22 Haziran 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

22 Haziran 1937 AKŞAMDAN AKŞAMA Tunceli islahatı Tunceli havalisinde, mahdut bir sahada hükümete karşı bir muhale- fet hareketinin zuhur etmesi ne ka- dar esef edilecek bir hadise ise hü- kümetin de derhal icap eden tedbir- leri ittihaz ederek vakanın büyü- mesine meydan vermeden yangını çıktığı yerde kuşatması o kadar memnuniyetle karşılanacak bir mu- vaffakıyettir. Unutmamalıdır ki Tunceli dediği- miz vatan parçası memleketin en yalçın, en iptidai bir halde kalmış kısmıdır. Asırlardanberi oraya hiç bir hükümet nüfuzu girmemiştir. Es- ki hükümetlerin en şiddetli tenkil hareketleri bile tabiatin sarplığı ve zorluğu karşısında yarım tedbirlere bağlanmak gibi bir netice vermiştir, Tunceli ehalisi yarı bedeyi-aşirete lere inkisam etmiş bir halde bir ta- kım şeyhlerin ve sergerdelerin fült hükmü altında yaşıyor ve hayatını gayri kanuni hareketlerle temin edir yordu. Hükümet nüfuzu alma gir mek istemiyen bu dağlı ve dürüşt kabileler ayni zamanda civarın sa- kin, çalışkan halkı ve köylüleri için daimi bir korku ve tehlike memba vücude getiriyorlardı. Hükümetin son icraatında en zi yade teşekkür ve takdirle karşılana- cak nokla arlık Dersim meselesi na- mile bir meseleyi kati surette hallet- meğe azmetmiş olmasıdır. Hakikaten, Türk milletinin tabii hayatı içinde bu garip çıban artık yaşamamalıdır. Türkün inkilâp ve teceddüt hamlesi, muntazam, me âern bir hükümet kurmak azmi kar- şısında bir vilâyet, bir engel ve istis- na halinde karşımıza dikilemez. Tuncelinde, hükümet son çizmiş olduğu ıslahat plânmdan vazgeçmi- yerek bir taraftan eşkıyayı demir çember içinde sıkıştırırken, diğer ta- raftan yollarını, köprülerini, kara” kol ve mekteplerini inşada devam ediyor. Tuncelinde mahvedilecek şey şeyhi- lik, derebeylik, asırlardanberi de vam eden kötü zihniyettir. Tunce linde hükümet kuvveti dışında hiç bir nüfuz yaşamamalıdır. Bugün şeyhlerin ve kabile reislerinin ar- kası sıra yürüyen halk kendi başla rındaki zalimlerin iki türlü kurbanı oluyorlar. Fakat cehaletin koyuluğu, görenek küvvelinin ziyadeliği bir bakıma pek acınacak bir halde bu- Tunan o dağlıları bu fena vaziyete sokuyor. Derebeylere göz açtırmaz, aman vermez sıkı bir tedbir, cahil halka mektep ve ayni zamanda na» musile çalışabilecek bir faaliyet sa- hası, İşte hükümetin Tuncelinde takip ettiği siyaseti hulâsaten böyle anlı- yoruz ve ihtiyar edilen zahmetin boşa gitmiyeceğini görerek memnun oluyoruz. Akşamcı Elektrik santralları için hafta tadili ruhsatnamesi alınmıyacak Belediye, elektrik şirketinin şehrin muhtelif merkezlerinde bulunan san» trallarından hafta tadili ruhsatiyesi aramış ve bu ruhsatiye alınmadan santralların o çalışamıyacağını ileri sürmüştü. Elektrik şirketi merkez için bu ruhsatiyenin alındığını söyl. yerek buna itiraz etmiştir. Bunun için belediye Dahiliye vekâletinden talimat istemiştir, Vekâlet, elektrik santrallarının u- mumun menfaatine çalışan müesses lerden olduğu için hiç bir tatil yap- maksızın çalıştıklarını ve bunlar için hafta ruhsatiyesi almak doğru olma- dığını bildirmiştir, i Çocuk