30 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

(Başı birinci sahifede| ln hiç bir al yoktur. Bu ka nunun tarif ettiği eşkâl dairesin- de bir cürmün sahibi dei De miş ve sözü diğer vekil Beye terketmiştir. İsmail İsa Beyin müdafaası İsmail İsa Bey de şu müdafaa” yi serdetmiştir: “ — Muhterem Efendim, 1913 oumaralı kanıman ilk muha- tabı müekkilim Alpullu Şeker Şirke- © olmuştur. OAziz memleketimizin milli bir varlığı olan Şirketimizi ve onun çok İciymetli uzuvlarını mü- dafaa ederken sizi bir az işgal etmiş rin olursam beni mazur görmenizi a 1913 numaralı kanun 1873 muma» ralı kanunun zeylidir. Mi irketin vaziyetini : Bunmelitı hallamdı âdil bir fikir peyda etmek için evvel emirde ana kanunu olan 1873 numaralı kanun i le temasını etkile etmek ere Bilirsiniz. ki dünyamızı saran ec ünyemizi beslemeğe azmeden Hü- elin şüphe yok ki her ferdinden, ber evlüdindan, bilhassa anlarm teş kil ettiği, terkip aşi ye den şirketlerden gayeye dem, bu emniyeye muavenet bekler- di, İşte iktisadi hayatımıza yeni 8 çılan bu necat yolu üzerinde hepi Bu şükran borcunu biz sessizes Ö emi çalıştık. Bu bizim vazifemiz idi Fakat busün eahdef ie Hekim Beyefendi, Şirketim kümetin aldığı bu tedbir gününe ka dar iktisadın. 4 düsterlarıns ihsalini sarfetmek i bilhassa makta bulunmuş idi, Sİ amtananın tatbik sahasına Çeğ- tiği tarihe tekaddüm eden müdür içinde ecnebi şeker piyasarinin ae Ieketimize sif satış ve teslimi SÖ edebilmek için eker piyasası der yükaelımak istemedi. Ba farki a vak halda idi ve o, gün elimde Kk. vagon şeker bulunduğuna göre bi bir vatandaşa bar - olmaksızın. e bir aile bütçesini sarsmaks 120000 (yüz yirmi bin) lir derse mağı her itibar ile muvafrk görme yerek derhal bir karar ittihaz Ee ve bir sureti inde: 23 Tesrinisnni 931 eelses “tihdaf iie e acı icim İstanbulda bulunmakta idi. ise on vasonu yecek vaziyette, beş sesata MİLLİYET 1932 irinci Sahifreden Geçen Yazılar Şeker şirketi ve 19 tacir dün müdafaalarını yaptılar karmazdan evvel ilk tahkike tabi tu sür'ati temin için bususi vazetmiştir. Kanumun ikinci madde- si bu istisnai irae etmektedir.” Te- şekül eden komisyon cari finte zam yapıldığına karar verirse Cümhuri- yet Müddei Umumisi keyfiyeti mah kemeye sevke mecburdur” emrile id din makamını ikamci davaya mec- bur tutan bir hususiyeti vardır. İş- te müekkilim Şirket muhterem hu- zurunuza iddia makamın kanma tiyle değil mecburi olarak açtığı hir dava ile gelmiş bulunuyor. : reka dava için bu takyi- datı vazetmekle beraber anı talip ©- akkâmi urmumiye- munmelâtta A şeyler birinci maddesinden yazihan anlaşılmaktadır: cari fiate zam yap- mak veya munmeleleriyle eşya fis- Gnin yükselmesine sebep olmak ka- nun nazarmda cürümdür. Fakat bunlar için iki mühim unsur ilâve edilmiştir; — A — Memleket dahil ve haricin- de toptan fiatin tereffüünü icap et- tirecek bir sebep B.