24 Haziran 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

a 24 Haziran 1293 AKŞAMDAN AKŞAMA Nikbinlik ve betbinlik meselesi Halk fırkası kâtibi umumisi Recep bey,, son günlerde, iki mühim nutkile iki esaslı noktaya dokundu. Bunlardan bir tanesi, sporcu- lara dair söylenmiştir. Malüm olduğu üzere, gazetelerde, bir münakaşadır, bir anket gürül tüsüdür almış, yürümüştü: » Spor teşkilâtlarına yardım edil- mesine rağmen - ayrıca, ferden ferda (o sporcuların profesyonel olarak terfih edilmesi hakkında bir (ocereyan o uyandırıyorlardı. Recep bey, spor işini bir canbaz kumpanyası Omeselesi şeklinde değil de bir terbiyei bedeniye meselesi halinde telâkki ediyor. Fertçilikten kurtulmak lüzumun- dan ve profesyonel bir takımın memleket sporuna miyar olmıya- cağından bahsediyor. — Bir sol açığın veya bir dört yüz metrocunun şahsi tema- yüzü, memleket için hiç bir kıy- met ifade edemez! diyor. Recep beyfendinin sporu bu tarzdaki telâkkisi elbette pek yerindedir. Fakat bizi bilhassa alâkadar eden nutku betbinlik, meselesine odair Büyük Millet meclisindeki o nutkudur. Fırka kâtibi umumisinin hakkı var. Bizler, hepimiz, irili ufaklı, son buhran meselesini dımağı- mızda, olduğundan fazla büyüttük. Kahve odedikodularından cihan matbuatının sütunlarına kadar, her yerde, betbeyinlik havası uyandıracak sözler söylendi; insan- lar, biri birlerinin üzerine, müte- kabil tesirler yaptılar. Bunun neticesi olarak, buhranın boğucu havası, büsbütün arttı. — Batıyoruz... Her müessese iflâs ediyor... Hiç bir mal sata- mıyoruz... ; Aman, tasarruf... Ge- lecek sene, bu seneden daha fena vaziyete düşeceğiz... Bu sözler, adeta moda hükmüne girdi: Tuhaftır hâli âlem, bilmiyen söyler, bilen söyler! fehvasınca, bilen de, bilmeyen de, aynı nakaratı tekrarladı, durdu. Efkârı umumiye, adeta, Balkan harbındaki manasız paniğe müşa- bih bir hezimete uğratıldı. Halbuki en madi ve ilimlerini rakamlara istinat ettirmeği en fazla âdet edinen iktisatçılar bile, bugünkü buhranın sebeplerinden en mühim- minin manevi, ruhi olduğunu söy- lüyorlar. Siz, manalı manasız, anlar an- lamaz: — Aman, buhran var.. Her müessese iflâs ediyor ! Dedikçe küpünde yahut kirli çıkında gizlediği sermayeyi bir işe koyup işletmeği dimağında kuran müteşebbis, tereddüde düşü- yor; korkuya, evhama kapılıyor; düğümün üstüne bir düğüm daha vuruyor; çömleğini bir arşın daha derine gömüyor. Niticede, o açı- lacak yeni işten müstefit olması mubtemel amele, komisyoncu, nakliyeci, dükkâncı, ilh ilh istifade edemiyor. Iktisadi hayat duruyor, Başka biri: — Aman tasarruf... Gelecek sene, bu seneden daha fena vaziyete düşeceğiz! Dedikçe, bütün müstehlikler, istihlâklerini daraltıyorlar; netice- de, istihsali de daraltmış oluyor- lar ve müstehlik sıfatiyle tasarruf ettiklerine mukabil; (o müstahsil sıfatiyle ziyan ediyorlar. Ve hayat günden güne fenalaşıyor. Bedbinlik, bu günkü bubranın amillerinden biri (Oolduğu öyle tebeyyün etmiştir