30 Mart 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

S0 Mart 1932 GÜNÜN HABERLERİ Adanada mahsul Afyon işi İnhisar olacak mı, olmıyacak mı? Tüccar müphem vaziyetten şikâyet ediyor Afyonun hükümet (tarafından İnhisar altına alınacağı hakkın- daki rivayetler elan devran edi- yor. Rivayetlere göre sıhhiye vekâleti, Afyon Kara hisarında morfin imali için bir fabrika ya- paçak, bundan sonra morfin imali hakkı hükümete verilecektir. ! Buişle alâkadar tacirler, morfin fabrikaları sahipleri, ticaret odası ve ibracat ofisinden malumat istemişlerdir. Gerek ihracat ofisi ve gerekse ticaret odası, bu mesele hakkında tüccar malümatı olma- dığını bildirmiştir. i Tüccar, ihracat ofisinin, afyon inhisarı olmıyacaği hakkında temi- natını kâfi görmemektedir. Bu haberlerin iktisat ve sıhhiye vekâ- letleri tarafından kat'i şekilde tekzip edilwesini istiyorlar, inhi- sar olacağı hakkında çıkan riva- yetler, afyon piyasasını müphe- miyet içinde bırakmaktadır. Ayni zamanda bankalar da bu şayiala- rın tesirine kapılarak, afyon tacir- lerine kredi vermekten çekinmek- tedir. Alâkadar makamatın, bu meseleyi tenvir etmesi lâzımdır. Tarla fareleri 11 milyon dönüm arazi temizlendi 54 vilâyatte 15 milyon dönüm arazi istilâ eden farelerle şimdiye kadar yapılan mücadele netice- sinde İl milyon dönüm arazi tamamen fareden temizlenmiş mütebaki kısmında fare kesafeti azaltılmıştır. Bu kısımdaki farelerin de ta- mamen imhası için ziraat vekâle- tince ilk bahar mücadele teşkilâtı yapılmıştır. Bir şimendifer amelesi feci surette öldü Sirkeci istasyonunda Ali isminde bir şimendifer işçisi iki vagonu birbirine bağlarken kampon ara- sında ezilmiş ve hastaneye gön- derildiği sırada vefat etmiştir. i Çankırıda teşçir faaliyeti Çankırı 28 (A.A.) — Istasyon civarının demiryollar müdürlüğü fidanlığından gönderilen fidanlarla teşçirine başlamıştır. Müteaddit parklar (yapılmaktadır. (o Şebrin umumi yollari da teşçir ediliyor. Şehrin methalinde ayrıca bir or- manlık yapılmak üzere ağaçlar dikilmektedir. Gemlikte yangın Beşikteki bir çocuk güçlükle kurtarıldı Gemlik (Hususi) — Gemliğin Orhaniye mahallesinde Osman ağanın evinden yangın çıkmıştır. Etrafa sirayet etmemiş ise de, bir yataktan başka bütün aşya, hattâ adamcağızın dişinden tırna- ğından arttırılmış bir mikdar parası, zahiresi üç saat içinde kül olmuştur. Hedisinin garip tarafı şudur: Yangın başlar başlamaz Osmanın anası abırdaki atı kurtarmağa gitmiş hiç bir şeyden haberi olmıyan gelin de duyduğu gürük tüler üzerine telâşla sokağa fırlamış, hatta kundaktaki çocu- ğunu odada uyurken unutmuştur. Az sonra evin erkeği yetişmiş, alevler içine atılarak yavrusunu kurtarmıştır. Çocuğun saçları, bir yanağı, babasının da hafif surette ayağı yanmıştır. Sürekli yağmurlar çifciyi sevindiriyor Adana, 27 — Adana vilâye- tinde ince ve sürekli yağmurlar devam ediyor. Bir kaç gün evvele kadar yağ- mursuzluk yüzünden arpa mabsu- lünün tarlada kısmen kazıklaşmış olduğu görülmüştü. Yeni ekilen çiğitler için de yağmuru çok ihtiyaç vardı. Devam eden yağmurlardan çifci ve köylü çok memnun olmaktadır. Yağ- murun devamı, mahsulü kur- taracaktır. Yaprak tütün istifhanesi Bandırma 29 (Hususi) — Küna- nın ve Manyasın tütünlerini istif etmek üzere bir depo açılmıştı. bu depoda 500 amele işliyordu. Son günlerde tütünler bitmiş ve depoda yeni olmuş tütünleri gelin- çeye kadar kapanmıştır. , Tütün amelesinin nısfı sarf bu iş için gelmişti. 