11 Ekim 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET 11 TEŞRİNİEVVEL 1932 7 inci sene Na. 2396 NUSHASI 5 KURUŞTUR Dö t vE PE N Konferansı Almanya silâhları tahdit İonferansı bürosundan çekile- beynelmilel münasebetlerde #kotaa benzeyen bir vaziyet Minili oldu. Hariciye nazırı Von Meurath, Fransa ile Almanya Beşvekilleri arasmda açılan Ür polemik üzerine ansızın *rline döndükten sonra ger- #inlik büsbütün tebarüz etti. Almanyayı tekrar Cenevre- İe getirmek için iki haftadan İri yapılan teşebbüsler bir ne- İce vermemiştir. Almanya si- İlkler tahdit konferansının Mesaisine tekrar iştirak etmek Kin, silâhlarda diğer devletler- beraberlik prensibinin şart #arak tanınmasını istemiştir. Halbuki Fransanın. Almanya- İS bazı müsaadekârlikta bu- Kmağa hazır olduğu kabul e- le, müsavatını tanımak Kadar ileri gidemiyeceğine gö- , Almanyanın Cenevreye gel- ek için şart olarak ileri sür- Üiğü teklif kabul edilememiş- « Bu itibarla diğer devletler anya ile teması kaybetmiş Mziyettedirler. İngiltere Başvekili Mac Do- Mild'ın Londrada bir dörtler ve R beşler konferansı hakkında- teklifi bu teması iade etmek Maksadile ileri ilmüştür. Prensip itibarile bütün alâka. ar devletler bunu kabul etmiş la beraber, henüz konfe- Mansın içtimama doğru adım a mamıştır. Her şeyden evvel, konferan- N iştirak edecek olan devletle- hangileri olacağı kararlaşa- Mamıştır. İngilterenin ilk tek- İli dört büyük Avrupa devleti- İ Amerikadan mürekkep ol- Mak üzere beş taraflı bir kon- yeme idi. Arcak Amerika ersailles muahedesini imzala- Muş devletler arasmda bulun- iğmdan ve Almanyanın müsavatı meselesi Ver- Millee muahedesinin tefsir ve- Ya tadilile alöğadar bir iş ol- iğundan bu devlet konferan- Ma resmen iştirak etmek iste- işti. Bunun için Amerika- hin bir çok Avrupa işlerinde ğu gibi. müzakerelerde mü Mbit olarak bulunması düşü Mildü, Dört taraflı bir konferans Klanacağı | zannedilirken, tansa, böyle bir konferansta Almanya ve İtalyanın mütte- kit cepbesile karşılaşacağı ve İngilterenin de alacağı vazi- emin olmadığı için yal- kalacağı korkusile Belçika, istan ve Çekoslovakyanın iştiraklerini ileri sürdü. Merkeş bilir ki bu üç devletin iciye nezaretleri, Fransız nie dee İainden ibarettir. Ve Alman jin da bu şartlar altında kon- *ransa iştirak edemeyeceği a- Nikürder. Bunun içindir ki AL yanın, mukabil teklif ol. Mak üzere, Bulgaristan, Maca- "tan, Avusturya ve hattâ Rus- Yanm'da davet edilmesini iste- Yeceğinden bahsediliyor. ie Konferansın içtima mah. tesbit edilememiştir. İngil- ve Londrayı teklif etmişti. manlar da çekildikleri tesli” âtı tahdit konferansma tekrar ink etmiş gibi görünmemek müzakerelerin Londıada 1 memnuniyetle karşıla “lar. Acak Fransrzler Cenev- “de toplanılmasını istiyorlar. Almanlar da şekli nsuhafaza ek şartile Cenevreye itiraz iyorlar. li ir çok müş at İle karşılaşmıştır. Şekillere İÜ i görünen bu zorluklar (, taraf edildikten sonra kon- ie toplanacak olursa mü bir neticeye varılacağı da iz Şüpheli görünüyor. Fran- bu gazetelerinin tetkikinden biypoktada Fransada bir fikir âçliği olmadığı anlaşılmakta. tap, osyalistler ber halde Fran m konferansa gitmesini ve ma yaya müsaadekârlıkta bü. .. ımı talen ediyorlar. Sos- | Silâhları azaltmak | için yeni bir plân Bu plân Fransanındır. Alman. | ların hukuk müsavatı talebini tatmin edebilecek mi? M. Herriot Londraya gidiyor | M. Mac Donald PARİS, 10. A. A. — Matin gare- tesine göre, pek yakında neden iba- ret olduğu anlaşılacak olan silâhla- rn azaltılmasına dair Fransız plânı, tamamile ve hasseten bir Fransız plân olmayip 12 ve yarın ihtimal 14 veya 16 heyet tarafından tasvip edi- lecek olan ve onların riza ve muva- M. Herrlot fakatlerile vücuda getirilmiş bulunan müşterek bir plândır. Bu plan, Fran sanın emnüselâmetine mütesllik bir proğram değildir. Bir çok (devletle- rin beraberliği ile sulhun muhafaza. 