13 Eylül 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

s Sahife 2 AKŞAM 13 Eylül 1937 —a Tashih Paristeki suikast İstanbul 13 (A.A.) — Dün İs- tanbul gazetelerinin bazılarında B. Mussolini ile kimsenin aleyhinde görüşmiyeceğiz Bütün arzumuz sulhü muhafaza ve | dahili işlerimizle uğraşmaktır Bu sözleri söyliyen B. Hitler eski Alman müstemlekelerini yeniden istiyor Berlin 13 (Akşam) — B. Hitler Havas ajansı muhabirine şü beyanat ta bulunmuştur: — B. Mussölininin Almanya seya- hati bir çok dedikodulara sebep ok maktadır. Bize bir çok düşünceler atlediliyor. B. Mussolini ile kimsenin aleyhinde görüşmiyeceğiz. Bizim ka- bul ettiğimiz esaslar bütün endişele- Ti İzaleye kâfidir. Filhakika bugünkü Almanya 14 sene evvelki Almanya değildir. Bizi diğer memleketlerden ayıran çukuru doldurduk. Bunu yapmakla Avru. pada süküna mâni olan anasını or- tadan kaldırdık. Şimdi dahili işleri- mizle uğraşmak, bilhassa iaşe işini halletmek istiyoruz. Mühim bir mesele de müstemleke- lerdir. Müstemleke işi halledilmedik- çe Avrupada hakiki sükün olamıya- caktır. Maamafih bu sözlerimle müs- temleke işi harp veya sulh işi demek- tir diye bir şey söylemek istemiyo- rum. Nihayet akıl ve mantığın gale- be çalacağını da umuyorum. İstedik- lerimiz eski müstemlekelerimizdir. Bunları ele geçireceğimizi ümit edi- yorum. Japonlar yeniden bazı mevkileri ele geçirdiler Tokyodan gelen bir telgrafa göre bir Çin kolunun ricati inhizam şeklini almış Tokyo 12 (AA) — «Tebliğ» Şang- haydaki Japon orduları ileri hareket- lerine devam ederek Yong-Poo-Chen'i işgal ettikten sonra Çinlilerin mühim bir mukavemet merkezi olan ve Kal- gan'a 8 kilometre mesafede kâin bu- Yanan Miao-Kang-Chen istikametin- de terakki etmişlerdir. Şimali Çinde 9 eylülde Machong ve Liyho.Chen'i işgal etmiş olan Japon ordusu, bu Iki şehrin şark ve gar- bındaki cephesini genişletmiştir. Pe- kin-Sulyan demiryolu üzerinde Japon kıtaatı, Kalgan'a 160 kilometre me- safede bulunan Tatung istikametinde taarruza geçerek bir çok mevkileri iş- gal etmişlerdir. Tokyo 12 (A.A) — Çinlilerin Ja- ponlar tarafından Machang'ın istilâ- sından sonra başlamış olan ricat ha- reketleri, inhizama tahavvül etmiştir. Japon askeri mütehassıslarına göre, muhasamatın bidayetindenberi Çin- lerin Şanghayda uğradıkları zeyiat 30 bin maktul ile 20 bin mecruha ba- Miğ bulunmaktadır, Japonyada büyük! bir tayfun Bir çok ölü ve yaralı var, 3,000 ev yıkıldı Londra 13 (Akşam) — Tokyodan bildiriliyor: Şiddetli bir tayfun Japon- yanın cenubu garbisinde çok mühim hasara sebep olmuştur. 24 ölü, yüz” kadar yaralı vardır. 3000 ey tamamen harab olmuştur. Yüz kadar balıkçı kayığı kayıptır. 8 metre yüksekliğin- de bir dalga bir treni tamamen sü- Tüklemiştir. Kadın yüzünden Iki Mehmed biribirini yaraladı Fenerde Avcı mahallesinde Hayri. ye isminde bir kadının evinde Asma» altında hamal Mehmed ile İranlı Mehmed kadını biribirlerinden kıs- İandıklarından dolayı kavga etmişler Ye Mehmedle İranlı Mehmed biribir- İrini yaralamışlardır. İranlı Meh- medin yarası çok ağırdır. Söz ve meğe muktedir değildir. A Voroşilef manevra » mıntakasında Moskova 12 (A.A.) — Müdafaa ko- miseri maraşal Voroşilof Moskova as- eri mıntakasına gelmiş ve bu mın. taka kıtaatının