21 Ağustos 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Jrak elçisinin beyanatı Irakın harici siyasetinde değişiklik yoktur Yeni Irak Başvekili hiç bir partiye mensup değildir. şimdiye kadar harice de teb'id edilmemiştir Irak devletinin Türkiye Büyük el- çisi B. Naci Şevket Irakta vukua ge len son hâdiselerden sonraki vaziyet ve teşekkül eden yeni Irak hükümeti. nin takib edeceği harici siyaset hak- kında dün 'Türk gazetecilerine şu be- yanatta bulunmuştur. — Irak ordusu sabik erkânıharbiye relsi general Bekir Sıtkının Musulda- ki katli hâdisesi ve bunu dört gün sonra takibeden Başvekli Hikmet Sü- Jeymanın istifası öyle görüyorum ki bazı yanlış haberlerin yayılmasına ve bu yanlış haberler esas tutularak bir takım yanlış mütaleaların ileri sü- rülmesine yol açmıştır. Meselâ bu katil hâdisesinin Irakın we ihtimal ki Şarkın mukadderatını değiştireceği ihtimalinden ve Irâkın harici siyasetinde bazı değişikliklere vesile olacağından bahsedildiğini gö- Tüyorum. “Evvelâ şunu beyan etmek isterim ki yeni kabineyi teşkil eden Başvekil Esseyid Cemil Elmidfani ne merhum Yasin paşanm partisinden ve ne de Bsseyid Cemli Elmidfat ne merhum sindendir. Kendileri gayet bitaraf ve Iraklılarea sevilmiş. üç defa Başve- Azasından bir zattır. Ayni zamanda hiç bir va- kit te harice teb'id edilmiş değildir. Son alınan malümâta nazaran I- rakta vaziyet tamamile sükünet kes- betmiştir. Asayiş yerindedir. Hükü- met vaziyete hâkimdir, Ve herşey ha- Mi tabilsindedir. İki gün evvl Irakın Türkiyeye kar- Şi harici siyasetine dair bazı beyanat- ta bulunmuştum. Bugün Irakın ve şimdi iş başında bulunan hükümetin umumi harici siyaseti hakkında da- ha fazla tafsilât verebilecek vaziyet- teyim. Irakın hatici siyaseti merhum Kral Faysalın Irak için tesbit ve Kral Gazinin teyid ettiği ve mütea- kiben iş başına geçen bütün kabine- lerin takibettiği siyasetin aynidir. Yeni kabine Irakın müttefiği olan İngiltere hükümetile dostane müna- sebatını, iki taraf arasında akdedilen #tifaka istinaden muhafaza edecek- tir, Ayni zamanda kardeş ve komşu Türkiye, İran, Suudi Arabistan ve di- ğer Şark memleketlerile olan dosta- ne münasebetlerini muhafaza edecek ve işbu münasebet ve bağların takviye, idame ve tenmiyesine elinden geldiği Kadar çalışacaktır. Kabine Irakla - İran arasında ahi- ren akdedilen muahedeleri ve Saada- bad misakım âzami süratle tasdik edilmek üzere Irak parlamentosuna takdim edecektir. Irak hükümeti ayni zamanda Arab ittifaki misakını muhafaza ve idame edecektir. Irak hükümetinin diğer bütün dev- Jetlerle olan münasebatı dostluk ve barış esasına müstenid olacaktır, Hatay halkı evlerinden — Çıkamıyor Halkevini açmadılar, iki Türkü bıçakladılar Adana 20 (Hususi muhabirimiz. den) — Hataydan gelen son haberlere göre, halk korkudan evlerinden dışa- rıya çıkamamaktadır. Antakyada hali tabii avdet etmiş denemez. Çarşılar halâ kapalıdır. Kont dö Martelden inhilâl eden Fransanın Suriye fevkalâde komiser. Miğine general Bilbanin getirileceği söylenmekte ise de bu haber teeyyüt etmemiştir. Sancakta iki Türk köylüsü meçhul eller tarafından bıçakla yaralanmış- lardır. Katiller henüz bulunamamıştır, Antakya Halkevi, kolonelin emrile kapalı bulunmaktadır Kapı mühürlü- dür Mussolininin nutku Üç kıtanın medeniyeti ve Berlin - Roma