25 Şubat 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

• V SEKiZiNG YjLJNHJS Wo. 2^03 ' 4 * 25 ŞÜBAT 1932 Sahip v«s Basmuharriri NADt' İDARCHANESİ: Duvnooofluuııisrf kanıtuafe iiirri mabsm K Telgraf: İstanbuJ Carohuriyet Posta kutusot N° 246 Baftnuharrtr : 22369 Tahrtr mOdOrO 23239 idare müdürO 22365. Matbaa 2O47S Cu m h u rıy Uzak Şark'taki kanlı hâdiseler mmıı...nınmn.mmınını.miH.HiM.ıınn.rm.mmHmnH...mımMuıiMui!. iMiııımnılımlm..........n.m. ...,..»,..„.„....„..,. ABONE ŞE r MÖDDET: İTÜRKİYE İÇIN Nusfaası her yerde Kültür Siyasetimiz mnHHiı..H.ıiHinııııHıiHiııııı.ınHnniHitıııır..HiHm.ı.ıraflrnnımraınıımnnmniHnnmınn.ıımnfl..nıınnHnn.rfH.H.HHi Malî Komisyon Tarafından Yeni Vergi İhdas Edilmiyecek yozon. HASAN CEMİL Kııruştur = Gazi*nin kültür plânlan, arun bir silsilenin dalgalan gibi, birer birer tatbik sahasma geçiyor. Bu, o büyük devlet banisinin Türk milletinde ta • hakkuk ettirmek istediği derin roh inkilâbıdır ki, bir güneş manzumesi gibi, mırunu hudutlarımızın içine ve dışma durmadan saçıyor. Bu, onun ve Fırkaamın kültür «• yasetidir: Tedris ve terbiyede vah det, kanunlarda medenileşme, harf ve dil mkılâbı, tarih i*1 *M>ı, Lugun memleketm bir çok n kezlerinde Halkevlerinin açılmasile dairesi jenişletilen kültür mkılâbı, ve müsak anını bekliyen diğer tasavvurlar. îşte genç Türkiye'den, az zaman içinde, modern, canlı ve kndretli bir devlet yapan Gazi*nin millî kültür siyasetinin bugüne kadar tecelii eden ana hatlan bunlardır. Ve bunlar onun,' bütün milletler taribinde eşi bulunmakta güçlük çekilen büyük üslupta deha bamleleridh*. Bugün eski astrlardan farkh 9İarak şunu biliyoruz ki bir devletin kudret vasıtalan yalnız asker ve *»• bıta değildir. îktisadî kudret te devlet hizmetinde mühim rol oynuyor. 3üyük harbin ablukaları ve barp sonu buhranları bunn göstermişth*. Fakat devletin en mühim kudret vasıtası fikirdir. Çünkü fikir silMıı bütün silâhlann en keskinidir. DevIetlerin ve milletlerin askerî ve ikti. sadî silâhlarla olduğu kadar, fikir »ilâhlarîle de yenildiğine gene büyük harpte şahit olduk. Asri zibniyet şudur ki milletlere f ikirler hâkim olmahdır. îşte bunu yan< pacak millî kültür siyasetidh*. Devlet birliği bununla temin edüir ve millet birliği bu sayede tahakkuk «t'' tirilir. Yafe îltİ^at »îvjMtHİkend; b^v(M, bir iş göremez. Butün maddî refah fikrî tetneller üzerine kurulmahdır ki bir rüzgâr darbesüe, kâğıttan evler gibi, her şey birden yıkılmasın. Devletin bir kültür fikri olmak, bütün millî yapılan sağiam küItCr temelleri üzerine kurmak, ve *ıütün kültür hareketini millî, amelî teşkilâtlara bağlamak ihtiyaç ve zarureti bundan gelir. Ve milletler mübare zesfnde Türk milletini zafere ulaştıracak kuvvetlerin başında fikir kuvvetlerinin bulunması lüzumu bun • dandır. tşte Gazi'nin ve onun hükumet ve fırkasının hararetle ve şuurla takip ettiği millî kültür siyasetmin manası budur. Ve maksadı, ruhî ve fikrî kıymetleri millet ve devlet hizmetine sokarak, içeride vah det ve aalibet temin etmek, ve dısanda diğer tnilletlerle uyuşmaktir. Bu güzel gaye vahdetli millî tir Türk terbiyesi ile temin edilir ve müttehit kuvvetli bir Türk milleti bu sayede yetişir. Dünyanın bütün millî devletleri bu maksadı hükumet programlarının başma geçirmişlerdîr. Millî terbiye idealinin hedefi budur. Ve milliyet fikrinin kutsiliği bundandır. Modern Türk Cumhuryeti, şuurla takip ettiği milli kültür siyasetile, aynî