21 Ağustos 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
AKŞAM 21 Ağustos 1937 "SİYASİ İCMAL: SAYAN m Yeni karışıklıklar havzasına (yayılarak Bozcaadanın İspanya işlerinin Avrupa devletle- rini birbirlerine katmaması için şim- diye kadar yapılan teşebbüsler akim kalmıştır. Boğuşan her iki tarafın da muharib birer müstakil devlet olduk- ları hukukan tanınması ve aynı 20- manda gönüllülerin geri alınması için İngilterenin teklif ettiği plân Sovyetler birliğinin general Franko- nun hükümeti muharib bir devlet olarak tanınmasına hiç bir zaman tarafdar olmıyacağını bildirmesi üze- rine suya düşmüştü. Şu kadar var ki tam bu sırada İn- gütere ile İtalyanın tekrar anlaşmak üzere birbirlerine ellerini uzatmaları İspanya işlerinin vehametini tehdid eylemiş ve ademi müdahale işinin aksaması yüzünden Avrupa politika- sını bozulmaktan kurtarmıştı. Son zamanlarda İspanya işleri ye- ni yeni meseleler doğurdu. General Prankonun © tahtelbahirleri evvelâ Akdenizin tam ortasındaki tarik olan Sicilya ile Tunus arasında faaliyete giriştiler ve muhlelif» geriileri batır- dılar. Dahâ& sonra “Akdenizin şark ŞEN önünde gemileri batırmağa başladı- lar. Diğer tarafdan İspanya işleri orta Avrupa devletlerini de mevcud siyasi zorluklara karıştırdı. İtalya ve Al- manya gibi faşist bir devlet olub İs- panya işlerinde bunlarla beraber ha- yeket ederek general Frankonur ta- yafını tulan Portekiz yeniden silâh- lanmak için iki sene evvel hazırladığı plân üzere Çekoslovakya fabrikaları- na sipariş ettiği silâhların imalini Çekoslomakya hükümetinin durdur- ması şiddetli dir gerginlik husule ge- tirmiştir. Portekiz devleti Çekoslovakya ile diplomasi münasebatını kesmiş ve Pragdaki sefaretini Portekiz tebaası- nın himayesini İtalya sefaret ve kon- soloslarına bırakarak geri çekmiştir. Tabiatile Lizbondaki Çekoslovakya sefareti de geri alınacaktır. Avrupa devletlerinin iki muhasım cepheye ayrıldıklarını bu yeni hadise. bir kat daha isbat etmiştir. Feyzullah Kazan Üsküdar adliyesi yangını Yakalanan Nurettin cürmünü itiraf etti a Yangından biraz evvel adliye “binası etrafında dolaştığı tesbit edildi 11 - 12 Ağus- tos gecesi Üskü- darda (Paşaka- pısındaki Oadik © ye binasını y&- kan, yangın hak- kında ilk tahki- * kat yapıldığı 8i- rada; ateşin bi- nanın alt katın- © mahkemesi oka ği leminin o sokak tarafına isabet eden ( kısmında- ki kaplamaların tutuşmasile çık- tığı tesbit edilmişti. Bu şekilde yangınm dış kaplamalar tutuşarak çıkmış olması, pek tabii olarak hadi- sede bir kaza ihtimalinden daha faz- la kasd ihtimallerinin göz önünde bulundurulmasını icap elliriyordu. İlk iş olarak malümatına müracaat edilen ve yangın gecesi daire nöbet- çisi olan Ali her şeyden ademi ma- lümat beyan ediyor, yangını — gören bekçi Lâtif ile, onun çağırmış olduğu polis memuru da, ateşin çıktığı yer- de, gaz, benzin, paçavra ve mümasili re rasgelmediklerini ve bunların Suçlu Nüredin ida almamış olduklarını söylüyorlardı. Bu'hale