mihveri Palermo 20 — Mussolini bugün burada irad ettiği nutukta: — Üç kıtanın medeniyetini akıttı- ğı Akdenizle yıkanan bütün memle- ketlere barış için hitab ediyorüm. Dedikten sonra Fransa ve İngilte- Te ile en iyi münasebatı temenni et- tiğini söylemiştir. B. Mussolini, on iki senenin İngi- liz - İtalyan münasebetlerinde büyük bir anlaşmazlık mevcud olduğunu söyledikten sonra, «Ufuk şimdi yeniden aydınlan- maktadir» demiş ve İtalyanın bütün Avrupa meselelerinde âmade bulunduğunu bildirmiştir. B. Mussolini, 4Havayı kirleten ölü» diye tavsif ettiği Cenevreden İmpa- Tatorluğun tanınmasını istemediğini kaydettikten sonra Berlin - Roma mihverine geçmiş ve Berlinden geç- meden Romaya ve Romadan geçme- den de Berline varılamıyacağını söy- liyerek «İki rejim arasında icraatta tesa- nüd vardır» demiştir. Ziraat vekâleti teşkilât kanunu Merkez ve taşra kadroları tamamen hazırlandı Ankara 20 (Telefon) — Ziraat Ve- kâleti teşkilât kanununun ne zaman tatbik mevkiine konulacağı hakkın- daki suale cevaben, Ziraat Vekâleti idari müsteşarı B. Naki demiştir ki: — Bilindiği gibi teşkilât kanunu- muz bir Haziranda neşir ve ilân edil- miştir. Bu kanunun bir meddesine göre merkez ve taşrada yapılacak beş- kilâtın kanunun neşri tarihinden iti- 'baren üç ay içinde yapılması icab et- mektedir. Kanun bir haziranda neş- redildiğine göre bu müddet 1 eylülde bitecektir. Yeni kanuna göre, gerek taşra ve gerek merkez teşkilâtı kadroları ta- mamen hazırlanmıştır. Kadrolar Ve- kilimizin tedkik ve tasdikinden geç- tikten sonra meriyet mevkiine konu- Jacaktır.» Santander cephesinde asiler ileriliyorlar Bilbao 20 (A.A.) — Santander cep- hesindeki harekâttan bahseden «Ra- dioespana» dün asilerin birçok kasa baları işgal ettiklerini bildirmektedir. Bayonne 20 (A.A.) — Santanderin yakininde küçük bir liman olan Re- Gücjansdanı dün bir vapurla buraya gelmiş olan seyyahlar, nasyonalistle- rin ileri hareketlerinin metodik ola- rak devam etmekte olduğunu ve şeh- rin işgal edilmesinin ancak bir gün meselesinden ibaret bulunduğunu be- yan etmişlerdir.“ Megallanes vapuru Halice girdi Bundan bir buçuk ay evvel Çanak- kale boğazında vuku bulan bir çarpış- ma esnasında Capo Pino namındaki İtalyan çilebini batırmış olan ve mah- kemece üzerine hacız vazedilerek har reketten menedilmiş olan Megallanes namındaki İspanyol vapuru, tamir için bu sabah Halice girmiştir. AXŞAM Atatürk dün avdet ettiler Manevraları takip için Trakya ya gitmiş olan Atatürk dün saat on altıyi kırk beş geçe İstanbula avdet buyurmuşlardır. Atatürk dün sabah 7,30 da Çerkesköyünden hareketle 194 rakımlı tepeyi teşrif etmiş ve ilk harekâtı oradan tekib eylemiş- lerdir, Reisicumhurun refakatin- de Başvekil, Vekiller bulunuyor- du. Çorludan gelen Mareşal Çak- mak, Orgeneral Altay, Mebuslar, misafirlerimiz, © profesör © Afet, matbuat erkânı, ecnebi heyetler ve daha bir çok zevat da burada bulunmakta idi. Atatürk, Vekillerle birlikte ha- rekâtı muhtelif noktalardan ta- kib buyurduktan sonra 12,45 te avdet etmek üzere Mareşale, ku- manda heyetine, ecnebi heyetlere veda etmiş, Başvekil, Vekiller ve refakatindeki' zevat İle birlikte üne dönmüşler, oradan trenle İstanbula avdet etmişlerdir. Izmir fuarı Atatürk ve Ismet Inönüne çekilen telgraf! İzmir 20 (A.A) — Yedinci İzmir 