14 Mart 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

i ; : ; p ; ; i ; ; ; ; “© dolayısile © bütün Bulgar gazeteleri Hariciye © vekilimizden “büyük bir Bulgar — demektedir. Sahife 2 Akşam 14 Mart 1932 — Tevfik Rüştü bey Hariciye vekilimiz bugün geliyor Hariciye vekilimiz Tevfik Rüştü bey bugün saat on ikide, Avrupa ekspresi ile şehrimize geliyor. Tevfik Rüştü B. dün sabah saat 1 de Bulgar kralı Boris hazretleri tarafından kabul edilmiştir. Kral Boris Hazretleri Tevfik Rüştü beyle bir buçuk saat kadar ko- nuşmuşlardır.” Kral Hazretleri bu mülâkat esnasında Türkiye hak- kındaki yüksek hissiyatlarını beyan etmişlerdir. Tevfik Rüştü beyde Krala, Gazi Hazretlerinin ve Tür- kiyenin muhabbetlerinden bahset- mişlerdir. Kral, Gazi H. ne ve Başvekil > Ismet Paşaya selâmlarını ve mu- habbetlerini ilağ etmesini Tevfik Rüştü beyden rica etmiş ve Türk- Bulgar dostluğundan uzun uzun bahsetmiştir. Tevfik Rüştü bey saraydan çık- tıktan sonra Bulgar gazetecileri- nin daveti üzerine Bulgar matbuat cemiyetine gitmiştir. Hariciye ve- kili bundan, sonra Türk - Bulgar dostluk! cemiyetinin ziyafetinde bulunmuş, akşam üstü sefaretha- nede şerefine verilen çaya gitmiş- tir. Tevfik Rüştü bey trene bin- mek üzere İstasyona giderken fevkalâde merasimle teşyi edilmiş ve sokaklarda halk tarafından anmıştır. Ekspres gece saat 11 de hareket etmiştir. Tevfik Rüştü beyin seyahati ile her firkaya mensup dostu diye sitayişle bahsetmekte- dirler. “ Makedonya, gazetesi “Tevfik Rüştü bey Balkan sulhü- nün yorulmak bilmez bir amilidir,, Bütün © gazeteler Hariciye vekilimizden büyük bir takdirle (bahseden (makaleler neşretmişlerdir. Demokrat fırkasının naşiri efkârı olan “Democratit chesky Zgovor,, | gazetesi (ohariciye vekilinin M. Muşanof'un ziyafetinde irat ettiği nutku bir baş makale ile tahlil etmekte ve Tevfik Rüştü beyin bilhassa “siyasetin esasları ikti- sadi mecburiyetledir ,, sözünü pek doğru bulmaktadır. Tevfik Rüştü bey yarın Ankaraya hareket edecek Ankara 14 (Tefefon) — Hari- ciye vekili bu akşam İstanbulda kaldıktan sonra yarın oradan hareket edecek Çarşambaya bu- raya gelecektir. Tevfik Rüştü beyin avdetini müteakıp heyeti vekilede müzakere edilecek meseleler arasında Tahranda imza edilen muahedeler de vardır. Bu muahe- deler tasdik için bir an evvel Millet Meclisine tevdi olunacaktır. Yaza doğru hudut muahedesinin tatbikine geçilecektir. Iş bankası Ankara, 13 — Iş bankası idare meclisi bugün toplandı. Bilânçoyu tetkik etti ve heyeti umumiyeye arzedilecek rapor üzerinde müza- keratta bulundu. Neticede vaziyet şayanı mem- nuniyet görülmüş ve bu sene hissedarlara yüzde on temettü tevziinin heyeti umumiyeye teklifi tekarrür etmiştir. Adanada futbol maçları Adana 13, (A.A.) — Çukurova idman mıntakası birincilik müsa- bakaları hararetle devam ediyor. Mersin idman yurdu, Seyhan spor kulübüne 2-1 galip gelmiştir. Bir fransız iktisatçısı öldü Paris 14 (A.A. ) — Mümtaz iklisadiyundan