10 Ekim 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

7 inci sene Bir iktısadi Tecrübe | i Buhranı, zorla an li Birişilmiştir. İcrübede önayak olmuşlardır. Düşen eşya fiatini zorla yük- itmek istiyorlar. Bir takım bü Yük sermayeli şirketler tesis &- » pamuk, buğday. maden Bibi ham maddeleri yüksek fi- Atla satın almak ve böylece ranın asıl sebebi telâkki o- ın fiat sukutuna mâni ol- Mak gayeleridir. Bu cebri usulle buhran mağ- edilebilir mi? Malümdur ki, üç sene evvel Amerikadan çıktı. Dün Yaya oradan sirayet etti. Buna Mükica ler diyorlar ki, eğer düny, bir salâh mukadder- 6 bu salâh Amerikadan başlş- Yacak, dünyaya sonra yayıla- taktır. Amerikada girişilen bu tec- Tübenin iki aylık bir mazisi var. esham borsalarımdan işe esham fiatlarnıı yük- | *İtmek tecrübesi yapıldı. Mu- | Mifak ta olundu. Kullanılan tul basitti. Amerikada esham için ayrıca Borsa kredi- Vi vardır. Bu kredi birden bire Ucuzlatılmıştır. Bu suretle ko- Yca esham satın almak imkân hazırlanmıştır. Esham ta- sun'i olarak arttırılmış ve a esham fiatı birden ire fızlatılmıştır. “Amerikede: ki bu hareket derhal Avrupaya, İngiltereye sirayet et- ti, bugün İngiliz eshamı da fır. bulunuyor. Ham madde kıymetlendir- Mek tecröbesi: esham tecrübesi Vin mabaadi oluyor. Zaten es- mla bam madde biribirine bağlıdır. Fiatları ekseriyetle ber iner, beraber çıkar. Bir Maden ocağınm eshamı fırladı Mu. arkasmdan madenin kendi- Ni de fırlar. Bir pamuk istihsal in eshamı fırladı mı, ar- ından pamuk ta fırlar. Ame- "ika iktısat tecrübecilerinin ön- te cehamdan işe başlamaları, şaha kayt kesbettikten son ta, olanca kuvvetle ham madde eleri, esasta man- tiklı olan bir taktik sayılır. Fakat müsbet, histen âri ve Betice bekleyen bir bakışla ba- , görülür ki esham ve madde fiatlarını böyle mi- İaniki ve cali usulle yükselt- Mek. büyük buhran davasını bir köşesinden tutmakla iktifa #tmek oluyor. Çünkü salâhiyet İ addolunam kimseler diyorlar ki: buhranı bertaraf etmek için iy 10 TEŞRİNİEVVEL 1982 NUSHASI 8 KURUŞTUR İsmet Pş. Hz. bu sabah (altın paraya rücu etmelidir ), İ gümrükleri kaldırmalıdır ) ( ihtiyaca kadar istihsal yapma İder), (iskonto ihtiyaç seviye- Vinde tutulmalıdır). Amerika- yeni tecrübe ile bu tavsiye İere yandan dahi bakılmış ol- ie demek oluyor. Anlaşılıyor ki Amerikalılar, lar, O da muvakkat bir müd- için. Amerikalıların buna Çi iyaçları vardır. Zorla rim pie bae cereya- ükümetten İiğine ol bu cereyanın esbabı Mucibesi kolayca anlaşılır. Filhakika son defa Amerika Reisi intihap olunur- ken, şimdiki iktidar fırkası, or- Büy bir feyz - Prosperity sö- namzedi © 18 ie z ş & EB iz cihan buhranı, berta- TK siddetle devam edebilir. Müderris e ikadan tardetmek istiyor- | | üşehirden Erzu- belki eskisimden be- | ruma (1050 ikilometre 6 saat 20 Nizamettin ÂLİ | cü gün Diyarıbekirden No. 2393 Konyadan geçiyorlar Başvekilimiz ağlebi ihtimal şehrimizde bir gün kalıp | Ankaraya avdet edeceklerdir Maarif vekili begin gitmeyor Başvekil İsmet Paşa Hazret nin Malatyadan hareket ettikler bildirmiştik. Öğrendiğimize göre, Başvekilimiz Şark vilâyetlerinden