'Entermmasyonal fuarının açılması mü- nasebetile Ekonomi Bakanı B. Celâl Bayar tarafından Reisicumhurumuz Atatürke ve İsmet İnönüne aşağıda- ki telgraflar çekilmiştir: Atatürk - Reisicumhur - İzmir Enternasyonal / fuarını Baş- vwekilimin emrile bugün açtım. Fuar kudretli idare ve rehberliğinizle ilet- Yiyen ulusal endüstirimizin eserlerini bir araya toplümuştır. ve her sene ar- tan bir hızla tekâmül etmektedir. Fuar için çalışanların muvaffakiyet- leri göze çarpmaktadır. İzmirliler ve fuar münssebetile İzmirde toplanan | binlerce yurttaş Siz Büyük Kurtar- cımızm yolunda. daima. yürüyecekle- Tini ve dünya durdukça sizi başların- da görmenin Kendileri için en büyük saadet olduğunu derin minnet tahas- suratı içinde ifade ettiler ve zati dev- letlerine iblâğını istediler, tazimatım- la arzeder ellerinizden öperim. İktisad Vekili Celâl Bayar İsmet İnönü - Türkiye Başvekili - Yüksek emirlerinizle İzmir Enter“ nasyonal fuarını açtım. Vermiş oldn- Eunuz direktifler göz önünde tutula- toplanan binlerce yurttaşın hakkı- nızda gösterdikleri sevgi ve duygula- rını iblâğ etmek benim için zevkli bir vazitedir. Saygılarımla . cilerinizden öperek arzederim Başbakanım. İktisad Vekili Celi Bayar Ziraat Vekili Ankara 20 (Telefon) — Ziraat Ve- kilinin pazar günü İstanbuldan ha- reket ederek pazartesiye buraya gel- mesi bekleniyor. Arazi tahrir komisyonları | Ankara 20 (Telefon) — Maliye Ve-İ kâleti, arazi tahrir komisyonları mua» melâtını yerinde teftiş edecek olan hususi idare müdürlerile kaza kay- makamlarına bu teftişleri dolayısile harcirah verilmesini kararlaştırmış- tır. Harcirah havaleleri bugünlerde alâkadar vilâyetlere gönderilecektir. Dün geceki yangın Beylerbeyinde Burhaniye mahalle- sinde Neşet sokağında Tevliğe aid üç katlı ahşap binanın ikinci katından dün gece yangın çıkmış, itfaiye ge- linceye kadar evdekiler tarafından söndürülmüştür. Yangının sebebi tah» kik ediliyor. Majino hattında infilâk Paris 21 (Akşam) — Majino istih- kâm hattı civarında Haltoyda obüsler patlamış birçok binalar hasara uğra- Raştar, Dün Geceki ve Bu Sabahki Habe 21 Ağustos 1937 - — rler Cezirede çıkan isyan genişliyor İsyan Derbesiye, Hasice ve Kamışlıya da sirayet etti, Amudeye giden Fransız heyeti tecavüze uğradı Ankara 21 (Telefonla) — Suriye- den alınan haberlere göre Cezire- | de çıkan isyan genişlemektedir. Der- | besiye, Hasice ve Kamışlıda Amu- dede olduğu gibi isyan başlamıştır. Tayyarelerle taramalar yapılmakta- dır. İsyanın elebaşıları Mirza ve Abdo namında iki kişidir. Bunlar şiddetle aranmaktadırlar. Hududlarımiza İltica edenlerin sa- yısı gittikçe çoğalmaktadır Halepten Amudeye gönderilen Fran- sız heyeti orada taarruza uğradığın- dan geri dönmeğe mecbur kalmıştır. İsyan mntakasında açlık başgöster- miştir. Diğer taraftan Cebeli Dürüzde de isyan çıktığı haber verilmektedir. Halk Cebeli Dürüze yeni gönderilen muha- fım taşa tutmuştur. Şanghayda göğüs göğüse muharebeler oluyor Pekin - Hankov hattında büyük bir muharebe başlamak üzeredir gemisine bir Şanghay 21 — Muharebe, beynel- f va muharebeleri olmuştur Dün Şanghayda vuku bulâni muha- rebelerde bir çök yangınlar çıkımş- tır. Şehirde takriben iki kilometre uzunlukta büyük bir: yangın devam | ediyor. Japonya müdahale kabul etmiyor Tokyo 21 — Başvekil