nazaran kasd ihtimalle rini, delillerile tahakkuk : ettirmek müşkül olacaktı Fakat buna rağmen zabıta ve ad- liye müşlereken yagının sebebi üze- rinde tahkikatı derinleştirmeğe ka- Tar vermişlerdi. Bu tamik ve teğkik sırasında bilhassa yangından kurta” rilmış olan kasaların üzerinde durul- muş ve bunların vaziyetleri birer bi- rer gözden geçiriimiştir. İşte bu gözden geçirme sırasında icra kasalarından birinin, kilid terti- batının bozulmuş olduğu hissini-ve- recek emarelere rasgelinmiş ve zabi- ta, bunun mütehassıs ustalara mua- - yene etirilerek bu bozukluğun yan- madan evvel mi, sonra mı olduğunun tesbitine lüzum göstermiştir. Bunun üzerine kasa ustaları kilid üzerinde tedkikler yapmışlar ve icap €den raporu da alâkadar makama vermişlerdir. Kasd ihtimalleri üzerinde incele- meler bu şekilde devam ederken, tah- kikatla meşgul olan muddelumumi Tahsin, muavin Orhan ve sulh ceza hâkimi, her ihtimale karşı, bir defa da, mahkümiyetleri kesbi katiyet ef- | miş şahısların vaziyetlerini gözden geçirmek istemişlerdir. Müddeiumumilik ilâmat dairesinin mâhkümlara mahsus olan “dosyâlari | tedkik edilmeğe başlanmış, bu ted- kikler sırasında da bir ihbar vaki ol- muştur. İşte bu husustaki tedkikat netice- sinde; dolandırıcılıktan mahkümiyeti ölan ve Beylerbeyinde oturan 29 yaş- larında Nureddinin, yangını kasden çıkardığı hakkındaki kanaatler te- bellür etmiştir. Nureddinin, yangın gecesi pek faz- la içtiği, geç vakit adliye civarında dolaştığı ve bundan evvelce de ötede beride bazı sözler sarfetmiş olduğu ta- hakkuk edince; kendisi oturduğu evde geç vakit yakalanmış ve hazır- lanan tahkikat evrakile, mahkemesine sevk edilmiştir. Hâkim B. Lütfi; Nureddinin ilk sorgularını yapmış, hüviyetini tesbit etmiş ve cürmün mahiyetine göre da- van rüyeti salâhiyeti harici olması itibarile hakkında tevkif kararı vere- rek sorgu evrakının müddelumumiliğe tevdii kararlaşmıştır. Müdde'umumi- lik evrakı müstantikliğe vermiştir. Yapılacak istintak tahkikatı hadi- senin mahiyetini tenvir edecektir. Üsküdar müddelumumisi B. Tah- sin, bü iş hakkında demiştir ki: — Yangında ateşin dışarıdan çık- mış olması dolayısile kasd ihtimal leri üzerinde yürümekte idik. Bir kaç cepheden yapılan tahkikat neticesin- de; yangının Beylerbeyinde oturan Nureddin tarafından ika edildiği an- laşılmış ve kendisi tevkif edilmiştir. Hakkında lâzımgelen kanuni takibat ve muamele ne İse ifa edilecektir. Nureddin, hakkında müstantiklik- çe yapıla tahkikat bittikten sonra mahkemeye sevk edilecektir. Müddeiumuminin beyanatı Bu hadise etrafında İstanbul müd- delamumisi B. Hikmet Onat dün şu izahatı vermiştir; — Yangının evvelâ kazaen çıktığı zannedilmişti. Fakat Üsküdar zabıta ve adliyesi tarafından yapılan tahki- kat neticesinde kasde delâlet edecek bazı izler elde edilmiş ve bu cepheden tahkikat genişletilmiştir. Nihayet Nureddin adında bir mahkümun va» ka gecesi yangından biraz evvel sar- hoş ve şüpheli bir vaziyette adliye