30 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
ÜLLLLİ RE İ, Ek RİN ARE GL ÇARŞAMBA 30 MART 1932 7 aci sene, No 2204 NUSBASI 5 İrlanda Ingiltere Irlanda intihabatmda De Va” lera fırkasmın muzafferiyeti, bir taraftan İngiliz imperatorluğu: nun teşkilâtı esasiyesi, diğer taraf tan da beynelmilel münasebat nok tasından ehemmiyeti haiz iki cep heli bir mesele ortaya attı, İrlan- da, İngiltereden ayrı bir adadır. Üç buçuk milyon kadar olan süfu su da gerek ırk ve gerek din itiba- rile İngilizlerden ve İskoçyalılar- dan ayrıdır. Harbi umumiden ev- vel İngiliz dahili politikası İrlan- meselesi etrafında o temerküz ediyordu. İngiliz ırkından ayrı ve katolik dinine mensup olan İrlan- dalılara verilecek i etin şekli ve mahiyeti İngiliz fırkalarını tıpkı şimdi i himaye mesel: gibi altüst etmişti. Filhakika İni lizler İrlandalılara — 7 ye amelesi yapmakta idiler. u asrın son nızfında İngilterede nü fus birkaç misli arttığı halde İrlan dada azaldı, İrlandamın ie kaddı ratı patates mahsulüne Ve bu mahsul mebzul mikdarda idrak edilmediği senelerde Hindis tanda olduğu. gibi Irlandada insanlar açlıktan ölüyordu. Bu pe- rişanlık içinde İrlanda'nın yarı nü fasu Amerikaya hicret etti. O kı dar ki bugün Amerikada İrlanda ırkından gelen nüfusun mikdarı İrlanda adasından fnzla- dır. İrlanda'nın İngiltereden ayrıl- mak için açtığı mücadele nihayet harbi umumiden sonra Amerika efikârı umumy: de tazyikıy- le müsbet bir neticeye vardı. 6 kâ- munuevvel 1921 tarihinde akd: len bir “muahede” ile Irlanda ile İngiltere arasındaki birlik ilga ©- İri m County denilen maha İaresinden 28 sına “Serbest İrlanda devleti” o namı verildi. Bunlardan manda şimal- deki & County de nüfusu katolik olmayıp ta protestan olduğundan hükümet merkezi Belfast şehrin- de olmak üzere ayrı bir devlet oldu. “Munhede” namı verilen ve şimdiki ihtilâf üzerine mahiyeti anlaşılamayan mukavele ahkâ- ları İngiliz kralma sa ni edecekler, İngliz krah da bir valii m : il edilecek ve İngiliz İt vâsi arazinin tazminini İrlan- da deruhte edecekti tn mikdarı da 89 Kirası olarak tesbit edi #trafındaki mü vi kadar İrlandanın istklâli için çal” an Sin Fein fırkasını ikiye ayır- 1 — Tam istiklâle mâni, görü Ben kayıtları ve şartları * derek muahedenin tasdikına taraf tar olan zümre. , 2 — Krala yemin, İrlanda'nın i— kısmının ayrılması ve İngi- iz lordlarına tazminat itası gibi tartları kabul etmedikleri için mu ahedenin reddine taraftar olan Zümre, Bu mücadelede birinci zümre kazanmış ve muahedeyi tasdik #ttirmeğe muvaffak olmuştu. On- dan sonra da 1922 senesinde m- ahedenin ahkâmı dairesinde bir nunu esasi tanzim edildi. Ve Şweriyeti muhafaza ettiğinden İrlanda - İngiltere münasebatı da ii bir mecrada devam etti. Ancak ekalliyette kalan De Va- era fırkası gittikçe kuvvetlenmek te idi ve bu fırka son intihal kazanmıştır. Bindenaleyh iki Ya geçen bu zümre şimdi şu kara- Tı vermiş bulunuyor: Krala karşı yemin milli 2 — İngiliz Lord. Sek 89 milyon İngiliz Batan bakıye kalan 76 ın böyle tediye edi İngiliz hükümeti derhal buna in yaziyet almıştır. İngilizler, Firalık tazmi İyon irlanda hükümeti tara- i Akvam Mumiliğine tescil ettirildiğini iddi 8 ederek, İslh ve müsalemet ittiham etmek istiyor. Tabii bu- en arkasmdan Cemiyeti Akva have mahkemesi gibi teşkilât hrik edilecektir. yogi Jandalılara ir haj ya muhtariyet bahşeden bir kara ay lduğunu | ve başka devletleri âkadar edemeyeceğini bildir- onlar beynelmilel una, bunun, mukavelesi muahede olma. ik mına mugayir hareket etmek beynelmilel bir muahedeyi