doğruca İstanbula geleceklerdir. İs- met Paşa Hazretlerinin bu akşam ve ya yarın şehrimize | gelmesi beklen- mektedir. Başvekilimiz burada ağle- bi ihtimal bir gün kalacaklar ve tek. rar Ankaraya avdet edeceklerdir. Maarif vekili doktor Reşit Galip Beyin dün Ankaraya hareketi mu- karrer iken, Başvekilimizin İstanbu- la geleceği haberi üzerine bu hare- ketini tehir etmiştir. Reşit Galip B., Başvekilimizle beraber Ankaraya av det edecektir. Konyada intizar KONYA, 9 (Milliyet) — Yarın- ki pazartesi (sabahı | saat sekizde Başvekil Paşa Hiz. ni hâmil olen hu- dar hararetli bir surette teşyi edil Paşanın Konyada biraz kalması | mişlerdir. ihtimali vardır. Konya belediyesi lâ. Kayseride sm A KAYSERİ, 9 (A.A) — Başvekil Maraştan geçerken İsmet Pasa Hazretlerinin Kay: MARAŞ, 9 (A.A) — Başvekil İsmet Paşa Hazretleri, dün gehrimi- ze muvasalat etmiş, - istasyonda ve şehir methalinde çok samimi tezahu- ratla karşılanmıştır. Her taraf do- nanmıştır. Şehir bayram yaşamakta- dır. kili Zekâi Bey refakatlerinde müste- şar ve Sıhhiye Reisi Paşalar bulun- | doğu halde bu akşamki trenle şeh eleceklerdir. MARAŞ, 9 (A.A) — Başvekil Jsmet Paşa Hazretleri bagün resmi Anadolu çevresinde 5350 kilometre.. Kahraman tayyarecilerimiz Anadolunun dört köşesini 34 saatte YA Yeni Türkiye turunu 6 günde ihmal eden kahraman uçucularımız döndükten sonra kiymetli kumandan- ları Celâl B. ( fare soldan altıncı) ile bir arada Sağdan altıncı İsmet Pş. Hz. ni Ankaradan İstanbu- la ve orâdan Ankaraya uçuran Yüzbaşı Zeki Bey Eskişehir tayyare alay kuman- | (850 kilometre 5 saat 45 dakika danı kaymakam Celâl e ku» | Dördüncü iğ mandasında 6 mma ay? çün | ro Beşinci gün İzmirden; İstanbula sartmda Anadolu etrafında çıktı | (700 kilometre, 4 saat, 35 daki ği turnesi el etmişti. Büyük | O) Ağ gi irk Jen Kö bir intizam ile başarılan bu turne | lu, Ankara ve Eskişehire (950 ki. 5 san 50 dakika) ki cem'an 5350 kilometre 34 saat, ip- | 25-dakikada katedilmiştir. — Kıy- bere tayyarecilerimizi tebrik €- (950 kilometre 6 saat, 5 dakika) kendilerine cmanet ot- tğü bu kuvvetli silâhları kullan mağı bilen öz Türk çocukları bü- tüm Türk Sar a ihtiva eden Dil köşesinde aşarak hiç bir üren 38 e 2| ii senede amire Falih Rıfkı Beyin t ye & keşif tayyaremiz irak i Türkçeleştirmek Ai ela immleden be wi | Değil; hatte katedilen merhaleler şunlar Türkleştirmek izci gün Esk Yazısını ikinci sahife- dakikada alınmıştır). İlkin: mizde okuyunuz. m | . | lis Beyle görüştüm. | hazırlıklar yapmaktadır. (Adanadan İzmire | Gazi Hz. Dün akşam Tarab- yadaki Tokatlı- yanı teşrif ettiler Gazi Hz. dün akşam otomobille Boğaziçinde bir gezinti yapmışlar ve Tarabyadaki Tokal- hyan gazinosunu teşrif buyurmuşlardır. Gazi Hz. gazinoda bir müd- det istirahat ettikten ği sonra geç vakit saraya Şi avdet buyurmuşlardır. gl eN Ne kadar Buğday alındı Ziraat bankasının elinde şimdi 5 mil- yon kilo buğday var ANKARA, 9. (Teletonli Buğday alımı ve sair ziraat iş- leri hakkında Ziraat vekili Muh Muhlis Bey muhtelif mesele Ziraat Vekili Muhlis B. ler hakkında kısaca şu beyanat ta bulundu: — Ziraat Bankasının buğday İ yıtlarını şuurla muhafaza eden | B.in ziyafeti M. Muşanof Razgratta! Cemilekârane bir nutuk söyledi Bulgar Başvekili M Magi nof geçenlerde Bulgari: hilinde yaptığı bir sey atta Razgrad'a da uğramış ve orada kısa bir müddet kalmıştı. Raz- gratta oturdukları memlekete karşı her türlü vatandaşirk ka- Türk kardeşlerimiz Bulgar Baş vekilini #elâmladılar. M; Mu- şanoff bu ziyareti münasebeti- İe söylediği bir nutukta ezcüm- le demiştir ki: (Devamı 6 ıncı sahifede) Tevfik Rüştü Hariciye Vekilimiz Cenevrede bir ziyafet verdi CENEVRE, 9 (A.A.) — A- nadolu Ajansını hususi muha biri bildiriyor: Hariciye Vekili Tevfik Rüş- tü Bey dün akşam Milletler ce- miyeti umumi kâtibi şerefine bir ziyafet vermiştir. Umumi kâtiplik erkânı ile şube müdür- leri ve heyeti murahhasamız er kânı ziyafette hazır bulunmuş- lardır. Profesör Herrn Bauer Bir çok maruf dok- torlarımızın hocası şehrimizde! alimi köylüyü sevindiren bir | yolda devam ediyor. Şimdiye | kadar alınan buğday beş mil. | yon kiloyu bulmuştur. Banka aldığı buğdayı muhtelif yerler- ; 'de biriktirmektedir. Biriktiri- len buğday münasip zamanda satılacaktır. Bugün buğdayın satış değeri geçen Yıldan daha yüksektir. Pamuk Yurdumuzun birkaç yerinde açılacak olan dokuma fabrikala rında harcanacak iyi işlenir pa muk yetiştirmek için vekâlet nada bir pamuk çoğaltma çiftli ği çılacaktır. Benzin, ispirto Benzine ispirto karıştırılma sı için yapılan kanun projesi- nin ana çizgileri çizilmiştir. Lâ | buratuvarlarımızda yapılmakta | olan denemeler daha benüz bit memiştir. Bunlar bitince ka- nun projesini hükümete verece ğiz. Rus milli Takımı İki maç yapmak için geliyor Rus milli takımı, 15 veya 16 İstanbula gelecek ve Darülfünun takımımızla iki maç yapacaktır. Birinci maç, 21 eylülde Kadıköy-| de, Fenerbahçe stadında, ikinci maç da 23 eylülde Taksimde Yy: pılacaktır. Darülfünun takımımız muhte- Hf klüplere mensup Darülfünuna devam eden futbolcularımız tara- fından teşkil edilecektir. Takım iyi teşkil edildiği takdirde iyi bir netice alması ihtimalı vardır. Sovyet milli takımının şehrimi Erzurumdan Diyarıbekire kilometre 6 sant, 60 dakika) üçün | Adanaya da mevcut sıkı dostluğun bir daha tezahürüne Ada- | teşrinievvelde, Çiçerin vapuru ile | ai ziyareti, iki memleket Eken ! (Devamı 2 inci sahifede) 93 felâketi İİ Ve İgnatief elinden bütün Tuna boyu- nun gitmesine sebep olan bu felâketli harbin faciaları daha evvelden başlamıştı. Harbi hazırlıyan ve Ayas- İĞ tefanos muahedesine bağlı- İyan Rus diplomatı İgnati- Pin bütün bu macerada İĞ mühim bir rolü vardır. kan hatıralarından ve o de- virleri yaşamış ricalin bi- raktıkları yadigârlardan toplanarak yazılmış olan bu eseri yakında Milliyet tefri- “Ben dostumuz Türkiye- | | Umumi Neşriyat ETEM 1 Attilâ Türk tarih cemiyeti ile bir- likte çalışmak üzere şehrimize gelen ve hükümetimiz hizmeti» ne giren Macar profesörü Pr. Zojti Ferenez ihzari tetkikatla meşgul bulunmaktadır. Profesör, dün kendisile görü şen bir mubarririmize şu nı dikkat malümatı vermiştir: — Bütün Macaristan Türk inkrlâbını ve onun yaratıcı