20 Temmuz 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Sahife 6 Trabzonda ticari vaziyet ve ihracat Trabzon 11 (Hususi) — Trab- zonun iktisadi vaziyeti daralmak- tadır. Elyevm Trabzonunu yaşatan yegâne ticaret, fındık mahsulü ile yumurta ticaretine inhisar eyle- miştir. Tütün ticareti artık tam felç devresine girmiş adedilebilir. Yumurta tiçareti sayesinde mem- leketteki o kamyonetlere de bir az iş çıkmaktadır. Şoselerden karlar kalkalıdan beri kamyo- netler ta Karstan başlayarak şose- nin imtidadınca yumurta toplanan yerlerin mahsullerini mütemadiyen Trabzona taşımakta ve böylece bu ticareti eskisinden daha büyük rakkamlara çıkarmaktadır. Ancak Fransanın kontenjan vazedilmesinden dolayı yumurta- larımız yalnız bir Ispanyada mah- reç bulmaktadır. Bu yegâne mabreç de maalesef fiatleri dikte eylemekte ve ona göre almak- tadır. Diğer taraftan yumurta- larımızı nakleden bir Fransız, bir Italyan ve bir de İngiliz vapur kumpanyaları ittihat ederek ve bu ihracat malımızın tamamen aleyhine olarak gayet yüksek navlunlar (Otatbik etmekte ve Trabzon, Samsun, İnebolu ve Istanbulda büyük sızıltılara mey- dan vermektedirler. İstifa edilmekte olan navlun, ihraç edilen malın kıymeti üzerin- den hesap edilince, yüzde yirmiyi tutar ki bu ne iktisadın ne akıl ve mantığın kabul edemiyeceği bir nispettir. Fındık mahsulü Bu sene fındık mahsulümüz iyidir. Geçen sene piyasamızda bir çok menfi propağandalar yapılarak mahsulün talep zamanlarında piya- salara arzedilmemesinden köylü- müzün zararı çok büyük olmuştu. Köylü istenilen zamanda malını satmış olsaydı bhilafsız okkasını kırk kuruştan satabilecekti. Ogün kırka satılmayan malları bu gün 23 -24 kuruşa bıraktıkları halde gene istenilen zamanda istenildiği miktar satılamıyor. Halihazırda mevcut şerait altında hiç bir zaman borsada satılması imkânı olmıyacak olan bir mata varsa oda fındıktır. Beş altı se- nelik tecrübeler de isbat eylemiş- tir ki fındık hiç bir zamanda borsada satılmamış ve satılama- mıştır. Un da mısır da, hele yumur- tada öyledir. Ziraat bankası tarafından teşek- külüne yardım edilmiş olan kredi kooperatiflerinin son günlerde ittihat ederek bir satış koopera- tifi teşkil edecekleri söylenmek- tedir. Ferdi teşekküllerden daha iyi işler yapması muhtemel olan bu gibi teşekküller şuurlu ve bilgili idare adamları elinde olursa çok faydalı işler görebilirler. Ancak memleketimizde yeni tatbik edi- lecek olan bu teşebbüslerde gayet müteyakkız olmalı ve adam için iş yapmayıp iş için adam aramalı ve işin başına bu gibi işlere vukufu tamı olan kimseler getiril- melidir ki teşebbüs hem müsmir olsun hem de numunei imtisal olsun. Cevdet Mevadı iptidaiye listesi Ankara 18 — Iktisat vekâle- tince tanzim edilen yeni mevadı iptidaiye listesi başvekâlete tevdi olunmuştur. Heyeti vekilenin ilk içtimaında müzakere ve intaç emi pm a Adana, 14 (Hususi) — Ada- — na maarifi her sene biraz daha terakki Oetmek- tedir. Bilhassa bu sene ilk mektep- lerden alınan neticeler çok şa- yanı omemnuni- yettir. o Maarif müdürü Enver Hulüsi beyle mü- fettiş Asım beyin faaliyetlerini tak- dir ve tebrikle kaydetmek lâ- zımdır. Aldığım mukayeseli rak- kamlar oAdana maarifinin terakki derecesinin ölçüsü olacak ve Adana maarifi hakkında umumi bir fikir verebi- lecektir: Adanada geçen sene 110 ilk mektep mevcutken bu sene üç mektep ilâvesile 113 olmuştur. Muallim adedi 234 ten 250 ye çıkmıştır. Maarif bütçesi geçen sene inşaat dolayısile 310,597 lira iken bu sene 255,016 lira olarak tesbit edilmiştir. lik mekteplerde talebe adedi Adana ilk mekteplerinde umum talebe adedi geçen sene 5116 erkek ve 1957 kız olmak üzere 7073 dü. Bu sene 5342 erkek ve 2302 kız olmak üzere 7644 tür. Demek ki bu sene geçen seneye nisbetle 2226 erkek ve 345 kız olmak üzere 571 talebe artmıştır. Iki yumurta 1 kuruş Urfada erzak fiatleri