13 Temmuz 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
Mesai kanunu Sekiz saate itiraz edenler Alâkadar müesseselerin fikirleri alınıyor Ticaret odasında iş kadununu tetkik eden komisyon henüz işini bitirememiştir. Komisyon en ziyade mesai saatı üzerinde, müessese müdürlerinin noktai nazarlarını tetkik etmektedir Bu mesele etrafında ekser mü- essese müdürlerile, bilhassa tram- vay ve şimendifer, tütün depoları müdürleri fikirlerini söylemişlerdir. Bunlar iş kanunundaki (mesai saatini kabul etmişlerdir. Komisyonda Omaden işleten müessese müdirlerinin fikirlerile, iş kanunundaki mesai saatı ara- sında bir fark vardır. Bunlardan kömür madeni işleten şirket mü- dirleri, bizde amele çalıştırma usullerinin, Avrupada ki Oamele çalıştırma usullerine tevafuk et- mediğini iddia etmektedirler. Bu müesseselerin iddiasına göre bizdeki maden ameliyesinin Av- rupada olduğu gibi kesif mesaisi yoktur, eğer böyle bir kesif mesai olursa,' sekiz saatin tatbi- kinde mahzur kalmayacağını söy- lemektedirler. Bu mesele hakkın da Zonguldak amele birliği, ve maden müdürlüğü de iktisat vekâ- letine malümat göndermiştir. Vekâlet alâkadar (dairelerin ve mühendislerin, ve müessese müdürlerinin fikirlerini alacaktır. Amerikada içki yasağı New York 11 — Âyan meclisi bira imal ve satışına müsaade edilmesi ve içki yaşağı kanununda bu suretle tadilât yapılması hak- kındaki teklifi reddetmiştir. Ilk müşkülât! Fransız meclisinde mühim bir müzakere Paris 12 — meclis dün gece sabaha kadar mali kanunları müzakere etmiştir. Sosyalistler 932 Manora tahsisatının bütçeden çıkarılmasını istiyerek kanunların aleyhinde bulunmuşlardır. Başvekil M. Herriot heyecanlı bir nutuk irat etmiştir. Başvekil talim ve terbiye devrelerinin kal- dırılmasının büyük bir ibtiyatsızlık olacağını söylemiş ve sosyalist lideri Jeuresin bu baptaki fikir- lerini misal olarak getirmiştir. M. Herriot böyle bir ihtiyatsız- lık için zamanın müsait olma- dığını, esasen bunların kanunu esasi meselesi olduğunu söyle- miştir. Neticede 179 reye karşı 360 reyle itimat kazanmıştır. Frengiile mücadele Zonguldakta mücadele teşkilâtı yapılıyor Zonguldak 8— Meclisi umumi- mizin en hayırlı kararlarındanbiri, bu sene frengi ile mücadele teş- kilâtı için 15,000 lira tahsis eyle- mesidir. Yakında frengi ile mü- cadele teşkilâtına başlanacaktır. Kabul edilen kadroda 250 lira aylıklı iki mütehassıs ve 60 lira aylıklı sekiz sıhhat memuru var- dır. Aylıklarla zaruri masraf ve harcırah ve müteferrika, sair ibtiyaçlar hususi vilâyet bütçesin- den verilecek ve ilâçlar umumi bütçeden temin edilecektir. Çatal kaşık fabrikası Yerli bir sermaydar Beşiktaşta bir çatal ve kaşık fabrikası aç- 4m Zıngal ormanları Ayancık havalisinde 50 bin amele çalışıyor Ayancık 11 (Hususi) — Zıngal ve Çengal ormanlarını işleten Belçika şirketi, inşaat işlerine devam etmektedir. Şirket şimdiye kadar 28 kilometro havai hat yapmıştır. Bu hat 3İ kilometro olacaktır. Şirket ayrıca 110 kilometroluk bir dekovil tesis etmiştir. Bütün tesisat ve fabrikalar için, şirketin 8 buçuk milyonliradan fazla para sarfettiği söylenmektedir. Alınan haberlere göre, şirketin asıl sermayedarı bulunan Brüksel