bahçeleri Belediye on bahçe tesisine karar verdi Belediye bu sene şehrimizin muhte- lif yerlerinde yeniden on tane çocuk bahçesi tesis etmeğe karar vermiştir. Şehrimizin hangi semtlerinde çocuk bahçeleri açılacağı hakkında fen he- yeti tedkikat yapmaktadır. Bu husus- ta şehircilik mütehassısı B. Prosta'in de mütalâası alınacaktır. Hazırlanacak proje risayet maka mınca tasvip edildikten sonra bahçe- lerin tesisine başlanacaktır. Yeni bah- çeler çabuk hazırlanacaktır. Cümhuriyet Merkez bankasi merkez müdürlüğü Cumhuriyet Merkez bankası mer- kez müdürlüğüne, müdürlerden İp met Akkoyunlu tayin edilmiştir. Buğday düşüyor Simdilik ekmek fiatleri olduğu gibi kalıyor Son iki haftadanberi buğday flat- lerinde hissedilecek derecede düşüklük vardır. Bu düşüklüğün bu seneki mah- sulün daha erken yetişmesi yüzünden stok mahsulün elden çıkarılmak iş tenmesinden ileri geliyor. Belediye narh komisyonu dün top- Janarak ekmek flatlerini tayin etmek istemiş, fakat buğdaylardaki düştk- lüğün ekmek fiatlerine tesir yapa cak derecede olmadığını görmüştür, Komisyon ancak gelecek pazartesi gü- nü ekmek fiatlerini tayin edecektir. Ekmeğin otuz para kadar düşeceği tahmin ediliyor. İktisad Vekâleti Deniz ve Hava müsteşarı geldi İktisad vekâleti Deniz ve Hava müs- İ teşarı B. Sadullah Güney deniz mües- Seselerinde tedkiklerde bulunmak ü zere Ankaradan şehrimize gelmiştir, B. Sadullah dün sabah Deniz ticaret | müdürlüğüne giderek direktör B. Mü- ld Necdetle görüşmüş, muhtelif işler etrafında kendisinden izahat almış- tar. Müsteşar, bugün ve yarın de liman işlerini tedkik edecek, bilhassa müs- takbel Galata yolcu salonu projesini gözden geçirecektir. Evvelki gün pro- İesör B. Debe'in iştirakile Liman iş- letme idaresinde yapılan bir toplan- tıda avan projenin hazırlanması bi- tirlimiştir. Gümrükler baş müdürlü- gile mubafaza baş müdürlüğü proje- nin kendilerini slâkarlar eden bazı kı- sımlarını noksan görmüş ve son mü- talâalarını bildirmişlerdir. Bunun Üze- rine avan projede icap eden tadilât ya- pılmıştır. B. Sadullah projeyi tedkik ve tasvip eitiklen sonra kati plânın hazırlan. masına başlanacaktır. Romanyadan gelecek göçmenler Bu sene Romanyadan gelecek olan elli bin göçmenin ilk kafilesini getir- mek üzere Hisar vapuru önümüzdeki perşembe günü göçmenlerin nakline nezaret edecek heyetle beraber Kös- tenceye hareket edecektir. Yaz tarifesi Akay işletmesi hazır- lıklarını bitirdi Akay işletmesi yaz tarifesi hazırlık» larını bitirmiş ve yeni tarifeyi mafbâ» aya vermiştir. Bu seneki yaz tarifesine de bir çok yenilikler yapılmış, Ada- lara ve Yalovaya rağbetin artması gözönünde tutularak seferler çoğal- tılmıştır. Büyükadadan son vapur 22/10 da kaldırılacak, bu vapurla Bostancı tar rikile İstanbula geçilebilecektir. Ay- rıca 21,15 de kaldırılacak olan vapur tekmil! Adalara uğrıyarak pazar gün- leri gezmeğe gelenleri İstanbula götü- recektir. ii Yaz tarifesinin tatbikine 30 hazi- randan İtibaren başlanacaktır. Bu tar rifeye ek olmak üzere Adalar arasın- da işletilecek vapurlara aid tarife de hazırlanmıştır, Şimdilik bu bata iki vapur tayin edilecek, biri Kınalıdan