8 için bir sistemdir. Bu vesikanın yalniz Fransa namı (Devamı 6 ıncı sahifede) Gazeteciler senelik içtimalarını yaptılar Matbuat ıstılahlarının derlen. mesi için bir heyet seçilecek Istanbul Matbuat cemiyeti senelik kongresini dün yaptı Kongre reiali- ğine Akşam gazetesi tahrir müdürü Enis Tahsin, kâtipliklere de Milliyet maharrirlerinden M. Sait, Vekit mu harrirlerinden Zeki Cemal ve Res- sam Ratip Tahir Beyler seçildikten başvekile sosyalist fırkasınm yardımile (iktidara geçtiğini hatırlatmaktadır. Diğer taraf. tan her gün bir maddesinin bükümsüz kalmakta olduğunu gören sağ kol fırkalar, Ver. sailles muahedesinin nihayet sepete atılacağından korkarak, Almanyaya karşı mukavemet di tmektedirler. Bunl rma göre, Almanya esasen silâhlarını terketmiş bu- lunuyorr. Binaenaleyh tesi tı tahdit konferansında işi yok- tur. Sağ fırkalar, Fran; rit pahasına da muahedesinde 1 ne taraftardırlar. nin tes'it edildiği, azanın sigorta e- dilmesi için teşebbüsler yapıldığı ve (Devamı 6 iner sahifede) zımdır ki, bu defa Fransada efkâr mukavemete taraftar gi İ görünüyor. Bunu anladığı / olacaktır ki Herriot daha ziya- de sağa meyleder gibi görün- mektedir. Londrada olsun, Ce- nevrede olsun. Almanya ile İ tekrar teması temin edebilir. İ se. bu temaslardan çıkacak ne- tice de Fransanın alacağı va- ziyete bağlı olduğundan, s0s- yalistler ile sağ cenah zümre- ler arasındaki bu mücadele yal- nız Fransanın dahili politika. sı noktasından değil, beynel- milel münasebetler bakımından da birinci derecede ehemmiyet- lidir. eye m Gazi Hiz. Dün akşam Şile- ye kadar bir gezinti yaptılar Gazi Hz. dün akşam refakatlerindeki zevat ile birlikte motorla Üs- küdara > geçmişler ve oradan otomobille ve Taşdelen membat yo- luyle Şileye kadar git- mişlerdir. Gazi Hz. Şilede bir müddet kalarak fetki- katta bulunduktan son- ra gece geç vahit Sö- gütlü yatıyle Dolma- bahçe sarayına avdet buyurmuşlardır. Başvekil Bugün Istanbulda Maliye vekili de beraber geliyor ANKARA, 10 (Telefonla) — Başvekil İsmet Pş. Hz. Adanadan doğruca İstanbula hareket eimiş- lerdir. Maliye Vekili Abdülhalik Bey Başvekil Pş. ile görüşmek üzere bugünkü trenle İstanbula hareket meb'usu Mahmut Bey Es- kişehirde Başvekil Pş. Hz. ne İlti- hak etmek üzere İstanbula gitmiş tir. Ayni trenle İş Bankası umumi müdür vekili Muammer ve Ban- kanın İstanbul şubesi müdürü Y: suf . Ziya Beyler. de bh reket etmişlerdir. Abdülhalik Bey, Başvekil Pş. ile örüştükten sonra İstanbulda çok ADANA, 10. A. A, — Başvekil Is met Paşa Hazretleri dün gece saat 11 de buraya geldiler. Büyük bir sevgi ile karşılanan İsmet Paşa Haz- retleri Adanan saygılarını getiren heyeti kabul etti ve kendileriyle u- Zün zaman konuştular. Başvekil Paşa Hazretleri de Adanadan ayrıldılar. Bütçe Yarım milyar Kadro mecmuasında çıkan bir yazı Kadro mecmuasının son çıkan | sayımda Ankara Yüksek Ticaret mektebi müdürü Şevket Süreyya Beyin iddialı bir yazısı çıktı, Sü- yya B. in bu yazısının mevzuu 500,000,000 liralık Türk