ki, Amerika'da, bu sari ve müstevli ruhi içtimai Telefonlar 23 temmuzda bir kısmı daha otomatik oluyor Telefon şirketi Beyoğlu cihetine ait telefonları da otomatik hale koymak için hazırlıklara devam etmektedir. Geçen gün bir gazete, Beyoğlundaki talefonların 1933 kânunusanisinden itibaren otoma- tik hale konulacağını yazıyordu. Bizim yaptığımız tahkikata göre şirket bir an evvel bunları oto- matik hale koymak istiyor. Bu itibarla şirket, 1908 meşru- tiyet inkılâbının yıl dönümü olan 23 temmuzda Beyoğlu telefonla- rından mühim bir kısmının oto- matik olarak işletilmesi için çalı- şıyor, Limon davası temyiz edildi Gümrük ihtisas mahkemesi ta- rafından yapılan muhakeme neti- cesinde beraetine karar verilen limon tüccarı Diyamandi efendi hakkında muhakeme esnasında müddeiumumi mücrimiyet iste- mişti, Mahkemenin beraet kararı üze- rine müddeiumumilik bu kararı temyiz etmiş ve evrakı temyize göndermiştir . Beşiktaş cinayeti Temyiz mahkemesi kararı nakzetti Beşiktaşta karısı Iclâl hanımı öldürdüğü cihetle 12 sene hapse mahküm olan Şevket bey hakkın- daki karar müddiumumilik tara- fından mahkümun aleyhine temyiz edilmiş. Şevket bey de ayrıca hükmü temyiz etmiştir. Temyiz mahkemesi her iki evrakı tetkik ve kararı bazı nok- talardan nakzetmiştir. Balıkçılar cemiyetinin bir müracaatı Balıkçılar cemiyeti, kalkan mev- siminde, kalkan yavrusu tutulma- sının meni hakkında iktisat vekâ- letine müracaat etmiştir. hastalığı gidertmek için, merasim yapmak mecburiyeti hasıl olmuş; buhranı sanki müşahhas bir adam farzederek tabuta koymuşlar; toprağa gömmüşlerdir: — “Ey ehali, buhranı bugün- den sonra artık ölmüş biliniz de, işlerinizi, ona göre devam ettiri- niz!,, diye propaganda yapmışlar. Telkinin ne müthiş kuvvet ol- duğunu herkse bilir. Mektep- teyken bazan güç dersleri atlat- mak için karnım ağrıyor diye hastaneye giderdim. Eczacı ile doktora karın ağrısı taklidi ya- pardım ki, neticede* karnım haki- katen ağrırdı. Iktisadi buhran da biraz bunu andırmıyor mu? Sonra bir çok hastalıkları iyi- leştirmek için, hastalara: — Bugün dünden daha iyiyim! Bugün dünden daha iyiyim! - diye binlerce dafa tekrarlattıkları, bu telkinden de müsbet naticeler elde ettikleri gene meşhurdur. Bizde, bu zararlı betbinlik ha- vasını gidertmek, onun yerine tap taze bir nikbinlik havası ya- ratmak içing erek kendi nefsimize, gerek etrafımıza güler yüzlü tel kinlerde bulunmalıyız. Şu boğucu hava dağılsın.., (Vö-Nü) eee Toptan, perakende Belediye iktisat müdürlüğü tetkikat yapıyor Belediye iktisat (o müdürlüğü, toptan ve perakende erzak fiat- leri arasında görülen mühim farklar hakkında tetkikata baş- lamıştır. Iktisat müdürlüğü bunun sebeplerini, mutavassıtların rolünü araştıracaktır. Bundan başka her on beş günde bir bakkaliye mevadı, sezpe, yemiş ve et gibi maddelerin fiatleri tetkik edilecektir. Bu tetkikat bir müddet devam ettikten sonra aradaki farkın azaltılması için ne gibi tedbirler almak lâzım geldiği