15 Mart 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Akşam 15 Mart 1932 Hariciye vekili > Tevfik Rüştü bey seyahatinden çok memnun Iki aydan fazla bir müddetten beri seyahatte bulunan hariciye vekili Tevfik Rüştü bey dünkü ekspresle Sofyadan şehrimize gel- miştir. o Yugoslavyada çok kar olduğu için ekspres dün teehürle saat dörtte Sirkeciye vasıl ol- muştur. Vekil bey, Sirkeci istasyonunda bir müfreze asker (tarafından selâmlanmış, vali vekili Fazlı bey, kolordu kumandanı Şükrü Naili paşa, vilâyet, belediye, mubtelit mübadele erkânı ve sair zevat tarafindan karşılanmıştır. Tevfik Rüştü bey doğruca Tokatlıyan oteline gitmiştir. Hariciye vekilimiz kabul ettiği gazetecilere £ seyahatinden pek memnun olduğunu, bilhassa Sof- yada kendisini cidden mütehassis edecek bir hüsnü kabule mazhar olduğunu söylemiş, temiz ve açık bulunan siyasetimizin hiç bir gizli noktası olmadığına işaret etmekle beraber Ankaraya gitmeden ve alâkadar mahafili âliyeye izahat vermeden fazla birşey söylmiye- ceğini beyan etmiştir. Reisicumhur Hz. Ankara 14 — Gazi Hz. bu akşam Fırka binasını teşrif ede- rek bir müddet istirahat buyur- muşlar ve Fırka erkânile görüş- müşlerdir. Fena havalar Dün Trakyaya kar yağdı Fena havalar devam ediyor. Iki gündenberi kış geri gelmiştir. Dün Trakyaya kar yağmıştır. Kar Fay ma ve Sırbistanda şiddet- Yeşilköy rasat (o merkezinden verilen malümata göre bu gün bava kapalı olacaktır. Rüzgâr şimal istikametinden esecektir. Yağmur yağması muh- temeldir. Dün gece en fazla sıcaklık 2 bu sabah 4 dereceydi. Karadenizde fırtına Iki günden beri Karadenizde şiddetli bir fırtına hüküm sürüyor. Bu yüzden bir çok vapurlar limanlara iltica etmişlerdir. Sahip ve kaptan Birbirleri aleyhinde ihbarda bulundular Dün Batumdan limanımıza ge- len Rüstemiye vapuru süvarisi Sabri bey, vapurun muvasalatını müteakip vapur içinde külliyetli miktarda kaçak havyar bulundu- gunu gümrük kentrol idaresine ihbar etrmiştir. Diğer taraftan vapurun sahibi Ali bey de süvari Sabri kaptan aleyhinde mukabil ihbaratta bu- lunmuştur. : Bu ihbara göre süvari Sabri, oğlu Reşat, Sabri beyin akraba- kamarot Tahsin efendiler Batumda bazı gürcü ve ermenilerle temas etmişlerdir. Ali bey, bu temasları memleket aleyhinde bir hareket telâkki etmektedir. Vapurun gazdan ibaret bulunan hamulesi tamamile boşandıktan sonra vapurda kaçak havyar olup olmadığı anlaşılacaktır. £ Sabri, Reşat, Tahsin efendilerin ifadaleri alınmıştır. Bulgaristanın mali müşkülâtı Sofya 14 (A.A.) — Bulgar bükümeti, harici bilümum istik- razlara ait faizlerin tediyesini 15 marttan itibaren tebir: eylemiştir. o Bu Sahahki Telgraflar Bütçe açığı nasıl kapatılacak? Nisan iptidalarında yeni bütçenin müzakeresine başlanacaktır Ankara, 15 ( Telefon) — Hü- kümet erkânı maliye tetkik komisyonunun raporu üzerine tet- kiklerini yapmaktadır. Önümüzdeki haftaya kadar hü- kümetin 932 bütçesinin sureti tanzimi bakkında rapordaki esas- lardan istifade suretile hazır- lıyacağı noktai nazar ve projeyi fırka grupuna izah ederek tasdi- kini istemesi çok muhtemeldir. Bu münasebetle başvekil ve maliye vekilinin gelecek salı içtimamda fırkada beyanatta bulunmalarına intizar olunmaktadır. Hükümet, evvelce Milet meclisine takdim ettiği 932 bütçe üzerinde yapılmasını arzu ettiği yeni tadilâtı bir tezkere ile Millet meclisine bildirecektir. Bütçenin Nisanda bütçe © encümeninde ( tetkikine başlanması mukarrerdir. Bütçe ile birlikte inhisarların tevhidi hakkında meclise tevdi edilecek kanun lâyihası da mü- zakere olunacak ve inhisarlar bütçesi yeni vaziyete göre tanzim edilecektir. Açık nasıl Kapatılacak? Ankara, 14 — Fırka maliye tetkik komisyonunun hükümete verdiği rapor muhteviyatı