bütçe- si” dir, Süreyya B. in kendi tezi olan bu yazısmdan bazı kısımlarını a- lıyoruz: “Toprağımızda işlenmeyi ve en hesapsız kuvvet sant 2| kıymetini bulan ve-inaani ihtiyaç- larını hakkile realize edilmiş bir sâyin bedeli olan (bol ve fiatlı para) ile geniş geniş temin eden kaç kişi vardır? Hulâsa; işimizin ve ihtiyaçlar ranızım hacmini, paramızın hac mine esir kılmaktan kurtaralım. | Bırakalım ki, Türk vatanında | iş çağlıyanı, Türk tabiatmm her maddesini ve Türk milletinin her bir insanını neş'eli bir şenlik ha- vas gibi sarsın! Türk toprağmra verim kudretine ve Türk insanı- nın iş kabiliyetine hudut tasavvur okunabilir mi? Türk vatanının yeniden tanzim için 160,000,000 liralık i azdır. Yeni Tür var, Bu bütçe bir para bütçesi de- #il bir iş bütçesi olmalıdır! Paraya göre iş değil, işe göre ra! İş bütçesinde asıl olan varidat fasılları değil, masarifat | fasılla- İ mıdır. İş bütçesinde memleketin tanzim ve inşa plânı görünür. Bü laaan £ pa Maliye vekili | İ | Maarif Vekili Tıp Fakültesinde Müderrislerle bir saat görüştü Maarif Vekili Dr. Reşit Ge- Bip B. dün öğleden sonra Tıp fa- kültesini ziyaret etmiştir. Reşit Galip B. bütün fakülte hoca- ları ve talebe tarafından çok sa- mimi bir şekilde karşılanmıştır. Maarif vekili reishrk odasında bir saattan fazla oturarak muhtelif meseleler hakkında hocalarla ko- ğunu, burada daha | kanlık ve samimiyet İ be cemiyeti reisi ile de görüşerek talebe vaziyeti hakkında izahat | | almaştır. Sıhhi Mürakabe Teşkil edilen mer- kez ne yapacak? Şehrimizde bir sıhhi mıntaka mürakaba merkezi teşkil edilmiş- tir. Bu teşkilâtın merkez komitesi İstanbul Vilâyet verem dispanse- rinde çalışacak” tr. Mü: abi Dr. B. tayin o edilmiştir. Merkezin kadro- su reisten başka bir muavin, iki hemşire (o ebe ve bir hademeden i- barettir. Bu teşhilâtm vazifesi verem İerek hastaları ziyaret etmek ve hastalara tavsiyelerde bulunmak- tır. Balkan Güreşleri Gelecek ay başında! burada yapılacak Himayci Etfal cemiyeti önü. müzdeki ay içinde yapılmak üze- re bir Balkan güreş birincilikleri müsabakası tertip elmiştir. İkinci teşrinin 3 ve 5 inci günleri yapı- lacak olan bu müsabakalara yü- reşçilerimiz, Yunan, & Bulgar ve Yuyoslav güreşçileri iştirak ede ceklerdir. Güreş federasyonu mü- sabakalarn tertibi ile uğraşmak» tadır. : Piyango Z Bugün 13 üncü tertip Tayyare p'yan: | gosunun 3 üncü keşidesi bugün saat 13 te Darülfünun konferans salonunda yapılacaktır. Bu keşidenin büyük ikramiye- si 100 bin biradır. . 93 felâketi Ve İgnatief Milliyetin yeni ta- rihi tefrikası Yakın tarihin en acıklı ha- tralarından biri de 93 felâ- ketleridir. O zamanki Os- İmperatorluğunun elinden bütün Tuna boyu- Dun gitmesine olan bu felâketli harbin faciaları daha evvelden başlamıştı. Harbi hazırlıyan ve Ayı tefanos muahedesine bağlı- diplomatı İgnati- mühim bir rolü vardır. İg- natie'in yalnız Rusça'da çı- kan hatıralarından ve o de- virleri yaşamış ricalin bi- raktıkları © yadigârlardan toplanarak yazılmış olan bu eseri yakmda Milliyet tefri- ATINA, 10 (Hususi) — Bal kan Olimpiyatları burada umum bir merak ve heyecanla takip edi | iyor. Stadyomun tribünlerini a- | ğız ağıza dolduran halk kü bu alâkanm büyük bir delili yu mumi intiba Yunanlıları memnun edecek vaziyettedir. Dün ilk ne- ticeleri bildirmiştim. 