mi landalılar “müstakil değil 2 ağı kikatte parlamentonun İrlanda | KURUSTUR Jurdan “BİLMEM,, İZMİR, 29 (Milliyet) — Rıh- tam şirketi sulistimali davasma bur gün saat onda baslandı. Yüzlerce sami vardi. Asliye ceza mahke- mesi salonu samiini almamış, bir çok kimseler koridorlarda kal mi başımuavi biri vardı. Mazmun mevkiinde mu rahhas aza M. Iv Gifre, Gat Frango muhasebeci Perret, maslâhatgüzar Galip B. verdi. Maznunlarım on vekilleri hazırdı. Vekiller hazırlık tahikika & üzerine iddianamenin kendile- rine usulen tebliğ edilmediğini, binaenaleyh davanın görülemiye- ğini iddia ettiler. Suclar sonra tebi ği bildirdi. Mazmunlara hai suclardan muhakemeye e Si ayrı ayrı bildirildi, Mutegayyip Emin B. e rüşvet vermek, evrak yoketmek ve sahtekârlık sucları vardi. 76837 lira Karar hakiminin kararı okun- du. Bunda: nafia komiseri Emin Şirketlerin feshinden Anadolu ları yet in - Tarsus - Adana hattı ile Hay- dis ketleri heyeti w- a biri diğeri umumi olmak re iki içtima aktetmiştir. Adi timaa, yalnız idare heyeti azası iştirak etmiştir. Suat 11 de topla” nan umumi içtimaa, sabık idare meclisi reisi Tahir Kevkep (Bey riyaset etmiştir. Heyeti umumiye içtimamda Maliye Vekâ na muamelâtı nakdiye Sırrı, Cumhuriyet Merkez Bankı 'dınız. Beynelmilel bir ahitname- nin ahkâmına mugayir hareket e- den devletsiniz' diyorlar. Irlanda- İ idar âsi midirler ?Beynelmilel mu- ahedenin ahkâmma riayet etme- yen millet midirler ?Mesele İngiliz ler tarafından dolambaçlı bir si- yaset ve diplomasi çıkmazma 30- kulmuş ise de iründüğü kadar karışık ta değildir. Gerek İngi cevabını vermiştir Beye 76,837 buçuk lira rüşvet ve- rildiği, şirket varidatının az gör. ilerek hükümetin temettü his- iu daha birçok Davayı teşrik Muteakiben müdd. kemeri başmuavini davayı teşrih etti, su- ları söyledi duruşmanın yapılma sını talep etti. Rüşvöt bahsı Maznun vekillerinden biri rüş- vet aya kanımdaki tarifinden bahsetti, Rüşvet alan mevcut ol- maymca in muhakeme edilmiyecekleri: ia etti. Mu- hakeme heyeti bu iddiayı redetti, İsticvaplar M. Jardanm isticvabna başlandı Maznun rıhtım şirketinde 930 da vi e kabul ettiğini, vazifesinin şirketi murakaba olduğunu, komi sere para verildiğinden haberdar olmadığını, kendi le yalnız iki defa görüştüğünü söyledi. İkinci celse Özleden sonra yine muhakeme- (Devamı beşinci sahifede | sarfı nazar edildi! Eski meclis istifa etti, yeni heyete hakkı huzur yok.. Anadolu Demiryolları ve Mersin-Tarsus- Adana hattı sirketi niçin feshedilecekti, neden edilmedi? Hissedarlar ve meclisi idare heyeti umumiye halinde içtima ederlerken... 4ı namına mezkâr Banka müdürü Sait Beyler hazır bulunuyorlardı. Döyçebank'ı ise bankanın İstan- bul şubesi müdiri M. Goldenberg temsil etmekte idi, Celse açılınca ekseriyeti haiz olan hissedarlar mümessilleri şir- ketlerin feshi hakknda © evvelce vuku bulan taleplerinden sarfına- zar ettiklerini heyeti umumiyeye tebliğ etmişlerdir. Bunu müteakip sabık idare he- yeti azası, hep birlikte istifalarını IDevamı beşinci sahitede| le olan bağlarını tamamile kesmekten iba ir. Yani hareket esas: itibarile istiklâl © hareketidir. İstiklâl © hareketleri © zaman ve Omekâina (ogöre (türlü türlü çekle girerler. Buda ne yaptığını ve ne yapacağını, ne ken dinin ne de kimsenin pek bilme- diği bir Cemiyet nın istiklâl hareketidir. ttir, bir milli Suriyede İntihabat Bu yeni intihapta vatanilerin kazanması bekleniyor (Evvelce kanlı arbedelere #8 bebiyet verdiği için bir müddet tehir edilen Su- riye babatr- na bugün tek- rar başlanıyor. Son zamanlarda halkın ve genç- lerin vatanilere karşı gösterdik. leri tezahurata ırsa, “yeni iseler “ol. maz veyahut in. tihap tekrar fes- bedilmezse vata nilerin kazana- caklarma mu. hakkak nazar. yla bakılabilir. 