bankasi, yeniden tesisat için şir- kete para verecektir. Bu tesisat sayesinde, Zıngal ve Çengal ormanları muhitine 5000 fazla amele toplanmıştır. şirket ameleye mahsus barakalar ayrıca memurlara ait pansiyonlar inşa etmiştir. Ayancıkta hayat tamamile de- gişmiştir. Buraya başka memle- ketlerden akın etmişlerdir. Bu suretle oAyancıkta nüfus eski- sine nazaran artmıştır. Yunanistanda Yunanistanda şiddetli sıcaklar hüküm sürmektedir. Bu sebeple nöbet bekleyen askerler için gölge yapacak birer dar çatı vücuda getirilmiştir. Kooperatif Belediyeler bir rehbere ihtiyaç görüyorlar Anadoluda birçok belediyeler, kooperatif (o teşkiline ( teşebbüs etmişlerdir. Kooperatif işlerile meşgul olan zevatın fikrine göre, belediyelerin kolayca kooperatif yapabilmesi için, elde bir rehbere ihtiyaç vardır . Bir çok belediyeler nizamname bulmakta müşkülât çekmektedir. Bu yüzden bir kaç belediye, liman koopratifi hakkın- daki nizamnameyi istemiştir. Alâkadar vekâletle, kooperatif- ciliğin inkişafı için, her belediyeye örnek olarak bir nizamname gön- dermeli, ve nasıl kooperatif ya- pılmalı diye bir rehber basmalıdır. Ortada böyle bir rehber olma- dığı için, bazı belediyeler, koope- ratif namı altında kooperatife benzemiyen bir takım satış mağa- zaları açmaktadırlar. Bu gibi hadiselerin önüne geçmek lâ- zımdır. Italyada sovyet mühendisleri Triyeste, 12 (A.A.) — 33 sov- yet mühendisi 5 senelik plânın tahakkuku maksadile bahri inşa- atta en asri sistemleri tatbik) ve kabul etmek üzere dün buraya gelmişlerdir. Sahife $ 28 temmuz Gazi Hz. nin Izmir heykeli Küşat resmi için büyük hazırlık yapılıyor İzmir, 12 (A.A.) — Reisicumur Cazi hazretlerinin heykelinin kü- şat resmi 28 temmuz perşembe günü saat 10 da başvekil Ismet paşa hazretleri tarafından yapr- lacaktır. Belediyece heykelin küşat resmi için hazırlıklar yapılmaktadır. Gazi meydanında havagazı ve elektrik tenviratı ikmal edilmek üzeredir. Heykelin küşat resminde irat edilecek nutukların herkes tarafın- dan işitilebilmesi için meydana hoparlörler konulacaktır. Belediye, hükümet ferkânından ve diğer zevattan 600 kişiyi hu- susi davetiyelerle resmi küşada çağırmıştır. Bundan başka civar vilâyetlerin ve kazalarin valileri ve kaymakamları, belediye reisleri fırka teşkilâtı reisi ve âzaları kâmilen davet edilmiştir. Küşat resmi fevkalâde muaz- zam bir şekilde icra edilecektir. Izmir belediyesi gazetelere vere- ceği bir ilânlaj bütün türk vatan- daşlarını bu büyük merasime davet eyliyecektir. O gün, İzmir pek muazzam milli bir bayram manzarası arzedecektir. Seyrisefain idaresinin ve gerek Izmir - Kasaba, O İzmir - Aydın şimendifer kumpanyalarının bu- günün şerefine olarak yaptıkları nısıf tenzilât hasebile Istanbul ve gerekse garbi Anadoludan bir çok zevatın iştirakleri de temin edilmiştir. Bir felâket Hindistanda bir set yıkıldı, sular ovayı kaplıyor Srinagar, 12 (A. A.) — Keş- mirin şimalindeki Shyoc nehrinin büyük bendinin yıkıldığı ve suların karaya doğru inmekte olduğu söylenmektedir. Srinagar 12 (A.A.) — Shyok üzerindeki su seddinin yıkılma- sından dolayı boşalan seller şimdi Indus vadisine doğru inmektedir. Indus nehrinin sularının irtifa: daha şimdiden 18 kademe