beyanatında Japonyanın hiç bir devlete Çin | tlâfına müdahale etmesine m İ etmiyeceğini beyan etmiştir. Japon başvekili sözüne devamla de- miştir ki; — Japonya şimdiye kadar harekât- ta takip ettiği mevzilliği bırakıp Çine karşı büyük bir muharebeye girmeğe mecbur oluyor. Büyük bir muharebe başlamak | üzere i | h- iade Pekin 21 — Japon askeri makama- tı Çinlilerin Pekin-Hankov hattı bo- yunda kuvvetler tuhşid etmeleri üze- rine bu cephede iki ordu arasında , Amerika amiral gülle düştü büyük bir muharebe başlamak üzere- dir. Amerika zırhlısına bir gülle düştü Şanghay 21 — Bir gülle Amerika amiral gemisi olan Augusta kruvazö- Tüne düşmüştür. Bir tayfa ölmüş ve 18 kişi yaralanmıştır. Amerika amiralı iki muharibi protesto edecektir. Japonlar cephelerinin yarıl- dığını tekzib ediyorlar Şanghay 20 (AA) — Japonlar, Hanken ile “Yangtsew arasında hat- larının kesilmiş olduğu hakkındaki aberleri tekzib etmişlerdir. Çi 1 cenube doğru ilerlediklerini in- kür etmemekle beraber Japon kıta- larının Broadwaya hâkim olduğunu beyan etmektedirler. Pekin 20 — Üç Çin fırkasi Pekinin 35 mil cenubundaki Japon mevzileri- ne doğru ilerliyor. Burada pek yakın- da bir muharebe bekleniyor. İki Çin fırkası Tiyençinin 30 mil cenubunda- ki Japon mevzilerine karşı cephe al- mıştır. Japonlar Nankow geçidine yaklaş» mışlardır. 3 Çin fırkası bu geçidi mü- dalan ediyor, Yugoslavya ile Türkiye arasında Parâsız vize verilmesi | için anlaşma İ Ankara 21 (Telefonla) — Diğer ba- nn devletlerle olduğu gibi Yugoslavya hükümeti ie?hükümetimiz arasında mülki ve askeri memurlarla talebe ve muhtaçlara karşılıklı olarak parasız vize verilmesi için bir anlaşma yapıl- mıştır. Mülki ve askeri memurlarla talebe- ler, memur ve talebe oldukları pasa- portlarında yazılmak şartile başka formalitelere tâbi olmaksızın her iki taraf mümessillerine veya konsolos- larına yalnız pasaportlarını ibraz ederek parasız vize alabileceklerdir. Muhtaçlar ise bu vaziyetlerini isbat, etmek şartile meccanen vize alabile- ceklerdir. züm fiatleri 7,5 kuruşa mal olan üzüm 20 kuruşa satılıyormuş Akhisar 19 (Akşam) — İstanbul | tüccarları tarafından buradan satın | alınan çekirdeksiz üzümlerin fiati 5 | kuruş olduğu halde İstanbulda 20 kuruşa satılmaktadır. Buradan navlun olarak kilo başı- | na 60 para alınmaktadır, Belediye ve | sair rüsumla birlikte bir kilo üzüm | İstanbula 7,20 kuruşa mal olmakta- dır, Bunu 20 kuruşa satmak doğru değildir. Spor teşkilâtı olmıyan vilâyetler Bütün vilâyetlerimizde bi- rer spor bölgesi kurulacak Ankara 21 (Telefonla) — Türk Spor kurumu genel merkezince veri- len yeni bir kararla henüz Spor teş- kilâtı olmıyan Ağrı, Bingöl, Bitlis, Bo- lu, Çoruh, Elâziz, Erzincan, Gazian- tep, Gümüşane, Hakâri, Kars, Ma- lacaktır. Bu suretle Türkiyede mevcud vilâ- yetler adedince spor bölgesi olacaktır, Sarıyer kaymakamı Ankara 20 (Telefon) — Sanyer kaymâkamı B. Recai üçüncü sınıf mülkiye müfettişliğine tayin edilmiştir, Rumen mektep gemisi Dün geldi, Vali tarafından bir ziyafet verildi Dost ve müttefik Romanya filosu- İ na mensup kapiten Dimitreski namım» daki mekteb gemisi dün limanımıza İ gelmiş ve şehri top almak suretile selâmlamıştır. Dün akşam vali tarafından Pera- palas otelinde Rumen mektep gemi- si kümandan ve zabitanı şerefine bir —-- ya