manevralarında hazır bulunmuştur. tayyare bombaları yangın ö çıkardı. Şanghay 12 (A.A) — Japan tayya- releri, Chapei'yi bomardıman etmiş- ler ve iki yerde yangın çıkarmışlardır. Biri şimal istasyonunda, diğeri Sout- cheou nehrinin sol sahilinde beynel- milel imtiyazlı mıntaka yakınında- dır. Bir Çin tebliği Şanghay 12 (A.A) — Central News Çin ajansı, Çin kıtsatının Kalganı istirdad etmiş olduklarının rivayet edilmekte olduğunu bildirmektedir. Çin Milletler Cemiyetine baş vuracak Cenevre 12 (A.A.) — Çin hükümeti bugün Milletler cemiyetine tahriri bir müracaatte bulunacaktır. Bu müra- cast, Milletler cemiyeti azasından olan devletlerle azadan olmıyan bir devlet arasında tehaddüs eden ihtilâef- lara müteallik olup mezkür cemiyet misakının 17 inci maddesine istinat edecektir. Aydın manevraları Donânmamızın da vazife deruhte edeceği bildiriliyor İ 7 Teşrinlevvelden 13 teşrinlevyele kadar devam edecek olan Aydm ma- nevralarında donanmamizın da mü- him vazifeler deruhde edeceği ve bil- hassa denizden taarruz vazifesini ya- pacağı bildiriliyor. Manevrada cephe gerisi seferber olacak ve buralarda seferberliğin icap- ları tatbik edilecektir. Çanakkalede bir define Çanakkaleden bildirildiğine göre, Nara civarında çalışan işçiler bir defi- ne bulmuşlar ve bunu paylaşırken kavga çıkmıştır. Muhafaza memur- ları yetişerek defineyi nezaret altına almışlardır. 17 altın, 2 çift altın küpe, 2 altın yüzük, pandantif, gümüş ve bakır para bulunmuştur. Dük ve Düşes dö Vindsor ç Budapeştede Budapeşte 18 (Akşam) — Dük ve Düşes dö Vindsor buraya geldiler, Danub palasa indiler, İngiltere sefiri bugün şereflerine bir ziyafet verecek- tir. Arap kongresinin kararlari ! Kudüs 13 — Arap kongresi şu ka- ran vermiştir: Filistinin taksimi ve bir yahudi hükümeti teşkili reddedi- iyor. Balfur beyannamesinin ve mandanın kaldırılması, Filistinin hâ- kimiyetini tanıyan bir İngiliz - Fili." tin muahedesi akdi, yahudi muhace- retine nihayet verilmesi isteniyor, «Atatürkü dinlerken» köşe başlığı altında Türk Tarih kurumu as- başkanı Bayan Âfet imzasile ve «Vatan ve hürriyet» serlâvhası ile bir makale intişar etmiştir. Bu gâzetelerden birisi, makaleyi An- karada çıkan Ulus gazetesinden naklen aldığını yazmış ve diğer bir gazele hiç bir menba göster- memiştir. Halbuki bu makaleyi Bayan Âfet Türk Tarih kurumu- nun neşir vasıtası olan Belleten için yazmış ve makale Belletenin 1 nisan 937 tarihli ikinci sayısın- da intişar etmiş idi. Türk Tarih kurumu tarafından vuku bulan işar üzerine Anadolu ajansı keyfiyeti o suretle tashihe müsaraat eder. Elektrik şirketile müzakere Şirketin merkezinden 2 delege geldi, bunlar Ankaraya gidecekler Nafia Vekâleti ile Elekirik şirketi arasında yeniden konuşmalara başla- nacaktır. Aradaki muallak meseleleri görüşmek üzere şirketin Belçikadaki idare meclisi namına B. Blark ve B. Clerum İstanbula gelmişlerdir. Bu- günlerde Ankaraya gidecekledir. Ken- dilerine şirket umum müdürü B. De- lacroixinin de refakat elmesi muhte- meldir. Müzakeratın ne kadar devam ede- ceği belli değildir. Ancak murahhaslar tam salahiyet aldıklarından müzake- renin kesilmeden devam edeceği tah- min ediliyor, Yaz havası Dün termometre 32 dereceye kadar çıktı Ağustasun son haftası ve