11 Ekim 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

| Sahife 2 Akşam Türkçe kelimeler Baş tarafı birinci sahifemizde) Muallimler, kendi meslekleri ve ihtisasları dahilinde bu tırma işlerine devam edeceklerdir. Cemiyetin merkez heyeti der- leme heyetlerinden her ay gele- cek kelimeleri alfabe sırasile ta: meleri şivemize en muvafık şekle koyacaklır. Bir mefhum hakkında Anadolu- Bun muhtelif yerlerinde ayrı ayrı kelimeler olduğu için bu kelimeler givemize en uygun bir halekonu- acaltır. Türkçenin en güzel, en ahenkli bir şekilde olması en esaslı gaye- lerden olduğu için Istanbul şivesi esas olacaktır. Istanbul, asırlardanberi mem- leketi en büyük ilim hars ve sanat merkezidir. Bu sebeple şimdi yaşayan veya ortadan bolan bir çok ıstılahların, kelime- lerinde Tstanbulda bulunması mu- bakkaktır. Istanbul, dilimizin inkişafı için €n zengin bir hazine olarak telâkki ediliyor. Araşlırma ve derleme en kısa bir zaman içinde neticelendirile- ceği için önümüzdeki sene mek- teplerimizde | kullanılmak üzere ilk tahsil kıraat kitapları yeni kelimeleri ihtiva ettiği halde bas- tnlacak ve gelecek seneden iti- baren bu kitaplar mekteplerde okutulacaktır. Cemiyetin meşgul olacağı en Dilimizde kullanılacak ıstılahların sağlam usullere istinat etmesi, sık sık değişmemesi isteniyor. Kelimeler toplandığı. gibi ıstı- lahlarda ayni usulde derlenecektir. ilim, fen, hars ve diğer sahalarda 30-40 bin ıstlaha ihtiyacımız ol- duğu tahmin ediliyor Istılahların toplanması tabiatile daha uzun sürecektir. Istılablar bulundukça kitaplarımıza geçe | cektir. Şakalaşırken.. Bıçak battı, bir genç ağır surette yaralandı Yedikulede trikotaj fabrika- sında amele Şinasi ve Hasan isimlerinde. şi dün fabrikada şakalaşırlarken Şinasinin elinde bulunan sivri bir bıçak. kazaen Hasanın göbeğine (o saplamıştır. Bıçak çok derin battığı için Hasan fazla kan zayi etmiş ve hayatı tehlikeye girmiştir. Hasan ifade veremiyecek bir balde hastaneye kaldırılmıştır. Iskân dairesindeki tahkikat bitmek üzere Istanbul iskân müdürlüğünde mülkiye o müfettişlerinin yaptığı tahkikat henüz tamamlanmamıştır. Fakat yapılan tahkikatın hemen hemen bütün safhaları bittiği için yalonda bu husustaki fezlekeler hazırlanacaktır. Iskân memurlarından çoğunun işten el çektirilerek mahkemeye | verilmesi üzerine bunların yerle- rine Edirne ve İzmir iskân mü: üklerindeki bazı memurlar tayin edilmiştir. Odun parası yüzünden kavga Tekirdağı kayık iskelesinde odun. boşaltılırken tayfalardan Bayram, Ahmet, Ovakim, bekçi Veli ve Hidir. isimlerinde 5 kişi odun parası yüzünden kavga etmişler. Araya bir çok kimseler girmişlerse de kavgacıları ayırmak | kabil olamamış, beş kişi birbirlerini muhtelif yerlerinden yaralamışlardır. Bu Sahahki Telgraflar İngiliz - fransız müzakeresi Fransa, İngiltereyi kandırmak için uğraşıyor : Cenevre, 15 (Hususi) — Silâb- ları bırakma meselesi hakkında beş devlet da Cenevrede konuşmalara başlanması beklenir- ken Fransız başvekilinin Lom draya giderek Ingiliz başvekilile görüşeceği haber alınmıştır. Cenevrede bu seyahate ehem- miyet verilmektedir. Bura maha- filine göre Fransa, silâhları bırak- plâni Ingiltereye de kabul ettirmek istiyor. Seyahat bu maksatla vuku bulmaktadır. Fransa bunu temin etmek için çalışıyor. Hattâ Ingiltereye bazı mali yardımlarda bulunmağı da teklif etmiştir. İngiltere bankası müdürünün Parise gelerek Fransız. başveki esi bundan ileri gel- Royter ajansı, silâhlar mesele- sinde Almanyaya hukukça birlik temini için İngilterenin çalışacağı hakkındaki haberin doğru olma- dığını ilân etmişt Fransanın hazırladığı plân ma- . Fakat şimdiye kadar “Halepte yeni müsademeler Ag yol mahallesinde silâhlar atıldı, 70 kişi tevkif edildi Adana 9 — Halepten buraya gelen m: göre Halepte (Ağyol) mahallesinde gene müthiş bir müsademe olmuştur. Ecnebi mahkemesi müd- deiumumiliğinin emrile bu mahallede bazı evlerin araştırılmasına memur edilen 100 kadar polis safı- ileye girerken bu vaziyetten üzerine ateş açmış ve iki taraf arasında müsademe başlamıştır. arttırılarak mahalleye hücum harp mizamında mal ürken halk polisle: Poli: edile kuvvetleri taharrisi zu edilen mata | / girilmi olunmuştur. evlere cebren | | muhtemel Müthiş bir vaveylâ ateşleri arasında evler araştırılmış, 70 kişi tevkif Derhal teşekkül eden mahkeme bun- lardan (35) ini birer sene ile sekizer ay arasında muhtelif cezalara mahküm etmiştir. reisi Ibrahim Hanano, son Halep £- betile bir heyetin derhal tayyare ile Fransaya hareket ederek bu hadiseyi protesto etmesi için teşebbüsata girişmiştir. Heyetin yakında hareketi Vatanilerin münase- Italya - Almanya Iki hükümet arasında gümrük harbi Roma 10 (A. A.) — Döviz ihra- catı ve Italyan © mahsulle Almanya tarafından kontenjant- mana tabi tutulması meseleleri hakkında — Italya ile Almanya arasında yapılmakta olan müzake- relerin devamına imkân görüle memektedir. Kontenjantman sistemini reddet- mekte olan Italya buna benzer tedbirlerle karşı koymak fikrin- dedir. Hangi memlekette olursa olsun ithalât hakkında yapılan bu. azaltılmaya Italya, himaye tedbirleri ile kar Rus karışık takımı geliyor Moskova 10 (A. A.) — Yarn Türkiyeye gidecek olan Sovyet karışık takımındaki — oyuncular Babkine, geri koru e, Fomino, Fomino, ileri koruyucu: Popov, Strastin ve Privalov, Saldıran : Starostine, Elicew Boutasov, Rokpliev. Takım kaptanı, konuşma ara- sında demiştir ki: Bu seyahatin Sovyet futbolcuları içi ük bi değeri vardır. Rusya'ya son ge- lişlerinde Türk futbolcularının teknik bilgilerini gördük, Türk futbolcuları, oynanacak oyunları | kazanmağı beklemekte bizimkiler kadar haklı olan çok acar oyun- culardır. Profesör Brauer Evvelki gün şehrimize gelen maruf Alman profesörlerinden M. Brauer, dün refakatinde ope- tarör Burhaneddin B. olduğu halde Cerrahpaşa hastanesini ziyarat etmiştir. Misafirimiz yarn tıp fakültesinde ciğer hastalıkları ve teneffüs zor- lukları hakkında bir konferans verecektir. Bir nümayiş Viyanalılar Saint Germain sulhünü istemiyorlar Viyana 10 — Dün Viyanada Saint Germain sulh muabedena- mesine karşı büyük bir nümayiş yapılmıştır. Nümayişi jimnastik klüpleri talebe heyetleri, pancermatisiler tertip etmişlerdir. Faşistler, Tirol, Mo- ravya, Bohemya Almanları da 'nümayişe iştirak etmişlerdir. Bir vaka olmamıştır. Fransada fena havalar Nice, 10 ( A. A) Evvelki gece Nicede büyük bir fırma olmuş, şehrin bir çak mahallelerinde feyzanlar vukua gelmiştir. Cimiez bahçesinin payanda duvarı yıkıl- mıştır. Büyük bir kayarak iki köşkü götürmüştür. Bir kadın ağır surette yaralan- mıştır. Türk -rus hudut mukavelena- mesinin temdidi © Ankara, 10 (A.A) — Türk tarihinde aktolünmuş olan mu- kavelenamenin © meriyetini altı ay temdit eden yeni bir protokol ciye vekâletinde hari ii ti vekili Şükrü Kap beyefendi ile Sovyet büyükelçi M. Suriç ai i i müdafaa vekili Zekâi bey Kayseride Kayseri 10(A.A)— faa vekili Zekâi bey #renle şehrimize gelmiş ve mera- simle karşılanmıştır. Vekil bey, sabahleyin tayyare fabrikasına giderek üç saat kadar fabrika iş den ilâyet, belediye, kolordu kuman- danlığını, halle fırkası, halkevi gezmiş ve askeri hastaneyi teftiş ederk kolordunun öğle yemeğin- de bulunmuştur. toprak kütlesi | geçirdikten sonra | Gandi Hintli reisin serbest bırakılması şüpheli Simla, 10 (A.A.) — Hindistan umumi valisi Lord Willington, Gandinin serbest bırakılması için birçok telgraflar almıştır. Umumi vali silâhsız itaatsızlık mücadelesinden vazgeçilmek şar- öle bu istekleri kabule taraftar olduğu