29 Kasım 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Taş... Sene 17 — No: 5789 — Fiat her yerde 5 karuş Eski Türk, adını nasıl alırdı? Soy adını beğenen beğenene, seçen seçene... Gazetelerde basr- lı, Tarama Dergisinde yazılı türlü güzel sözler, sonu yaklaşmış ak- ça pul gömüsüne yoksulların avuç salması gibi kapış kapış gidiyor. Eşler, benzerler şimdiden çoğak dı. Duyuşunun tadımına, düşünü- şünün alımına göre, kimi eski bağetirlerın adını kendine yapıyor; kiminin ise sertlik, güç- lülük, yalçınlık anlatan sözleri seçmek, duygusuna uygun geli- yor. Bugüne değin işittiğimiz, oku- duğumuz soy adlarının çoğunu bir sıraya dizdik mi, kendimizi | erler, yiğitler obasında sanmamak kolay değildir! Gerçek, soy adı alınırken onun ne anlattığına pek bakılmaz, An- | cak, eski Türkler, soy adını ko- | lay kolay alamazlarmış, alınan adın, alan adama yakışması gerek- miş, Dede Korkud kitabımda, Türk- lerin soy adını nasıl aldıklarını gösteren şu parçayı okuyunuz: Oğlan on beş yaşına girdi. Oğlanın san babası, Bayındır Hanın ordusuna girdi. Bayındır Hanın bir boğası vardı. O bo- ğn katı taşa boynuz vursa un gibi öğü- türdü. Yazın boğayı çikardılar. Üç kişi sağ dan demir yanından, üç kişi sol zincirlerle bağlı tutmuşlardı. Gelip alan ortasında koyuverdiler. Derse Hanın oğlancığı da üç ordu Boğayı koyu- | «Kaç!» dediler vpağile aşik oynarlardı verdiler. Oğlancıklara: O üç oğlan kaçtılar. Derse Hanın oğla” Ortada , durdu. a oğlana sürdü, geldi. Diledi ki | Oğlan, yumruğile boğanın alnına katı çaldı mr kaçamadı. yere vurup yoketsin. gerisin geriye gitti. Boğa oğlana sürdü, gene geldi. Oğlan gene boğanın alnıma yumruğunu dayadı Sürdü, ala- | nın başına çıkardı. Boğa ile oğlan bir biz çekiştiler, İkisi de dayanıp durdu. Ne oğlan yener, ne boğa yener. | Oğlan düşündü, dedi: «Bir dama di- rek vururlar, o dama dayak olur, Ben | bunun alnına dayak olur, vururum.» Oğlan boğanın alnından yumruğunu giderdi, Yolundan savuldu. Boğa ayak üstü duramadı, düştü, tepesi üstüne yı- kıldı, Oğlan bıçağına el vurdu, boğanın başını kesti, Uğuz beyleri gelip oğlan üstüne yi- ğınak oldular, Korkud gelsin, Elana ad koysun, beraber alıp babasına götürsün, babasın- dan oğluna beğlik istesin.» Çağındılar. Dedem Korkud gelir ol- du. Oğlanı alıp babasına vardılar Şöyle dedi: «Hey Derse Han! Oğla- na beylik ver, erdemlidir. Boyuna uzun yörük at ver. Bayındır Hanın er ala- ninda bu oğlan esvaşmıştır, bir boğa öldürmüş... Senin oğlunun adı BOĞAÇ olsun. Adını ben verdim, yaşını Tanrı versin.» Derse Hanm oğlu Boğaç adını işte böyle almış, Türk; adını, ge Bişi güzel değil, danıklı döğüşlü alırdı. Türk atalarına yakışır gibi soy adını Büyük Atatürk, İsmet İnönüne böyle verdi. Diyeceksiniz ki böyle ün, böy- le san kimin, kaçımızın alın ya- zısıdır? Doğru, | Kendilerine soy adı aldıkları adın yaşadıkça, kılığına girip eri olurlarsa, soy adı sının