eylülün ilk günleri havalar fena gitmiş, ter- mometre 17-18 dereceye kadar inmiş- ti. Bir kaç günden beri yeniden sıcak- lar başlamıştır. Hele dün tamam bir yaz havası vardı. Termometre 32 de- receye kadar çıkmıştır. Havanın ısınması üzerine pilâjlara, bilhassa Floryaya büyük bir hücum vardı. Deniz banyosu meraklıları mev- simin son müsaid günlerinden istifa- de için saatlerce denizde vakit geçiri- yorlardı, : Talililer Son keşidede büyük ikramiye kazananlar Tayyare piyangosunun son keşide- sinde büyük ikramiye kazanan tali- ilerden bir kısmı şunlardır: 80 bin lira —Beyoğlunda' Kalyon- cu kulluk Eczacıbaşı sokak 13 No.da Kirkor. 132 bin lira — Ankara Yeni Turan mahallesi Bostanlar içi 23 No. da Ah- med, Galata Ermeni mektebi talebe- sinden Jirar, Beyoğlu Büyük Parmak- kapı Yeniyol 3 No. da Niko. 10 bin lira — Polatlıda bakkal Sü- leyman ve Remşid, Eskişehir istasyo- nunda makasçı Ali, Seyid Rıza da teslim oldu (Baş tarafı 1 inci sahifede) Erzincan 12 (A.A.) — Dersimdeki itaatsizlik hareketinin elebaşıların- dan ve Dersim aşiretlerinin en azılı reislerinden olan Seyit Rızaya yapı- lan şiddetli takibat neticesinde şim- diye kadar saklanmakta olduğu Ova» cık kazası dahilindeki dağ ve orman- larda daha fazla barınamıyacağını &nladığından bu sabah saat ikide Erzincana gelerek hükümete teslim olmuştur. Yapılan tedkiklerde bombaların da hariçten Fransaya sokulduğu anlaşılmıştır Paris 13 (Akşam) — Pariste bomba ile yapılan iki suikast hakkında tahkikata faaliyetle devam ediliyor. Polis ve adli- ye bir çok kimselerin ifadelerini almıştır. Dahiliye nazıri | hariçten hazırlanmış yapılan tahkikat hakkında demiştir ki: «— Şimdiye kadar elde edilen neticeler suikast amele mahafili tarafından yapılmadığını göstermiştir. Bombala- rın cinsi hakkında yapılan fenni tetkikler bunların içindeki patlayıcı maddelerin Fransada bulunmadığını göstermiştir. Binaenaleyh bunlar hariçten gelmişlerdir.» Bu bombaların İspanyadan gelmiş olması ihtimalinden bahsediliyor. İş konfederasyonu umumi kâtibi B. Jouhaux söylediği nu- tukta suikasti şiddetle takbih etmiş, faillerin ve takib ettik- leri gayelerin meydana çıkarılmasını istemiştir. Diğer ame- le teşekkülleri de bu tarzda kararlar ittihaz etmişlerdir. Komünist partisi yeniden bu gibi hâdiseler olmaması için ne gibi tedbirler alacağını hükümetten soracaktır. Diğer taraf- tan sağ cenaha mensup mebus, de bir istizah takriri vermiştir. eski polis müdürü B. Chiappe Paristeki bombalı suikasd heyecan uyandırdı Polis tahkikata başladı bazı ip uçları bulundu Paris 12 — Presburg sokağındaki Patronlar konfederasyonu merkezi ile Boisslerre sokağındaki Paris Maden Sanayii, erbabi merkezinde patlıyan bombalar halk arasında heyecan u- yandırmıştır. Gazeteler uzun tafsilât vermekte ve hükümetin azimkâr dav- ranmasını istemektedir. Yapılan tahkikata göre iki binaya da mağaza çırağı kıyafetli birer adam gelmiş, getirdikleri paketleri bırak- mışlardır. Patronlar konfederasyonu binasında paket kapıcıya teslim edil- miş, diğer binada merdiven başına bırakılmıştır. Paketlerin içinde muay- yen saatte patlıyacak bombalar bu- Yunmakta idi. Patronlar konfederasyonu binası çok harap olmuş, binanın önünde dü- ran iki polis ankaz altında kalarak