500 aileyi geçin- diren bu deponun tekrar faaliyete geçmesini amele sabırsızlakla bek- liyor. İnhisar idaresi de mübayı- ata başlıyarak bir an evvel depoyu tekrar faaliyete geçirmek niye- tindadir. Feyzana karşı Edirnede inşasına başlanan set yarıda kaldı Edirne 27 — Meriç nehri tuğ- yanlarına mani olmak için Kaza- onva mevkiinde inşasına başlanan ve 440 metrelik kısmı ikmal edi- len seddin tamamlanması için tahsisat beklenmekte idi. Bu sene bütçesinden tahsisat verilebilmesi imkânsız olduğu an- laşıldığından inşaat faaliyeti tatil edilmiş ve bu işte çalışan su fen memurları şehrimizden vdet etmiş- lerdir. Beş bin lira sarfile 440 metre- lik bir kısmı ikmal edilen bu seddin tuğyanlara karşı faydalı olabilmesi bittabi pek te mümkün olmıyacaktır. Londradan Kapa Tayyareci Mollison yeni bir rekor yaptı Kap 29 (A. A.) — Tayyareci Mollison saat 17,50 de yere inmiştir. Geçen perşenbe sabahı saat 1,05 te Lympney tayyare karargâhından haraket eden mu- maileyh, İngiltere ile Kap ara- sındaki mesafeyi 4 gün, 16 saat ve 45 dakikada katetmiştir. Bu suretle yeni bir rekor vücude getirmiştir . Tayyareci gece tayyare saha- sının çok aydınlık olmasından bir kazaya uğramaktan kormuş ve sahadan daha ileride (karaya inmiştir. Molloson, #on merhalesi olan Balen körfezinde seferini ikmal etmekten ümidini kesecek dere- cede yorulmuş olduğunu itiraf etmiştir. | Mumaileyh, © sahrada karaya inmeğe ve sıcaklık dola- yısile bir saat istirahat etmeğe mecbur kalmıştır. Mardinde askeri ihtisas mahkemesi Madrit 25 — kaymakam Ibra- him, Ömer Lütfu ve adli hakim Abdurrahman, müddei umumi Rıza ve müstantik Mehmet bey- lerden mürekkep olan askeri ihtisas mahkemesinin (faaliyete başlaması kaçakçılığın meni hu- susunda' büyük tesiri görülmüş ve kaçakçıların miktarı çok azal- mıştır. , Mahkeme, şimdiyekadar onu müteçavüz kaçakcılık davası ruiyet etmiştir. Ingiltere - Irlanda Irlandanın kat'i cevabı De Valera sadakat yemini etmiyecek Londra, 9 (A.A.) —M.De Valara İngiltereye vereceği ce- vapta krala sadakat yemini meselesinde itilâfgiriz davrana- caktır. Mumaileyh, bu meselenin tama- men dahili olduğunda ve bunun halli hususunun Irlanda milletine ait bulunduğunda ısrar edecektir. M. De Valaranın Londraya gitmiyeceği hemen hemen mu- hakkaktır. Paris, 29 — Irlandadaki vazi- yetten bahseden gazeteler, bunun eski hükümet tarafından takip edilen şiddet siyasetinin bir neticesi olduğunu ve cumhuriyet- çilerin şiddetle ısrara karar ver- miş göründüklerini yazıyor. Saint-Pierre kilisesinde bir hadise Vatican, 29 (A. A. ) — Aklı zayıf olduğu anlaşılan genç bir kadın dün