— Hükümetçe 1573 numaralı kanuna binaen ittihaz olunan tedâ- tismar suretiyle yapılmak, İ edenler veya İ Güc sebebiyet iz hakkında hakkı tetkiki, ne de idin makamı: wn ittiba mecburiyeti mevzuu bahis “SÜ İayamez için tatbik. edilecek kanunun hususiyetleri ve teşekkül edecek komisyonun vaziyeti bun- 'dan ibarettir. p Görülüyor ki komisyon raporu yalnız çari fiate zam hadisesine mak- | sur olduğu gibi nihayet | muhterem mahkemeyi tenvir iahiyelini geç- memektedir. Kanunu umumi bir na- zarla şöylece tetk'kten sonra ikamci “davaya sebep Di eden komisyon ele "Rapor bir kaç mokta üzerinde te- vekkuf z 1.— 1 Şubatta 17 Şubat 932 ye kadar satışı tevkif etmek. 2.— 17 Şubatta 34,40na satılan normal şekeri : 40,20 den piyasaya Şelcerlemecilere 38 lira 3— ere te minat erer ve bir bd sonra inde kaydiyle şeker verme! Ra birer birer cevap vermek isterim. 11 Şubatta satışın tevkifi sebeple- vini Şirketimizin pek kiymetli uzvu Muhterem Murahhas ve e Beyefendi geçen celsede tafsilen be. Yaz ettiler, Ji Şubat tarihinde 75 Zaçon şekerin fabrikamız anbarla- ında olduğunu ve ayda 25 vagona ihtiyacı olan Trakya halkımın, f'len çalışan; tarlalarda uğraşan hisardar- ğunu, şekersiz e O re di ibi hükümet mümessili cağ ilerin de mütemadiyen mürs İNİ betin yekerler İstanbul'a olsa bu günkü (davanın ikame edileceği- | hükümet ma- ğu si irilmiş yen evvel Trakya bağlanmış d bir vazon şeker kalmıştı, Kıymetli Ma- rahhas azamız Hayri vaziyete nazaran K Meclisi Idareyi toplamak, Hükümer Wi haberdar etmek gibi Bn ile Şirketimizin teması böyie ol- ia v5 kanıma kari veibleriiz böyle ifa edilmişti. ini dilimtle çkudum ve gördüm li ba kananun mevzsatı #nize nazaran istisnaları var Surları huzuruna çi de başka bir kanun ceza vermez ve vermemiştir. Bir az evvel arzettiğim gibi 1913 armaralı kanımda bir de (münme. teleriyle cari Batın yül — bebiyet verenler) kaydı. vardır. A- dair | görüyoruz. işle- | sut ettik. Hiç bir mecburiyetimiz ol Hizm | sildarlık yaptık piyasaya kendi malı- kaideler | olanlar) kaydının ilâvesini talep et- mektedir. Bu takrir reddedilmiştir. Raif Beyefendi tarafından verilen takrir ise (veya muameleleriyle eş- ya fintinin ine) | kaydı ihtiva etmekte olup kabul edilmiş ve inetni kanuna ithal olunmuştur. Raif Beyefendi takrimi müdafa ©- derken irae ettiği esbab | mücibede (her hangi bir tüccar ithalitm tah- dit edilmiş olması sebebiyle piyasa- da mevcut olan malları derler top- lar kendi elinde biriktirir bu suretle eşya fiatinin yükselmesine sebep 0- lursa) demi İşte eşya fi: yükselmesini icap eden murmele bu dur. Adliye encümeni mazbata mubar- iri kaymetli avukatlarımızdan Ko- caeli Meb'usu Salâhattin Neşet Be yefendi kanunu müdafaa ederken (Biz saklamak keyfiyetini eski me- mi ihtikâr kannada ağa ibi suç saymadık) diyorlar ve va- Pazari en ner bir ifade ile Millet kürsisinden eöylüyorlar. Yine bu kamınun metni ile esba- bı mucibesi arasmdaki kuvvet farle- Sırrı Beyin takririnin fi'il ve tet- bir kelimelerine istinat etmesi base- biyle reddedildiği çok şayan dik kattir. Vazii kanun bunu kabul et- memiştir. Kabul edilen metin ise sat mamak #7 ile hiç alâkadar değildir. Şirketimize gelince me pi mal toplamış, ne de topladığı mahı böylece elinde biriktirerek mevcut ğü | kak lüzum üzerine satışı tutmuştur. Bu- nun bir cürüm olmadığı, olamayaca ör metni kanun ile, şu müzakereler ile vazii kanunun sarih maksadı. ile tanyyün