25 Şubat 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 11

ğa ANMA KANAMA ya i i i m 25 Şubat 1932 Z ea, Sahife 11 ANKARA MEKTUPLARI: İKTİSADİ MESELELER Afyon ticaret ve ihracı Şeker buhranının nasıl murakaba zararları edilecek? Ankara, 24 (Hususi) — Devlet şurasında tetkik edilmekte olan afyon ticaretinin ve ibracatinin murakabasına dair nizamname projesi ehemmiyetli esasları ibtiva etmektedir. Âli iktisat meclisi bu proje üzerindede lüzumlu gördüğü tadilâtı yapmıştır. Projeye göre memleketimizden İhraç olunacak afyen yalnız Istan- bul ve İzmir gümrüklerinden sevk ve ibraç olunabilecektir. Bundan maada afiyanların az çok morfin ihtiva etmemesi gayri mümkün bulunduğu sazanı itibare alınarak ve “Zir kalp, tesmiye edilen afiyonların ise */, 6 ya ka- dar morfini muhtevi bulunmalarına binaen, alınup satılecak ve ihraç edilecek afiyonlar için bir “Titroj,, fiyolinin ve bümn tayin için de sliyonun ooihraç iskelelerinde “Analiz Harison,, usulu ile tahlile tabi tutulması takarrur etmiş ve projeye bu babta sarahat ilâve edilmiştir. Diğer taraftan mevaddı ecne- biye ile veyabut haşhaş nebatı &ksamı ile yoğrulmuş ve içine morfin ilâve edilmiş afyonların alım ve satımı ve ihracı menne- dilmiştir. Ihraç içim afyonları ise bu hükümden .müstesna tutul- muştur. Nizamnamenin üçüncü ve son faslı kontrolun sureli | icrasına dairdir. Projenin aynı faslına ko- nan bir madde mal sabibinin lâboratuvar raporuna itirazı tak- sirinde tevessül edilecek mua- enin şeklini göstermektedir. Bu madde aynen şöyledir: “ Laboratuarın vereceği raporda mal sabibi veya mümessili tara- fından itiraz vukew otaktirinde wal sahibi veya mümessili ticaret odasının tanzim edeceği bir liste- den eksper kimyager intihap eder ve bu eksper kimyagerin iştirakile mahfuz maldan yeniden alınacak bir nümune üzerine ikinci bir tahlil yapılır. Bu tahlil neticesi kat'idir.,, Ibraç şahadetnameleri İzmir ve Istanbul ticaret odaları tarafından verilecektir. 0 Bu sene afyon mahsulü azdır Bu sene afyon istihsalâtı az “olacaktır. Anadolu'dan gelen ha- iberlere göre köylü eskisi gibi afyon ekmiyor. Bolvadinde ( eski senelere hisbetle yüzde yirmi nisbetinde afyon ekilmiştr. Diğer istihsal imintakalarında da aşağı yukarı böyldir. Köylünün az afyen ekmesine sebep afyonun para etmesidir. Anadoluda afyon ziraatinde çalı- gan amelenin yevmiyesi 30 kuruş- tur. Arazi sahiplerinin afyonu çok vcuza mal etmeleri lâzımdır. Böyle olduğu halde bir okka aiyonun masrafı 12 liradır. * Halbuki piyasada okka afyonun fiatı 10-11 liradır. Bu vaziyet karşısında afyon ekmek zararlı bir iş olmuştur. | » Çekslovakyaya özüm satışı * Çekoslovakya hülgömetinin üzüm İtbalâtı için kambiyo musaadesi vermediğinden ev vetce babsetmiş- Aik. Bu mesele halkında Prag Befaretimizden malâmat alınmıştır. Bu malümata göre Çekoslo- wakyada ihtiyaca kâfi üzüm var- (dır. Bir iki tacir piyasada üzüm “olduğunu nazarı dikkate almıya- rak Pragdan kambiyo komisyo- mundan döviç istemişlerdir. Kam- biyo dairesi bu tacirlere döviz vermemiştir. bir lngilizler spora olan meraklarile tanınmışlardır. Bir Ingiliz için spor, yemek, içmek, gibi şiddetli bir ihtihaçtır. Halk arasında sporun her kısmı taammüm etmiştir. Fakat ekseriyetin rağbet ettiği en belli başlısı spor avculuktur. Av mevsimi gelince hemen her ingiliz ava çıkar. Bu zamanlarda ingilterede yabani ördek avı mevsimidir. Bunun için bilhassa tatil günlerinde yüz binlerce halk ördek avına çıkıyor. Yukarıki resimlerimiz bu avdan bir kaç sahneyi gösteriyor. Alttaki resimde sıralanmış ördeklere bakılırsa avcıların eli boş dönmedikleri anlaşılır. Tahkik heyeti