hakkın- da mütemmim malümat alınmıştır. Komisyon, bu seneki varidatı 147,5 milyon, masrafı 186 milyon lira olarak tahmin etmiştir. Ara- daki 38,5 milyon lira açığın ka- patılması için arazi, kazanç ve bu gibilerine birer miktar zam yapıl- ması, yüzde 5 tekaüdiye kesilmesi, yekünu 23 milyon liraya baliğ olan borçların tediyelerinin tecili düşünülüyor, buna mukabil devlet memurlarından (kesilen Devlet bankası hissesinin (kesilmemesi teklif edilmektedir. Sulh aktedilebilecek mi ? Japonya Şanghaydaki askerinden bir kısmını geri çekiyor Londra 14 (Hususi) — Çin - Japon nihayet vermek için başlıyan müzakereler devam ediyor. Çinliler evvelâ Japon askerinin çekilmesi hususunda ısrar ediyorlar. Japonlar buna itiraz etmekle beraber Şanghaydaki askerlerinden bir kısmını geri çekmeğe muvafakat etmişlerdir. Bu suretle müzakereye devam edilebilecektir. Müzakere Şanghay Ingiliz konsoloshanesinde çereyan etmekte, Çin ve Japon memurlarından başka Ingiliz, Fransız, Amerikan, Italyan memurları da müzakereye iştirak eylemektedir. Çin şimdilik Şanghaydaki Japon askerlerinin harbine yerde yeniden Londra, 14 hareket etmesi çekilmesile meşgul olmaktadır. Mançuriye asker gönderilmesinden vaz geçilmiştir. Mançuri hakkında karar vermezden evvel oraya giden tahkik komisyo- nunun raporu beklenecektir. Mançuriden gelen haberlere göre halkın yeni hükümete karşı kıyamı devam ediyor. Bir çok hadiseler olmuştur. Şimdi Mançuri eskisinden daha karışık vaziyettedir. (Hususi) — Mançuride askerin kıyamı gittikçe tevessü ediyor. Birçok şehirler yağma edilmiştir. Japon askerine yağmacılara karşı için emir verilmiştir. Bir milyoner daha intihar etti Bu defa intihar eden Amerikalı fotograf levazımı kralıdır Rochester “New-York,,15 (A. A.) — Kodak-Astman şirketinin müdürü milyoner Georges Astman dün öğleden sonra buradaki ika- metgâhında intihar etmiştir. Mumailey, hastalığı (o hasebile yatağında yatmakta iken etrafında bulunanlardan (kendisini yalnız bırakmalarını talep etmiş ve yanındakiler (e çekildikten sonra yalnız kalınca bir tabanca kurşu- nile intihar eylemiştir. Tabanca sesini işiden ailesi efradı odasına koşmuşlar ve ölmüş olduğunu görmüşlerdir. Müntehir dostlarına hitaben yazdığı bir iki satırda şunları söylemektedir. “Vazifem nihayet buldu, daha fazla ne bekleyeyim?. ,, Hususi tabibi, 77 yaşında butu- nan müntehirin uzun seneler hasta yattıktan sonra zahiren sıhhatini iktisap etmiş görüldüğünü ilâve eylemiştir. Bundan başka, M. Astman'ın intiharı da bu grupun eshamı üzerinde 8 puanlık bir tenezzüle sebep olmuş, fakat bu tenezzül bilâhare kısmen iade edilebilmiş- Müntehir, Georges Astmanın esasen çoktan beri kendi şirket- lerinin işlerile faal bir surette meşgul olmadığı da söylenmek- tedir. Borsanın dünkü celsesi sonunda bütün piyasada bir tekerlenme olmuş ve tekmil esham ve tal- vilâtta 3-6 puan kadar bir sukut kaydedilmiştir. Isveç grubu Müzakerenin bugün neticelenmesi muhtemel Ankara, 14 Isveç grupu mümessillerile muhasebat umumi müdürü Faik beyin riyasetindeki heyet (o arasındaki (müzakeratın yarın neticelenmesi muhtemeldir. Mümessiller, hükümetin teklifini kabule mütemayildirler. Müzakere müsbet netice verdiği takdirde Obükümet, O taksitlerin yarısını para olarak, diğer yarısını da hazine bonosu olarak vere- cektir. Iranda şeker tasfiyehanesi yapılacak Tahran 14 (A. A.) — Şeker ve kibrite inhisar koyan hükümet, bir şeker tasfiyekanesi için 2 milyon “tümen iktikraz aktetmiştir. Değilmiş! Lindbergin oğlundan hâlâ baber yok New-York 14 —Lindbergin oğ- lundan elân haber yoktur. Dün bulunan çocuğun Lindbergin oğlu olmadığı anlaşılmıştır. Zabı- tanın bütün faaliyeti neticesiz kalmıştır. Estern şirketi Ankara 14 — Estern Telgraf kumpanyasındaki türk memurları bir istida ile Meclis riyasetine müracaatta bulunmuşlar ve hükü- metin yeni aktedeceği mukavelede haklarının o vikayesi (hususunun teminini temenni etmişlerdir. Bu istida dahiliye encümenine havale olunmuştur. Kontenjan Bugünkü usulün tadili fikri kuvvetleniyor Bir müddetdenberi tatbik edil- mektek olan kontenjan usulüne yeni bir şekil verilmesi düşünül- düğünü (yazmıştık. Bu hususun ecnebi Obanka müdürlerinin de dahil olacağı bir komisyonda mü- zakere edilmesi düşünülüyor. Devlet bankası, kambiyo müra- kabesi işlerile meşgul olduğu için kontenjan (meselesini bankanın İ kolayca tanzim edeceği tahmin | ediliyor. İ Gümrüklerden muayyen miktarda eşya çıkarılması yerine döviz mik- tarına göre sipariş verilmesi ve kontenjanın bu suretle tadili ile ibtikârın da önüne geçilmesi daha doğru olacağı düşünülüyor. Kibrit kralı © Kreuger intihara nasıl karar vermiş? Paris, 14 (A.A.) — Paris - Midi, Krevgerin intiharı hakkında yeni ve meraklı bir takım malümat vermektedir. Bu gazeteye nazaran kibrit kralı cuma günü Parise muva- salat ettiği zaman endişeli ve fakat nevmit bir halde değildi. Müteveffa ilk darbeyi, Paris, Londra ve Berlinde kredi bulmak için yapacağı teşebbüslerin faide- sizliğini öğrendiği zaman yemiştir. Bu sırada kâtibi hususisi ken- disine Aftenblad gazetesi muba- birinin maruz bulunduğu müşkülât hakkında (o kendisile (o mülâkatta bulunmak için ısrar etmiş oldu- ğunu haber vermiştir. Bunun üzerine New-York bam kerlerinin kredi açmaktan imtina etmiş oldukları haberinin Stok- holmda şayi olmuş olduğuna anlıyan İsveçli bankerin rengi kalmamış ve sesi çıkmamıştır. Kreuger hemen sokağa çıkarak bir revolver satın almış ve son teşebbüsleri akamete uğramış ok duğundan ertesi günü intihar etmiştir. Kreugerin intiharinın mali ve iktisadi neticeleri Paris 14 — (A.A. ) — Krew- ger'inj ölümü Paris borsasında evelce tahmin edildiğinden daha fazla bir tesir yapmıştır. Paris bankasının hisse senet- leri geçen sene fiatlerine naza- ran 1825 den 1575 e, Kredi Liyone hisse senetleri 2160 dan 1975 e, Rio-Tinto hisse senetleri 1695den 1555 e düşmüştür. Borsa mübayaacıları sendikası vadeli muameleye tabi Krevger ! ve Toll tahvilâtının fiatini 147,50e mukabil 50 olarak tesbit etmiştir. Beren, 14 ( A. A, ) — Zurich esham borsası komitesi, Kreuger konsorsiumunun bütün tahvilât ve esham piyasalarının bugün için listeden çıkarılmasına karar vermiştir. Londrada panik Londra, 14 (A.A.) — Londra piyasası, Kreugerin intiharından fevkalâde müteessirdir. “Piyasa açılır açılmaz pek çok Kreuger eshamı arzedilmiştir, Stokholm borsasının kapanması münasebetile Londraya bir çok satış emirleri gelmektedir. Cumartesi günü 5,5 Ingiliz lirası kıymetinde olan Sveedish Motch eshamı bugün 3 liraya düşmüş olduğu halde müşteri bulamamıştır. Piyasa umumi surette zayıftır. Isveç kuronu ağırlaşmış ve bir Mogiliz lirası için 18,05 den 18,40a düşmüştür. Büyük Millet meclisinde Ankara, 14 (A.A.) — “Gecik- miştir,, Büyük Millet meclisi, bu- gün reis vekil Refet beyin riya- setinde toplanarak seyrisefain ida- resinin 1927 senesine ait muta- bakat (o beyannamesile (idarenin ayni sene hesabı kati'si hakkındaki kanun lâyihasını müzakere ve kabul etmiştir. Ibtiyat zabitleri ve askeri me- murları (o hakkındaki kanunun 4 üncü maddesine bir fıkra ilâvesine dair olan kanun ikinci müzakere- sinde kabul olunmuştur. Meclis perşembe günü topla- nacaktır. Buğday fiatleri yükseliyor Buğday fiatleri yükselmektedir. Bundan bir iki hafta evvel bor- sada yumuşak buğday 4 kuruş 10 paraya kadar düşmüştür. Son günlerde fiatler 6 kuruş 10 para olmuştur. Arpa fiatleri de 5 kuruş 10 paraya kadar çıkmıştır.