yük- selmiştir. Seylâbın yarın sabah, şimalı garbi hudut vilâyetinin başlıca yolu olan Attock köprü- süne varmasina intizar ve feye- zanların da 1929 senesinde olduğu kadar vehamet kesbetmesinden endişe ediliyor. Son haydut Çelik soygunu faillerinden sonuncusu da yakalandı Zonguldak, 8 — Gelik yolunda pusu kurarak Ereğli şirketine ait kırk üç bin lirayı soyan ve paranm muhafazasına memur olan kavas Emini öldüren şerirlerden beşinin yakalandığını evvelce yazmıştık. Haydutlardan, o zaman kaçmağa muvaffak olan Mustafa ismindeki şerir de zabıtanın çok ciddi tahkikatı neticesinde de Safran- boluda yakayı ele vermiştir. Mustafa cürmünü itiraf etmiş ve Kokaksu etrafında sakladığı paranın yerini haber vermiştir. Caninin huzurile yapılan araş- tırmada bir çukur içinden on üç bin küsur lira, bir tabanca, bir bıçak ve bir deste de mum çıkarılmıştır. AKŞAM"ın tefrikası: No: 169 13 Temmuz 1938 ZINDAN HATIRALARI GİLAN YAZİLAR AMARE YELE ai ag ee Abdülhamit devrine ait hakiki maceralar Muharriri : * Bütün Bulgaristana, Romanyaya ve memaliki ecnebiyedeki türk- lerin o ictimagâhlarına © serbest dağıtılıyordu. Hattâ bu ,vasıta- larla Türkiye dahiline de soku- labiliyordu. Oo Son Oo zamanlarda ise İstanbulda (Osmanlı) yı tevzi ve neşrettiği için askeri tıb- biyenin son sınıfından Tunuslu Habip Poyraz efendi (9) yakalan- mış ve bu arada bir de kadın tevkif edilmiş ve içi hösriyet ateşile yanan, oğullarını istibdadın pençesine kaptırmış olan bu asil kadın Hasekinisa hastanesinde mevkuf olarak hayata gözlerini kapamıştı. Bu kadın elyevm İstan- bulda Maksudiye hanında avukat Ethem Rubi beyin annesidir. (**| Habip beyi Tunustan türkçe öğreterek Istanbula mektebi tıb- biyeye gönderenler ise elyevm darülfünun kimya enstitüsünde müderris (ONazmı Asaf beyle avukat Ethem Ruhi beydir. Varna kongresi ve kararları Işte Avrupadaki neşriyat ve propagandalar böylece devam ederken, (Bulgaristan © şubeleri Istanbulda harekete geçmek kara- rını verdiler. Bu karar Bulgaris- tanda, Varnada yapılan gizli bir kongrede verilmiştir. Mısırda bulunan prens Mehmet Ali Halim paşada Bulgaristân şubelerile (yakından (alâkadar oluyor, güçünün yettiği kadar muavenette bulunuyor, gizlice çalışıyordu. Bu kongrede mevcut azalar elyevm Şumni de mukim tüccar- dan Talât Tokalyef bey, Varnada tüccardan (hacı Bekir Obey, Rusçukta Iskender bey, geçen sene vefat eden hariciye memur- larımızdan, o zaman Rusçuk rüş- tiye mektebi fransızca muallimi Mehmet bey ve doktor Ibrahim Temo, ile avukat Etem Ruhi bey- lerdir. Kongre bilhassa Istanbulda (terror) yapmağa karar vermişti. Evvelâ Apdülhamidi o ürkütmek için sırasile, Beşiktaş muhafızı Hasan paşa, serasker Riza paşa, bahriye nazırı Hasan Rami paşa, zülüflü Ismail paşa vurulacaklar bunların arkasından kongre heye- tince muvafık görülerek diğer şahıslar gelecekti. Bu suikastlerden sonra, daha doğrusu ayni zamanda bilhassa Tatavla, Beşiktaş, Yıldız tarafla- rında büyük yanğınlar çıkarıla- caktı. Böylece halk ayaklandırı- lacak, istibdada saldırtılacaktı. Istanbuldaki teşkilât bu hususta hazırlanmış beyannameleri tevzi edecek, yanğınların sebebi isten- diği gibi izah edilecekti. Bugün bunları münakaşa