kalkarak sıra ile bütün Adalara ve Yörükali plâjına uğrıyarak Bostancı» ya gidecek, diğer vapurlar da Bostan- cıdan hareketle ayni iskeleler uğrar yp Kınalıya yanaşacektır, Bir vagonun tekerleği yerinden | per Evvelki gece saat 11 de Haydarpa- şadan hareket eden ve Haydarpaşa - Pendik seferini yapan banliyö tre- ni, Maltepe ile Kartal arasında Ce- vizlik mevkine gelince vagonlardan birinin tekerleği yerinden çıkmış bir kazaya meydan verilmeden tren ders hal durdurulmuştur, Bunun üzerine kazaya uğrıyan vagon, katardan çi 'karılmış ve içindeki yolcular ön var gona alınarak tren yoluna devam ef- miştir. Beşiktaş yangını Musluklarda su bulunma- dığı doğru değil Geçen gece Beşiktaşta çıkan ve 32 evin yanmasile neticelenen yangın et- rafında neşriyat yapan bezi gazeteler, itfaiyenin susuzlukla (karşılaştığını ve bundan dolayı yangının büyüdü- günü yazıyorlardı. Bu hususta bele- diye sular idaresile itfaiyeden keyfi- yeti sorduk. Bize verilen malüntata göre Terkos borularında su bulun- madığı iddiası doğru değildir. İttal- ye yangın yerine gittiği zaman Ter- kos şebekesinde su bulmuştur. Ancak yangın sahasının ahşap evlerle mü- hat olması, rüzgârın şiddetle esmesi ve yangın geç haber verilmesi yüzün- den itfaiye yetişinceye kadar yangın epi büyümüştür. Evlerin çok harp ve ahşap olması ve yanan evlerden dokuzunun çıkmaz bir sokakta bulun- ması yüzünden büyük müşkülâtla karşılaşıldığı halde yangının bu şe Kilde büyümesinin önü almması, sırf itfaiyenin gösterdiği gayretten . ileri gelmiştir. Üç kadın sorgu altına alındı Evvelki gece Beşiktaşta 32 evin yan» masile neticelenen yangın tahkikatı. na müddeiumumilik devam etmekte- dir, Yangın çıkan evin sahibi Senihe, diğer kiracı Hayriye ve Senihenin 0 gece evinde misafir olarak bulunan Bedriye adında diğer bir kadın ihmal neticesi yangına sebebiyet vermek suçundan birinci istintak dairesinde sorgu altına alınmışlardır. ! Kadıköy suyu Temmuzdan sonra Sular idaresine geçiyor Kadıköy su şirketi salın alma mu- kavelesini belediye, namına imza eden belediye sular müdürü B. Ziya Anka» rTadan şehrimize gelmiştir. Mukavele- tesellüm edilerek işletilmeğe başlana» caktır. Kadıköy suyunun esaslı surette is“ laha muhtaç olduğu görülmüştür. Evvelce yapılan tedkik, daha ziyade umumi vaziyette idi. Sular İdaresi, şebekeyi idare ettiği sıralarda noksün» ları yakından göreceğinden islahat projesi yeniden hazırlanacaktır. Şirketin memur ve işçi kadrosu, şimdilik olduğu gibi ipka edilecektir, İleride görülecek ihtiyaçları göre ba- zı değişikikler yapılacaktır, Turizm kongresi Türkiye namına iştirak edecek heyet hareket etti Bu ayın yirmi sekizinde Pariste top- lanacak olan beynelmilel turizm kon- feransına Türkiye namma iştirak edecek heyet Parise müteveecihen şeh» rimizden ayrılmıştır. Gümrükler u- mum müdürü B. Mahmud Nedim, Mar liye Vekâleti Varidat umum müdürü B. İsmali Hakkı ve Emniyet umum müdür muavini B. İzzettinden mürek- kep olan heyet Pariste bir hafta kala» caktır. Heyet azalarının her üçü de aynı ayrı birer rapor hayırlıyacaklardır. Emniyet umum müdür muavinile Ma» liye Vekâleti Varidat umum müdürü konferans