ve fransiz müder- rislerinden M. Charles Gidos dün vefat Paristeki ikametgâhında | gerleri kefaletle mışlardır. "Bu Sabahk i'r elgraflar | Lindberğin çocuğu mu? Bulunan bir çocuk, Lindberğin çocuğuna çok benziyor New-York 14 (A.A.) — Cross-Ville polis müdiri refakatlerinde küçük bir çocuk olan 4 kişiyi tevkif etmiş olduğunu ve çocuğun eşkâlinin Lindbergin yavrusunun eşkâline tamamen mutabık bulunduğunu bildirilmiştir. Meseleyi telefonla (oLindberge müdiri mumaileyten tevkif ettiği eşhası çocuğu bildiren polis çocuğu eylemişlerdir. tanıyabilecek bir adamın vüruduna kadar serbes bırakmaması ceyabını almıştır. Lindberg, çocuğun eşkâlinin kendi oğlunun eş- kâline her cihetle mutabık olduğunu söylediği gibi muayene yavrunun Lindbergin çalınan çocuğu olduğunu tasdik eden doktorlarda bulunan Yeni hükümetin ilk işi! Mançuri hükümeti Japonyadan istikraz yapmak istiyor Londra, 13 (Hususi) — Tokyo- dan gelen haberlere göre 14 harp gemisi ile bir tayyare gemisi uzun müddet Şanghay limanında kala- caktır. Resmi bir Japon tebliğine göre yeni Mançuri hükümeti istikraz akti için Japonyaya müracaat etmiştir. Japon hükümeti bu hu- susta Japon bankalarile müzake- bulunmıyacaktır. Japon bankala- riyle derhal müzakere başlamıştır. Müzakere neticelenmek üzeredir. Londra 13 (Hususi) — Nankin milli hükümeti bir tebliğ neşre- derek Mançuri hükümetini tanın- mıyacağını, esasen bu hükümette idarenin Japonların elinde bulun- duğunu, bildirmiştir. Chang Chum 14 (A.A) — Yeni reye girişilmesine itiraz etmiye- | Mançuri devletinin hariciye nazırı cektir. Maamafih kendisi ıkrazatta | 17 ecnebi devlet hükümetine tel- grafla müracaat ederek yeni dev- letin harici siyasetinde takip ede- ceği başlıca hututu izah ve tebliğ etmiştir. Loyit Gorcun makalesi Berlin, 13 LoyitCorç neşrettiği bir makalede Çin - Japon mese- lesini devletlerin hattı hareketini şiddetle tenkit etmekte ve bütün devletlerin şerefini kaybettiğini ilâve eylemektedir. İngiliz - Fransız anlaşması Gelen haberlere göre bu hususta iyi bir zemin hazırlanmış Londra, 13 ( Hususi) — bu sabah bir mülâkatlarına dair Ingiliz kabinesi içtima aktetmiştir. esnasında hariciye nazırı Cenevre ve Paristeki izahat vermiştir. Bu akşam hariciye nazırı başvekil ile uzun müddet görüşmüş ve gerek tahdidi teslihat konferansı, gerek Paris müzakeratı hakkında izahat vermiştir. Başvekil, gözlerine ameliyat yapıldığından beri edecektir. Bu içtima ilk defa olarak yarın meclisi vükelâya riyaset Paris 14 — İngiliz hariciye nazırile fransız başvekili arasındaki müşterek hareket etmesine zemin hazırlamaktadır. Tan gazetesi bu hususta bir makale neşrederek bunun faydalarından ve iki hareketinin ıztırap içinde bulunan Avrupa devlet- lerine yardımı temin edeceğinden bahsediyor. müzakereler iki hükümetin hükümetin birlikte Mübadiller Altı bin kadar bono hazırlandı Ankara 14 ( Telefon) — Yeni temlik kanununa tevfikan müba- diller işleri için Ankarada teşek- kül eden