zannedilmektedir. Söylendiğine göre Mahatama bu mücadelenin kendi dini aki delerinden biri olduğunu söylemiş olduğundan, çıkarılması şüphelidir. Ihracat ofisinin tebliği Istanbul 10(A.A)— Ihracat ofi- sinden tebliğ edilmiştir. Trakyadan o Yunanistana sevk olunacak canlı hayvanların men'i | ithali hakkındaki memmuiyet Yu- nanistan « hükümeti kaldırılmıştır. Cumhuriyet merkez bankası hisse senetlerinin bedelleri Ankara 9 — Cumhuriyet mer- kez bankasının vilâyetlerde satılan hisse senetlerinin bedellerini ver- meyenlerden bu paraların faizi | ile beraber aranması düşünülüyor. Bir kadına otomobil çarptı Arnavutköyünde, elli yaşlarında madam Maryanti, vapurun dalga- sından korkarak kaçarken, karşı" sına, bir otomobil çıkmış, ayağına garpmıştır. Bir kaçakcı yakalandı Ihsan isminde birinin kaçak tütün ve siyara satmakta olduğu haber alınmış ve dün Ihsan Mah- mutpaşada | dolaşırken | polisler kendisini takibe başlamışlardır. Ihsan orada dülkânlara girip çıklığtığı sırada | yakalanmıştıt. Ihsanın üzerinde 28 paket kaçak tütün, ve bir çok sigara kâğıtları bulunmuştur. tarafından 11 Teşrinievvel 1932 Sanayii himaye meselesi (Baş tarafı birinci sahifede) vekilinin aleyhine döndüler. Üç buçuk ses, kontenjan ve tahdidatın tamamen aleyhinde olan memle- ket umumi fikirlerinin tercümanı gibi her tarafı tuttu. Fabrikatörlerimiz işleyen baca- ları gibi ağızlarım biraz kapasın- lar, memleketin başka dertleride vardır. Hamdi beyin bu yazı: dar mahafilde bir takımı münak şalara sebep olmuştur. Ham bey, makalesinin baş tarafında iktisat işlerinde yanlış alt tarafında da, ham maddele: kontenjana tabi olmasını pek iyi bulmaktadır. Şeref beyin san: erbabı tarafından en beğenilme- yen hareketi buydu. Fa hariçten serbes olarak ham madde getiriyorlar. Bunun kontenjana girmesi, sa- mayi hareketlerini tahdit etmişti, zorluk çekimi Hattâ bir kaç fabrikanın işleri yarı yarıya azalmış, amelesinden bir kısmına yol vermişti. Bu vaziyet karşısında, Celâl bey, sanayüin ii için, bam maddelerin serbest ola- rak memlekete girmesini temin etmiştir. beyin, eski it ederken, maddeleri tahdit edişini ham beğenmesinde bir tezat görülmek- tedir. Bu mesele hakkında bir fab- rikatör bir muharririmize şu söz- leri söylemektedir: — Hamdi bey, sanayi erbal nın şikâyetlerini, bir zümrenin diye telâkki etmektedir. Bunda k hata ediyor. Türkiyenin ası demek, beş on ki- tör olması demek değildir. Türkiyedeki sanayi hare- keti, burasını Avrupaya ham mad- de satan bir memleket olmaktan çıkaracak barice mamul madde için, az para gitmesine sebep olacaktır. Fabrikalar yüzünden binlerce memur ve amele geçindirmektedir. Eger Türkiyede sanayi azalmış olsaydı, bundan en evvel amele müteessir olacak, işsizler çoğalacaktı.. Diğer taraftan A rupaya mamul maddeler milyonlarca para gidecekti. Diğer bir fabrikatör de şu fikri sürmektedir: — Hamdi bey, sanayi erbabının şikâyetinden — bahsederek | bize susmağı tavsiye etmekte ve mem- leketin başka işleri olduğunu söy- lemektedir. Hamdi beye verilecek cevap şu olabilir: Biz, sa erbabı, kendi. işlerimiz hakkında çalışıyoruz, o da ıslaha pek müb- iman işlerile uğraşsın. taç olan Ada vapurlarının dot dogru seferleri tarifede | teşrinievvelin Sonra sabahlayın a hareket eden altı seferinin — ilga edileceği | İlân edilmiştir. Halbuki bu bavalar çok iyi devam ettiği için Adalardan henüz inen güç yoktur, Geçen sene kânunuevvele kadar devam eden ayni seferlerin bu sene bir buçuk ay evvel kak dırılması oşayanı hayrettir. Bu vapnr seferleri hakkında matba- amıze bir çok şikâyetçiler gek mektedir. Geçen gün cuma seferleri hakkında temenniyatta bulunmuş tuk, Seyrisefain idaresinin halkın bu arzularını nazarı dikkate al masını bir daha temenni etmeği bir vazife bildik. m an e imei