çok ucuzdur Urfa, 16 (Hususi) — Urfada yeyecek ve içecek eşya fiatlerini aşağıya yazıyorum: Buğday 4-5, arpa 3, mercimek 4, nohut 4, zeytin yağı 45, sade yağ 90, üzüm 10, koyun eti 28, keçi eti 25, kuzu ve sığır eti 20, şeker 57, kahve 110, çay 350, yoğurt 5, bal 40, pekmez 30, peyni, 40, yumurta iki tanesi bir kuruş, kömür kantarı 510, odun kantarı 220 kuruş. Akhisarda ucuzluk Akhisar, 18 (Hususi) — Sebze fiatlerinde son günlerde büyük bir uçuzluk baş göstermiştir. Fi- atlerin bu kadar ucuz olması gayri tabii görülüyor. “Beş, altı patlıcan beş kuruş fasulyenin okkası beş kuruş, domatesin okkası yüz para armudun okkası beş kuruştur. Mersinde mahsul satışı Mersin, 18 (A.A.) — Bursada 4 kuruş 25 santimle 4 kuruş 12 buçuk santim arasında 3 vagon çavdar, 5 kuruştan bir vagon fasulya, 5 kurştan bir (o vagon kuş yemi, 3 kuruş 56 buçuk san- timle 4 kuruş 32 buçuk santim arasında 96 bin okka arpa olunacaktır. satılmıştır. ini, iv Adanada maarif hayatı Adanada mekteplere rağbet ve talebe mıktarı gittikçe artıyor 20 Temmuz 1932 Bu sene ilk mektepler geçen seneye nisbetle daha fazla mezun vermişlerdir. (Bilhassa (takdirle kaydetmek icap eden nokta şudur: Tatbikat mektebi 27 mezun ver- miştir, mevcudu da 27 dir. Yani son sınıftan ipka kalan olmamıştır. Istiklâl mektebi de çok muvaffak olmuş 33 mevcuttan “33,, ü pek iyi derecede geçmiştir. Geçen sene Adana ilk mektep- lerinden - köy mektepleri hariç - 229 erkek ve 76 kız mezun olmuştu. Bu sene bu mektepler 288 erkek ve 113 kız mezun ol- muştur. Köy mektepleri Üç sınıflı köy mekteplerine ge- linçe: Geçen sene 677 erkek ve 220 kız mezun olmuştur. Bu sene Kömürü bulan Uzun Mehmedin ailesine yardım edilecek Zonğuldak, 18 (Hususi) — Ereğli havzasında ilk kömürü uzun Mehmet isminde biri bul- muştu. Uzun Mehmedin mensup olduğu aile, perişan vaziyettedir. Halkevi, uzun Mehmet hakkında ibtifal © yapacaktır. (O Halkevinin tarih şubesi bu günü tesbit et- mekle meşguldür. Halkevi idare heyeti âzasından Ahmet bey, uzun Mehmedin aile- sine yardım edilmek üzere, idare heyetine bir takrir vermiştir. Bu takrir idare Oheyetince (kabul edilmiştir. Halkevi uzun Mehmedin aile- sine yapılacak yardım şeklini tayin edecektir. Diğer taraftan Türkiş, Kömüriş, Ereğli şirketi de, uzun Mehmedin ailesine yardım edecektir. Büyük bir domuz vuruldu Akhisar 18 (Hususi) — Akhisarın Sarıçalı “köyü mevkiinde köylüler tarafından Obir yaban domuzu vurulduğunu bildirmiştim. Domuz şimdiye kadar o civarda görülme- miş kadar büyük. İrtifa: 1,28 santimetro, ağırlığ 100 kilodur. Köylülerin söylediklerine naza- ran sekiz yaşında varmış. Bir iki seneden beri köylüler bu hayvanı vurmak için çalıştıklari halde an- cak şimdi vurmağa muvaffak ol- muşlardır. Sırtında bir iki senelik kurşun yaraları olduğu görül- a a , müştür, Adana orta mektebi (Adanalılar bu mektebin kız lisesi olmasını temenni ediyorlar Mezun olanlar l et haberleri » ikmale kalanlar hariç - 278 ev 220 kız mezun olmuştu. Köy mektepleri her sene key- fiyet ve kemiyet itibarile inkişaf etmektedir. Mevcut ilk mek- tepler | ihtiyaca kâfi gelmemekte ve her sene mevcut mekteplere sınıflar | ilâvesi zarureti hasıl ol- maktadır. Mektep adedinin her sene tezyidi omuhak- kak lâzımdır. Bir kız lisesi açılamaz mı? Adanamızın bir kız lisesine şiddetle ihtiyacı vardır. Gerek lise ve gerekse orta mektep kadro darlığı ve Amerikan kız kollejinin paralı olması dolayısile bu şedit ihtiyaca cevap vermiyecek vazi- yettedir. Bir çok kızlarımız bu yüzden tahsillerine devam ede- miyorlar. Binaenaleyh, hiç olmazsa şim- dilik liseye ilâve olunacak ders- hanelerle orta mektepte mevcut erkek talebeyi liseye almak ve orta mektebi yapıp her sene bir sınıf ilâvesile üç sene sonra lise haline getirmek pek müm- kündür. Bu dilek maarif vekili bey efen- di tarafından nazarı dikkate alı- narak tahakkuk