etmektedir. İşte 11 Şubattaki tevekkufun ida- ri sebepleri Murahhas Azamız Hay- ri Beyefendi tarafından arzedildiği gibi bu hareketin nazarı kanunda bir cürüm olamayacağını da arza çalış- tam, Tiyetini biç düşürmemiş ve ne kadar smümlcünee o kadar basit bir tetkik- le iktifa etmiştir. Malümdur ki ko misyonun bu husustaki müstenedatı fiati gösteren makbuzlar ile malı a- lan tüccarların defterleridir. Her i- dl i kayıtlar doğrudur, tamam - | metten yeni direletif alınmasa ka dar mevcudumaz İle tüccara ranave- net etmeği arzu ettik. Hekim Beyefendi. bizler bu hadi. seyi müessesemiz için takdire “ — e yan madbiı halde Uşşak fabrikasına tah- dediği husus, müeseşemizle alâkası olmayan bu badisenin noksan tahki- kat yüzünden — bize mal edilmesin- den başka bir şey değildir. Yine kı nda , Komisyon raporu bu hadiseyi biraz kısa geçmiş ve fakat Ticaret Müdiriyetinin raporuna (atfı kelâm gtniştir. Bu itibar ile evvel emirde Ticaret Müdiriyeti raporumu tetkik etmek isterim. Müdüriyet - raporum- de söyle diyor: (Şirketle temas ne- ticesinde; kendilerine normal fiat ü- in | zerinden ıslak şeker verilebileceği, ancak perşombü günü vakit geç ol- duğundan cumartesi'ye hazır oldu- ğunu ve cumartesi mü normal fiat üzerinden olmayıp ©» geç bir ay sonra ıslak olmayarık ia- de şartiyle 38 lira teminat e reton şeker verileceği, #â.....) zikre diyor. Bu şikâyet Mahkemenin bil- hassa nazarı dikkatini celbetmiştir. Evvelce 34,40 a verilmesi mukarrer iken sonradan rücu etmek Mahke- meye cürüm kokuları hissettirmistir. | Bu hadisenin sabitleri mevcut oldu- ğu ayrıca zikir ve beyan edildiğin- * | den Mahkeme hemen hepsini celbe- derek istima etmiştir. Nari Bey, N Şükrü Bey. Sami Bey bu bususta bir sey bil dı. Hadiseyi tahkik eden Komiser Bahri Bey İ- 1€ (avarya şekeri 34,40 üzerinden şirketten alabileceklerime dair Şir- kotten bir vant almadıklarmı ve esa yen kendisi Bat görüşmediğini) söy İste Ticaret Müdiriyetinin raporu yine Müdiriyetin hadise ile temas €- den kendi şahitleri ile, kend ları ile tekzip edildiği için bu kısım üzerinde artk fazla tevekküfe lü- Zum görmüyorum. Fakat rapor de- vam ediyor ve 38 lirn teminat key- fiyeti hakkında şöyle şikâyet ediyor: (Şirketin normal fiat üzerinden $8 ker satmak istemediğini ve fiatlerin tereffi İzam eden rinin rak tereffğü fiati muhak- üğünden ileride eynen ş6- ker vermekte bir falda görmeyecek- leri tabii olan bayilerden evvel emir de 38 kuruş bedel almış olduğ. göstermektedir. ki bidayette bunu bir bedel gibi göstermekle barekâtı- pin mabiyetini setr ve ihfa edeceğini Zünnetmiştir.) i Hadi: i, alâkadar makamlara ol duğu gibi arzetmek tannederim ki tikmaç tarikiyle. ballağı iyi m lek Mağ iyetle kabili telif olmayan şeyler. Halim Beyefendi, Murahhas Azâ- Hayri Beyefendi. bu husustada yapıldığı e Tee seç 1 RR ER teminat almak şekerlemecilerin bu malı derhal spekülâsiyona tabi tut metine bile rirmeyeceklerin ve 13 bayi ile mukaveleli olduğumuz için anların bizden bihakki, Şirketlerin Feshinden Sarfınazar edildi (Başı birinci sahifede)| vermişlerdir. Hissadarların ekse- riyetini temsil eden Merkez Ban- kasının şirketlerin