öl- müştür. Diğer binaya gelince bu binâ- nın ahşap olan dahili kısmı tamamen YE Fakat nüfusca zayiat yok- Mi tahkikata başlamıştır. Patron- lar konfederasyonu binasının kapıcısı isticvab edilmiş ve paketi bırakan adamın şeklini tarif etmiştir. Polis ba- 71 İp uçları yakalamıştır. Faillerin ça- buk yakalanacakları ümid ediliyor. İki binaya bomba paketlerini bırake- nın ayni adam olduğu zannedilmek- tedir. Kazada daha ziyade telefat ol- maması bir tali eseri sayılmaktadır. Bombaların müfrit fikirli kimseler tr hazırlandığı anlaşılmakta” “Başvekil polis müdürile görüştü Paris 12 (A.A) — Saat 11 e doğru, Presbourg caddesinde enkazın tathi- ri ameliyesine nihayet verilmiştir. Yeni telefat vukubulmuş olduğu zan- nedilmemektedir. Enkazın tathiri ameliyesine, kendi- liğinden yıkılmak tehlikesipi göste- ren bazı malzeme - yıkıldıktan sonra devam edilecektir. Yapılan anket, tahkikata henüz sarih bir istikamet vermeğe medar olamamıştır. Anketi yapanlar, azami mikdarda şahit top- lamakla iktifa etmektedirler. Bunla- rın elinde suikastı yapmış olanların kâfi derecede sarih eşkâli mevcuttur, Gece Presbourg sokağında B. Cha utemps ile polis müdürü B. Langeron arasında yapılmış olan görüşmeden ve Dahiliye Nazırı B. Marx Dormoy ile yapılan telefon muhaverelerinden sonra bu sabah polis müdiriyetinde B. Langeron ile diğer zevat yeni biz görüşme yapmışlardır. Bu yeni kon- feransın hitamında bu zevat Dahili. ye Nezaretine gitmişlerdir. Montlucon'da bulunmakta olan B. Marx Dormoy, oradan hareket et- miştir, Kendisinin öğleden biraz s0n- ra Parise gelmesi beklenilmektedir. Fransız Başvekilinin bir nutku Paris 12 — Başvekil, Sâvignyde ziraat komisyonunun toplantısı mü- nasebetile söylediği bir nutukta Frarn- sızları birleşmeğe davet ettikten son- ra son sulkasdden bahisle bunun ak- lı başında her insanın nefretini da- vet ettiğini, hükümetin bütün vazi- felerini yapacağını, Fransa ve cüni- buriyetin bütün engellere galebe ça- lacağını söylemiştir. Gazetelerin makaleleri Paris 12 (A.A) — Sabah gazete leri, patronlar konfederasyonu bine- sına karşı yapılmış olan suikasd do- layısile infial izhar etmekte mütte- fiktirler. Sağ cenah gazeleleri, bir tethiş hareketinden bahsetmekte, sol cenah gazeteleri ise faşistler tarafın- dan yapılmış bir tahrik mevzuu bah- solduğunu yazmaktadırlar. B. Chautemps, Epogue gazetesi muhabirine beyanatta bulunarak mücrimlerir meydana çıkarılması ve cezalandınılmaları için muhali müm- kün kılmağa çalışacağını söylemiş- tir: Başvekil, şu sözleri ilâve etmiştir: <İttihazı zaruri bütün tedbirleri ala- cağım. Çünkü vukua gelen hadise, memleketin her tarafında beyecan uyandıracaktır..Hükümetin azimkâr- lığına itimad edilebilir.» Şüpheli Alman bir gemiden kaçmış Yakında memleketine iade edilecek Evelki gece Meserret oteline yat- mak üzere gelen, fakat vaziyetinden şüphelenilmesi üzerine polisçe yakâ» lanan Alman hakkındaki tahkikat neticelenmiştir. Bu adam; Alman bandıralı Tinos vapuru tayfalarından Herbert Veysut olup dün limandan hareket eden yapurunu kaçırmış, polis beşinci şi- besinin kendisini arıyacığını bildiği için hiç olmazsa o geceyi rahat bir otelde geçirmek istemiş, fakat bü kabil olamamıştır. Herbert memleke» tine iade edilecektir,