kararlaştırı- lacaktır. Inekçiler Eski ahırlarının kapatıl- mamasını istiyorlar Belediyenin ittihaz ettiği bir karar üzerine şehir içindeki eski ahırlar kaldırılmış, inek sahipleri muntazam ve sıhhi ahır yapmağa mecbur olmuşlardı. Şehir haricinde kalan ve henüz yeni tarzda ahır yapmamış olan inekçilere de tebligat yapılmıştır. Böyle, müddeti zarfında ahır yap- tırmayan inekçilerin eski ahırlarını kapatmağa teşebbüs edilmiştir. Topçular, (Alibey, Topkapi, Rami köylülerinden inek sahibi olanlar aralarında birleşerek fır- kaya müracaata karar vermiş- lerdir. Köylülerin bu müracaatı şu suretle hülâsa edilebilir: Bu sene mahsul az idrak edilmiştir. Köylü osamanını bile hariçten tedarik ederek hayvanını yedir- miştir. Saman bile istihsal etmeğe imkân bulamadığı bir zamanda bin beşyüz iki bin lira sarfederek yeni ahır yapmağa imkân yoktur. Ahır o yapamıyanların hayvanatı açıkta kalmağa mahküm olacağına göre hayvanlarına ahır inşa eden inek sahiblerine yok bahasına devir etmeğe mecbur kalacaklar- dır. Verilen müddet uzatılmalıdır. Kuşlara niyet çektirenler Falcılık ve niyetçilik memnu olduğu halde ötede beride bazı kimselerin (| falcılık . yaptıkları görülmüştür. Bunun önüne geçmek üzere zabıta tertibat almıştır. Bu me- yanda bir takım kuşları küçük kafeslere koyarak ötede beride bunlara niyet çektirenlerin de menedilmeleri için alâkadarlara emir verilmiştir. Son zamanlarda vilâyet yapılmıştır, Bunlar bol ziya ve hava alan sıhhi binalardir. Resimle- rimizde yukarıda eski iki mektep, aşağıda bunların yerine yapılan yeni binalar görülüyor. Yeni köy mektepleri 7 Z i Tramvay - otobü Üsküdar tramvay şirketi bazı tedbirler aldı Üsküdar tramvaylarıyla, oto- büsler arasındaki rekabet eski ehemmiyetini kaybetmiştir. Şirket, otobüslere rekabet (edebilmek için de bazı tedbirler ittihaz etmiştir. Eskiden Üsküdar - Kısıklı veya Haydarpaşaya giderden, tramvay- lar yollarda beklerlerdi. Şirket, yolların bazı yerlerine çift hat döşemek suretile, bu tevekkufların önüne geçmiştir. Bundan başka birinci mevki arabaların adedi azaltılmış, ikinci mevkiler fazlalaştırılmıştır. Bu tedbirlerden sonra, tramvay yolcularının geçen seneye nazaran biraz fazla olduğu görülmüştür. Maamafih, yolcuların arkasında, bu tedbirlerin tesirinden başka, o civarda işliyen otobüslerin azal- masını mühim bir sebep olarak kabul etmek lâzımdır. Geçen sene Üsküdar - Kadı- köy ve Üsküdar- Kısıklı arasında daha çok otobüs işliyordu. Bunların bazıları şimdi Sirkeci » Bakırköy arasında işlemektedir. Spor kulüpleri Azanın birer listesi yapıldı Dahiliye vekâleti polis müdiri- yetine gönderdiği bir emirde Istanbulda mevcut bilumum spor teşkilât azalarının isimlerinin birer birer tesbit edilmesini bildirmişti. Polis üçüncü şube müdüriyeti her klüpten birer murahhas davet ederek klüp âzalarının esamisini tesbit etmiş ve listeyi vekâlete göndermiştir. Yersiz yurtsuz 23 kişi yol inşaatına gönderildi Müteaddit sabıkaları bulunan ve