etmek, doğru mudur, değil midir, muvafık bir hareketmidir diye muhakeme etmek caiz olamaz. O günün gözlüğünü (takarak vaziyeti ona göre tetkik etmek lâzımdır. Son bir ümit ile istibdadı yık- mağa çalışan ve bu uğurda istik- ballerini, gençliklerini, canlarını ortaya atan insanlar, gayelerine irişebilmek için her çareye baş vurmak azminde idiler. Gayenin kudsiyetini kabul ettikten sonra mesele kalmaz. Kongrenin bu kararı üzerine avukat Etem Ruhi bey Mısır ve Avrupadaki Jön Türklerle temas, onlarında bu hususta rıza ve mu- vafakatlerini istihsal ettikten sonra (Mısırlı prens Hikmet bey ) namı müstearile Mısır pasaportu ile Bulgaristana gelmiş ve hazırlık- lara başlanmıştı. Bombaları hazırlıyan kimdi ? Istanbulda atılacak bombaları elyevm darülfünun kimya ensti- tüsünde müderris Nazmi Asaf bey, Cenevrede tahsilde bulun- duğu üniversite laboratuvarında ibzar etmişti. Istanbula gidecek fedailerden biri de o vakit (Bulgaristanda Rusçuğa yakın, Mithat paşa mer- humun doğduğu Kışlaköyüne bir saat mesafede (Balpınar) merkez mektebinin baş muallimi bulunan mektebi tıbbiye firarilerinden keçi Arif dinmekle maruf bir jon türktü. OArif bey bahsettiğimiz kongrede mühim bir rol oynamış ve sonra işi üstüne almak fedakâr- lığını de göstermiştir. (**| Kimyaker, müderris Nazmi Asaf beyin hazırladığı bombalar İsviç- rede (Monblan) sırtlarında mü- teaddit defalar tecrübe edildi ve tecrübeler muvafık neticeler verdi. Arif ve Etem Ruhi beyler Is- viçrede Cenevredeki jön türk- lerle de temas ettikten sonra Bul garistana dönmüşlerdi, o sirada Tunalı Hilmi, Ali Fahri, Abdur- rahman Bedirhan, Mahir Sait, Babanzade Hikmet, Tarsusı zade Münif beyler de Cenevrede bulu- nuyorlardı. Istanbula hareket! Evvelâ Arif bey, muhacır kıya- fetine girerek, çantasında bomr- balarla Istanbula hareket etti, Istanbulda birkaç gün gizlendikten sonra birgün Beşiktaş muhafızı Hasan paşa üzerine süikast yapmak üzere giderken, kendisini nasılsa teşhis eden bazılarının ihbarı üze- rine elindeki bombalarla Şehzade başında tevkif edilmek istendi. Yakalanacağını anlayınca bomba- lardan birini attı ve o karğaşalıktan istifade ederek gene kaçmağa ve şâyam hayret bir soğuk kanlılık ve maharetle tekrar geldiği yol- dan Bulgaristana avdet etmeğe muvaffak oldu. (Arkası var) FI Habip bey Ankarada askeri sıhhiye dairesinde miralay rütbesindedir. (*) Etem Ruhi beyin Taşkışladan (Şeref) yolcuları meyanında Trablusgarba sürüldüğü ve orada zindanda yattıktan sonra Tunusa ve Avrupaya firar ettiği malümdur. (“| Arif bey meşrutiyetin ilânından sonra diğer menfiler gibi Istanbula avdet etmiş doktor diplomasını almış ve bir müddet ifayı vazife ettikten sonra kaymakamlığa irtika eylemiş, tekaüt edilmiştir. Elyevm İnegölde Zira- atle meşgul, münzevi bir hayat yaşa- maktadır. EMLÂK SAHİPLERİ! | için süratle kiracı Emlâkiniz nik inizin kiralarını muntaza- | Emlâkinizİn ıcı tahsı edebilmek inizin varıdatını temin l Emlâkinizin Sinek hususatında mutehassısla" |İ Emlâk rın tecrübesinden istifade | edebilmek için EMLAK İDARESİ umurunda kesbi ihtisas etmiş olan UMUM EMLAK ACENTESİ müessesesine MURACAAT EDİNİZI Adresi: Bahçekapı, Taş han No. Telefon: 20307 20-21-22 Pi