feyizli yoldan yürüyor. Bu, ruh ve fikir birliği hareketidir, ve siyasî devlet bîrliSinî kuvvetleştiren harsî devlrt birliğinin ifadesi ve tecellisidir. Ayni kültür siyaseti sayesindedir ki millî birlik, bürokrasi vasıtalarıle değil, fikrm zaferile tahakkuk sahasına girecek, Türk Cumhuriyetinin genç, gürbüz bünyesi zamantn sadmelerile sarsılmaz bir kuvvet ve mukaveraet kazanacaktır. C. H. F., Halkevlerini işte bu maksatla açtı. tlim, san'at, spor, tarih, lisan, edebiyat, temsil, bedi, müze, kütüphane ve köycülük gibi cihazları ihtiva eden bu irfan merkezleri, yer yer, memleketm her tarafmda, an • Iıyan ve yaratan genç ellerle sürülmüş kültür tarlaları olacak, ve bugün oralarda yetişecek fikir ve ruh fidanlan, yann kuvvetli «sil açaçlar halinde, göleelerinî bütün vatan l>prakanna ve hudutlan haricine er • pecektir. Halkevleri hassas kanallar ola cak, ve Türk milletinin kültür ira • desi, îçtimaî, siyasî ve ahlâkî varlığtnm bîr kuvvet kaynağı halinde, sularmı bu kanaliardan cereyan atti • reeekth*. Büyük mikyasta bir su te • sisatını andıran bu fikir tesîsatı, plân h istikameti ve fuurlu ifletmgpije İMalî komisyon Japon'lann düşürdükleri Çin tayyaresinbeyanatı Bugün ilk parti 30 vagon şeker geledeld pilot Âmerika'h imiş! İBaremin tadili, yenideı?/ cek ve 34,5 liradan satılacaktır [vergi ihdası doğru deçn } Harp sahasında yeni birdeğişiklikyok! Reisicumhur Hz. X * •»• ^ ^ ^ ^ ^ ^ ııııımnmıııımn ««ımnınınnnııııınnııiHiııııııiMiııraıınıınııı.ııııııııııiHiHHiıııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııırıııııııııııııııınıı.ıııııııııııııınnııııırannıım Gazi Hz. dün saraydaki mesaî bürolarmda meşgul olmaşlar, bir yere çtkmamulardtr. Uşak fabrikası İstanbul'a şeker sevkine başladı Şeker komisvr nu isini bitirdi Çin ordusunda Alman zabitleri mi var? Şanghay sokaJdarmda Çin askerleri tar. Atılan mermfler hedefts yalnız 30 metre kadar yakınma düşmBştür. Siperler sa ile doltt Londra 24 (A.A.) Changbai'dan Loadra 24 (A.A.) Changhai'dan Reuter Ajansma bildirfliyor: Reuter Ajansma bfldirinyor: Saat 10 da Kiang lVVan'da bmthyan Bir Japon tayyare filosu, Çm mevzimuharebe ögleye dogru bHmek özere leri üzerinde uçmuş ve bu mevazn siaimis gibi görünmekte idi. Maamafih Jatematik bir tarzda bombardıman et • poniar umumî hiç bir ileri hareketi yamistir. Bunu müteakıp saat 10 da umupamamıslardı. mî îleri hareket emri verilmîştir. Filhaldka geceleym yagan yağnmr Tanklar ve nrhb otomobülerin atesmubarebeyi fevkalâde muskül bir bale leri üefakv^raedücn Japen piyadeleri getirmçtir. Çö» ve Japon nDerleri ' Çm mevzîlerme hucuma kalkmışlardn'. larla dolu ve Çin, Japon askerleri b**> Ogle vaktine dogru mubarebe siddan dolayı ayni derecede müteessir ve muztariptir. Tayyare ve topçular taradede devam ediyordu. fından ablan bombardnnan ögleye kaİld Çin tayyaresi, Japon'lann Kiang dar bflâfanla devam eylemiştir. Japon Wang crvanndaki sahra umumî karar(Mabadı 4 üncü sahifede) gihlan üzerinde uçarak bombalar atmış Ankara 24 (A.A.) Bütçe Encümeni C. H. F. grunu Malî Tetkik Komi ' » o reisi Hasan Fehmi B., komisyonun mesaisi et~afmda Anadolu Ajansma âti deki bevanatta bulunmustur: « MaK Tetkik Komisyona ma[ li mevzalar üzerinde tetkikatına devam ediyor. Bu tetkikattn daha bir kac hafta sürmeri muhtemel 4İT. Hie bir metfele hakkında nenttz tekarrSr etmîş bir sey yok • tvr. Binaenaleyh oaridat miktart masraflarm o miktara göre