hâlâ yolda... m Tgm Ga Cemiyeti Akvam, Mançuride cereyan eden vekayii mahalinde tetkik etmek üzere Çine bir heyet göndermeğe karar vermişti. Bu karardan sonra Mançuri kendisini müstakil hükümet ilân etti, Çin ile Japonya arasında filen harp başladı. Fakat heyet vazifesini yapmak üzere yoluna devam etmektedir. Şimdi Amerikada bulunan heyet San Fransikodan vapurla Japonyaya, oradan da Mançuriye gidecektir. Resinimizde heyet âzası vapurda görülüyor. Soldan sağa doğru şu zavat bulunmaktadır; Ceneral Hanri Claudel (Fransız), Lord Lytton (Ingiliz, heyeti reisi), Kont Lüici Marescotti (Italya), Doktor Heinrich Schnce (Aıman), binbaşı Frank (Amerika) Şeker buhranı, çikolata, şeker- cilik sanayiine bir zarbe vurmuş- tur. Geçen hafta şeker bulamıyan fabrikalar, kısmen işlerini tatil etmişler, bir iki fabrikada bir kaç- gün tamamile çalışamamışlır. Şeker ve çikolata istihsalâtı bir kaç gün durmuştur. Bu buhranın gözle görünen zararlarıdır. Buradaki, çikolata, şeker, helva fabrikaları, yalnız Türkivenin ihti- yacı için mal yetiştirirler, büyük müşteri kütlesi Anadoludur. Başta helva ve şeker fabrikaları, buh- ran esnasında pahalı şeker teda- rik etmişler, ve yaptıkları mal- larda pahalıya mal olmuştur. Bu yüzden, Istanbul helva ve şeker fabrikaları, o Anadoludaki helva fabrikalarına rekabet ede- memiştir. Buhranının fabrika sahiplerine zararı olduğu gibi, işci kitlesine de zararı olmuştur. Şeker bulu- mayan ve 107 amele çalıştıran. bir çikulata fabrikası 70 amele- sine yol vermiştir. Taktakalede ve diğer yerlerdeki helva ve çi- kulata, şeker fabrikaları, amele yevmiyelerini okesmişlerdir. Istanbul çikulata ve şekercilik sanayinde 5000 amele çalışır, son buhran esnasında 5000 ameleden bir kısını muvakkaten açığa çık- mış, bir kısmının da yevmiyesi kesilmiştir. Buhran, ayni zamanda ihracat ticaretimizi da alâkadar eder. Sor seneler zarfında çikolata fabri- kalarımız, Suriyeye mal gönderi- yordu. Bir Kaç aydanberi, Suriyeye olan çikolata ihracatımız şayanı dikkat bir surette artmıştı. Bilhassa Berut da ve Halep te İstanbul çikolatalarına karşı rag- bet artmıştı, fabrikalarımız, bu şehirlerde, Holanda ve Fransız çikolatalarına rekabet ediyordu. Fakat son şeker buhranında ba- halı şeker almak mecburiyetinde kalan bu muesseseler, Suriyede, diğer çikolatalara rakabet ede- miyorlar. Hülâsa etmek lâzım gelirse, şeker ihtikârı veya şeker buhranı ihracat ticaretimize, fahrikatör- lerimize, halka ve işçi kitlesine büyük zararlar vermiştir. Bunların içinde, pahalı şeker yiyen fakir halkın, Oo yevmiyesini (kaybeden amelenin diğerlerine nazaran da- ha çok zarar gördüğünü söylemek bile lüzumisuzdur. Iktisat vekâletinin şu birkaç türlü zararları nazarı itibara alıp, bu gibi hâdiselere, bir daha mey- dan vermiyeceğini ümit ediyoruz. GER A. Fahri konsolos Üruguvay hükümeti konsolos arıyor Üruguvay cumhuriyeti Istanbul ticaret odasına gönderdiği bir mektupta Istanbulda Üruguvay cumhuriyeti için fahri bir konso- los bulmasını istemiştir. Üruguvay fahri konsolos bulmak için şu şeraiti haiz olmak lâzımdır. Türk olmak, yaşı yirmi birden aşağı 6Odan yukarı olmamak, Ispanyolca ve ayni zamanda diğer bir ecnebi lisanı bilmek, zati serveli veya bir ticarethaneye sabip bulunmak. Fahri konsolos, (konsolosluk hasılâtnın yüzde ellisini alacaktır. ingiltere'de issizler Bristol (İngiltere'de) 24 — (A. A.) — Gece, 3000 işsizle, şehrin merkezinde nümayiş yap- malarına mani olmak istiyen polisler (arasında bir arbade olmuştur. Polislerin (üzerine (o kremitler atılmış ve hunlardan bir çoğu yaralanmıştır. Nümayişçilerden 30 kadarı da mecruh düşmüştür.