bi- nası civarında dolaştığı zabıta tara fından tesbit edilmiştir. Nureddin zabıta tarafndan yakalanarak s0r- guya çekilince cürmünü İtiraf ede- rek yangını kendisi yaptığını söyle- miştir. Nureddin tevkif edilmiştir. Burdur Deftertarlığı Ankara 20 (Telefon) — Eminönü mal müdürü B. Abdullahın Burdur vilâyeti defterdarlığına tayini yüksek tasdika iktiran etmiştir. anana anna sulh ceza | Sömikok Toptan Ankara 19 (A.A) — İktisat vekâle- tinden: 1 - 3003 sayılı endüstriyel ma- smulâtın maliyet ve satış fiatlerinin kontrol ve tesbiti hakkındaki kanu- nun vermiş olduğu salâhiyete istina- den sömikok fabrikasının istihsal et- tiği sömikok satış fiatı yeniden tetkik edilerek bir ton Türk sömikokunun Zonguldak toptan satış fiatı 17,25 lira olarak tesbit edilmiştir. 2 - Bu fiat 20/8/1937 den itibaren muteberdir. (Vekâletin yukarıki tebliği üzerine tahkikat yaptık. Zonguldakta bir ton sömikokun toptan satış fiati 18.10 lira idi. Binaenaleyh vekâletin dün- den itibaren muteber olmak üzere t&s- bit ettiği yeni fiat eskisine nisbetle ton başına 85 kuruş noksandır. Pera- kende satış İlati henüz tebliğ edilme- “miştir. Maamafih toptan satışta ton başına 85 kuruş indirildiğine göre pe- rakende satışta da buna göre tenzilât yapılacağı tabiidir.) Feci bir kâza Bir madende bir amele yaralanarak öldü Eskişehir (Akşam) — Eskişehire 65 / kilometre mesâfede bulunan Taştepe köyündeki maden ocaklarında çok f6- ci bir kaza olmuştur. 19 ağustos per- şembe günü sabahı saat 8de işleri- ne başlamak dizere köyden ocaklara giden amele muayyen saatlerinde va- sifelerine başlamışlardır. Bu taş ve maden ocağında elle işleyen bir vinç vardır. Amelelerden birisi bu vincin kolunu çevirirken, kol elinden kur- tulmuş ve çok hızlı bir sadme ile ba- şına çarparak' ağır suretle yaralan- masına sebep olmuştur. Zavallı amele başından akan kanlar içinde yere s0- rilmiş ve hâdiseden Eskişehir müddei- umumiliği haberdar edilmiştir, Bir taraftan müddelumumilik tah- kikatını yaparken diğer taraftan ya- ralı Eskişehir memleket hastanesine kaldırılmış, araba ile hastanenin önüne getirildiği vakit ifade dahi ve- remiyerek ölmüştür. Kazanın kendi hatası yüzünden olduğu anlaşılmış- tır. Emniyet memurları arasında yeni tayinler Şehrimize ald , yeni emniyet tâ» yinleri peyderpey tebliğ o edilmek- tedir. Emniyet di. rektörlüğü birin- ci şube merkez memurlarından Tahsin Fatih em- niyet memurluğu- na, dördüncü Şu- be merkez me murlarından Ze« Ki Demir ikinci Fatih emniyet ube müdür mu- memurluğuna virliğine, üçün ( tayin edilen B. cü şube merkez Tahsin memurlarından Zeki Akalın ikinci sınıf emniyet âmirliğine, ikinci şube ikinci kısım baş memuru Tevfik Üs- küdar emniyet memurluğuna, Kadı- köy merkez mumuru Tevfik Harran emniyet memurluğuna, Fatih merkez memuru Mehmed Sürüç emniyet me- murluğuna, zabıtai ahlâkiye memu- ru Şevket Adalar emniyet memurlu- " ğuna, merkez memurlarından Adil Birecik emniyet memurluğuna tayin