fenı zili icin bazt kanvnlann tadili, ezc&mle barem, mStekaidin ve maafiyetler hakktndaki hükum'erin değiştirümem, yahut ver gilerin artttrtlman hakkında tahI minlare müstenit olarak İstanbul trazetelerinde görulmekte olan haI berlerin doğru olmadtğmı be yana mezunsunaz.» I **• Ankara 24 (Telefonla) Malî Komisyon tetkikatına bugün de devam etmistir. Komisyonun bu günkü İçthnanıda Maliye Vekili de hazır bulunmustur. Malî Komisyon hazırhyacağı raporu Frrka reis vekili Başvekfl îs^ met Pasa Hz. ne verecektir. Ankara 24 (Telefonla) Maliye VekâJetinev feSKin mfidürW rinden mürekkep komisyon bu «rün de Maliye VekUİ Mustafa Abdülhalik Beyin riyasetinde top j lanmıştır. Komisyon devairde masraflarm tenkisine ait hususab teti kik ile meşgul olmuştur. Kahve ihtikârı Tetkik edilecek Uşak Şeker sirketi İstanbul piyasastna küllivetli şeker sevkine karar vermis ve ilk parti olarak 300.000 kilo, yani otuz vagon şeker gönder mistir. Bu şeker bugün tstanbul'a gelecek ve piyasaya 34,5 liradan, yani kontenjan listesinin neşrinden evvelki fiattan arzedilecektir. Komisyon işini bitirdi Şeker mes'elesini tetkike menar kemisyon dün de Tkaret Odasmda meşgul olmuf, bazı tüccarlara ait hesaplarla Alpullu Şeker şhketi hesabatraı tetkik etmistir. Komisyon mesaisini dün akşam bhirmiştir. Ka • ranm bugün bir mazbata ile Müd deramumiliğe ve VHâyete bildhecekth*. VBâyet komîsyonun karannı matbuata tebliğ edecektir. Perakenâec3erde kahve flattarma Nr nuzar blunmuştur: Ankara 23 tktisat Vekili Musta< Bugün Uşak ve Alpullu ^abri» fa Şeref Bey tstanbul'daki şeker mes' kalarında 900 vagonu mütecaviz feelesi içm gazetecilere şu beyanatta ( Mabadi 6 ınct sahifede ) iktisat Vekillnin beyanatı Kral Alf ons gitti * 13 üncü Alf ons evvelki gece bir barda îspanyol şarkısı dinledi, dün Boğaz'ı gczdi İspanya'nu sakit Kralı on fiçüneü Alfons, şehrhnizde bir buçuk gün ka] • dıktan sonra dün saat on üride TeofO Got ye vapurile Rados'a hareket etmistir. Kral Alfom, evvelki gun, rouzeleri, camileri, surlan ve Eyüpsultan'ı gezmiş, saat beşte va • pura giderek saat sekiz buçuğa kadar kamarasında istira • hat etmistir. Kral, saat se kiz buçukta el • bise değiştire • rek Dük dö Mirando, Mesajeri Maritim kum panyasının mü dür ve komiserleri olduğu halKral Alfons Boğafdaki tenessuhten avdet ederken de vapurdan çıknış, otomobille Beyj mistir. Kral için lokantanm iç sa • oğlu'ndaki Türkuvaz lokantasma git1 ( Mabadı 6 vncı sahifede ) Maliye Vekâletinde jçtima Maarif Vekili dün geldi Hususî îşleri için gelen Vekil Bey mektepleri de teftiş edecek Maarif Vekili Beyin Gazetemize beyanatı Maarif Vekili Esat Bey dün Ankara'dan sehrimize gelmiştir. Esat Bey kendisile görüsen b'r muharririmize demistir ki: « İstanbul'a bazı hususî islerimi takip için geidim. Fakat bu meyanda mektepleri de gezeceğita.> Vekil Bey bundan sonra Baarif Vekâletinin Halkevlerile o'an aJâkası ve diğer maarif isleri hakkında su be • yanatta bulunmustur: < Halkevleri esasen bi • zim millî hars müessesemîz dh*. Burası bütün vatandaşla nn millî terbiye ve millî duy • guyu oğrenecekleri yerdir. Bütün muallim ve raemurlanmız Halkevleri teskilâtına mektep vazife ve islerine haIel vermiyecek şekilde dahil olabi lirler. Talebenin sureti istiraki de keza derslerine halel vermiyecek tarzda olabilecekth. Bu hususta talimatna • meler hazırianmaktadır. Basvekilimizin Rusya seyahati Başvekilin Roma'yı da ziyareti