bitince dönecek, fakat B. Mahmud Nedim bir buçuk ay kadar Avrupa gümrüklerinde tedkikat yar pacaktır. İnönü vapuru İstanubula getirildi İçinde yangın çıkan İnönü vapur Tu dün Bodrumdan limanımıza gel miştir. Yangın hakkındaki tahkikata burada devam edilecektir. Yangının çıktığı ambarlar Bodrumda müddel- umumilik tarafından mühürlenmiş- tir. Tahkikat bittikten sonra gemi ta- mir edilmek üzere havuza çekilecek» tür, İngiliz general konsolosu tayin edildi Şhrimizin İngülz general konsolo- #u Vughan Prag konsolosluğuna ta- yin edilmiştir. İngiliz general konso- losu, İstanbuldaki yabancı devlet kon» solosların en eskisi idi. Sekiz seneden- | beri şehrimizde bulunuyordu. İstanbul general konsolosluğuna Vi» yana konsolosu tayin edilmiştir. Liselerde olgunluk imtihanlarına başlandı Liselerin mezuniyet imtihanları bit- tiği için dünden itibaren olgunluk im» tihanma başlanmıştır. İmtihanlar, Ma- arif Vekâletinden gelen kapalı zarf içindeki suallere göre yapılmaktadır. Maarif vekâleti, üniversiteye gire- cek lise mezunlarının liselerde gayet iyi yetişmiş olmalarını istediğinden bu seneki olgunluk imtihanları, geçen seneden daha büyük ehemmiyetle ya- pılmaktadır. Koca buhranı ve Ingiliz bekârları İngilterede Avam Kamarasında bir çok âza bekârmış. bekâr Aralar sormuşlar; — Neden evlenmiyorsunuz? Onlar da cevap vermişler; — Bugünkü kızlar arasında anne lerinin değerinde pek as kız yetişk yor. Böyle tamamile ev kadını ol» cak kızlar yer yüzünde erkeklere yö» tişmiyecek kadar azdır. Avam Kamarası âzası böyle: — Evlenecek kız bulamıyoruz, db ye çirpinirken bir taraftan da biş lenememiş kızlar klübü> diye klüp- ler kuruyorlar. Kızlarını evlendiremiyen annelerf — Yer yüzünde koca buhranı var. diye haykırıyorlar.. Şimdi siz gelin de bu işin içinden çıkın.. Yer yü zünde koca buhranı mı var? Yoksa evlenecek ve İyi bir ev kadını olar cak kız buhranı mı var?.. mazın sözleri geldi. Bayan Suad Yık maz: — Yer yüzünde en az koca bulhra- nı olan memleket Türkiyedir. Türk erkekleri o kadar dürüsttürler ki s6 viştikleri kızla derhal evlenirler. Bugün iyi bir kocaya sahip olmak ne büyük bir saadettir! Dünya buhranlarının hemen hep- sinin yer yüzündeki öteki memleket lere nazaran nisbeten hafif geçen memleketimizde demek «koca bufh- ranis da çok hafif... Lâkin böyle herkes: — Yer yüzünde koca buhranı var... dedikçe erkekler namına göğsümün kabaryor. Koca buhranı sözleri etrafta do- laştıkça düşünüyorum. Biz erkekler ne bulunmaz cevhermişiz. Baksan za mütefekkir kadınlarımız bile; — Bukün iyi bir kocaya sahip ol mak ne büyük bir saadettir!, diyor lar. Bunun için kadınlar bu müfihiş koca buhranının karşısında erkekle- rinin kiymetini bilmelidirler. Yoksa ellerinden kocalarını bir kaçırırlar. sa bu buhranlı günlerde felâkettir. H.F. Türk-Fransız ticaret ve tediye anlaşması Türk - Fransız ticaret ve tediye an» laşmasının 15 haziranda imzalandığı dün telgrafla Türkofise bildirilmiştir. Anlaşmanın esasları da pek yakında alâkadar resmi dairelere gönderilecek» tir, Müddeti bittiği için uzatılan eski anlaşma, yeni muahedenin 1 temmul- Belediye reis muaviniğine tayin eği.