feshinde ısrar etmemesi, şu noktai nazar üzeri- Bedir: Şirketlerin Meclisi idarele- ri Devlet hazinesi için bir kül teşkil etmekte idi. Şirketlerin lâ ie bu külfet kendiliğinden orta- dan kalkacaktı. yı haklı bularak yeni idare heye- tinin hakkı huzur almayacak oli Banka memurları lan seçi mesini teklif etmiştir. Bu” kabul edimiş olduğundan dün y. pılan istihaptn bu kabil zevat i- Şirketlerin yeni idare beyeti a- zaları Ali Nizami, Safa Feyzi Şefik Beylerle Döyçebankın Ber- lindeki direktörlerinden M. Von itavs ve Veigeld ve ayni bankanın istanbul şubesi müdürü M. Gol. denbergden mürekkeptir. Muzaffer Hulüsi Bey de şirket lerin murakipliğine tayin edilmiş- tir. Şirketler eskisi gibi mesaileri ne devam edeceklerdir. İçtimaların hitamını müteakip Sırrı Bey çıkan ve istifa eden meclisi idare azalarına mesbuk hizmetlerinden dolayı tekrar te. şekkür etmiş ve hisse senetleri ek seriyetinin Türkiye © Cumhuriyet Merkez Bankasına intikal etmiş olması itibarile yeni meclisi idare- lerin Merkez Bankası ile Döyçe Bank erkânmdan terekküp ettiril diğini ve şirketlerin en ihtimamlı ve mes'uliyeti müdrik zevat tara- frndan idarelerinde devam edile- ceğini beyan etmiş ve tarafeynce Mübayaa Mukaveleleri ahkömrna riayette devam edileceği tabii ol- masına göre bu şirketlere ait se nedatm en kıymetli ve en faideli bir portföy teşkil etmekte berde- vam kabnaları da tabii bulunda- dumu söylemiştir. bizzat heyecana tetkike imkân bulamamış ve Alpul- Tunun suçlu sıfatiyle nahak yere 8- dalet huzuruna gelmesine sebe ol- bütün vatandaşlarımıza hesap ver miş memlekette o hizmet ettiğimizi rakkamlarla isbat etmiş olduğumuz. için müftehir ve memnunuz. gayeyi takip eder. 1913 numaralı ka nunun yegâne gayesi, yeğâne hede- Gi hükümetin tahdit usuliyle ittihaz ettiği ve edeceği tedabiri istismar ct Grmemek, şahsi menfaatlere alet et- Grmemektir. Şeker Şirketi ise size açık almla çok genç hayatınm hesa- bını vermiştir. Bihakkin intizar etti. Fabrikacılar Heyet Gönderiyorlar (Başı birinci sahifedel hi üz Sanayi Birliği sile gö umumi kâtibi ve Ankara'ya gide- cok heyet öznsından avukat Naz- imi Nuri B. şu izahatı vermiştir: * — Teşviki Sanayi Kanununun sanayi erbabına bahşettiği muafi- yetlerden bi kısmının kaldırılma #zaltacaktır. Sonra, bu muafiyetlerin bir kısmı şirediki Tarife Kanunu, fabrikala rmmızın hariçten getirttikleri me- vadı iptidaiyeyi gümrük resmin- den muaf tutmuş ve tarifeler de ona göre tanzim edilmiş bulunu- yor. Bu da bertaraf, şimdi fabri- kalarımızın getirtecekleri iptidai maddelerden gümrük resmi alın masına karar verilirse, yerli sana- Yi eşyamızın maliyet fiati arta- cak, artrıca da büyük © Avrupa müesseselerinin ithalât kabiliyeti şoğalacaktır. Vakın & kontenjan varsa da, bu muvakkat br tedbir- dir. Muvakkat tedbirlerle ana ve esaslı meselelerin halli doğru ol- maz. , Teşviki Sanayi Kanunu muci- bince musakkafat vergisinden de fabrikalarımız muaftır. Biz Alâtı sabiteyi de musakkafatın görüyoruz ve âlâtı sabiteden ver- gi almmamasını temenni ediyo- mizdan nısıf nisbetinde alına söyleniyor. Bu rivayetlere sında, erbabı sanayi diyor — Teşviki