyoruz. Başvekilin'bu kuvvetli işareti tam yerindedir de Zira memleketi - cep- lerini doldurmak sevdasile » bir müs- temleke zihniyetile istismar çapta usta bezirgân- | ! elmek | istiyenler -yok değildir. Netekim, Ce- | lâl Bayar, bu gibilerin «hareketleri- ne mani olacak tedbirleri almakta gecikmiyeceğiz: demek - lüzumunu duymuştur. Bilhassa devlelçi rejimlerde bu teğ- birlere şiddetle ihtiyaç vardır; Mili ekonominin - dizginleri devletin elin- de olduğu için, her şeyin başında an- cak memleket menfaati: kaygusu bu- Vunmak : zaruridir. Devletten,- sırf umumi menfaat lehine fazilet ve feragat bekleyen, misinin inkişafı ve milli kitlenin re- fah seviyesinin - yükselmesi için ica- bında fedakârlığa katlanan halk, | pafta sonra piyasadan kalkacak olan | yirmibeşlik nikel ve onluk bronz bo- Şahsi menfaat tereddüdüne asla düş- memejldir. (Devamı 13 üncü sahlfede) Necmeddin Sadak KANUN BİLGİLERİ .Hangi mahkemeye gitmeli? Bügü 5 inci sahilemizde İ cali, Suriye er- memleket - ekono- - CUMARTESİ 13 Teşrinisani 1937 Brezilyadan bir çok mebuslar Arjantine kaçtılar Hükümet darbesi bazı memleketlerde büyük endişeler uyandırdı Bir Fransız gazetesi: “Faşizm Amerikada bir gedik. açtı. Bu gedik kapatılmazsa Şimali Amerikanın mevkii sarsılacaktır ,, diyor | Buenos Aires i Montevideo 13 — Arjantin 2 alak ire g eri (o Bre * zilya valilerin- den general Flo- zilyada çok sıkı res Dâcunha de- bir sansür tatbik edildiğini o haber miştir ki: i veriyorlar. . Yar — Brezilya | sak bir haberi teşek, reğlme âa:2) hammül edemi- yecek ve demok- ratik hayatını İs- pat edecektir. Bu, acı fakat lü- | zumlu bir kıvran- ve siyasi rical Ar- ma olacaktır» KÜÇÜK İLÂNLARIMIZ En ucuz ve en tesirli Akşam ilân servisi, telefon 24240 jantine kaçmış Fransız gazeteleri- lardır. nin mütaldalari “| . Faşizm çok sürmi- Paris 12 — Ger yecek mi? zeteler (o Brezilya- Buenos Aires daki hükümet 12 — Arjantine darbesine dair ma- iltica etmiş olan kaleler (— yazıyor- Brezilya (o mebus- larından Joas , demiştir ki: rikağa kendisine bir üssülhareke teş- kil etmek istiyen Avrupa faşizminin pençesine düşmüştür. Brezilyanın Hatay işleri üzerinde | Saponala mütiş bir yer kayması müzakerelere başlanıyor" çep işi ölü 500 çocuk B. Numan Menemencioğlu Suriye ve Hatay töprak altında kaldı dağında — Nikbinim ve Brezilyanın demok- | ratik kuvvetlerine itimadım vardır, Zayıt seciyeli bir adam olan Vargas, harb vukuu takdirinde cenubi Ame- nı söylüyor, yeni vakalar ihtimalin- (Devamı 13 üncü sahifede) Tokyo 12 — Komenachi gazetecilerine beyanatta bulundu Adana 12 (Ak- şam) — Fransa- nin fevkalâde ko- miseri Kont de Martel dün ge- ce, Hariciye siya- si müsteşar B. Numan © Mene mencioğlu şere- fine büyük bir ziyafet overmiş- tir. Konsolosu- muz, Lübnan ri- kânı ve Hatay intihabatinı kon- trol etmek üze- re Cenevreden gelen heyetin reisi zi- yafette hazır bulunmuşlardır. 2bikkatleor Para değiştirme kolaylığı » Tramvay, vapur vesair nakliyat vasıtalarının biletlerini alirken bir lira veriyoruz; paranın üstünü, üç B. Numan Menemencioğlu alkluklarla iade ediyorlar. | Halk ferden Ziraat bankasına baş | vurup gişelerin önünü yirmi Otuz | kuruş değiştirmek üzere Kalabalık | edeceğine, bu gibi umumi hiğmet | müesseseleri halktan topladiği hük- mü geçmiş paralar: toplan bankaya vermeli ve bilmukabele yeni paraları dağıtmalıdır. | Şu. kadarcık bir tedbir almamı yor mu? izin şa B. Numan Menemencioğlu Suriye ve Hatay gazetecilerine beyanatta bulunarak ezcümle demiştir ki: — Seyahatim Kont de Marteli zi- yarettir. Bittabi bu arada bizi alâka- dâr eden işler etrafında müzakere yapacağım. Bunun Hatay işleri ola- cağı şüphesizdir. Yakında Şama gi- deceğim. Bu ziyaretten de maksad (Devamı 13 üncü sahifede) müthiş bir yer kayması olmuş ve kükürt madeni civarında bulunan 1200 nüfuslu bir köy enkaz altında kalmıştır. 600 telefat vardır, Bundan başka madende kullanılmakta olan dinamit deposu da parlıyarak maden Alime: halal alt yalai ocaklarını yakmıştır. Bundan müthiş telefat vuku bulmuştur. .Heyelân neticesinde, içinde 500 ço- cuk bulunan mektepler, toprak alk tında kalmıştır. ilân vasıtasıdır 4 delası: 125 kuruş Telefon: 24240 (İdare) — 24249 (Tahrir) — 24248 (Müdür) — 20113 (Kiişe), Atatürk şark se- yahatine çıktılar Atatürke başvekil, Dahi- liye ve Nafia vekilleri refakat ediyorlar Ankara 12 (A.A) — Reisi Cumhur Atataürk, beraberlerinde Başvekil Ce- lâl Bayar, Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Nafia Vekili Ali Çetinkaya olduğu hal- de bu akşam saat 17,50 de hususi tren- le Şark vilâyetlerinde bir tetkik seya- hati yapmak üzere şehrimizden ayrıl. maşlardır. Reisi Cumhur, istasyonda Büyük Millet Meclisi Reisi, bütüm vekiller, müsteşarlar, mebuslar, generaller, An- kara vali ve belediye reisi, Vekâletler yüksek memurları, Ankara garnizon ve merkez kumandanları tarafından uğurlanmış- ve istasyonda toplanmış olan kalabalık bir halk kütlesi tara- | fından alkışlanmış ve selâmlanmış- lâirdır. Bir Ingiliz nazırı pek yakında Berline gidiyor B. Hitlerle siyasi vaziyet hakkında görüşecek Londra 12 (A.A) — Aram beyan etmiş ve demiştir ki: «Bu ziyaret, tamamile hu İriş eri susi mahiyettedir. Maamafih B. Hit- ler bu hususta malümat aldıktan sonra, ziyaret esnasında lord Hali- (Devamı 13 üncü sahifede) Yeni tefrikalarımız Gönül Hıncı ESRARENGİZ KERVAN (Alaturka musiki sanatkârları alâfrangacılardan çok kazanıyorlar.) — Bir anketten — ; Mİ LG Ad ERE ia st gk ve