edilmişlerdir. NOVOTNİ Serin ve güzel bahçesinde her akşam sevimli Tenor BAY YUNKA En güzel şarkılarını oküyor Her öğleden 14,30 a kadar meş- hur NOVOTNİ orkestrası en seç» kin parçaları çalıyor, Tenzilâtlı fiyatlar: :. Tabldot 4 tabak 75 kuruş Daire Tepebaşı Sahife 5 - — Dünkü taarruz nasıl başladı nasıl bitti (Baş tarafı 1 inci sahifede) porda Kırmızı kumandanın öğren mek istediği yeni bazı mühim nok- talar hakkında izahat vardı. Niha- yet bu kiymetli ve mühim keşif ra- porunun kahraman O tayyarecimiz Atatürk kızı bayan Gökçenden oldu- ğu anlaşıldı. Rapor şudur Saat 21 de Lüleburgaz-Uzunhacı - Büyük Manika - Saray yolu ile keşif mıntakalarına uçtum ve Kolordudan emredilmiş olan yollar üzerinde gör- düklerimi ve düşman durumlarını â- şağıya yazıyorum: Saray - Güngü: yolunda düş- man hareketleri lmüştür. Sara- yın 4 kilometre şarkındaki sırtlarda durub durub İâmbaları yanan ordu- İ gühlar, farları yanan 4:5 otomobil görülmüş ve bu kıtaya tenvir atıl makla düşman durumu tesbit edil- İ miştir. Sarayın © iki kilometre şima- Ni şarkisinde Galata deresi kenarın- da gündüz keşfedilen ve lâmbaları yanan büyük orduğüh çadırları gö- rülmüş' te buraya atilân tenvir bom- basile ayrıca portatif çadırlardan mü» rekkeb küçük bir ordugüh tesbit e- dilmiştir. Bu keşif saat 21,45 ile 22,5 arasın- daki zaman içinde yapılmıştır. Hazırlanan taarruz On dokuz ağustos öğledenberi Ma- vinin ileri mevzilerini ele geçirmiş bulunan: Kırmızı taraf, yirmi ağus- tos (dün) sabahına kadar Mavinin asıl mevzileri üzerinde keşifler yap- mış ve neticede şöyle bir taarruz ter- tib etmişti; Birinci tümen Sarayla Bekleme arasındaki mıntakadan, di- ğer bir tümen de Saray ve garbında- ki mıntakadan taarriz edecekler; süvari livası Yuvalı ve Egriköy üze- rinden Mavinin sağ cenahını kuşata- cak; bir piyade livası, kolordu ihti- yatı olarak Küçükmanika civarında bulunacak; tank taburu Bekleme is- tikametinde 61 incel fırkanın emrinde olarak 202 rakımlı tepeye taarruz edecek... Kırmızı taraf ilerliyor Kırmızı kolordu bu taarruz plân na bu sabah (dün) sagt 8,30 da kesif bir topçu ateşi hazırlığile başladı. Kırmızı toplarının bu tesirli ateşi sayesinde baskı altında tutulan Ma- vi taraf ateşli silâhları Kırmızı piya- denin ilerlemesine mâni olamıyor- lardı. Bir müddet topçu ateşi devam ettikten sonra Kırmızı piyadeler ken- di ağır makineli tüfeklerin ve daha sonra hafif makineli tüfeklerin hima- yesinde Mavi mevzilerine doğru iler- lemeğe başladılar. Bu sırada Mavinin bombardıman tayyareleri alçak uçuş- larla Kırmızı hatlarını bombardıman ediyorlardı. Aynı zamanda Mavi av tayyareleri de pike saldırmalarile | Kırmızı hatlarına ve Kırmızı töpçu mevzilerine makineli tüfek ve bomba ile müessir oluyorlardı, Kırmızının tayyareleri muharebe sahası üzerin- de görülmeğdikleri için Mavi tayyare- lerin bu aradaki faaliyeti çok mües- sir olmuştur. Kırmızı piyadeler Mavi mevzilerine yaklaşınca tanklar bek- leme istikametinde İlerliyen piyade