tasfiye komisyonu mesai- sini ikmal etmiştir. Hazırlanan bonolar imza edilmek üzere maliye vekiline takdim olunmuştur. Bu bonolar altı bin küsurdur. Komisyon bu suretle esas vazife- sini ikmal ettikten sonra son günlerde diğer bir kısım teferru- at üzerinde çalışmağa başlamış- tır. Teferruat, devlet şurasına giderek şuranın kararile idari şekilde muamelelere tabi tutul- muş olan mesaile aittir. Komis- yon bunlarında bir an evvel tetkikinin ikmaline çalışmaktadır. Manisadaki ayin Manisa, 13 (Hnsusi) — Bektaşi ayini omaznunlarınden İzmirden elen Baki, Muhiddin, efendiler tevkif edilmişlerdir. Di- serbes bırakıl- Feci bir otomobi! kazası Cannes, 14 (A.A) üzerinde giden bir otomobil yap- tığı yanlış bir manevra neticesin- de denize düşmüş ve rakiplerin- den 3 kişi kurtarılamıyarak bo- muşlardır. Hasan | — Rıhtım | | ha Anadolu hattı | tasfiye edilecek Ankara 74 ( Telefon ) — Haydarpaşa ve Mersin şimen- ) diferleri o şirketlerinin hisse senedatanın hükümetimiz tara- || fından satın alındığı malüm- dur. Bu mübayaa mukavele- sinde derpiş edildiği veçhile Yi Merkez bankası mezkür şir- Y) ketleri likide etmek kakkını | haiz bulunduğundan banka şirketlerin tasfiyesinin biran İ) evvel icrasını istemiştir. Doyçe bank Merkez ban- kamızın bu talebine itiraz W etmekte ve tasfiyenin tehirini İY) istemektedir. ( Hazine boneları Ankara, 13 — Istanbul mebusu Alâeddin Cemil bey Cumhuriyet bir merkez bankası kanununun İ maddesinin tefsirini istemiştir. ddin Cemil bey, devletin | bonoları için tediye ettiği paraların banka tarafından teda- vülden çekilmesini kanuna muva- fık görmemkte ve bu miktarın bir milyon dört yüz bin lira oldu- ğunu söylemektedir. Alâeddin bey, bu paranın ancak istikrar tedbiri olarak kullanılacağını anlantmıştır. Hava soğudu Karadenizde fırtına başladı Iki gün ılık giden hava dünden beri tekrar soğumuştur. Yeşilköy rasat merkezinden verilen malü- mata göre bügün hava kapal olacaktır. Rüzgâr şimal istikame- tinden esecektir. Dün en fazla sıcaklık 17 dere- ceydi. Gece ? dereceye kadar inmiştir. Bu sabah hararet 3 de- rece olmuştur. Düne nisbetle sıcaklık azalacaktır. Karadenizde fırtına Karadenizde ( şiddetli fırtına başlamıştır. Rüzgârın saniyedeki sürati 18 metroya kadar çıkmıştır. Kastamonuda havalar açtı Kastamonu 13 (A.A) — Havalar açılmış şehir ve çivar köylerde karlar kâmilen erimiştir. Dört | aydanberi oyapılmıyan o zeriyata bugün başlanmıştır. Şimdiye kadar | kapalı kalan İnebolu yolunun açıl- | masına çalışılmaktadır. Manisa 13 ( A.A.) — Umumi vilâyet meclisi ziraat bütçesini 269292 ve nafia fevkalâde büt- çesini 37,592 lira olarak tespit etmiştir. Hususi muhasebe büt- çesi de 71,717 lira olarak kabul edilmiştir. Vilâyet meclisi mesaisini bir haftaya kadar bitirecektir. |Manisa vilâyet meclisinin mesaisi| . - İptida buğday (Baş tarafı birinci sahifede) Bu toprak bire altı verir. Bu- rada bir dönümden 65 okka buğday alınmıştır. Buğdayın ok- kası üç