1 riyeni, li hakkınd Ee iy Karr iller sine intizar etmek lâzrm geli BERUT, 29 A.A. — 30 Mart'- ta yapılacak intihabata nezaret etmek üzere fevkalâde komiseri M. Ponsot Berut'tan Şam'a gitmiş ntihabata müdahale edilme- diği takdirde vatanilerin kabir bir ekseriyet kazanacaklari muhak- | kak addediliyor. Ankarada teşebbüsatta bulunan be- Jediye reis muavini Hâmit Bey İmtiyazın Tadili İsteniyor Belediye otobüs imti- yazının nasıl olmasını istiyor? Belediye otobüs o meseleleri hakkında tetkikata devam et- | mektedir, Ancak bir nokta bele ; diyeyi düşündürmektedir. İmti yaz verilirken belediyenin bi zat işletmesi kaydile verilmiş tir. Belediye ise bu imtiyazı ta. | mamile kendisinin istimal ede- bilmesi şeklinde istememekte- dir. İmtiyazın herhangi bir şir. kete devir hakkının'da verilme- | «i istenmektedir. Ankarada bu- nan belediye reis muavini Hâ sit B. imtiyazın bu şekilde ta. | dili için vekâlet nezdinde teşeb | büsat yapmaktadır. iye- nin evvelce vücude getirdiği o- tobüs talimatnamesinin tama- men tatbiki için verilen müh. let bu ay sonunda hitam buk maktadır, Fakat imtiyaz artık belediyeye geçtiği için , mühlet vaziyet tavazzuh edinceye ka. dar temdit edilmiştir. Esasen hazırda işleyen otobüslerin soğu, benüz talimatnameye uy durulmamıştır. Belediye işe baş | İayınca talimatnameye göre ya pılmış yeni otobüsler sipariş e- decektir, ——-— Hâlâ kurtulamadı İmroz adasında karaya otu- ran Providence Fransız vapuru hâlâ kurtarılamamıştır. Provi- | dence'in yolcuları Pireden ak. terma suretile şehrimize gele- ceklerdir. Çıkarılacak Memurlar! | Vekil Rana B.in bugün gelmesi bekleniyor Gümrük ve İnhisarlar vekili Rana Beyin bugün şehrimize muvasalatı beklenmektedir. Ve kil B, burada bulunduğu müd. detçe, inbisar idarelerinden işle rinden istifade edilemeyen me- murların tazminat mukabilinde alâkalarırın kesilmesi tatbikatı na nezaret edecektir. Tazminat kanununun bugün resmen inhi sar idarelerine tebliği beklen- mektedir, İnhisar memurları a- rasında yapılacak tasfiyenin. üç ay sonra icra edilebileceği ya" | zulmuşsa da, işlerinde muvaffak olamayan memurların tesbitine ve alâkalarının kat'ına nisanda başlanacak ve buna tedrici su- rette devam edilecektir. Verile İ cek tazminatlar, bu suretle, kıs men çıkarılacak memurların ma yıs tahsisatlarından hasıl ola- cak tasarruftan temin edilecek- tir. Arabacılar Kâhyasını Vurdular! Kâlya 4 yerinden ağır yaralandı, sebep ne? Fatihte Çukurçeşmede Sirke- ci arabacılar kâhyası Hamza E- fendi dün bir ta- arruza uğramış ve yaralanmış- tır, Hamza Ef. yoluna giderken Hudadat ve refi ki Fahri üzerine ateş (o açmışlar- dir, Atılan kur- şunlardan 4 dü de bacağına isa- bet etmiş ve de- lip geçmiştir. A ğir surette yara lanan Hamza E Kihya Hamsa Ef, fendi derhal hastahaneye kaldı. rılımıştır. Carihler kaçmışlar dır. Fakat büviyetleri malüm olduğu için polis izleri üzerin. dedir. Mecruhun anası hâdise hakkında bir muharririmize şun ları söylemişti — Hamza Çukur bir kahveye gitmiştir. da Hudadat ile Fahriye rast gelmiş, ahbapça konuşmuşlar. Saat 12 de Hudadat kahveden çıkarak bir köşeye gizlenmiş. Sonra Hamza, arkasından da Fahri kahveden çıkmışlar.Ham za arabasına bineceği sırada, köşeye sakıanan Hudadat ta- bancasını çekmiş ve üç el ateş etmiş, arkasından bir el daha at miş. Söylendiğine göre hâdisenin sebebi