28 Ağustos 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

28 Ağustes 1932 20 gün içinde 350 bin lira yiyen Akşami bir adam: Yüzbaşı San Jurjo Ispanyada son ihtilâl hareketine teşeb- büs eden ceneral San Jurjo kimdi ? ME Solda yüzbaşı San Jurjo, yanında babası ceneral San Jurjo, elinde baston olan ceneralın muavini ihtilâli müteakip Sevil sokaklarında gezerlerken Yirmi gün evvel İspanyanın Sevil şehrinde bir ihtilâl teşebbüsü vuku buldu, Bu teşebbüsün başın- da Ispanyol cenerallarından San Jurjo bulunuyordu. San Jurjo yeni bir hükümet teşkil ederek bir kaç saat Sevil şehrine ve ve civarına hâkim oldu. Fakat çok geçmeden yetişen (o cumhuriyet ordusu bu hükümeti devirdi, ceneral oğlu ile beraber Portekize iltica etmeğe çalışırken hudut yakınında ele geçirildi ve divani harbe verildi. Bir kaç gün evvel gelen tel- graflar ceneralın idam, oğlunun da on sene hapse mahküm edildiğini a bildiriyodu. Hükümet idam ce- «ızasını müebbet hapse çevirdiğin- den bugünlerde baba oğul Balear adalarına gönderilecekler ve mah- pusiyetlerini orada geçireceklerdir. San Jurjo kimdir? Ceneral San Jurjo Ispanyanın muktedir zabitlerindendir. (Fas muharebelerinde kendini göster- miş, memlekete bir çok hizmetler etmiştir. Bu kısa boylu, şişman ceneral daima şen ve neşelidir. Bu s:beple kendisini, temas ettiği herkese (o sevdirmeğe (muvaffak olmuştur. Ceneral, şimdiye kadar politika işlerine karışmamıştı. Bu sebeple birden bire kareliyet taraftarı olarak ortaya atılması ve Sevilde başlı (o başına bir o hükümet teşkil Oetmek istemesi herkesi hayrete düşürmüştü. Fakat tahkikat derinleştirilince bu hususta başlıca âmil ceneralın oğlu yüzbaşı San Jurjo. olduğu anlaşılmıştır. Bu genç zabit baba- sını Obükümete karşı harekete icbar etmiştir. Bu nokta muha- keme esnasında tahakkuk etmiş- tir. Hükümet bunu ve ceneralın eski hizmetlerini nazarı dikkate alarak idam cezasını müebbet hapse çevirmiştir. Ceneralın oğlu Ceneralın oğlu yüzbaşı San Jurjo çok şayanı dikkat bir adam- dır. Babasının! aksine uzun boylu, ince ve yakışıklı bir zabittir. Asıl topçu sınıfına mensup iken son- radan tayyareciliğe geçmiş ve Fas muharebelerinde bir çok kahra- manlıklar göstermiştir. Genç zabit bir defa karadan atılan kurşunlardan ağır surette yaralandığı halde geriye dönme- yerek kendisine verilen istikşaf vazifesini tamamile ifa etmiştir. Zabit vazifesini ikmal ile avdet ettiği zaman kan kusuyordu... Raporunu © verince (o bastaneye sevkedilmiş, günlerce ölümle pen- çeleşmiştir. (Nihayet kurtulmuş, fakat son derece zayıf düşmüştür. Doktorlar kendisinin Isviçreye bir sanatoryoma gönderilmesine lüzum görmüşler ve zabiti Isviçreye sevk etmişlerdir. Yüzbaşı Madride gelince, sana- toryoma gitmekten ise, bir güzel eğlenmeği tercih etmiş ve aylar- danberi toplanmış olan maaşlarile sefahata dalmıştır. Fakat bu hayat uzun sürmemiştir. Bir gece bir eğlencede genç bir kontla kumar oynamış ve bütün parasını kayb- etmiştir. Genç kont bunun lâtife oldu- ğundan bahisle parayı almak iste- memiştir. Fakat yüzbaşı bunu hakaret addedeceğini söyleyince paraları almış, fakat bununla iki- sinin taliine olarak, yılbaşı çekilen piyango biletlerinden bir kaç tane satın almıştır. Yüzbaşı, parasız kalınca, daha uzun müddet mezuniyeti olmasına rağmen tekrar Fasa gitmiştir. iki milyon peçeta.. Bu sırada büyük piyango çekil- miştir... İkisinin şansına alınan biletlerden birine dört milyon peçeta düştüğünden Kont hemen yüzbaşıyı telgrafla davet etmiştir. Yüzbaşı da, esasen mezun bulun- duğundan Madrite gitmiş ve his- sesine isabet eden iki milyon peçetayı, bizim paramızla takriben 350 bin lirayı almıştır. Ceneral paraları alır almaz derhal sefahate