kuruştan hesap edilirse 195 kuruş eder. Halbuki ortada dokuz lira masraf vardır. Alınan para çıkarıldıktan sonra geriye 7-8 lira zarar kalıyor. Yukarıda da söylediğimiz gibi Trakya memlektimizin en münbit yerlerinden biridir. Bazı havalide bire ancak dört alınabiliyor. Bu- rada vaziyet tabii daha müşkül olacaktır. Çifçiyi kurtarmak için istihsal masrafını indirmekten ve alinan mahsul miktarını çoğalt- maktan başka çare yoktur. Son zamanlarda bu fikir iktisat- çılar, ziraatçiler arasında umumi- leşmiştir. Bu hususta ticaret bor- sası umumi kâtibi Nizameddin Âli beyin fikrini sorduk, bize şu izahatı verdi: — Her şeyden evel Türkiyenin buğday politikasını kararlaştırmak lâzımdır. Yani Türkiye buğdayı kendine kifayet edecek kadar mı | istihsal edecektir, yoksa ihracat mı yapacaktır? Bu cihet tayin edil dikten sonra, buğday meselesi münakaşa edilebilir. Türkiye, kendi ibtiyacı için de buğday ekse, istihsal masrafını haddi asgariye indirmek mecbu- riyetindedir. Toprağın verim ka- biliyetini arttırmak, kredi mesele- sini halletmemek, kooperatifler tesis etmek, iptidai istihsal vesa- itini değiştirmek lâzımdır. Kibrit kralı 25 milyar lira servet yapan adam Paris 13 — Meşhur kibrit kralı | Kreuger Pariste intihar etmiştir. Kreuger 300 milyar frank takriben 25 milyar türk lirası sahibi bir adamdır. Bu İsveçli zenginin inti- harı bütün İsveçte derin bir he- yecan uyandırmıştır. Bu yüzden İstokholm borsasının bir kaç gün kapali kalacağı tahmin edilmek- tedir. Krewgerin ( intiharına (büyük dünya buhranının sebep olduğu anlaşılmıştır. Kibrit kralım nisan ayı içinde ödemesi lâzım gelen birçok borçları vardı. Kreuger bu borçları verebilmek için Ame- rikaya gitmiş ve para bulmak istemiştir. Fakat yapılan bütün müzakereler boşa çıktığı için kibrit kralı fevkalâde ümitsiz bir halde Parise dönmüş, orada inti- har etmiştir. Bu münasebetle Istokholm piyasasında büyük bir bedbinlik vardır. Kreuger 1881 de Isveçte Calmar şehrinde doğmuştur. 19 yaşında mühendis mektebini bitirmiş ve derhal Nev Yorka gitmiştir. Kreu- ger vapura bindiği zaman cebinde ancak 100 doları varmış.. Kreuger Nev Yorkta iş bulamamış, Şikago- ya giderek orada piyango bayiliği yapmıştır. Biraz sonra Meksikaya gitmiş, orada köprüler yapmış, Nev Yorka dönerek yeni dünyanın o zamanki en büyük binasını inşa etmiştir. Kreuger Londra, Kanada, New York, Hindistan ve sairede Gratte Ciel denilen büyük binalar inşa- sında büyük bir maharet göster- miş bir adamdır. > Cebinde 100 dolarla Amerikaya gelen küçük mühendis Istokholmde bir inşaat şirketi yapmış ve mezr- leketi baştan başa yeniden inşa etmiştir. Bu suretle fevkalâde zengin olan Kreuger biraz sonrada kibritçiliğe başlamış pek az za- manda “kibrit kralı, , “kibrit Na- polyonu,, isimlerini almıştır. Hattâ bir zaman Kreuger Fransa kibrit inhisarını da kendi şirketine dev- rettirmeğe muvaffak oluyordu. ( Kibrit kralının intiharı esbabwe dair haberler beşinci sahifemizdedir. )