şudur: Gümrük kesedar- larından Şeyh Aliyi bir zaman- lar Hamzanın yarında çalışan Halil yaralamıştı, Şeyh Ali de kendisini Hamzanın vurduttu. ğunu zannediyormuş ve o za- mandan beri kin besleyormuş. Hamzayi yaralayan Hudadat i le Fahri de Şeyh Alinin kayin biraderleridir. Bu zat bir hafta dan beri: “Ben her şeyi feda e- deceğim, Hamzayı öldürece- ğim” diyormuş. Güya Hamza- yi Şeyh Ali kaymbiraderlerine vurdurtmuş imiş. Maamafih za bıta tahkikatına devam etmek- tedir. Hâdisenin sebebi tah kikattan sonra belli olacaktır. Söylendiğine göre, Hudadat si- lâhları boşalttıktan sonra, Fah- ri de kama ile Hamzayı yüzün. den yaralamıştır. Seyyahlar geldi Yugoslav bandıralı Kraliçe Mari vapuru ile şehrimize 250 seyyah gelmiştir. Seyyahlar, dün Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umum! Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM Şubat ayı içinde şeker fiatlı nin tereffüüne sebep olduk! diasile mahkemeye tevdi olan Alpullu şeker şirketi şeker tacirinin o muhakemelerine dün Sultanahmet sulh birinci ce- za inde devam edilmiş- tir. Dünkü muhakemede maznun- lar müdafaalarmı yapmışlardır. İlk evvel Alpullu fabrikasının ve- kili Salih Zühtü Bey söz almıştır. vaa; İsmail İsa Beyin tabriren takdim edeceğini söylemiş ve tahriri mü- dafaaya kısa parak ezcümle: lüğü- nün Cumhuriyet müddeiurmumili- Yeni bütçenin tevzini için Teş- vili Sanayi Kanunu ile fabrikala- ra bahşedlen muafiyetlerden bir kısmının kaldırılacağı ve bu me- yanda fabrikaların bir miktar ka zanç verginile âlâti sabite vergisi- De tabi tutulacaklar: şeklindeki haberler, sanayi erbabını telâşa düşürmüştür. Fabrikacılar, kamu ni muafiyetleri kısmen olsun kal- dırılırsa ecnebi mamulâtile reka- bete tahammül edemiyeceklerin- den bahisle Milli Sanayi Birliğine müracaat etmişlerdir. Bunun üze- İZZET EEE YL AN EN SKALA Tu TEE EKR Rıhtım şirketi maz- me nunları mahkemede Lüzumsuz olduğu iddia edilen evrak niçin Fransız konsoloshanesinde yakıldı? Bu suale dün dinlenen murahhas âza M. Alpullu şeker şirketi müdürü Hayri Bey ve on dokuz tacir dünkü muhakeme esnasında... Şeker şirketi ve 19 tacir dün müdafaalarını yaptılar Alpullu şeker işinde memlekete hizmet ettiğini müdellelen mahkemeye bildirdi Karar önümüzdeki salı günü tebliğ edilecekti! kül eden biyet verdiğimiz hakkındaki kana ati” ile sevkedilmiş bulunuyoruz. Komisyonun pek sathi bir tah- kik ile elde ettiği bu kanaati mu- rahhas azamiz Hayri Bey geçen celsede vesaiki, delâili ile red aksini isbat etti” demiş ve komüs- yomun mahkemeye arzettiği delil. leri izah ederek bu deliller meya nında gazete havadislerinin tarihi adlide ilk defa olarak mahkeme. ye delil olarak arzedildiğini ve gazete havadisinin bir delili kanu ni olamayacağını söylemiş, — Bizim 1913 numaralı kanun IDevamı beşinci sahifede| Fabrikacılar bir heyet gönderiyorlar Teşviki sanayi kanunundaki bir kısım muafiyetlerin kaldırılmasını hukukan mümkün görmeyorlar | rine Birlikte hararetli bir içtima yaplmış, neticede hükümeti mer- keziye nezuinde teşebbüsatta bu- İunmak üzere Ankara'ya bir he» yet izamına karar verilmiştir. Bir lik umumi Kâti dürü Auf ve çimento fabrikatörü Alâiyeli Mahmut B. lerden mürek kep olarak teşekkül eden heyet iki üç güne kadar Ankara'ya gi- decektir. Dün bu mesele hakkında kendi. Erkek — Bak on üç bin küsur kadın kendi hayatını kazanı- yormuş!., 8 Kadın — Demek bir kadın hayatını kazanabiliyor, şehrin şayanı temaşa ma. | erkek bir kadının hayatını temin edebilir; bir kere dolaşmışlardır. sündün mü?.. , acaba kaç de bunu dü.