yerleri yurtları belli olma- yıp ötede beride dolaşanların sulh mahkemeleri tarafından hi- dematı umumiyeye sevkedildikleri yazılmıştı. Haziran iptidasından bugüne kadar zabıta bu şekilde 23 kişiyi sulh nahkemelerine teslim etmiş ve bunlar muhtelif müddetlerle nafıa hizmetlerine sevkedilmişlerdir. dahilinde bir çok yeni köy mektepleri Sahife 3 Böyle ihtikâra can kurban! Adanada çıkan “ Yeni Adana, gazetesinin son nüshasında şunu okudum: “Bir okka süt beş kuruş ve daha aşağıya kadar satıldığı halde Yogurt fiatleri fahiş dene- cek bir dereceye gelmiştir. Üç dört okka kadar yoğurt alan bir çömlek altmış kuruşa satılmak- tadır. Süzülmüş yoğurtun okkası ise sekiz kuruştur. » Süt beş kuruşa, hattâ daha aşağıya.. Yoğurdun dört okkası 60 kuruşa.. Süzülmüş âlâ yoğurt da sekiz kuruş... Gördünüz mü siz pahalılığın derecesini?.. Fahiş fiat buna der- ler işte... 5 kuruşal.. 8 kuruşa yoğurt!.. Aklıma bir fıkra geldi. Meşhur Veli efendi muzipliği pek sever- miş.. Bir gün bir ziyafet vermiş.. Misafirlere tuzlu biberli yemekler yedirmiş. Nihayet sıra hoşafa gelmiş. Efendi bütün davetlilere üstü düz mahallebi kaşıkları da- gıttırmış... Kendisi küçük bir kep- çeyi hatırlatan kos kocaman bir hoşaf kaşığı almış.. Nihayet ortaya buzlu hoşaf dolu koca kâse gel- miş.. Veli efendi kaşığını kâseye daldırır küçük bir hoşaf gölünü andıran kaşığı ağzına yaklaştırır, buzlu buzlu hoşafı içtkiten sonra derin bir: — Ooooooooooh!. Çekermiş ondan sonrada ilâve edermiş: — Ooooh öldüml. Bu suretle her “Oooh öldüm!,,- den sonra kâse biraz daha eksilir, hoşafın seviyesi biraz daha iner- miş... Biçare davetliler ise düz mahllebi kaşıkları ile hoşaf kâse- sinin içinde, akıntıya kürek çeker gibi, boş yere çabalarlar bir damla hoşaf bile içemezlermiş.. Halbuki efendi: — Öldüm.. Öldüm.. Öldümlere devam eder dururmuş... Nihayet davetlilerden biri dayanamamış: — Efendi hazretleri, demiş, müsade buyurun da birer kerede biz ölsek.. demiş... Adanadaki süt ve yoğurt fiat- lerini okuduktan sonra ayni şeyi söylemek kabildir:” — Adanadaki gibi ihtikârlara biraz da biz maruz kalsak!.. Hikmet Feridun Iki hırsız yakalandı Feriköy ve Pangaltı civarında son günlerde bazı hırsızlıklar olmuş, failleri bulunamamıştı, Pan- galtı polis merkezi tarafından yapılan tahkikat neticesinde Recep ve Hidayet isimlerinde iki sabıkalı bu hırsızlıklardan maznunen ya- kalanmışlardır. Bunların daha başka hırsızlıklarla da alâkadar oldukları tesbit edil- diğinden tahkikat devam ediyor. AKŞAM ABONE ücretleri Türkiye Ecnebi SENELİK 1400 kuruş 2700 kurur 6G AYLIK 750 » 1450 » 3 AYLIK 400 » 800 > 1AYLIK 150 » — ep Abone ücretleri doğrudan doğruya AKŞAM idaresi namına gönderilmelidir. Adres tebdili için yirmi beş kur ruşluk pul göndermek lâzımdır. Sefer 19 — Ruzuhızır: 60 S. İmsâk Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı E. 624 BA 431 8,32 12 24 Va. 29 4,29 1216 16,17 19,45 2149 maal Idarehane: Babıâli civarı Acımusluk sokağı No. 13