15 Mart 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Yeni bütçe Nisan ipti- dasında tetkik edilmeğe başlanacak. AKŞA e eli Askerlik müddetinin ve bedeli nakdinin mesi düşünülüyor. indiril- m Sene 14 — No: 4824 — Fiatı her yerde: 5 kuruş SALI — 15 Mart 1932 Telefonlar: Tahrir 21686 — Idare 21434 — Klişe 20113 Buğday meselesi Buğday bugün kâfi derecede himaye ediliyor Bu himaye yüzünden istihsalât artmış, mal fazlalaşmıştır Buğday meselesi münasebetile ortaya çıkan münakaşada çiftçinin vaziyetinin iyi olmadığından, bu- nun ıslahı lâzım geldiğinden bahsedilmektedir. - Bu hususta herkes ittifak ediyor. Yalnız bazı kimseler adeta bir el çabukluğu yaparak yalnız bugday yetiştiren çiftçilerin vaziyetini fena gösteri- yorlar, bunların himaye edilmesi lüzumundan bahsediyorlar. Halbuki vaziyet böyle değildir. Diğer mahsul yetiştiren çiftçiler de buğday yetiştirenler kadar, hattâ daha fazla yardıma mubtaçtırlar. Dün bu hususta iktisatçılarımızdan biri bize şu şayan dikkat sözleri söylemiştir; — Buğday meselesi hakkındaki neşriyatınızı dikkatle takip edi- yorum. Bu neşriyat ohakikate tamamile © mutabıktır. o Buğday fiatinin arttırılmasından ve buğday zeriyatının himaye edilmesini iste- mekten yanlış bir hareket olamaz. Çünki buğday zeriyatı esasen bizde kâfi derecede himaye edil- mektedir. Gümrük tarifesini açınız, hariç- ten gelen buğdayın yüz kilosun- dan 630 kuruş gümrük resmi alındığını o görürsünüz. Demek ki bir kilo buğday altı kuruş otuz para gümrük resmine tabi- dir. Bundan mükemmel himaye mi olur? Fikrimce bizde buğday fazla himaye edilmiştir. Bu yüzden zeriyat artmıştır. Netice itibarile ihtiyaçtan fazla buğday elde edilmiştir. Bu günkü “buhranı tevlit eden bu fazla istihsalâttır. Unutmayınız ki fazla istihsalât ta azlık kadar, hattâ ondan ziyade buhrana sebep olur. Vaziyet bu merkezde iken ve buğday zeriyatı (o mütemadiyen artarken bunu himaye ederek bir kat daha arttırmak çok yanlış bir harekettir. Bu buğdayların hükü- metin mürakabesi altında bir inhisar idaresi tarafından satın alınmasının bütçe için ne kadar büyük bir yük teşkil edeceği şimdiden tah- min olunamaz. Buğdaydan değir- menlerde resim alınması gibi tedbirler - ise (o mutavassıtlardan başka kimseye istifade temin edemez. Bu vaziyet karşısında yalnız buğday meselesini değil, umum zirai ve iktisadi siyasetimizi esaslı surette tetkik ederek bir karar vermek ve ona göre harekete geçmek lâzımdır. Tatavla panayırı Dün karnavalın son günü idi Dünkü Tatavla panayırında maskeli süvariler Kalabalık ta başladı... Süpürge sopasile birbi- Sinemköyünden rini kovalayanlar, at üstünde, geniş kenarlı şapkaları başında cenubi Amerika kovboyları, soba borusundan silindir şapkalar giy- miş centilmenler, patlıcan burunlu, fıncan gözlü kaynanalar... Tatavlaya panayırın önüne geldiğimiz zaman | yolumuzun üstüne bir süvari çıktı. Bir genç kadın altındaki merkebi habire kamçılayor.. Eşek sahici değil. Eşek vücuduna benzi- yen garip bir mayonun içine bir adam girmiş.. Emekleye emekleye yürüyor.. Bir aralık eşek müteelli- | mane bir eda ile başını kaldırdı; | | — Ab karıcığım.. In artık ta biraz ben yürüyeyim.. Semer sır- tımı pek acıttı. Süvari buna fena halde kızdı; — Ama ne münasebetsiz adam- sın.. Ne güzel tatlı tatlı eğleniyo- ruz işte... Yürü bakalım.. Dehh.. Böyle söyliyerek kamçısını şak- lattı.. Merkep gene dile geldi: — Ah yavrucuğum.. Öyle kaba etlerime, kaba etlerime vurma.. Pek canım acıyor.. — Amaaan. Sus sen de... Eğle- | niyoruz işte.. Dün Tatavlada en ziyade nazarı dikkatimi celbeden şey gazino- (Devamı 4 üncü sahifede) Askerlik ve bedeli nakdi Ankara 15 (Telefon)— Askerlik müddetinin ve bedeli nakdi mıktarı- nın tenzili lehinde bir cereyan vardır. Bedeli nakdinin iki yüz elli liraya indirilmesi iste- niyor. Alman intihabı Hindenburg büyük bir ekseriyet kazanmakla beraber lâzım gelen rey adedini alamadı Berlin 14 — Hindenburg dünkü intihapta büyük bir ekseriyet kazanmakla beraber Reisicumhur olmak için lâzım gelen rey mik- tarını alamamıştır. Bunun için intihap tekrar edileçektir. Hin- denburg yeni intihapta da