azımsanmıyacak bir iyil: de bu olur. —N S. seçenler | İ radan yetişeceklerdir. | tuar ilk, orta, yüksek kısımlarına İ meden, yemişlenemeden, r Birkaç gün evvel Atina ve gösleriyor. Konservatuar Ankarada bir devlet konservatuarı açılıyor Ankara 28 (Hususi) — Maarif vekâletinde musiki için dört ko- misyon işe başlamıştır. Bunlardan biri konservatuarda ve mektep- lerde musiki, diğeri bestekârlık, üçüncüsü tercüme işleri, dördün- cüsü de radyoda musiki He uğra- şacaktır. Bu komisyonlar âzasın- dan bir kısmının iştirakile bir seç- me komisyonu ayrılmıştır. Ankara musiki muallim mekte- bi devlet konservatuarı haline gi- recektir. Musiki muallimleri bu- Konserva- ayrılacak, bu kısımlarda istidadı görülmiyen, muvaffak olamıyan talebe çıkarılacaktır. Orta kısım dört, yüksek kısim iki senedir. Yüksek kısımdan iyi derece ile çıkanlar Avrupaya gön- derileceklerdir, Güzel sanatlar Ankarada bir umum müdürlük kuruluyor Ankara 28 (Hususi) — Maarif vekâletinde güzel sanatlar için bir umum müdürlük yapılacaktır. İptida bir müsteşarlık yapılması düşünülmüş, sonra umum müdür. lüğe karar verilmiştir, DÜŞÜNCELER ———— Pireye yağan yağmurların büyük zararlara sebep olduğunu yazmıştık. Son gelen haberlere göre zarar ve ziyan milyonları bulmaktadır. Yukarıdaki resim, Atinada seller altında kalan Faler mahallesinde halkın sandalla evlerine gidişini PERŞEMBE — 29 Teşrinisani 1934 Canavar evlât Bir çocuk, babasını uyurken öldürdü Balıkesire bağlı Sındırgi kaza- sının Derecikviran köyünde cana- varca bir cinayet olmuş, bir evlât babasını uyurken öldürmüştür. Vaka şudur: Köy halkından Mahmut ağa ile oğlu Mustafanın arası bilinâmiyen bir sebepten dolayı açılmış, Mah- mut ağa bir gün oğlunu dövmüş- tür. Mustafa bu dövülmeyi bir türlü arına yediremiyerek babasın- dan öç almak sevdasına düşmüş ve bir fırsat gözlemiştir. Mustafa cumartesi günü gecesi babasini yarı uykuda bastırmış ve ay tüfe- ğile bir kaç el ateş etmiştir. Zavallı adam yaralandıktan bir kaç dakika sonra ölmüştür, Baba katili Mustafa vakadan sonra jandarmalar tarafından ya- kalanmıştır. Sındırgı cumhuriyet müddeiumumiliği tahkikata el koymuştur. ANA Ne çiçeklenmiş yemiş ağaçları; me kuracağı yapınm taslağını taşıyan kafa; ne yaratılmış: bir daha yaratmak için, İ yürek gözüyle, boyalara uzanan eller; na de sonsuz uzaklıklar, erişilmez derim: Tderden gelen seslerle dolu bir kulak; ben, bunların hiç biri karşısında, gebe bir ananın önünde duyduğum saygıyı, şaşakalip eğilmek isteğini duymamışım- dır.. Doğurmamış bir kızın ince beli, ye- miş vermemiş bir ağacın sıska dalı gibi biçimsizdir.. Yaşayışm en yaraıcı işini, karmla” nında onun en büyük verimini taşıyan geniş kalçalı analar yapıyor. Arının arıyı, buğdayın buğdayı do: erman, adasın adamı yaratması Yar nında nedir ki... Bana; wKızm öldür desinler de, «Kızm asırdır, yeşeremeden, çiçeklene- gitgide kur ruyarak yaşıyacaktır» demesinler. 