reisi nin açtığı feyizli yolları en can dan bir alâka ile takip etmekte dir. Türk tarihi tetkik işi hak- kında şimdiden bir şey söyle- İt ürür, Memlekette yeni bir inkılâp başladı. Dilimizi kurtaracağız. Fakat her yeni hamlede olduğu yaşlar şimdi de bazı acayip 86s- ıyuluyor. Girişilen yolun hedefini kasden yanlış gösteren ler var. Bunlar zannediyor veya but zannettirmek (istiyorlar ki, ortaya uydurma bir dil çıka- rılacak. Öz dile kendi yolunu açmak- tan ibaret olan bu gidişi halka başka türlü anla nlarm kasdi anlaşılmaz şey Son günlerde hattâ mektep ere kadar giren garip dediko- dulara şahit oluyoruz. Meselâ “merhaba” yerine “kazıklarız” denecekmiş. Kaymakam yerine | “oturak”, “kız mektebi” yerine “kancık mektebi” ve saire. Nezahate o kadar meftun o- lan Türk milleti. bu kadar şe- ni bir kabalığı affedemez. Hiç ümit edilmedik bir kaya başlayacaktır. Siirt Meb'usu MAHMUT ve Yazı Müdürü İZZET Attilâ'nın Peştede bir heykeli dikiliyor 1500 sene sonra Macarlar bü. yük Türkün hatırasını hürmetle tebcil edecekler mek doğru olmaz zannederim, Yalnız şu muhakkak ki, gidilen yol bütün Türk dünyasım alâ kadar etmektedir. Gelecek sene rüpayı avucunun içine alan, kudretini ve kuvvetini tanıtan | bu büyük Türkün şerefine bu münasebetle Budapeştede bir heykel dikilecektir. Heykelin sekli hakkında büyük san'at- kârlar arasmda bir müsabaka açılmıştır. Neticede heykelin âbidevi ve panteon tarzında ok ması kararlaştırıldı. Merasim esnasında beynelmilel izci kon gresi de Budapeştede toplana- cağından dünyanın her tarafın- dan gelen 20 bin izci orada ha- zır bulunacaktır. Merasime her izci kendi milli şarkısını söyle- yerek iştirak edecektir. Bu ve- sileden istifade edilerek bir de Turan musiki kongresi yapılma tasavvur edilmektedir. Dün- yanm en büyük (fatihlerinden sayılan bu yüce Türk için yapı- lacak merasimde Türkiyenin de temsil edilmesi ve hattâ İstan- bul ve Ankarada da merasim yapılması şayanı arzudur. Bit. tabi bu senei devriyede matbu- ata da büyük bir vazife teret- tüp etmektedir. Attilâ için dün yada. muhtelif — İisanlarla 800 eser yazılmıştır. Senei devriye (Devamı 6 ıncı sahifede) Kervan yürür! propaganda arasında bir müna sebet bulmak ne kadar güçtür. Dil kurultayının gayesi mil- ete yeni, ve hiç işlenmemiş, bilinmeyen bir dil öğretmek değil, Tisanımıza bugüne kadar girmiş olan ve öz türkçe olma yan kelimeleri atmak. onların yerine türkçe kelimeler bulmak tar. Netice o olarak, o şuurlu ve vatansever halkımıza şunu bir daha tekrar etmek istiyoruz ki, Büyük Gazinin işaret ettiği her inkılâp yolunda yürürken düşünülen şey yalnız milletin mânevi ve maddi yükselişidir. Şimdiye kadar bir çok defa tec- rübesini gördüğümüz gibi, her inkılâp hareketinde yurttaşları yürüdükleri salim yoldan çevir mek isteyen nankör insanlar or taya çıkmış, mütemadiyen aley he propaganda yapmağa uğraş mıştır. Fakat Türkün selim ak Halbuki Türk dili inkalâbı-!| İk onlara yol vermeyecektir. İt nm gayesile. bu kadar menfur ürün. kervan yürür! Dün de bir sporcuyu gömdük anda vefat eden sporcu Şeref mezarında - Yazısı iç saylamızda -