dalmıştır. Başta genç kont olmak üzere bütün tanıdıklarını o ailelerile (| birlikte eğlencelere davet etmiş, paraları çılgıncasına sarfetmeğe başlamış- tır. Her akşam bir ziyafet ve balo veriliyor, sabahlara kadar eğleniliyordu. Bir çılgınlık ! Genç yüzbaşının çılgınlığına bir misal olarak şunu anlatmak kâfidir: Bir akşam Madrit Fıkara- perver cemiyetlerinden biri men- faatine büyük bir balo veriliyordu. Baloda bir piyanko da tertip edilmişti. Yüzbaşı San Jurjo arkadaşlarile beraber baloya gitmeğe karar vermiş ve içeriye girince bütün piyanğo biletlerini satın almıştır. Piyanğoda büyük ikramiye olarak üç otomobil vardı. Bütün biletleri satın aldığı için otomobiller tabii genç zabite düşmüştür. Yüzbaşı, diger hediyleri cemiyete teberrü ederek arkadaşlarile bera- ber otomobile atlamış, üç oto- mobil gürültü ile salondan dışarıya çıkmıştır. Bu sırada bir takım camlar, kapılar kırılmıştır. Yüzbaşı bütün zararları tazmin etmiştir. Sakin hayata alışamamış | Genç zabit o kadar çılgınlıklar yapmıştır ki bu para 20 gün içinde eriyip bitmiş, San Jurjo tekraş Fasa dönmeğe mecbur olmuştur. Bir kaç gün evvel oradan Sevile, babasının yanına gelen zabit burada sakin bir hayat yaşamağa razı olmamış ve birçok uğraşarak babasını bir ibtilâl çıkarmak için kandırmıştır. Profesör Einstein Berlin 26 — (A.A.) — Gazete- ler, profesör Einstein'in bütün müddeti hayatınca senede 5 ay Cemahiri oMüttehidede ( Prince Towncivarında Flexner enstitüsün- de istediği ilmi tetkikatı icra etmek için vaki olan daveti kabul eylemiş olduğunu yazıyorlar. Profesör Einstein yakında Ame- rikaya gidecektir. Mollison avdet seyahatini tehir etti New - York, 26 (A.A.) — Hava rasat bürosu, ahvali havaiyenin bir çok günler için garpten şarka doğru bir uçuşun icrasına müsait olmıyacağını bildirdiğinden tayya- reci Mollison bu sabah icra etmek niyetinde olduğu avdet uçuş sefe- rini tehir etmiştir. Sahife 7 — Tefrika numarası: 86 Yazan: Ceneral A. F. Oglander ÇANAKKALE muharebeleri 28 Ağustos 1932 Tercüme eden; Muharrem Feyzi ingilizler bütün kuvvetlerini toplayıp hücuma hazırlanıyorlardı.. Lâkin cepheden ve cenahtan türk- lerin kücumu o kadar şiddetli idi ki bütün gün başka bir şey yapmağa imkân olmamıştır. Ortalık karar- dıktan sonra Gurkha'lar ile 5. Lancashire taburunun bir müf- rezesi yukarı doğru zorlayarak zirveden 100 yardan aşağı bir noktaya sokulabilmişler ve burada siperler kazmışlardır. Geride, o binbaşı Allonson'un mükemmel ileri hareketinden malü- mat yok idi. Öğleden sonra saat ikide ceneral Godley ile Bird Wood arasında akdolunan bir konferans neticesi olarak ceneral (Cox) a harakâtı tadil etmesi, dağınık cüzü tamlarını toplaması ve eğğesi sabah fecir vaktinde esas #rta yetişmek için üçüncü bir teşebbüs yapılması emredilmiştir. Bu suretle cephenin bu kısmızda kıypmettar bir gün daha israf edilmiştir. Ceneral Coxun kolu Ceneral Coxun 8 ağustosta hücumunu hazırlarken karşılaştığı mesele gayet karışıktı. Emri al- tına 13 tabur verilmişti. Fakat Avusturalya livası müstesna ola- rak hepsi gayet geniş bir sahada dağılmıştı. Ceneral Coxun kendisi de bunların hakikaten nerelerde bulunduğu hakkında sarih bir fikri yok gibi idi. 39 uncu livanın ekser aksamı hâlâ gaip idi. Kendisinin erkânı harbiyesi de yalnız liva emini ile Hint livası erkânı harp yüzbaşısından mü- rekkepti. Muahharen ceneral Cox kuvve- tini dört kola taksim etmiş ve her kola 8 ağustos sabahı icra edilecek hücumda esas sırtın bir kısmını hedef olarak göstermiştir. Kol kumandanları dağınık kıtala- rını toplayacaklar ve nısfılleyiden sonra saat dördü çeyrek geçe hedeflerine hücum edebilecek bir mesafeye getireceklerdi. Mumaileyh otahaşşüdü teshil için her kola mensup bulunduğu kuvvetlerin kendi o malümatına göre binnisbe yakin bulunduğu hedefi göstermiş idi. Bazı ahvalde livaları muhtelif kollara taksim etmek zarureti hasıl olmuştur. Kolların o taksimatı berveçhi atidir: 1 numaralı kol kaymakam Suttonun kumandası altınd» olup mürettebatı (38 inci liva;. :cn- sup) altıncı İ. Lancashire ve (89urcu livaya mensup) dokuzuncu Warwricksbire ve (Hint livasına mensup) 10uncu Gurkha alayının ikinci taburu. Hedefi Conk ba- yırının şimal yamaçlarıdır. 