100 metrede Semih'in üçüncü gelişi | herkesi hayrete düşürdü. Fakat Semih'in daha koşabileceğine © herkes kanidir. Semih'in yabancı bir sa- hayı yadırgadığı anlaşılıyor. Fa- kat müddeti 11 5/10 saniye olan 100 metrelik finalde Semih'in bü- tün kabiliyetini göstereceğine şüp he edilmemektedir. Dün A: ATİNA, 10 A.A. — Üçüncü Balkan Olimpiyat oyunları, bu- gün Atina stadyomunda başlamış | İ iyatlara 5 millet işti- Yugoslavya ve Yunanistan. Stadyomun tribünlerinde 40 bin Bize bir Bugün çıkan Hâ ye refikimizde dil inkılâbina kar- İ sr son günlerde türeyen bozgun- cular hakkımda şayanı dikkat bir makale çıktı, Bu makalenin bazı İ parçalarını alıyoruz: Tâ mekteplere ecnebi ve İ Türk mekteplerindeki yavrula- sına kadar sokulan, 80 kak sokak gezen, kahve kahve dolaşan, avam eşiklerini yala- yan şayialar, Dil kurultayının İ temiz ve büyük davasını, ideal ve ilim davasını sanki çürütme çahşıyor: | Müdür yerine ne miş biliyor musunuz? “İş bece- ren,” yerine in» mak”, “müdür Bey sizi selâm- larım” yerine “iş beceren bey si zi kazıklarım!” — Biliyor musunuz? “Artık , İstanbulun bazı muhitlerindeki reaksiyon yoklu ğu, reaksiyon azlığı, vatansız. mefküresiz, iğrenç ve korkak; levantene verilen başı boşluk tur. | — Türk yavrularının ağzma ka | dar, | Türk anaların ocağına ka Fakat biz Galatalınn suratı- na çarpılan ve ancak mefküre Olimpiyatlarda on pu- vanla dördüncüyüz Semih bütün kabiliyetini 100 metre finale saklıyor Balkan olimpiyatlarının oynandığı Atina sfadı yirei yer almıştı. Atletlerin ge- çidi, sant 15,40 da başlamıştır. Her taraftan şiddetli alkışlar kop muştur. En başta Bulgar takımı geliyor ve onu Romanya, Türkiye, Yugoslavya ve Yunanistan takım- ları takip ediyordu. Hepsi de mil- Ni bayraklarını taşiyorlardı. Atletler, stadyomu dolaştıktan sonra yüzleri hükümet erkânınm bulunduğu tarafa doğru olmak üzere sahanın orta yerinde yer aldılar. Hükümet erkânmın etra- fımda birçok ecnebi ve Yunanlı zevat ve bilhassa ecnebi memle- ketler sefirleri bulunuyordu. Atletler, yemin ettiler, reis M. Rinopoulon, hoşgeldiniz, dedikten sonra oyunlar başlamıştır. İlk gü- Bun neticeleri: 100 metre: 1 — Trangouais (Yunanistan), 11 1/10 saniye; 2 — Manticas (Yunanistan), 3 — Semih (Türkiye). 800 metre: 1 — Passi (Yunanistan), 2 da- kika, 2 3/5 saniye; Sincrinos (Yunanistan), 3 — Tucan (Yugoslavya), 2 dakika, 4 saniye. Gülle atma: 1 — Klcut (Yugoslavya), metre 37,5. 2 — Boutaouk (Romanya), 13 metre 19. (Devamı 6 ıncı sahifede) mefküre zabıtası lâzım! Pis ağızları ancak böyle kudretli ve yenilmez bir zabıta susturacaktır imiyeti Milli- | siyon tokatmı nerede arayaca ğız? İstanbulu kirleten bu pis ruh. ne zaman İstanbul sokak- Tarımda, evlerinde dolaşmaktan, görünmekten belirmekten ür- ker, yılar, kaçar olacaktır. Bize bir mefküre disiplini lâzımdır. Bize bütün Türk yavruları- nın, bütün Türk gençlerinin, bütün Cümhuriyet idealistleri- nin ruhlarını biribirine bağla- yan: hepsinden O bu büyük ve yenilmez kudretten, genç kud- retten bir mefküre zabıtası lâ zımdır. Türkiyede şeref, ancak Türk ıresinin dayalarına bağla» nanlara, bu davalar için kafa ve kol yoranlara, bu davada da heyecanlanmış olanlara mah- sustur. Türk toprağı nasıl Türk halkı tarafından her şeye, her tehlikeye rağmen korunur olduğu fikri milletler arasmda yayıldığı için Türk istiklâli em- niyette ise, Türklüğün mefküre davalarına karşı her hareket Türk münevverleri. Türk mu- harrirleri, Türk muallimleri Türk talebeleri tarafından: her İ ferdile karşılanır bir suç olduğu | hissedildiği. görüldüğü ve tec- rübe edildiği vakit, bize hürmet