nam- zet bulunacaktır. Diğer tarafan Hitler de yeni intihaba hazırlanıyor. Bir beyan- name neşrederek taraftarlarının kat'i surette hazır bulunmasını ve ikinci devrede mücadelenin kat'i olacağını bildirmiştir. Devlet şurası Yeni bir kanun lâyihası hazırlanıyor Ankara 15 (Telefon) — Devlet şurasının teşkilât ve vezaifine dair yeni bir kanun lâyihası ha- zırlanmıştır. Heyeti vekileye tevdi edilmiş bulunan bu lâyihanın yakında Millet meclisine takdiminde intizar olunmaktadır. Lâyiha, © yepyeni esasları ihtiva etmektedir. Izmirde zelzele Izmir, 14 (A.A.) — Bugün saat 15 i beş geçe şiddetli ve fakat devamsız bir zelzele olmuştur. Hasarat yoktur. Bern sefirimiz, tahdidi teslihat bahri komisyonu ikinci reisi Ceneyre; 14 (A.A.) — Tahdidi teslihat konferansı bahri komis- yonu, Türkiyenin Bern sefiri Cemal Hüsnü beyi Tevfik Rüştü beyin yerine ikinci reisliğine in- tihap etmiştir. Pire serbes mıntakası Pireyi şarkın transit merkezi yapacaklar Serbes mıntakanın yanında sınai serbes mıntaka da yapılıyor Pire limanından bir manzare Atina, 12 Mart (Hususi muha- birimizden) — Pire limanında tesis edilen serbest mıntıkanın resmi küşadı icra edildi, küşat resminde Başvekil M. Venizelos başta olmak üzere, bütün nazırlar hazır bulunmuşlardır. Istanbul'da serbes bir mıntıkanın tesisi mev- zuubabıs olmağa başladığı zaman- lar, Yunanlılar, işe başlamışlar ve iki sene zarfında, bütün asri tah- mil ve tahliye vesaitile mücehhez olarak bu mıntakayı ikmal etmiş- ler ve resmi küşadını da yap- mışlardır. Pire serbes mıntakası, limana irilirken, sol tarafa isabet eden b arazi üzerinde tesis edilmiştir. Bu sahilde, inşa edilen beş büyük antrepo, serbest mıntakanın nüvesini teşkil eder. Bu beş büyük antreponun, gümrüklerden tefriki için etrafı geniş duvarlarla örülmüştür. Antrepoların önünde, mubtelif boyda raylar üzerinde mütaharrik gayet kuvvetli vinçler ve sair tahmil ve tahliye aletleri vardır. o Vapurların (doğrudan doğruya serbest mıntakanın an- trepolarına yanaşarak mallarını boşaltmaları için rıbtımlar inşa edilmiştir. 5-10 bin tonluk bir vapurun mevcut asri alât ve edevat saye- sinde, birkaç saat zarfında hamu- lesini boşaltması işten bile değil- dir. Bu serbest mıntakanın ileride daha ziyade büyütülmesi mukar- rerdir. Bundan başka bunun ya- nında, pek yakında bir sınayi serbest mıntaka da tesis olunacaktır. Serbest mıntaka dahilinde, bü- tün eşya ve emtia her nevi güm- rük otakyidatından ve rüsu- mundan O azadedir. ( Bunlardan serbest (o mıntakadan (çıkarılıp memlekete ithal edilmedikçe, hiç bir resim ve vergi alınmıyacaktır. Emtianın serbest mıntaka dahi- linde, imali, işletilmesi, başka bir şekle ifrağı, tamamen serbestir. “ Serbest mıntaka antrepolarına konulacak eşyadan alınacak ar- dıye resmi de gayet az ola- caktır. Bu itibarla antrepolarda aylarca kalsalar bile maliyet fiatleri fazla kabarmıyacaktır. Şurasını da kaydedelim ki, ecnebi vapurları, hiç bir resim ve saire tediye etmeden serbes mıntakadan erzak, su ve kömür alabileceklerdir. Bundan başka serbes (o mıntakadan memlekete ithal edilecek emtia nın gümrük muamelâtı, gayet basitleştirile- cektir. Yunanlılar, resmi küşatta irat edilen nutuklardan da anlaşıldığı veçhile, Pirede tesis ettikleri seabes mıntaka ve transit ticare- tile ecnebi vapurlarına gösterdik- leri teshilâtla, Pireyi şarki Bahrı- sefidin Karadenize, Hindistana, Hindi Çiniye, Cine ve Japonyaya giden ecnebi vapurların transit merkezi yapmak niyetindedirler. Pirede tesis edilen bu mıntaka ve ecnebi vapurlarına gösterilen bu teshilâtla, İstanbul limanı, biz de mukabil (o tedbirler almadığımız ve ecnebi transit gemilerine a: teshilâtı göstermediğimiz takdirde, tamamen boşalmak tehlikesine maruz bulunuyor. Yunanlıların Zonguldak ve Ereğ- liden aldıkları kömürleri, Istanbul piyasasından daha ucuza satma- larının sır ve bikmetini bunda aramak lâzımdır. Istanbul limanr- nının bütün faaliyetini, Pire lima- nına kaptırmak istemiyorsak, bi- zim de yunanlıların aldıkları, bu tedbirlere | mümasil (o tedbirler ittihaz etmemiz zaruridir. Bunu ihmal etmemek.kendi menfaatimiz iktizasıdır. “Xx