sabah Papaya mahsus mihraba çıkarak bağıra, bağıra deccalın yakında geleceğini söy- lemiştir. Papalık jandarmaları tarafından tevkif edilen kadıncağız biraz sonra serbest bırakılmıştır. Ispanyada Ş * Yeniden bir çok karışıklıklar oldu Madrit 29 (A. A.) — Dahiliye Dazırı dün İspanya'da bir takım vukuat zuhur etmiş olduğunu beyan etmiştir. Malaga vilâyeti dahilinde kâin Ontegusra'da umumi grev ilân edilmiştir. Âsilerden bir p bir zaviyeye ateş vermiştir. Sivil muhafızlar müdahele mecburiye- tinde (kalmışlardır. £ Grevilerle polis kuvvetleri arasında tüfek ateşi teati edilmiş ve bir kişi ya- ralanmıştır. Bir otele iltica etmiş olan grevciler nihayet yakayı ele vermişlerdir. Yeane eyaletinde uzun müddet- ten beri devam etmekte olan tarla amelesinin grevi Madritten derilmiş olan ziraat mühendisleri- nin teşebbüsleri naticesinde halle- dilmek yoluna girmiş gibi görün- mektedir. Eibar'da bir silâh kaçakçılığı keşfedilmiştir. Gizli surette rovek- ver ve hançer satmakta olan bir silâh müessesesi sabibi tevkif edilmiştir. | Mumaileybin atelye- sinde bulunan silâhlar heman imha edilecektir. Tiyatro grevi Fransa, tiyatro ve sinemalara yardım edecek Paris, 29 (A.A.) — M. Tardicu, temaşa mümessillerine hükümetin tiyatrolara ait resimlerden bir kısmının o tenziline ( muvafakat etmiş olduğunu söylemiştir. Mumaileyh, ayni zamanda sine- maların yüklerini tabfif etmek üzere 12 milyonluk bir kredi açmağa muvafakat etmiş olduğunu ve temaşa müesseseleri konfederas- yonu ile birlikte bu müesseselere ait mali rejimin islabına ait umu- mi projeyi tetkik edeceğini söy- lemiştir. Temaşa sanatları murahbasları temamile tatbik edilmemiş ol- makla beraber hükümete karşı minnettarlıklarını beyan ve teklif olunan ( tedbirlerin (o parlâmento tarafından tasvibine kadar müs- tahdemine yol vermek kararını tehir etmeği kabul etmişlerdir. AKŞAM"ın tefrikası: No: 68 ZINDAN HATIRALARI Sahife 5 30 Mart 1932 Abdülhamit devrine ait hakiki maceralar Muharriri : * Abdülhamit bu tezkereyi hiddetle 2 EMİ parçalamış, atmış. 5 Sİ Fakat Hayreddin De e paşaya karşı hiddeti G3 artmış. Bir müddet " sonra Hayreddin , . paşayı sk sık sa- GW7719 i vir raya davet ve iltifat eder imiş. Iltifatlar artmış, ziyaretler sıklaştırılmış ve ni- * hayet bir gün saray» dan konağına avde- tinde (Hayreddin paşa fena halde basta yatağa düş- müş. Hayreddin paşayı sarayda zehirlemiş- lerdi. Bu tahakkuk etti, hattâ Avrupa gazetlerine bile aksetti, Hayreddin paşa: — Abdülhamidin kurbanı o fezahati olmuş yüz binlerce adam vardır. On- lardan biri de ben oluyorum. Boğazına sarılmak intikamı- v mızı almak için leyli | mahşeri bekliyece İİ, * ğiz.. diye diye terki hayat eylemiştir. * .. Abdülhamidi uzaktan tanıyan bazı münevverler, bazan aldana- rak ona bir kıymet atfetmişlerdir. Fakat biraz muhite yaklaşınca Abdülhamidi yakından iyice tanı- yınca bu hisler değişmiştir ve garip değil mi, hep aynı his deği- şiklikleri. Işte Tunuslu Hayreddin paşanın vaziyeti de ayni haldir. Ahmet Rıza beyin arkasından