'Gövdelerinin biçimi bozulmasın diye doğurmak istemiyen kadınların güzel liğiş içi samanla doldurulmuş cansız kuş kalıplarına benzer. Bu kuş kalıplarının boyaları solmaz, cam gözleri, temizlen- miş pıni pıni tüyleri vardır; karılarna geçip onlara eğlenceyle bakarız.. Ama, yalnız — eğlenceyle... Saygıyla, imse- Derek, severek değil. Onların anlattığı Kadın mumya değil, anadır. Toprak gibi yaratan, toprak gibi doğurdukça güzelleşen, biçimlenen ana... Her gebe kadın: bilmem © kaçma | senfonisinin U seslerile dolu Bethovenin | kafasından daha güçlü, yüreğinden da- | ha güzeldir. Anamı, doğurduğu için se- viyorum, yarattığı için sayıyorum... Orhan Selim yiz Yerinde gereki... Telefon : 24240 (İdare) - 24249 (Tahrir) - 24248 (Matbaa) - 20113 (Klişe) Maarifte yeni kararlar İmtihan usullerinde büyük değişiklik yapıldı Orta mekteplerde mezuniyet imtihanı sistemi de değişti kaldırıldı, bakalorya Geçen yıl orta mektep ve lise lerde yapılan imtihanlar talebe- den çoğunun muvaffak olamadık- larını göstermiştir. Maarif vekâle- ti bu muvaffakiyetsizliğin sebep- lerini araştırarak şimdiye kadar tatbik edilmekte olan imtihan tarımı değiştirmeğe karar vermiş ve bu maksatla yeni imtihan 46 killeri hakkında bir talimatname, hazırlamıştır. a Talebeyi daha muntazam şe kilde çalışmağa sevkedecek olan yeni talimatnamenin esaslı nok taları şunlardır: 1 — Bu yıldan itibaren ders saatleri, 45 dakikadan 60 daki- kaya çıkarılmıştır. Ders saatinin uzatılması sayesinde, muallimler talebeyi daha sık sık derse çek- mek ve çalışma derecelerini da- ha iyi tanımak imkânını elde et- mişlerdir. 2 — Sımf geçmekte müessir olan iki tabriri yoklamadan biri ders yılınm ortasında, ikincisi s0- nunda yapılacdktır. Muallimler, hangi dersin imtihanı yapılacağı- nı bir hafta önce talebeye bildi- recekler ve talebeler, muallimle- rin nezareti altında imtihan ola» cakları derslere hazırlanacaklar- dar. ik? tahriri yoklama imtihanım- 'da fena not alanların büsbütün sınıf geçme ümitleri kesilmemesi için şifahi imtihana almmalari faydalı görülmüştür, Son bir ça- hşma gayretile bir talebe, 5 nu- mara alacak kadar cevap verirse, Evlerde köpek o beslemek Istanbulda bulunan ve .4cel ismini alan orta tedrisat müdürü Hasan Âll bey 3 numara almış sayılacak ve $si- mıfı geçecektir. 3 — Orta mekteplerde mezw- niyet imtihanı kaldırılmıştır. Bi- rinci, ikinci, üçüncü smıfta mu- ! vaffak olan talebeye orta mek- tep şehadetnamesi verilecektir. Lise sınıfları âçin vaziyet aynidir. Lisenin son sınıfına kadar gelip bu sınıfın imtihanlarında da muvaf- fak olan talebeye liseden çıkma (Devamı 4 üncü sahifede) Oz Soy Adları Yeni kabul ettiğiniz Soy Adınız YEDIGUN mecmuasına gönderiniz, Herkes tarafından koleksiyonu toplanan bu yegâne mecmuamızda en aşağı 60,000 okuyucuya Soy Adınızı tanımış olacaksınız. Bugünkü YEDİGUN'de izahat vardır, (5216) merakı yüzünden neler göreceğizl..