Sanayi Kanunu, bi- xe 15 sene için bazı muafiyetler ve haklar temin etmiştir, Bu müd- detin henüz 5 senesi — geçmiştir. Kanunun müddeti 1942 haziranı- na kadardır. Biz bu kanuni hak lara istinaden sermaye koyduk; yeni yeni tesisat vücude getiriyo- Yüz ve 15 senelik mesaiye hazıt- landık. Henüz önümüzde 10 sene varken kanunen bize verilen hak- ların nezine bukukan imkân göre- a iğer taraftan şeker ve çikm- lata fabrikaları cemiyeti reisi Kâ B. fabrikalardan kazanç ve vergisi alınacak olur- sa, sanayimizin inkişafma imkân kalmıyacağını söylemiştir. Diğer bir çok sanayiciler | de ayni esası müdafaa © etmekte ve yapılacak teşebbünle- rini nazarı dikkate alacağı ümidi ni izhar eylemektedirler. Akıl hıfzıssıhhası cemiyeti Akıl hıfzıssıhhası o cemiyeti 31 mart perşembe günü saat 17 de Halkevinde senelik içime Garsonlar toplandı Garsonlar cemiyeti dün H. Fırkası Beyoğlu kazası binasın da toplanmışlardır. Ba içtima- da kendi san'at ve mesleklerine de on garson şikâyetçi o bulunmaktadırlar. Bundan ecnebi garson lar meselesi ve bir Lu — Ihtikâr . vi m ter. demiş tir, Rıhtım şirketi Maznunları Mahkemede (Başı 1 inci sahifedej ye devam olundu. Celse 19 buçu Ler kadar sürdü. devam olundu, Fransız Yunan hükümetlerinden izl tazminatı defterlerde neden gös terilmediği, ihtiyat akçesi faizinin neden deftere | kaydedilmediği su“ aline şirketin bilânçosunun Frank hesabile tanzim (edildiğini söyledi. Defterlerde matlüp kısmı frank 4 kuruştan, zimmet 8 kuruştan he- sap edilmiş, masraf iki misli gös. terilmişti. Dosyalar M. Gat Frankoya 300,00 İran verildiği bunun on sene sonra kaz dedildiği söylendi. , Maznun bilünçonun idare heye tince hazırlandığını söyledi. Bir suale cevaben murahhas a- za olarak geldiğinde dosyalarda imtizamsızlık gördüğünü lü miyetsiz olduğ! Fransız konsolashanesinde * yakılmasnın sebebini sordu. Maznun bunu bil- mediğini söyledi. Bir kısmının ken disi tarafından P; götürüldü. Zünü söyledi Namı müstear Ernest namı müstearının ikömi. serle uyuşmak için âmil olmadığı- nı, bundan haberdar bulunmadığı nı, maslâhatgüzar Galip B. in İs tanbula naklettiği valizde şirkete ait evrak bulunduğundan haberi olmadığını bildirdi. Muhakeme 12 nisana talik edil miştir. Şahitler celpolunacaktır. Maliye müfettişlerinden Salâhet- tin Esat, inhisarlar vekâleti mi teşarı Adil, nakit işleri müdürü Sırrı Beylerin ifadelerinin istina- be suretile alınmasına karar veril miştir. ee —— hte Banknot On bin frank ta mükâfat var! C — Bu banknotlarda korali nin resmini havi yüz tarafındaki alt köşede çok nazarı dikkati câ- Tip siyah bir nokta görülmekte ol- D — Arka tarafta Filigran üze rinde görülen resmin başında veç hin sağ yanağı hakiki banknotlar Sağa gi koyu gölgeli bal E — 1 Nisan 1932 tarihine ka- dar kalpazanı tevkife medar ola- Poliste Hava gazından Zehirlenen dişçi, has- tanede öldü Evvelki gece Sirkecideki kabi mesinde zehirlene- rek tedavi altma alman dişçi | Kadri B. hastanede vefat etmiş. | i İ tir, Bir çocuk çiğnendi Galata'da Çukur Cuma'da otu. ran alta Beyoğlunda Kabristan sokağın da 10 numaralı apartemann 6 cı dairesinde oturan madam. Jurdanm — istiçva