gruplarına yol açmağa başladılar, Fakat Kırmızı tayyareleri Mavinin tank defi topçusunu baskı altırda tutamadığı için tankların bir kısmi bu defi topları tarafından saf harici kılındı, Mütebaki tanklar da mün- ferid kaldıkları için piyadelerinin ge- risine çekilmeğe mecbur oldular. Bu- nu takiben Kırmızı topçu ateşini Ma- vi hatlarının gerisine doğru kaydır- mağa başladı; Mavi mevzileri üzerin- de iki taraf birbirine karıştı ve yakın boğuşma başladı. Hakemler derhal müdahale ederek İki tarafı da tertib- lendirmeğe başladılar, İkinci taarruz Yapılan tetkik neticesinde Kırmı- anın taarruzunu Mavi mevzlinin de- rinliğine doğru götüremiyeceğine ka- rar verildi ve her iki taraf hakemler tarafından durduruldu, Bu karar Kırmızı kolordu kumandanlarına bil- dirildi. Kolordu kumandanı süvari livasın; ve emrinde bulunan bindiri- miş alayinı süratle Çukuryurd civa- rına celbederek bu alayla Mavi sağ cenahına tazyik yapmak ve taarru- zun nelieesini bu cenahta aramağa karar verdi. Saat 12 sularında bindi- rilmiş alay yolun pek az müssid ok masına râğmen büyük bir intizamla ve süratle yetişti. Evvelâ motosiklet taburu, müteakiben kamyonlara bin- dirilmiş taburlar yere inerek 'muha- rebeye başladılar. Saray kazası için- de Kırmızı ve Mavi kuvvetler arasın- da sokak muharebeleri cereyan etti, Bu taarruzla beraber Kırmızı sağ ce- nahtâ Bekleme mıntakasındaki yar- ma taarruzunu tekrarladı, Ve Mavi mevzilerinin derinliklerine kadar çö- kertmeğe muvaffak. oldu. Bu sırada Mavi Saray “mintakasından İki piya- de aliyile bir mukabil tasrruz teşeb- büsü yaptı; fakat Kırmızı kolorduya mensub ihtiyat piyade livasının mü- dahalesile bu taarruzu neticesiz kal- dı. Kırmızı süvari livası da, evvelce aldığı emir mucibince, iki alayile Ma- vi sağ cenali gerisine taarruz etti, Ve bu cenahta bulunan Mavi süvari ala- yının cephesine çattı. Süvari livasın- dan bir kısmı yaya cengine girerek bu alayla muharebeye tutuştu. Vaziyet bu şekilde Kırmızının le- hine devam ederek saat 15 de Saray şarkındaki Ortabayır sırtlarında bu- lunan manevra komutanı manevra nın nihayet bulduğunu emretti. Ve manevraya iştirak eden birlikler grup grup toplanarak ordugâhlara doğru yürüyüşe başladılar, Misafirlerimiz Tekirdağ 20 (Hususi) — Ecnebi heyetler Saray belediyesinde yemek yedikten sonra saat 14 de oradan har Teketle genel kurmay heyetile birlik- te Ortabayır sırtlarına geldi ve ora- da baş hakem korgeneral Salih Omur« tağın manevranın bitiş vaziyeti hak- kında verdiği izahatı dinledi burada mareşal ve orgeneral Altay İle korge- neral Omurtağ ecnebi heyetlere veda ederek ayrıldılar. Misafirler korgöne- ral Asın Gündüzün refakatinde 15,10 da Ortabayırdan hareketle doğru Tekirdağına döndüler ve 17,20 de İz- mir vapuruna geldiler, Yarın Edime- ye gidecekler, Bir artistin 100 bin liralık elması çalındı Wörasteni, zaliyet ve ilin ilya AM İL mi alan KANSIZLI Chlorose benizşizlik idin deva kanl ih km kei A #8 SIROP DESCHLENS, PARS