muhtemeldir Ankara 24 Basvekü tsmet Paşa Hz. Rusya seyahatine nisan avı : ; "de çıkacaklardir. Paşa Hz. ne Hancıye Vekili Tevfik Rüştü Bey de refakat edecektir. Bu seva^ote matbuata mensup bir hevetin de iştirak eyle mesi mukarrerdir. Dost Sovyet matbuatmni bu mes'ut vesile ile Türk gazetecilerini arala • nnda gormekten memnun olacaklan bildirilmistir. Başvekilîmiz Rusya'da beş gün kadar kalacaklardır. Rusya dönüşünde Berlrn tarîki ile Roma'va gelinmesi ihtimali kuvvet lidîr. Bu takdirde M. Musolmi'nin vaki davetine de icabet edümîş ola • caktır. **••••*•*•• Halkevleri ve telebe Eenebi mekteplerindeki eenebi talebenin türkçe derslerine girmemesi hakkında verilmis hk; bir emh yoktur. Boyle bir sey varsa bile tashih edilecektir. Bu mektepler hakkında mevcut olan mukarrerat muhtelif zamanlarda tamira edilmisth*. Bundan baska eenebi mektepTer ımııı Türk milletfaıe hayatiyet verecektir. Biz Türk'Ier, Halkevlerimizde, emperyalist milletlerin kültür siyaseterinde alıskın olduklan vasıtaları tatbik edeeek değiliz. Bizim muhtaç oldugrmraz sey derunîiesmektir. Biz kültür sahasında, kendhnizi ecnebiye beğendirmek, yahut onun muahezesinden kurtu'mak jmj*tİTİn, yeni rulu Tur Eenebi mekteplerinde turkçe tedrUat Maarif Veküi Esat Bey deki türkçe muallimlerinin mektep îdareleri îarafından tayin edilecek • leri hakkındak! haber de asılsızdır. Bugün kendi mekteplerimize nasıl muallim tayin edilirse eenebi mek teplerinde de ayni ahkâm dairesinde hareket olunur. Evvelce de söyledigim gibi Da rülfünun mütehassısı M. Malş'ın ra • porunu mayıs nihayetine kadar ver • mesi icap etmektedir. Bu sene yeniden yapılacak maarif UUabadi 6 tnet sahifede) ııııımtnııiHiHiıımııiHiıııııııııınınmııiHiı Orman kongresi Orman müdürleri Anka ra'ya çağırıldı Cjurultulu bir ıçtıma Küçük esnafın tesçili mes'elesi hararetli müzakerelere sebep oldu M. MaLf'tn tetkikatt Yeni maarif kanarâan kiye'yi kendi mahiyet ve seciyemizden, kendi derunümüzden ve ruhu • muzdan yeni yaratacağız. Türkiye bu fikrî ve ruhî sahada, kendi asil insan çehresile yükselecek, Su, Türkiye'nin yeni ruhî doğumu olacaktır ve bu dogum ameliyesinîn doktorlan buaru nün genç, cessur ve inkılâpçı Türk nesli olacaktır. HASAN CEMİL Ankara 24 (Telefonla) Orman mektebinin bazı muallimlerfle yakm vilâyetler orman müdürleri ve a manjman grup müdnvierinden mü • rekkeD bir kongre Ziraat Vekâleti tarafından 9 nisanda Ankara'da iç • timaa davet edilmîştir. Bu içthnada amanjman amlıyesi, orman isietme isleri, orman kanun ve telimatlan gorüşülecektir. Tesîsat ve îsletme isleri için Tevf i V Âli, amanjman için amanjman sefi Hasan, talimntnameler için Resat Beyler birer rapor ihzarına memur Ticaret Odast mecümnde dünkü maza kerata hararetle iştirak eder*t"len edilmislerdir. Bu raporlar kongrede Oda kâtibi umumisi Ticaret müdüru Liman $ırketi müdürtl mevzuu bahsedilecektir. Kongrçye Hamdı Bey Vehbi Bey Mühsin Bey îstirak edemiyecek diger vilâyetler başlanmiştır. İstanbul Ticaret OHsı meclisi dün orman müdürlerinden bu mesail hakhararetii bir içtima aktetmîstir. Saat Ruznameye geçiliyor ktnda birer rapor Utenilmistir. Konon bettte riyaset makpmını reis vekil» Odanın 1931 scnesi blânçosu, mü gre on sün devam edecektir. Ziraat f ettişlik raporu okunarak kabul e Karamustafazade \hmet Bey isgal Vekâletince kongreye ait hazırlıklar ILutjen sahıfeyt çeotrintz) etmiş ve ruznamenin müzakeresine ikmal edilmiştir.