ederse çok ye- rinde bir iş yapılmış olacaktır. Burhan Sadık Antalyada mezbaha Yeni mezbaha çok mükemmel bir binadır Antalya 14 ( Hususi) — Son zamanlarda burada göze çarpan bir belediye faaliyeti var. Bunun başında fenni mezbaha inşası gelir, Mezbaha bitmiş ve geçen gün açılma resmi yapılmıştır. Mezbaha) çok temizdir. Içinde bol su vardır. Senelerdenberi merkep sırtında ve taş arabasile taşınan etler şimdi kapalı kamyon- larla nakledilmektedir. Geçen akşam burada Halkevi binasında bir müsamere tertip edilmiş ve (o Faruk Nafız beyin Akın piyesi temsil (— edilmiştir. Temsil çok muvaffakiyetli olmuş ve oynıyanlar şiddetle alkışlanmıştır. Manisa tütün inhisar idaresini teftiş Manisa, 18 (Hususi) — Tütün inhisar müfettişlerinden Zekeriyya bey tütün inhisar dairesinde tef- tişlerine devam ediyor mumailey- hin bu teftişatı bir ay kadar sürecektir. Manisa borsasında kimya laboratuvarı Manisa, 18 (Hususi) — Borsa idaresi vilâyetimizde bir kimya laboratuvarı tesisine karar ver- miştir. Bu hususta icap eden alât ve edviye sipariş edilecektir. La- boratuvarda bilümum mahsulâtı ziraiye tahlilâtı yapılacaktır. Samsiij fırka merkezindeki çalışmalar Samsun, 14 (Hususi ) — Cum- huriyet halk fırkasının Samsun» daki mesaisi çok canlıdır. Bunu anlamak için fırka çatısı altındaki toplantıları görmek kifayet eder. Vilâyet kongrelerinde kararlaş- tırıldığı üzre vilâyet, kaza, köy idare heyetleri muayyen zaman- larda fırka binasında toplanmakta ve mesaileri hakkında birbirlerine izahat vermektedir. : Bundan başka her ayın onuscu, yirminci, otuzuncu günleri fırkaya mensup bütün vatandaşların umumi içtimaları vardır. Bu toplantıda fırkacılar idare heyetlerinin mesai tarzlarından malümat alır ve aynı zamanda birbirlerile tanışırlar. Tabaka tabaka vilâyet, kaza ve köylerde yapılan bu toplantıların mühim faydaları görülmektedir. Fırka mensupları burada yalnız birbirlerini tanımakla, idare hey- etlerinin mesailerine vakıf olmakla kalmazlar. Bu toplantılar onların fikri inkişaflarını ve umumi ma- lümatlarını tezyit eder. Fırkanın memleket ve devlet işlerindeki alâkası ve umumi kâtipliğin tamim- leri izah edilir.. Fırknın esaslı meşguliyetlerin- den biri de esnaf ve amele teş- kilâtlarile uğraşmasıdır. Ezcümle Samsun iktisadiyatı üzerinde mühim âmil olan limandaki tahmil ve tahliye işleri bu meyandadır. Tüccar tahmil ve tahliye işlerinde müte- madiyen çaparcılardan, yayıkçılar- dan, motorculardan, hamallardan şikâyet ederlerdi. Bu şikâyet gü- nün birinde Samsun limanının ehemmiyetini Ünye limanina inti- kal ettirecek bir vaziyet almıştı. Bunu nazarı dikkate alan fırka, mutahassıslardan mürekkep bir encümen teşkil ederek bu mese- leyi tetkik ettirmiş ve encümen- den aldığı rapor üzerine esaslı tedbirler almağa başlamıştır. Şim- di bu kabil mesai erbabını bir- leştiren bir teşkilât mevcuttur. Zübeyir oğlu Fuat Tırtıl mücadelesi Bartın tarla ve bahçelerini tırtıllar bastı Zonguldak 15 — Iki haftadan beri Bartın kazası tarla ve bah- çelerini tırtıl basmıştır. Tırtıllarla muhtelif kollardan ilâç tatbikile mücadeleye başlan- mıştır. Diğer taraftan köylüler mükellef tutulârak tırtılların im- hasına çalışılmaktadır. Tırtıllar, sığındıkları “Bük ,, denilen çalı- lıkların ve sınırlardaki otlukların yakılması suretile de imha olun- maktadır. Şimdiye kadar alınan netice, iyidir. Buğday beş kuruş Akhisar, 18 (Hususi) — Buğday fiatları son günlerde tekrar düş- meğe başlamıştır. Yedi kuruş kadar bir tereffü gösteren buğday bu hafta zarfında beş kuruşa düşmüştür. Reçber ihtiyacı olduğu için bilmecburiye malını maliyet fiatından aşağı satmaktadır. Alâ- kadar makamın tedbir almas bekleniliyor. Uşak şeker fabrikası Ankara, 18 — Uşak şeker fab- rikası tasfiye heyetinin halka ait hisseler (o bedellerinin ( verilmesi hakkındaki kararı iktisat vekâle- tince tasvip olunmuştur.