belli başlı şöhret olarak Ismail Kemal bey gelirdi. Fakat o vakit onu henüz lâyi- kile tanıyan yoktu, çünki tanımak için lâzım olan zaman geçmemişti. Ismail Kemal bey Abdülhami- din bir çok memuriyetlerini kabul ettikten sonra, istibdadın fenalı- ğını anlayarak, Avrupaya, hürriyet bayrağını açarak gelmiş olanlar- dandı. Ismail Kemal beyin ancakl 902 deki (kongre)de ne olduğu anla- şılmıştı. Fakat o vakte kadar bir çok genç türklerin başına çok faideli bir istinatgâh olabile- ceğini zannetmişlerdi. Ismail Kemal bey Avrupaya gelirken evvelâ Arnavutluğa, ar- navutlara hitap ediyordu. Arna- vwutça (Sbginpnin) (gazetesinde uzun bir beyannamesi neşrolundu. Ismail Kemal bey orada (Allaha tevekkkül ederek mübareze yo- luna çıktığını söyledikten sonra: “Bütün arnavutların dinleri gibi muhafaza için her türlü fedakâr- lıktan sakınmadıkları koca binayi devletin nasıl her taraftan yıkılıp viranlaşmakta olduğunu göster- meğe ve çümlenizin yürek acılarını tazelendirmeğe hacet göremem. Artık Istanbulda (kalmaktan, hizmeti devlete devam etmekten bir fayda hasıl ve bu vatanı umuminin selâmetini temin için çare bulmak mümkün olamıyacağını anladım. Terki diyarla avazımı benim gibi vatan gayreti güder birinden daha ziyade fedakârlığa hazır bulunan. Arnavut (kardeşlerime © tevcih eylemeği, desti ümidimi Arnavut- la Bl BİN ee v0 re de e # Ze e Tefrikamıza alt vesikazaiardan ların dameni hamiyetine raptet- meği münasıp gördüm. Bu hengâmei umuminin içinde en evvel Arnavutluğun paralanıp gideceğini güstermek, Arnavutluk giderse Devleti osmaniyenin haya- tını, bakayi mevcudiyetini temin edecek hiçbir kuvvet ve kudret tasavvur edemem ve bunu umuma anlatmak istedim en âdi bir adam, âdi fikir sahibi olan bile Arnavutluk acilen gözünü açıp akil ve hikmetin irae ettiği tariki selimi tutmazsa tedabiri siyasiye tevessül etmezse Arnavutluk ile beraber türklük ve müslümanlığın da yok olacağını anlamıştır.) Ve sonunda: (Ancak bugün (o Aravutların muhtaç oldukları bir şey varsa oda ahvali şarkiyenin tanzimi, şarkı akvam muhtelifesinin idarei müstakillesini reyi mutlakına has- rettirmiş olan düveli muazzamanın nazarı emniyetini celbettirecek tevesulâtı siyasiyenin, muamelâtı medeniyenin tayinidir.) diyordu. Ismail Kemal bey Avrupaya böyle geldi. Ve derhal etrafında büyü- cek bir mürit kitlesi buldu. pi “. (Ismail Kemal) dan sonra, Avru- paya yeni gelmiş, damat Mahmut paşa ve oğulları vardı. Damat Mahmut paşa Abdülha- midin kız kardeşi Seniha sultanın kocası idi. Böyle mühim bir şahsiyetin genç Türkler arasına karışması bir hadise idi. Abdülhamit bu işten hiç te memnun olmadı. Genç Türkler ise bayram yapıyorlardı. Bilhassa dahildeki, Istanbul ve vilâyetlerdeki münevverlerin son zamanlarda kuvvei maneviyeleri hayli sarsılmıştı. Meselâ Murat bey meselesi. (Murat beyin saraya avdeti bahsı, biraz ileride yazıla- caktır ) ve daha bazı ufak tefek şeyler bu sarsıntının (sebepleri idi. Şimdi, damat Mahmut paşanın genç türkler arasma girişi herşeyi düzeltiyordu. (Arkası var)