2 numaralı kol kaymakam Andarus'ın oOkumandası altında olup mürettebatı: 39 uncu livaya mensup yedinci N. Itaffordshire ve dokuzuncu Worcestershire ve Hint livasına Omensup altıncı Gurkha alayının birinci taburu. Hedefi — Hill O tepesinin cenup zervesi. 3 numaralı kol kaymakam Polin kumandası altında olup mürette- batı: Hint livasına mensup İdncü Sih ve 5 nci Gurkhanın birinci tapuru. Hedefi — Hill O tepesinin şi- mal zirvesi, 4 numaralı Monash'ın ceneral altında kol liva kumandası olup mürettebatı: 4 üncü Avustralyâ livası ve (28 inci livaya mensup) 6 ıncı Kings Own taburu. Hedefi — Abdurrahman sağ çıkıntısı ve 971 rakımlı tepe. Liva ceneral Cayleye hücum esnasında bir kumanda verilme- miştir. Esas sırt alınır alınmaz mumaileyh oradaki mevziin tar- sinine nezaret edecekti. 7 nci ağustos akşamı ceneral Manash'ın livası hâlâ evvelki gece mezahimindin muztaripti. Civar- daki türkler bülün gün pek az faaliyet © gösterdiklerinden © sol cenahtan (o Avustralyalılar kafile kafile sol cenahta bir mil şimale giderek Azmak deresi vadisindeki bir çiftlikte çeşmeden matralarını doldurarak *dönüyorlardı. Fakat livanın ekserisi bütün gün rahatsız olmuştur. Sağ cenahta siper kazmak için yapılan her teşebbüs pusudaki türk avcılarınn kurşununu celp ettiğinden Avusturalyalılar sırtın aksi yamacında sabahliyin erken- den kazdıkları derin olmıyan tüfenk endaht kuyularında tahaf- fuz etmişlerdir. Ceneral Monosh ileri hareketin 15 inci, lâ üncü ve 16 ıncı Avus- tralya taburları tarafından icra edilmesine karar vermiştir. Nıs- fılleyilden sonra saat üçte mezkür taburlar yukarıdaki sıra üzere ileri hareket edecektiler. Mevcut Avustralyalıların hattı 13 üncü. taburile altıncı Kings Own taburu tarafından tutulacaktı. Şurası da oşayanı kayıttır ki mezkür liva zabitlerinin tahmin ettiği yerde olsa bile yani hedefe, hakiki mevkilerinden yarım mil daha tayin olunsa bile hareket için tayin olunan vakit, 971 rakımlı tepenin zirvesine saat dördü çey- rek geçe yetişilmesi icap eylediği takdirde çok geçti. Binaenaleyh 8 ağustosta saat üç buçukta yani muayyen vaktından yarım saat geç olarak öndeki Avusturalya kıtaatı cebhedeki vadiyi geçip karşı ta- raftaki dağ çıkıntısına çıktığı fecir vaktında muayyen zirveye çıkılmasına, türkler mukavemet göstermese bile, imkân yoktu. Öndeki kıtaat çıkmakta olduğu dağ çıkıntınsını o Abdurrahman çıkıntısı zannediyordu. Halbuki hakikatte 60 rakımlı tepe çıkıntısı idi. Maahaza ileri hareket muka- vemete tesadüf etmemiş değildir. Avusturalya kıtaatı 60 rakımlı tepe o çıkıntısına geldiği zaman ufuk aydınlanmağa başlar. Öndeki mangalar sol cenahla- rındaki bir tepede bulunan türk- lerin dört yahut beş mitralyöz ile açtıkları (şiddetli ateşe maruz kalırlar. Biraz sonra bir türk piyade hücümu inkişaf etmiş ve 15 inci ve İdüncü Avusturalya taburlarının her ikisi o kadar ağır zayiata uğramıştir ki 15 inci tabur büsbütün bozulmuştur. 14 üncü tabur dağ çıkıntısının daha mahfuz tarafında bulundu- ğundan raptu zaptını bir derece muhafaza etmiştir. Bazı münferit grupların ve gerideki 16ncı taburun cesu- rane sebat ve mukavemeti saye- sinde mualharen türklerin hücumı bertaraf edilmiştir. (Devsmi ver) iü üz m Nan